Ý Nghĩa Của Thập Tự Giá
Trong lịch sử nhân loại, không có biểu tượng nào vừa mang tính chất tàn bạo, đau thương lại vừa trở nên hy vọng, vinh quang và là trung tâm của một niềm tin lớn như thập tự giá. Đối với Cơ Đốc nhân, thập tự giá không đơn thuần là một biểu tượng tôn giáo; đó là cốt lõi của Phúc Âm, là sự mặc khải tối cao về tình yêu và sự công bình của Đức Chúa Trời, và là nền tảng duy nhất cho sự cứu rỗi. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa đa chiều của thập tự giá dưới ánh sáng của Kinh Thánh, giải nghĩa các từ ngữ nguyên thủy và đúc kết những ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin.
Vào thời La Mã, thập tự giá (tiếng Hy Lạp: stauros - σταυρός) là một công cụ hành hình công khai nhục nhã và dã man nhất, dành cho những phạm nhân hèn hạ nhất, như nô lệ nổi loạn và kẻ cướp. Sứ đồ Phao-lô đã thừa nhận sự vấp phạm của thông điệp này: "Vả, chúng tôi giảng Đấng Christ bị đóng đinh trên cây thập tự, là sự người Giu-đa lấy làm gương xấu, dân ngoại cho là rồ dại" (I Cô-rinh-tô 1:23). Thế nhưng, chính từ trong công cụ hổ nhục ấy, Đức Chúa Trời đã thực hiện công cuộc cứu chuộc vĩ đại nhất. Sứ điệp thập tự giá đảo lộn mọi giá trị: sự yếu đuối trở nên sức mạnh, sự điên dại trở nên khôn ngoan, và sự chết trở nên nguồn sự sống (I Cô-rinh-tô 1:24-25).
Thập tự giá của Chúa Giê-xu Christ là một hành động phức hợp, đáp ứng trọn vẹn mọi nhu cầu của tội nhân và bày tỏ trọn vẹn bản tính của Đức Chúa Trời.
1. Sự Chuộc Tội: Giải Quyết Vấn Đề Tội Lỗi và Cơn Thạnh Nộ.
Tội lỗi không chỉ là vi phạm luật pháp mà còn xúc phạm đến sự thánh khiết công bình của Đức Chúa Trời. Thập tự giá là nơi Chúa Giê-xu, “Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi” (Giăng 1:29), gánh lấy cơn thạnh nộ của Đức Chúa Trời thay cho chúng ta. Tiếng Hy Lạp hilasterion (ἱλαστήριον) trong Rô-ma 3:25 được dịch là “of-sự chuộc tội”, hàm ý “nơi chuộc tội” hoặc “cái nắp thi ân”, ám chỉ đến việc rưới huyết trên nắp thi ân của Hòm Giao Ước trong Cựu Ước (Lê-vi Ký 16:14-15). Chúa Giê-xu chính là hilasterion của thời đại mới, thỏa mãn hoàn toàn đòi hỏi công bình của Đức Chúa Trời. “Ấy chính Ngài làm của lễ chuộc tội lỗi chúng ta, không những vì tội lỗi chúng ta thôi đâu, mà cũng vì tội lỗi cả thế gian nữa” (I Giăng 2:2).
2. Sự Giải Hòa: Phá Đổ Bức Tường Ngăn Cách.
Tội lỗi không chỉ khiến chúng ta trở nên thù nghịch với Đức Chúa Trời, mà còn gây ra sự ngăn cách giữa người với người. Công việc của thập tự giá là “giải hòa” (tiếng Hy Lạp: katallagē - καταλλαγή). “Vả, ấy là nhờ Ngài mà chúng ta cả hai đều được đến gần Cha, trong một Thánh Linh” (Ê-phê-sô 2:18). Sứ đồ Phao-lô nhấn mạnh: “Vì nhờ Ngài mà chúng ta cả hai được phép đến gần Đức Chúa Cha, trong một Thánh Linh. Ấy vậy, anh em không phải là người ngoại, cũng chẳng phải là kẻ ở trọ nữa, nhưng là người đồng quốc với các thánh đồ và là người nhà của Đức Chúa Trời” (Ê-phê-sô 2:18-19). Sự giải hòa này có hai chiều: dọc (con người với Đức Chúa Trời) và ngang (con người với nhau, như người Do Thái và Dân Ngoại). Thập tự giá phá đổ bức tường ngăn cách (Ê-phê-sô 2:14).
3. Sự Cứu Chuộc: Giải Phóng Khỏi Ách Nô Lệ.
Từ ngữ “chuộc” trong Tân Ước (tiếng Hy Lạp: apolytrōsis - ἀπολύτρωσις) mang ý nghĩa mua lại một nô lệ hoặc tù nhân bằng một giá tiền chuộc. Loài người bị bán cho tội lỗi (Rô-ma 7:14) và ở dưới quyền lực của ma quỷ. Chúa Giê-xu đã phán: “Ấy vậy, nếu Con buông tha các ngươi, các ngươi sẽ thật được tự do” (Giăng 8:36). Huyết Ngài là giá chuộc: “Ấy là vì anh em đã được chuộc... bởi huyết báu của Đấng Christ, dường như huyết của chiên con không lỗi không vít” (I Phi-e-rơ 1:18-19). Sự cứu chuộc này giải phóng chúng ta khỏi tội lỗi, luật pháp, và sự chết.
4. Sự Chiến Thắng: Giày Đạp Quyền Lực Sa-tan.
Thập tự giá không phải là thất bại, mà là chiến thắng quyết định của Đức Chúa Trời trên các quyền lực thù nghịch. Khi bị đóng đinh, Chúa Giê-xu đã “truất bỏ các kẻ cầm quyền, hiếp thế, dùng thập tự giá chiến thắng chúng nó, và nộp ra tỏ tường giữa thiên hạ” (Cô-lô-se 2:15). Cụm từ “truất bỏ” (tiếng Hy Lạp: apekdyomai - ἀπεκδύομαi) có nghĩa là “cởi bỏ, lột trần”. Trên thập tự giá, Ngài đã lột trần, phơi bày và làm nhục các quyền lực sa-tan, tước đoạt vũ khí mạnh nhất của chúng là sự kết tội và sợ hãi sự chết. Chiến thắng này được đóng ấn bằng sự phục sinh.
Sau khi tuyên bố về sự chết của Ngài, Chúa Giê-xu phán với môn đồ: “Nếu ai muốn theo ta, phải tự bỏ mình đi, mỗi ngày vác thập tự giá mình mà theo ta” (Lu-ca 9:23). Đây không phải là lời mời gọi chịu khổ cách chung chung, mà là một nguyên tắc căn bản của đời sống môn đồ.
- Tự Bỏ Mình: Từ Hy Lạp aparneomai (ἀπαρνέομαι) có nghĩa mạnh hơn “từ chối” hoặc “phủ nhận”. Đó là sự phủ nhận chủ quyền của “cái tôi”, ý chí, và những ham muốn tự nhiên của mình.
- Vác Thập Tự Giá Mình: Hình ảnh này gợi nhớ đến tội nhân bị kết án phải tự vác cây thập tự của mình đến nơi hành hình. Nó tượng trưng cho sự sẵn sàng đón nhận sự chết – không phải sự chết thể xác, mà là sự chết đối với tội lỗi, thế gian, và bản ngã. Thập tự giá của chúng ta là phương tiện mà qua đó ý chỉ của Đức Chúa Trời được thực hiện trong đời sống chúng ta, thường liên quan đến sự từ bỏ, hy sinh, hoặc chịu sỉ nhục vì Danh Ngài.
- Mà Theo Ta: Mục đích không phải là sự khổ hạnh tự tạo, mà là sự theo đuổi và vâng phục Chúa Giê-xu. Thập tự giá là con đường dẫn đến sự sống thật: “Vì ai muốn cứu sự sống mình thì sẽ mất, còn ai vì cớ ta mất sự sống, thì sẽ cứu” (Lu-ca 9:24).
Lẽ đạo về thập tự giá không chỉ là giáo lý để tin, mà là sức mạnh để sống. Dưới đây là những ứng dụng thiết thực:
1. Sống Trong Sự Tự Do Của Sự Tha Thứ:
Vì tội lỗi chúng ta đã bị xử lý trọn vẹn trên thập tự giá, chúng ta không còn bị kết tội nữa (Rô-ma 8:1). Ứng dụng: Khi bị cáo trách bởi tội lỗi quá khứ, hãy nhìn lên thập tự giá và tuyên bố lẽ thật: “Đấng Christ đã chết vì tội đó. Tôi đã được tẩy sạch bởi huyết Ngài.” Điều này giải phóng chúng ta khỏi mặc cảm tội lỗi để bước đi trong tự do và vui mừng.
2. Theo Đuổi Sự Hòa Thuận:
Nếu thập tự giá đã phá đổ bức tường ngăn cách, chúng ta được kêu gọi sống như những sứ giả của sự hòa thuận (II Cô-rinh-tô 5:18-20). Ứng dụng: Trong mối quan hệ căng thẳng, xung đột, chúng ta chủ động tìm cách hòa giải, tha thứ, và xây dựng – không phải bằng sức riêng, mà nhờ nhận biết chính chúng ta đã được giải hòa với Đức Chúa Trời cách nhưng không.
3. Sống Với Tư Cách Là Người Chiến Thắng:
Vì quyền lực tối tăm đã bị đánh bại, chúng ta không còn là nô lệ của sợ hãi, thói quen tội lỗi, hay ma quỷ. Ứng dụng: Khi đối diện với cám dỗ hoặc sự đe dọa, hãy nhận thức vị trí của mình trong Đấng Christ – chúng ta đang chiến đấu từ chiến thắng của Ngài, chứ không phải để giành chiến thắng. Hãy dùng Lời Chúa và danh Ngài để chống trả (Gia-cơ 4:7).
4. Thực Hành Sự Từ Bỏ và Vác Thập Tự Giá:
“Vác thập tự giá” diễn ra trong những lựa chọn hằng ngày: từ chối tham gia vào việc nói hành, chọn sự chân thật thay vì dối trá để được lợi, dành thời giờ cầu nguyện thay vì giải trí vô bổ, hoặc yêu thương và phục vụ người khác một cách vị tha. Đó là sự chết đi mỗi ngày cho những điều thuộc về xác thịt để sống cho Đấng Christ.
5. Rao Giảng Thập Tự Giá Cách Trung Tín:
Sứ đồ Phao-lô quyết định: “Vì tôi đã đoán định rằng ở giữa anh em, tôi chẳng biết sự gì khác ngoài Đức Chúa Jêsus Christ, và Đức Chúa Jêsus Christ bị đóng đinh trên cây thập tự” (I Cô-rinh-tô 2:2). Chúng ta được kêu gọi chia sẻ Phúc Âm trọn vẹn – không chỉ về một Đấng Christ ban phước, nhưng về một Đấng Christ chịu đóng đinh, sống lại và là Chúa. Đây là quyền năng cứu rỗi của Đức Chúa Trời (Rô-ma 1:16).
Thập tự giá của Chúa Giê-xu Christ là điểm giao thoa vĩ đại giữa tình yêu thương vô hạn và sự công bình tuyệt đối của Đức Chúa Trời. Tại đó, tội lỗi bị đoán phạt, sự thù nghịch bị hủy diệt, nô lệ được tự do, và kẻ thù bị đánh bại. Đó không phải là một sự kiện lịch sử đơn thuần, mà là hiện thực sống động định hình nên căn tính, lối sống và hy vọng đời đời của mỗi Cơ Đốc nhân.
Đối với thế gian, thập tự giá vẫn là sự điên dại và vấp phạm. Nhưng đối với chúng ta là kẻ được cứu, “thập tự giá của Đấng Christ... là quyền phép của Đức Chúa Trời” (I Cô-rinh-tô 1:18). Hãy sống mỗi ngày dưới bóng thập tự giá, nơi chúng ta tìm thấy sự tha thứ cho quá khứ, sức mạnh cho hiện tại, và niềm hy vọng vinh quang cho tương lai. A-men.