Quyền Năng Tha Tội của Chúa Giê-su: Sự Bày Tỏ Thẩm Quyền Thiên Thượng Trước Thập Tự Giá
Trong hành trình chức vụ công khai của Chúa Giê-su, có một sự kiện gây chấn động và khiến các thầy thông giáo, người Pha-ri-si phải chất vấn: “Người nầy là ai, mà nói phạm thượng như vậy? Ngoài một mình Đức Chúa Trời, còn có ai có quyền tha tội?” (Mác 2:7). Câu hỏi này bùng lên khi Chúa Giê-su phán với người bại được bạn bè khiêng đến: “Hỡi con, tội lỗi con đã được tha” (Mác 2:5). Sự kiện này đặt ra một nan đề thần học quan trọng cho nhiều tín hữu: Làm thế nào Chúa Giê-su có thể tuyên bố tha tội trước khi Ngài chịu chết chuộc tội trên thập tự giá? Bài viết này sẽ đi sâu khảo cứu Kinh Thánh để làm sáng tỏ bản chất của thẩm quyền này, mối liên hệ giữa lời tuyên bố và sự hy sinh chuộc tội, cùng những ứng dụng thiết thực cho đức tin chúng ta ngày nay.
I. Phân Tích Bối Cảnh Kinh Thánh: Câu Chuyện Người Bại (Mác 2:1-12)
Để hiểu trọn vẹn lời tuyên bố, chúng ta cần xem xét kỹ lưỡng phân đoạn then chốt này. Sách Mác thuật lại:
“Đức Chúa Jêsus lại trở về thành Ca-bê-na-um; và có tiếng đồn Ngài ở trong nhà. Tức thì có nhiều người nhóm lại, đến nỗi trước cửa cũng không còn chỗ trống; Ngài giảng đạo cho họ. Bấy giờ có mấy người đem đến cho Ngài một kẻ bại, có bốn người khiêng. Nhân vì đông người, không đến gần Ngài được, nên dở mái nhà ngay chỗ Ngài ngồi, rồi do lỗ đó dòng giường người bại xuống. Đức Chúa Jêsus thấy đức tin của họ, bèn phán cùng kẻ bại rằng: Hỡi con, tội lỗi con đã được tha. Vả, có mấy thầy thông giáo ngồi đó, nghĩ thầm rằng: Sao người nầy nói như vậy? Người nói phạm thượng đó! Ngoài một mình Đức Chúa Trời, còn có ai có quyền tha tội?” (Mác 2:1-7)
Phản ứng của các thầy thông giáo là hoàn toàn hợp lý theo thần học Cựu Ước. Trong Do Thái giáo, quyền tha tội thuộc độc quyền của Đức Chúa Trời (Ê-sai 43:25; 44:22). Hệ thống tế lễ chỉ là phương tiện tạm thời, biểu tượng, chỉ ra sự cần thiết của huyết đổ ra để chuộc tội (Lê-vi Ký 17:11). Khi Chúa Giê-su tuyên bố trực tiếp tha tội cho một cá nhân, Ngài đang đặt mình ngang hàng với Đức Chúa Trời. Đây không phải là lời cầu nguyện cầu xin Đức Chúa Trời tha thứ (như Đa-vít trong Thi thiên 51), mà là một tuyên bố phán quyết có thẩm quyền từ chính Ngài.
Chúa Giê-su, biết rõ tư tưởng họ, đã đặt ra một câu hỏi then chốt để bày tỏ căn cước của Ngài:
“Trong hai lời nầy: ‘Tội lỗi ngươi đã được tha,’ hay là: ‘Hãy đứng dậy vác giường mà đi,’ lời nào dễ nói hơn? Vả, để cho các ngươi biết Con người ở thế gian có quyền tha tội, — Ngài phán cùng kẻ bại rằng: Ta biểu ngươi, hãy đứng dậy, vác giường, và đi về nhà!” (Mác 2:9-11)
Ngài chọn chữa lành thân thể – một điều có thể kiểm chứng bằng mắt thường – để chứng minh cho thẩm quyền tha tội thuộc linh – một điều vô hình. Phép lạ thấy được trở thành bằng chứng hữu hình cho thẩm quyền vô hình. Cụm từ “Con người” (ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου - ho huios tou anthrōpou) mà Chúa Giê-su dùng để tự xưng, không chỉ nói đến nhân tính mà còn ám chỉ đến nhân vật tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14, Đấng được ban cho quyền cai trị, vinh hiển và nước đời đời. Đây là một danh hiệu Mê-si-a mang tính thiên thượng.
II. Thẩm Quyền Tha Tội Xuất Phát Từ Bản Thể Của Ngài Là Đức Chúa Trời Nhập Thể
Lời giải đáp cốt lõi nằm ở thần tính của Chúa Giê-su Christ. Ngài không phải là một tiên tri, một thầy tế lễ trần gian, hay một trung gian đơn thuần. Ngài là “Ngôi Lời,” và “Ngôi Lời là Đức Chúa Trời” (Giăng 1:1). Ngài là Đấng “có từ trước vô cùng” (Giăng 8:58 – “Ta là”, ἐγώ εἰμι, cùng cách nói của Đức Chúa Trời trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Vì Ngài là Đức Chúa Trời nhập thể, nên quyền tha tội vốn là thuộc tính của Đức Chúa Trời hiện diện trong Ngài.
Kinh Thánh tuyên bố rõ ràng về thần tính của Đấng Christ:
- Cô-lô-se 2:9: “Vì sự đầy đủ của bổn tánh Đức Chúa Trời thảy đều ở trong Đấng ấy như có hình” (σώματικῶς - sōmatikōs, “một cách cụ thể trong thân thể”).
- Giăng 5:22-23: “Cha cũng chẳng xét đoán ai hết, nhưng đã giao trọn quyền phán xét cho Con… hầu cho mọi người tôn kính Con cũng như tôn kính Cha vậy.” Sự tôn kính ngang hàng này chỉ dành cho Đức Chúa Trời.
Do đó, khi Chúa Giê-su tha tội, Ngài đang hành động trong tư cách là chính Đức Chúa Trời. Thẩm quyền này không lệ thuộc vào thời điểm, bởi vì nó gắn liền với bản thể của Ngài, chứ không chỉ với công tác của Ngài. Công tác chuộc tội trên thập tự giá là sự biểu hiện trọn vẹn, đầy đủ, và có một không hai của thẩm quyền và khả năng tha tội đó trong lịch sử.
III. Mối Quan Hệ Giữa Lời Tuyên Bố và Sự Chết Chuộc Tội: Sự Đảm Bảo và Sự Hoàn Tất
Điều này dẫn chúng ta đến một phân biệt thần học quan trọng: Sự Đảm Bảo (Prolepsis) và Sự Hoàn Tất (Consummation).
1. Lời Tuyên Bố như Sự Đảm Bảo Có Căn Cứ: Chúa Giê-su có thể tha tội trước thập tự giá vì Ngài là Đấng sẽ hoàn thành công việc chuộc tội đó. Điều này giống như việc một vị vua tuyên bố ân xá dựa trên quyền lực và ý định chắc chắn của mình, ngay cả khi sắc lệnh chính thức chưa được ban hành. Các của lễ trong Cựu Ước (chiên con, bò đực) chỉ là “hình bóng” (σκιά - skia) của những sự tốt lành sẽ đến, còn “thực thể” (εἰκών - eikōn) chính là Đấng Christ (Cô-lô-se 2:17; Hê-bơ-rơ 10:1). Khi Chúa Giê-su tuyên bố tha tội, Ngài đang hành động với tư cách là “Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi” (Giăng 1:29). Huyết quí báu của Ngài, dù chưa đổ ra, đã có giá trị đời đời và vượt thời gian trong kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời (“Chiên Con đã bị giết từ buổi sáng thế” – Khải Huyền 13:8, theo cách hiểu về sự định trước).
2. Thập Tự Giá là Sự Hoàn Tất và Công Bố Chính Thức: Trên thập tự giá, “của chỉ” (Χειρόγραφον - cheirographon, tờ nợ, văn tự) nghịch cùng chúng ta đã bị “tấn đi, mà đóng đinh trên cây thập tự” (Cô-lô-se 2:14). Đây là sự hoàn tất pháp lý, sự đổ huyết cuối cùng để “làm của lễ chuộc tội” (ἱλαστήριον - hilastērion, nơi chuộc tội – Rô-ma 3:25). Thập tự giá không tạo ra quyền tha tội, nhưng biểu lộ và áp dụng cách trọn vẹn quyền năng tha tội vốn có trong Đấng Christ. Nó là nền tảng công bình cho sự tha thứ (Rô-ma 3:25-26). Như vậy, lời tuyên bố trong chức vụ Ngài là sự bày tỏ bản chất và thẩm quyền của Đấng Cứu Thế; còn thập tự giá là sự biểu hiện phương cách và giá trị đền tội của sự cứu rỗi đó.
“Vả, ấy là nhờ sự nhơn từ của Ngài mà anh em được cứu, bởi đức tin; điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình; vì chúng ta là việc Ngài làm ra, đã được dựng nên trong Đức Chúa Jêsus Christ để làm việc lành mà Đức Chúa Trời đã sắm sẵn trước cho chúng ta làm theo.” (Ê-phê-sô 2:8-10)
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Lẽ thật thần học sâu sắc này không chỉ để tranh luận, mà phải biến đổi đời sống chúng ta.
1. Xác Quyết Đức Tin Nơi Thần Tính và Thẩm Quyền Tuyệt Đối của Chúa Giê-su: Hiểu rằng Chúa Giê-su có quyền tha tội từ trong bản thể của Ngài củng cố đức tin của chúng ta. Chúng ta không tin vào một hệ thống tôn giáo hay một lý thuyết cứu rỗi, mà tin vào một Person – Con Người Vĩ Đại là Đức Chúa Trời. Khi chúng ta đến với Ngài trong sự ăn năn, chúng ta có thể chắc chắn rằng lời hứa “Hỡi con, tội con đã được tha” cũng áp dụng cho chúng ta, vì nó dựa trên chính Con Người Ngài, Đấng đã hoàn tất công việc trên thập tự giá.
2. Kinh Nghiệm Sự Tự Do Thật Sự Ngay Bây Giờ: Người bại được tha tội trước khi được chữa lành thân thể. Điều này dạy chúng ta rằng nhu cần thuộc linh (sự tha tội) quan trọng hơn nhu cầu thể chất. Nhiều Cơ Đốc nhân vẫn sống trong gánh nặng tội lỗi dù đã được cứu, vì không nắm lấy lời tuyên xưng của Đấng Christ. Hãy sống trong sự tự do mà Ngài đã tuyên bố: “Vậy nếu Con buông tha các ngươi, các ngươi sẽ thật sự được tự do” (Giăng 8:36).
3. Mạnh Dạn Rao Truyền Tin Lành Cứu Rỗi Trọn Vẹn: Chúng ta rao giảng về một Đấng Christ đủ quyền năng để tha thứ mọi tội lỗi, ngay cả những tội mà xã hội hay lương tâm chúng ta cho là “quá nặng”. Thập tự giá không phải là nỗ lực cuối cùng của Đức Chúa Trời, mà là sự biểu lịnh vinh hiển của tình yêu và quyền năng Ngài. Hãy chia sẻ về một Đấng Cứu Thế với thẩm quyền tuyệt đối.
4. Có Thái Độ Đúng Đắn Đối Với Tội Lỗi và Ân Điển: Hiểu được giá trị vô song của huyết Đấng Christ khiến chúng ta không xem thường tội lỗi (vì nó đòi hỏi cái giá đắt như vậy để chuộc), đồng thời cũng không nghi ngờ quyền năng ân điển (vì nó được đảm bảo bởi chính Đức Chúa Trời). Chúng ta được kêu gọi sống thánh khiết không phải để được tha thứ, mà vì đã được tha thứ bởi ân điển quá đỗi diệu kỳ.
Kết Luận
Lời tuyên bố “Tội con đã được tha” của Chúa Giê-su trước thập tự giá không phải là một sự mâu thuẫn, mà là một sự mặc khải vinh hiển về thân vị và thẩm quyền của Ngài. Nó cho thấy Ngài không chỉ là phương tiện của sự tha thứ, mà chính là Nguồn Cội của sự tha thứ. Thập tự giá là nơi Ngài, với tư cách vừa là Thầy Tế Lễ vừa là Con Sinh Tế, đã đổ huyết để hoàn thành trọn vẹn sự chuộc tội, biến lời tuyên bố đó thành hiện thực pháp lý và thiêng liêng trọn vẹn cho mọi người tin. Ngày nay, mỗi chúng ta khi đến với Đấng Christ trong đức tin, cũng có thể nghe được lời phán đầy quyền năng và yêu thương đó: “Hỡi con, tội lỗi con đã được tha.” Hãy sống và bước đi trong sự tự do vinh hiển ấy.
“Hỡi kẻ rất yêu dấu, nếu lòng mình không cáo trách chúng ta, thì chúng ta có lòng rất dạn dĩ, được đến gần Đức Chúa Trời: và nếu chúng ta xin điều gì mình muốn, thì Ngài nghe chúng ta. … Nếu có ai phạm tội, thì chúng ta có Đấng cầu thay ở nơi Đức Chúa Cha, là Đức Chúa Jêsus Christ, tức là Đấng công bình.” (1 Giăng 3:21-22; 2:1)