Tại sao Chúa không cứu tất cả mọi người?

Trong hành trình đức tin, có lẽ không có câu hỏi nào vừa day dứt vừa thách thức lý trí của Cơ Đốc nhân cho bằng: “Nếu Đức Chúa Trời toàn năng, toàn tri và đầy tình yêu thương, tại sao Ngài không cứu tất cả mọi người?” Câu hỏi này chạm đến cốt lõi của sự hiểu biết về bản tính Đức Chúa Trời, tình trạng của con người, và kế hoạch cứu rỗi mầu nhiệm của Ngài. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để tìm kiếm sự soi dẫn, không nhằm đưa ra một câu trả lời tối hậu cho mọi bí ẩn (vì trí óc con người có giới hạn), nhưng để xây dựng một nền tảng đức tin vững chắc trên Lời Hằng Sống của Đức Chúa Trời.

Để tiếp cận câu hỏi này, trước hết chúng ta phải hiểu Đức Chúa Trời là ai theo sự mặc khải của Kinh Thánh. Ngài không chỉ là tình yêu (1 Giăng 4:8), mà còn là sự thánh khiết tuyệt đối (Ê-sai 6:3) và công bình trọn vẹn (Phục Truyền 32:4). Các thuộc tính này của Ngài hòa hợp trọn vẹn, không mâu thuẫn.

Tội lỗi, bản chất là sự phản nghịch chống lại Đức Chúa Trời (Ê-sai 59:2), đòi hỏi một sự đoán phạt công bình. Tiếng Hê-bơ-rơ cho từ “tội” là “חֵטְא” (chet), mang ý nghĩa trật mục tiêu, sai lầm. Tiếng Hy Lạp là “ἁμαρτία” (hamartia), cũng có nghĩa tương tự: trật đích. Mọi người đều đã phạm tội (Rô-ma 3:23), và “tiền công của tội lỗi là sự chết” (Rô-ma 6:23a). Sự công bình thánh khiết của Đức Chúa Trời không thể phớt lờ tội lỗi. Nếu Ngài cứu tất cả mọi người một cách vô điều kiện mà không đáp ứng sự công bình, Ngài sẽ không còn là Đấng công bình. Đây là nan đề lớn: làm sao Đức Chúa Trời vừa có thể tha tội (thể hiện tình yêu) vừa giữ được sự công bình của Ngài?

Câu trả lời cho nan đề trên chính là thập tự giá của Chúa Giê-xu Christ. Đây là trung tâm điểm của lịch sử cứu rỗi. Đức Chúa Trời không “bỏ qua” tội lỗi, nhưng Ngài đã “làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21).

Chúa Giê-xu, Con Độc Sanh của Đức Chúa Trời, đã trở nên của lễ chuộc tội thay thế. Danh hiệu “Giê-xu” trong tiếng Hê-bơ-rơ (“יֵשׁוּעַ” (Yeshua)) có nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi”. Sứ đồ Giăng định nghĩa: “Ấy chính Ngài là vật chuộc tội lỗi chúng ta, không những vì tội lỗi chúng ta thôi đâu, mà cũng vì tội lỗi cả thế gian nữa” (1 Giăng 2:2). Điều quan trọng cần lưu ý: sự hy sinh của Chúa Giê-xu có giá trị và đủ sức cứu chuộc cho tất cả (đủ khả năng), nhưng nó chỉ có hiệu lực trên tất cả những ai tin nhận (Ma-thi-ơ 1:21, Giăng 1:12). Đây là sự phân biệt then chốt giữa “công giá” (sufficiency) và “hiệu giá” (efficacy) của sự chuộc tội.

Kinh Thánh trình bày rõ ràng rằng ơn cứu rỗi được nhận lãnh bởi đức tin. “Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời” (Ê-phê-sô 2:8). Lời mời gọi tin nhận và ăn năn được rao giảng cho mọi người (Mác 16:15, Công Vụ 17:30).

Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng cho thấy rằng không phải ai cũng đáp lại lời mời gọi đó. Tại sao? Một phần câu trả lời nằm ở ý chí tự do và tấm lòng của con người. Chúa Giê-xu than khóc về Giê-ru-sa-lem: “Hỡi Giê-ru-sa-lem, Giê-ru-sa-lem, ngươi giết các đấng tiên tri và ném đá những kẻ chịu sai đến cùng ngươi, ta đã muốn nhóm họp các con ngươi như gà mái túc con mình lại ấp ủ dưới cánh, mà các ngươi chẳng khứng!” (Ma-thi-ơ 23:37). Từ “khứng” trong nguyên ngữ Hy Lạp là “θέλω” (thelō), chỉ về ý muốn, sự ưng thuận. Điều này cho thấy có một sự từ chối có ý thức từ phía con người đối với ân điển của Đức Chúa Trời. Sự cứng lòng là một thực tế (Rô-ma 2:5).

Đây là phần sâu nhiệm và thường gây tranh luận nhất. Kinh Thánh dạy về sự “tiền định” (προορίζω – proorizō) của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 1:5, 11). Sứ đồ Phao-lô trình bày rõ trong Rô-ma 9 về chủ quyền tuyệt đối của Đức Chúa Trời trong sự thương xót: “Vậy, Ngài muốn thương xót ai thì thương xót, và muốn làm cứng lòng ai thì làm” (câu 18). Điều này không có nghĩa Đức Chúa Trời là nguồn gốc của sự ác hay sự bất tín, nhưng Ngài, trong sự khôn ngoan vô hạn, để cho ý chí của con người vận hành và cuối cùng, Ngài tể trị trên tất cả.

Mặt khác, Kinh Thánh cũng khẳng định rõ ràng Đức Chúa Trời “muốn mọi người được cứu rỗi và hiểu biết lẽ thật” (1 Ti-mô-thê 2:4) và Ngài “không muốn cho một người nào chết mất, song muốn cho mọi người đều ăn năn” (2 Phi-e-rơ 3:9). Làm thế nào để dung hòa hai chân lý này – chủ quyền tuyệt đối của Đức Chúa Trời trong sự lựa chọn và ước muốn chân thành của Ngài cho mọi người được cứu? Đây là một mầu nhiệm vượt quá tầm hiểu biết của con người hữu hạn. Như Phao-lô thốt lên: “Ôi! Sâu nhiệm thay là sự giàu có, khôn ngoan và thông biết của Đức Chúa Trời! Sự phán xét của Ngài nào ai thấu được, đường nẻo của Ngài nào ai hiểu được!” (Rô-ma 11:33).

Một cách hiểu cân bằng là: Kinh Thánh trình bày cả hai mặt của đồng xu. Về phía Đức Chúa Trời, Ngài chủ động, kêu gọi và ban đức tin (Giăng 6:44, Ê-phê-sô 2:8). Về phía con người, chúng ta có trách nhiệm phải tin và vâng theo (Giăng 3:18, 36). Chúng ta được kêu gọi rao giảng Tin Lành cho mọi người (vì không biết ai là người được chọn), và để sự phán xét tối hậu thuộc về Đức Chúa Trời công bình.

Thay vì sa vào những tranh cãi vô bổ hoặc nản lòng vì không thấu hiểu hoàn toàn, chúng ta có thể rút ra những bài học thực tiễn và đầy ơn phước:

1. Thêm Lòng Kính Sợ Và Biết Ơn: Hiểu được sự nghiêm trọng của tội lỗi và cái giá khủng khiếp của sự cứu chuộc, chúng ta càng thêm kinh sợ Đức Chúa Trời thánh khiết. Đồng thời, lòng biết ơn của chúng ta dâng trào vì chính mình được cứu không phải do xứng đáng, nhưng hoàn toàn bởi ân điển (Ê-phê-sô 2:8-9).

2. Sốt Sắng Trong Sứ Mạng Rao Giảng: Nếu Đức Chúa Trời “muốn mọi người được cứu”, thì động lực của chúng ta trong việc truyền giáo chính là sự vâng lời và chia sẻ tình yêu của Ngài. Chúng ta là những sứ giả của sự hòa giải (2 Cô-rinh-tô 5:20).

3. Cầu Nguyện Cách Sốt Sắng Cho Người Chưa Tin: Lời cầu nguyện của chúng ta thể hiện đức tin nơi Đức Chúa Trời, Đấng có thể làm mềm lòng cứng cỏi nhất và mở mắt tâm linh cho người hư mất.

4. Tin Cậy Vào Sự Công Bình Và Khôn Ngoan Tuyệt Đối Của Đức Chúa Trời: Trong những lúc bối rối trước số phận của người thân yêu chưa tin Chúa, chúng ta tìm nương náu nơi sự khôn ngoan không thể dò của Ngài. Chúng ta tin rằng Đấng Thẩm Phán toàn thế gian sẽ làm điều công bình (Sáng Thế Ký 18:25).

5. Tập Trung Vào Sự Vinh Hiển Của Đức Chúa Trời: Mục đích tối thượng của mọi sự, kể cả công cuộc cứu rỗi, là để vinh hiển thuộc về Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 1:6, 12, 14). Sự cứu rỗi của chúng ta làm bày tỏ sự vinh hiển của ân điển Ngài, và sự công bình của Ngài cũng được bày tỏ qua việc đoán phát tội lỗi.

Câu hỏi “Tại sao Chúa không cứu tất cả mọi người?” cuối cùng đưa chúng ta đến bờ vực của mầu nhiệm. Kinh Thánh không cho chúng ta một công thức toán học, nhưng cho chúng ta một khuôn mặt – khuôn mặt của Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã chết cho tội lỗi của thế gian. Ngài là bằng chứng tối cao về tình yêu cứu chuộc của Đức Chúa Trời. Thay vì chất vấn chủ quyền của Đấng Tạo Hóa, chúng ta được mời gọi để tin cậy, thờ phượng và vâng lời.

Như C.S. Lewis từng viết: “Có hai loại người: những người thưa với Chúa ‘Ý Cha được nên’, và những người mà cuối cùng Chúa phải nói với họ ‘Ý ngươi được nên’.” Sự cứu rỗi liên quan đến việc Đức Chúa Trời tôn trọng sự lựa chọn của con người ngay cả khi sự lựa chọn đó là chống lại Ngài. Trách nhiệm của chúng ta là sống và rao truyền Tin Lành của ân điển, để càng nhiều người càng tốt có thể nghe, tin và được cứu, hầu cho Danh Ngài được cả sáng.

“Đức Giê-hô-va phán: Vì ý tưởng ta không phải ý tưởng các ngươi, đường lối các ngươi không phải đường lối ta. Trời cao hơn đất bao nhiêu, thì đường lối ta cao hơn đường lối các ngươi, và ý tưởng ta cao hơn ý tưởng các ngươi cũng bấy nhiêu.” (Ê-sai 55:8-9)