Thánh hóa toàn diện là gì?

Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ Đốc nhân đều nhận biết rằng mình được kêu gọi nên thánh. Tuy nhiên, đôi khi chúng ta giới hạn sự thánh khiết vào một vài lĩnh vực như đạo đức cá nhân, thờ phượng, hay các nguyên tắc đạo đức. Kinh Thánh cho chúng ta một tầm nhìn rộng lớn hơn: Đức Chúa Trời muốn thánh hóa chúng ta toàn diện, nghĩa là trong mọi phương diện của đời sống. Vậy thánh hóa toàn diện là gì? Làm thế nào để chúng ta có thể kinh nghiệm sự biến đổi trọn vẹn này? Bài viết này sẽ khám phá nền tảng Kinh Thánh, các khía cạnh cụ thể, quá trình, và những áp dụng thực tiễn cho đời sống hằng ngày.

1. Nền tảng Kinh Thánh về thánh hóa toàn diện

Khái niệm thánh hóa toàn diện bắt nguồn từ chính Lời Đức Chúa Trời. Một trong những câu Kinh Thánh then chốt là 1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:23: "Nguyền xin chính Đức Chúa Trời bình an khiến anh em nên thánh trọn vẹn, và nguyền xin tâm thần, linh hồn, và thân thể của anh em đều được giữ vẹn, không chỗ trách được, khi Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta đến!" Trong nguyên văn Hy Lạp, từ "trọn vẹn" (holoteleis) có nghĩa là "toàn bộ, hoàn toàn". Đức Chúa Trời không chỉ muốn thánh hóa một phần của chúng ta, mà là toàn bộ con người: tâm thần (spirit), linh hồn (soul), và thân thể (body).

Rô-ma 12:1-2 cũng nhấn mạnh sự dâng hiến toàn thân: "Vậy, hỡi anh em, tôi lấy sự thương xót của Đức Chúa Trời khuyên anh em dâng thân thể mình làm của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời, ấy là sự thờ phượng phải lẽ của anh em. Đừng làm theo đời nầy, nhưng hãy biến hóa bởi sự đổi mới của tâm thần mình, để thử cho biết ý muốn tốt lành, đẹp lòng và trọn vẹn của Đức Chúa Trời là thể nào." Sự thánh hóa toàn diện bao gồm việc dâng thân thể lên cho Chúa và để tâm thần được đổi mới, từ đó nhận biết ý muốn trọn vẹn của Ngài.

2 Cô-rinh-tô 7:1 kêu gọi: "Hỡi những kẻ rất yêu dấu, vì chúng ta đã có lời hứa dường ấy, thì hãy làm cho mình sạch khỏi mọi sự dơ bẩn phần xác thịt và phần tâm linh, lại lấy sự kính sợ Đức Chúa Trời mà làm cho trọn việc nên thánh của chúng ta." Ở đây, sự thanh sạch cả phần xác thịt lẫn tâm linh là điều kiện để làm trọn sự nên thánh.

1 Phi-e-rơ 1:15-16 khẳng định: "Nhưng như Đấng gọi anh em là thánh, thì anh em cũng phải thánh trong mọi cách ăn nết ở, vì có lời chép: Hãy nên thánh, vì ta là thánh." "Mọi cách ăn nết ở" bao hàm toàn bộ lối sống, từ suy nghĩ, lời nói, hành động, đến thái độ.

Như vậy, Kinh Thánh dạy rõ ràng rằng sự thánh hóa mà Đức Chúa Trời mong muốn là toàn diện, không bỏ sót bất kỳ khía cạnh nào của đời sống chúng ta.

2. Các phương diện của thánh hóa toàn diện

Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ đi vào từng phương diện cụ thể mà Kinh Thánh đề cập.

a. Thánh hóa tâm linh (spirit)

Tâm linh là phần sâu thẳm nhất của con người, nơi chúng ta có thể giao tiếp với Đức Chúa Trời. Khi tin nhận Chúa Giê-xu, chúng ta được tái sinh bởi Đức Thánh Linh (Giăng 3:3-6). Thánh hóa tâm linh là quá trình Đức Thánh Linh làm cho tâm linh chúng ta ngày càng nhạy bén với tiếng Chúa, yêu mến Ngài hơn, và khao khát vâng theo ý muốn Ngài. Điều này được nuôi dưỡng qua sự cầu nguyện, học Lời Chúa, và sự vâng phục. Giăng 17:17 chép: "Xin Cha lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; lời Cha tức là lẽ thật." Lời Chúa là công cụ chính để thánh hóa tâm linh chúng ta.

b. Thánh hóa tâm trí (mind)

Tâm trí là nơi diễn ra những suy nghĩ, quan điểm, và niềm tin. Rô-ma 12:2 kêu gọi chúng ta đổi mới tâm thần. Phi-líp 4:8 liệt kê những điều chúng ta nên suy ngẫm: "Rốt lại, hỡi anh em, phàm điều chi chân thật, điều chi đáng tôn, điều chi công bình, điều chi thanh sạch, điều chi đáng yêu chuộng, điều chi có tiếng tốt, điều chi có nhân đức đáng khen, thì anh em phải nghĩ đến." Thánh hóa tâm trí đòi hỏi chúng ta phải loại bỏ những tư tưởng tội lỗi, thế gian, và thay thế bằng Lời Chúa. Điều này cần sự kỷ luật trong việc tiếp nhận thông tin (phim ảnh, sách báo, mạng xã hội) và chủ động suy gẫm Kinh Thánh.

c. Thánh hóa cảm xúc (emotions)

Cảm xúc là một phần quan trọng của con người. Chúa Giê-xu đã bày tỏ nhiều cảm xúc: thương xót (Ma-thi-ơ 9:36), buồn rầu (Giăng 11:35), giận dữ thánh khiết (Mác 11:15-17), vui mừng (Lu-ca 10:21). Thánh hóa cảm xúc không có nghĩa là triệt tiêu cảm xúc, nhưng để Đức Thánh Linh kiểm soát và thanh tẩy chúng. Ga-la-ti 5:22-23 liệt kê trái Thánh Linh: "yêu thương, vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ." Đó là những cảm xúc và thái độ được Chúa ban. Đồng thời, chúng ta cần xử lý những cảm xúc tiêu cực như giận dữ (Ê-phê-sô 4:26), lo lắng (Phi-líp 4:6), sợ hãi (2 Ti-mô-thê 1:7) bằng cách đem chúng đến với Chúa trong cầu nguyện và tin cậy.

d. Thánh hóa ý chí (will)

Ý chí là khả năng lựa chọn và quyết định. Thánh hóa ý chí là tập luyện để vâng theo ý muốn Đức Chúa Trời trong mọi sự, từ bỏ ý riêng. Chúa Giê-xu là tấm gương tuyệt vời khi Ngài cầu nguyện: "Cha ơi, nếu Cha muốn, xin cất chén nầy khỏi con; dầu vậy, xin ý Cha được nên, đừng theo ý con" (Lu-ca 22:42). Mỗi ngày, chúng ta đối diện với nhiều lựa chọn nhỏ; mỗi lựa chọn vâng lời Chúa sẽ làm cho ý chí chúng ta mạnh mẽ hơn trong sự thánh khiết.

e. Thánh hóa thân thể (body)

Thân thể chúng ta là đền thờ của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 6:19-20). Vì vậy, chúng ta phải tôn trọng và giữ gìn thân thể trong sạch. Điều này bao gồm việc tránh xa tội lỗi về thân xác như tà dâm, say sưa, nghiện ngập (1 Cô-rinh-tô 6:18; Ga-la-ti 5:19-21). Ngoài ra, chúng ta cũng cần chăm sóc thân thể qua chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục, nghỉ ngơi đầy đủ, vì thân thể là công cụ để phục vụ Chúa và người khác. Rô-ma 6:13 khuyên: "Cũng hãy phó chi thể mình cho Đức Chúa Trời dùng như đồ dùng về sự công bình."

f. Thánh hóa các mối quan hệ

Đức Chúa Trời kêu gọi chúng ta sống thánh trong mọi mối quan hệ: gia đình, bạn bè, Hội Thánh, và xã hội. Ê-phê-sô 5:22-6:9 đưa ra những nguyên tắc cho vợ chồng, cha mẹ-con cái, chủ-tớ. Chúng ta phải yêu thương nhau như Chúa đã yêu (Giăng 13:34), tha thứ nhau (Cô-lô-se 3:13), và sống hòa thuận với mọi người (Rô-ma 12:18). Trong Hội Thánh, chúng ta cần gây dựng nhau (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:11) và khích lệ nhau sống thánh khiết.

g. Thánh hóa công việc và tài chính

Dù làm bất cứ công việc gì, chúng ta phải làm hết lòng như làm cho Chúa, chớ không phải cho người ta (Cô-lô-se 3:23). Sự thánh khiết trong công việc thể hiện qua tính trung thực, siêng năng, và tận tâm. Về tài chính, chúng ta phải quản lý tiền bạc cách trung tín, dâng phần mười và dâng hiến rộng rãi (Ma-la-chi 3:10; 2 Cô-rinh-tô 9:7), giúp đỡ người nghèo, và tránh tham lam (1 Ti-mô-thê 6:10). Tiền bạc cũng là một phương diện cần được thánh hóa.

h. Thánh hóa thời gian

Thời gian là món quà quý giá từ Chúa. Ê-phê-sô 5:15-16 dạy: "Vậy, hãy giữ cho khéo về sự ăn ở của anh em, chớ xử mình như người dại dột, nhưng như người khôn ngoan. Hãy lợi dụng thì giờ, vì những ngày là xấu." Thánh hóa thời gian có nghĩa là sử dụng thời gian cách khôn ngoan, ưu tiên những việc quan trọng đối với Chúa: thờ phượng, cầu nguyện, học Lời Chúa, phục vụ, chăm sóc gia đình, và nghỉ ngơi hợp lý. Tránh lãng phí thời gian vào những thú vui vô bổ hoặc tội lỗi.

3. Quá trình thánh hóa toàn diện: Công việc của Đức Chúa Trời và sự hợp tác của con người

Thánh hóa toàn diện không phải là một trạng thái đạt được ngay lập tức, mà là một tiến trình suốt đời. Phi-líp 1:6 khẳng định: "Tôi tin chắc rằng Đấng đã khởi làm việc lành trong anh em, sẽ làm trọn hết cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ." Đức Chúa Trời là Đấng bắt đầu và hoàn tất công việc thánh hóa trong chúng ta.

Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng kêu gọi chúng ta phải tích cực hợp tác với Đức Thánh Linh. Phi-líp 2:12-13 dạy: "Hỡi những kẻ rất yêu dấu của tôi, như anh em đã vâng lời luôn, không những khi tôi có mặt, mà bây giờ lúc tôi vắng mặt, hãy cùng run sợ làm nên sự cứu chuộc mình; vì ấy chính Đức Chúa Trời cảm động lòng anh em vừa muốn vừa làm theo ý tốt Ngài." Chúng ta phải "run sợ mà làm nên sự cứu chuộc mình", nhưng đồng thời nhận biết rằng chính Đức Chúa Trời tác động ý muốn và hành động trong chúng ta.

Để thánh hóa toàn diện, chúng ta cần sử dụng những phương tiện ân điển mà Chúa ban:

• Lời Chúa: "Xin Cha lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; lời Cha tức là lẽ thật." (Giăng 17:17). Đọc, học, suy gẫm và áp dụng Lời Chúa mỗi ngày.
• Cầu nguyện: Thông qua cầu nguyện, chúng ta nhận lãnh sức mạnh và sự hướng dẫn của Chúa. "Hãy cầu nguyện không thôi" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:17).
• Thánh Linh: Đức Thánh Linh là Đấng thánh hóa chúng ta. Hãy bước đi theo Thánh Linh (Ga-la-ti 5:16) và không làm buồn Ngài (Ê-phê-sô 4:30).
• Hội Thánh: Giao thông với các tín hữu khác để được khích lệ, sửa dạy, và gây dựng (Hê-bơ-rơ 10:24-25).
• Thử thách: Khó khăn, thử thách cũng là công cụ Chúa dùng để tinh luyện chúng ta (Gia-cơ 1:2-4; 1 Phi-e-rơ 1:6-7).
• Các thánh lễ: Báp-têm và Tiệc Thánh nhắc nhở chúng ta về sự chết và sống lại của Chúa, giúp chúng ta sống thánh khiết (Rô-ma 6:3-4; 1 Cô-rinh-tô 11:23-26).

Quá trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn và kiên trì. Chúng ta sẽ vấp ngã, nhưng hãy đứng dậy, ăn năn, và tiếp tục chạy theo Chúa (Châm ngôn 24:16).

4. Ứng dụng thực tiễn trong đời sống hằng ngày

Làm thế nào để áp dụng nguyên tắc thánh hóa toàn diện vào cuộc sống thường nhật? Dưới đây là một số gợi ý cụ thể:

1. Bắt đầu ngày mới với Chúa

Dành thời gian buổi sáng để cầu nguyện, đọc Kinh Thánh, và dâng ngày cho Chúa. Điều này giúp tâm linh được nuôi dưỡng và định hướng cả ngày theo ý Chúa.

2. Lập kế hoạch đọc và ghi nhớ Kinh Thánh

Chọn một kế hoạch đọc Kinh Thánh hàng năm, và cố gắng ghi nhớ những câu then chốt. Lời Chúa sẽ thanh tẩy tâm trí và giúp chúng ta chiến đấu với cám dỗ (Thi thiên 119:11).

3. Kiểm soát tư tưởng và cảm xúc

Khi nhận thấy tư tưởng tiêu cực hoặc tội lỗi xuất hiện, hãy lập tức cầu nguyện và thay thế bằng Lời Chúa. Viết ra những câu Kinh Thánh về sự bình an, yêu thương, thanh sạch để suy ngẫm.

4. Chăm sóc thân thể

Ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn (dù chỉ đi bộ), ngủ đủ giấc. Tránh xa các chất kích thích, rượu bia quá độ, và những thói quen có hại.

5. Xây dựng các mối quan hệ lành mạnh

Dành thời gian cho gia đình, bạn bè tin kính. Tham gia nhóm nhỏ trong Hội Thánh để được chia sẻ và cầu thay. Học cách tha thứ và giải quyết xung đột theo Kinh Thánh (Ma-thi-ơ 18:15-17).

6. Quản lý tài chính theo nguyên tắc Kinh Thánh

Lập ngân sách, dâng phần mười, dâng hiến rộng rãi, tiết kiệm, và tránh nợ nần không cần thiết. Hãy xem tiền bạc là phương tiện để phục vụ Chúa và người khác.

7. Sử dụng thời gian khôn ngoan

Lập danh sách việc cần làm, ưu tiên những việc quan trọng. Hạn chế thời gian lướt mạng xã hội, xem phim ảnh vô bổ. Dành thời gian phục vụ trong Hội Thánh và cộng đồng.

8. Thường xuyên xưng tội và ăn năn

Khi phạm tội, đừng chần chừ nhưng hãy ăn năn ngay, xưng tội với Chúa và với người bị tổn thương nếu cần (1 Giăng 1:9). Nhờ huyết Chúa Giê-xu, chúng ta được thanh tẩy.

9. Nhờ cậy Thánh Linh mỗi ngày

Hãy cầu xin Đức Thánh Linh đầy dẫy và hướng dẫn bạn trong mọi quyết định. Sống theo Thánh Linh sẽ không làm trọn những điều ưa muốn của xác thịt (Ga-la-ti 5:16).

10. Ghi nhớ mục đích tối hậu: vinh quang Đức Chúa Trời

Mọi sự chúng ta làm đều phải nhằm tôn vinh Chúa (1 Cô-rinh-tô 10:31). Khi ý thức điều này, chúng ta sẽ có động lực để sống thánh khiết trong mọi phương diện.

5. Kết luận

Thánh hóa toàn diện là mục tiêu mà mỗi Cơ Đốc nhân cần theo đuổi. Đó không phải là sự hoàn hảo không tì vết trong đời này, nhưng là một tiến trình liên tục được Đức Chúa Trời thực hiện trong chúng ta, qua Đức Thánh Linh và Lời Ngài, để chúng ta ngày càng giống Chúa Giê-xu Christ hơn. Sự thánh hóa này bao trùm mọi phương diện: tâm linh, tâm trí, cảm xúc, ý chí, thân thể, các mối quan hệ, công việc, tài chính, và thời gian. Khi chúng ta dâng trọn vẹn đời sống cho Chúa và hợp tác với Ngài, chúng ta sẽ kinh nghiệm sự biến đổi kỳ diệu, mang lại vinh quang cho Danh Ngài và ích lợi cho những người xung quanh.

Hãy bắt đầu ngay hôm nay. Hãy để Đức Chúa Trời bình an khiến bạn nên thánh trọn vẹn, và giữ tâm thần, linh hồn, thân thể bạn không chỗ trách được cho đến ngày Chúa Giê-xu trở lại.