Ai là tác giả của Kinh Thánh?

Kinh Thánh – cuốn sách được dịch ra nhiều ngôn ngữ nhất trên thế giới, được đọc và nghiên cứu qua hàng thế kỷ – không đơn thuần là một tác phẩm văn học hay lịch sử. Đối với Cơ Đốc nhân, đây là Lời của Đức Chúa Trời, có uy quyền và năng lực biến đổi đời sống. Nhưng ai đã viết nên Kinh Thánh? Có phải chỉ là sản phẩm của trí tuệ con người, hay có một tác giả siêu nhiên đằng sau? Bài viết này sẽ khám phá câu hỏi quan trọng đó dựa trên chính Kinh Thánh, khai thác ý nghĩa từ nguyên văn Hy Lạp và Hê-bơ-rơ, và rút ra những ứng dụng thực tiễn cho đời sống tin kính hằng ngày.

1. Kinh Thánh tự nhận mình là Lời của Đức Chúa Trời

Ngay từ đầu, Kinh Thánh không ngần ngại khẳng định nguồn gốc thần thượng của mình. Trong Cựu Ước, chúng ta bắt gặp những cụm từ lặp đi lặp lại như “Đức Giê-hô-va phán”, “Lời của Đức Giê-hô-va phán cùng…” (ví dụ: Xuất Ê-díp-tô Ký 20:1; Giê-rê-mi 1:4). Tân Ước cũng xác nhận rằng “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn” (2 Ti-mô-thê 3:16). Trong tiếng Hy Lạp, cụm từ “bởi Đức Chúa Trời soi dẫn” là θεόπνευστος (theopneustos), nghĩa đen là “Đức Chúa Trời thở ra”. Điều này cho thấy Kinh Thánh xuất phát từ hơi thở của Đức Chúa Trời, mang lấy quyền năng và sự sống của Ngài. 2 Phi-e-rơ 1:20-21 giải thích thêm: “trước hết phải biết rõ rằng chẳng có lời tiên tri nào trong Kinh Thánh lấy ý riêng giải nghĩa được. Vì chẳng hề có lời tiên tri nào là bởi ý một người nào mà ra, nhưng ấy là bởi Đức Thánh Linh cảm động mà người ta đã nói bởi Đức Chúa Trời”. Ở đây, từ “cảm động” (Hy Lạp: φερόμενοι, pheromenoi) có nghĩa là “được mang đi”, “được đưa đẩy”. Các tiên tri không tự mình nói ra lời, mà họ được Đức Thánh Linh hướng dẫn và điều khiển để truyền đạt thông điệp chính xác từ Đức Chúa Trời.

2. Tác giả thần thượng: Đức Chúa Trời – Ba Ngôi

Kinh Thánh dạy rằng Đức Chúa Trời là tác giả tối cao của Lời Ngài. Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu rằng Đức Chúa Trời hiện thân trong Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Linh. Cả Ba Ngôi đều tham gia vào quá trình ban cho con người Kinh Thánh.

• Đức Chúa Trời Cha là Đấng phán truyền ý chỉ của Ngài. Trong nhiều phân đoạn, Đức Chúa Trời trực tiếp phán dạy (ví dụ: Mười Điều Răn, Xuất Ê-díp-tô Ký 20).
• Đức Chúa Jesus Christ, Ngôi Lời nhập thể, cũng là nguồn của Lời. Trong Giăng 1:1-3, Chúa Jesus được gọi là “Ngôi Lời”, Ngài hiện hữu từ ban đầu với Đức Chúa Trời và là Đức Chúa Trời. Chính Ngài đã bày tỏ Đức Chúa Trời cho nhân loại. Hơn nữa, Tân Ước ghi lại những lời dạy của Chúa Jesus – chính là Lời Đức Chúa Trời (Giăng 12:49-50).
• Đức Thánh Linh là Đấng soi dẫn các tác giả loài người, đảm bảo họ viết đúng những gì Đức Chúa Trời muốn truyền đạt (2 Phi-e-rơ 1:21; Giăng 14:26; 16:13).

Như vậy, mặc dù chúng ta có thể nói “Đức Chúa Trời là tác giả của Kinh Thánh”, điều này bao hàm sự hợp tác trọn vẹn của Ba Ngôi. Mỗi Ngôi Vị đều góp phần vào việc ban bố Lời của Đức Chúa Trời cho con người.

3. Tác giả loài người: những con người thật, trong bối cảnh lịch sử thật

Mặc dù Đức Chúa Trời là tác giả chính, Ngài đã sử dụng khoảng 40 người khác nhau, trải dài trên 1.500 năm, đến từ nhiều tầng lớp xã hội (vua chúa, ngư dân, tiên tri, thầy tế lễ, bác sĩ, v.v.) để ghi chép Kinh Thánh. Mỗi tác giả mang phong cách riêng, kinh nghiệm riêng, nhưng Đức Thánh Linh đã điều khiển để họ viết ra Lời không sai lầm.

Ví dụ:

• Môi-se viết Ngũ Kinh (khoảng 1400 TCN),
• Đa-vít viết nhiều Thi thiên,
• Ê-sai, Giê-rê-mi, Ê-xê-chi-ên là các tiên tri,
• Lu-ca, một bác sĩ, viết sách Lu-ca và Công vụ,
• Phao-lô, một người Pha-ri-si, viết nhiều thư tín,
• Phi-e-rơ, một ngư dân, viết hai thư,
• Giăng, một ngư dân khác, viết sách Phúc Âm Giăng, ba thư và Khải Huyền.

Điều này cho thấy Kinh Thánh vừa mang tính siêu nhiên vừa mang tính nhân loại. Các tác giả không phải là những người máy; họ dùng ngôn ngữ, văn phong, và kiến thức của họ, nhưng Đức Thánh Linh đã điều khiển quá trình để đảm bảo rằng sản phẩm cuối cùng hoàn toàn đúng theo ý muốn của Đức Chúa Trời, không có lỗi trong nguyên bản.

4. Bản chất của sự soi dẫn: thần học về sự cảm thúc (inspiration)

Từ ngữ “soi dẫn” (inspiration) xuất phát từ tiếng Latinh inspirare, có nghĩa “thổi vào”. Kinh Thánh dạy rằng Đức Chúa Trời đã “thổi” Lời Ngài vào tâm trí các tác giả loài người. Có nhiều quan điểm về mức độ và phương thức soi dẫn, nhưng quan điểm chính thống của đức tin Tin Lành là soi dẫn trọn vẹn (plenary inspiration) và vô ngộ (inerrancy). Điều này có nghĩa toàn bộ Kinh Thánh (cả nội dung lịch sử, khoa học, đạo đức và thần học) đều được Đức Chúa Trời bảo đảm là chân thật và đáng tin cậy trong bản gốc.

2 Ti-mô-thê 3:16 khẳng định: “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình”. “Cả Kinh Thánh” (Hy Lạp: πᾶσα γραφή, pasa graphē) chỉ toàn bộ các phần của Kinh Thánh. Như vậy không chỉ những phần mang tính “tôn giáo” mà cả những ghi chép lịch sử, thơ ca, châm ngôn… đều được Đức Chúa Trời soi dẫn.

Đồng thời, 2 Phi-e-rơ 1:21 cho biết: “vì chẳng hề có lời tiên tri nào là bởi ý một người nào mà ra, nhưng ấy là bởi Đức Thánh Linh cảm động mà người ta đã nói bởi Đức Chúa Trời”. Ở đây, từ “cảm động” (φερόμενοι) mang ý tưởng “được mang đi” như con thuyền được gió đẩy đi. Các tác giả không chủ động quyết định nội dung; họ được Thánh Linh hướng dẫn đến mức điều họ viết ra chính xác là điều Đức Chúa Trời muốn. Tuy nhiên, Đức Chúa Trời vẫn tôn trọng cá tính và hoàn cảnh của họ; Ngài không xóa bỏ bản sắc của họ.

Quá trình này thường được gọi là “soi dẫn bằng động thái” (dynamic inspiration): Đức Thánh Linh tác động trên tâm trí, cảm xúc, và ý chí của con người, khiến họ viết ra Lời Ngài một cách tự nhiên nhưng không sai lầm.

5. Sự hình thành Kinh Thánh: vai trò của Hội Thánh và nguyên tắc xác định quy điển (canon)

Một câu hỏi liên quan là: Nếu Đức Chúa Trời là tác giả, thì ai đã quyết định những sách nào được đưa vào Kinh Thánh? Đây là vấn đề về quy điển (canon). Các tín hữu Tin Lành tin rằng Đức Chúa Trời là Đấng xác lập quy điển; Hội Thánh chỉ công nhận những sách đã được Đức Chúa Trời soi dẫn. Quá trình này không mang tính chủ quan của con người, nhưng dựa trên các nguyên tắc như:

• Sách có được viết bởi một sứ đồ hoặc tiên tri được Đức Chúa Trời ủy nhiệm không?
• Sách có phù hợp với giáo lý đã được mặc khải trước đó không?
• Sách có được Hội Thánh sơ khai chấp nhận và sử dụng như Lời Đức Chúa Trời không?
• Sách có mang quyền năng biến đổi và được Đức Thánh Linh xác chứng trong lòng người tin không?

Kinh Thánh Cựu Ước (gồm 39 sách) đã được người Do Thái công nhận từ lâu và được Chúa Jesus cùng các sứ đồ trích dẫn với thẩm quyền. Kinh Thánh Tân Ước (27 sách) cũng được Hội Thánh đầu tiên công nhận dần dần, dựa trên mối liên hệ trực tiếp với các sứ đồ hoặc đồng lao của họ (ví dụ: Mác với Phi-e-rơ, Lu-ca với Phao-lô). Điều quan trọng là chính Đức Chúa Trời đã xác nhận thẩm quyền của những sách đó qua sự hành động của Thánh Linh trong Hội Thánh.

Vì vậy, chúng ta có thể tin cậy rằng toàn bộ 66 sách trong Kinh Thánh là Lời được Đức Chúa Trời soi dẫn, không thừa không thiếu.

6. Ứng dụng thực tiễn: Làm thế nào để đọc và áp dụng Lời Chúa vào đời sống hằng ngày

Biết rằng Kinh Thánh là Lời của Đức Chúa Trời, chứ không phải chỉ là sản phẩm của con người, sẽ thay đổi hoàn toàn cách chúng ta tiếp cận nó. Dưới đây là một số bước thực hành để đón nhận và sống theo Lời Chúa:

a. Đọc Kinh Thánh với thái độ tôn kính và vâng phục

Vì đây là Lời của Đấng Tạo Hóa, chúng ta cần đọc với tấm lòng khao khát nghe tiếng Ngài. Hãy dành thời gian yên tĩnh, cầu nguyện trước khi đọc, xin Chúa mở mắt thuộc linh để hiểu Lời Ngài (Thi thiên 119:18).

b. Nghiên cứu Kinh Thánh một cách có hệ thống

Đừng chỉ đọc lướt; hãy dùng phương pháp nghiên cứu như quan sát, giải thích, áp dụng. Học hỏi từ các bản dịch khác nhau, sử dụng công cụ nghiên cứu từ nguyên (Hy Lạp, Hê-bơ-rơ) khi có thể. Tham gia nhóm nhỏ hoặc lớp học Kinh Thánh để được sáng tỏ hơn.

c. Ghi nhớ và suy gẫm Lời Chúa

Thi thiên 119:11: “Tôi đã giấu lời Chúa trong lòng tôi, để tôi không phạm tội cùng Chúa”. Việc ghi nhớ Kinh Thánh giúp chúng ta có sẵn vũ khí chống lại cám dỗ và tìm được sự khôn ngoan trong mọi hoàn cảnh. Hãy suy gẫm Lời Chúa suốt ngày (Giô-suê 1:8).

d. Vâng theo những điều Kinh Thánh dạy

Chúa Jesus nhấn mạnh: “Nếu các ngươi yêu mến ta, thì giữ các điều răn ta” (Giăng 14:15). Nghe Lời mà không làm theo là tự lừa dối mình (Gia-cơ 1:22). Áp dụng Lời Chúa vào những quyết định cụ thể, các mối quan hệ, công việc, và mọi lĩnh vực đời sống.

e. Cậy nhờ Đức Thánh Linh

Chính Đức Thánh Linh, Đấng đã soi dẫn các tác giả, cũng sẽ dạy dỗ và hướng dẫn chúng ta hiểu Lời Ngài (Giăng 16:13; 1 Cô-rinh-tô 2:12-14). Hãy cầu xin Thánh Linh mở lòng để Lời Chúa thấm sâu và biến đổi chúng ta.

7. Kết luận: Lời của Đức Chúa Trời cho chúng ta hôm nay

Trả lời câu hỏi “Ai là tác giả của Kinh Thánh?”, chúng ta khẳng định: Đức Chúa Trời, Ba Ngôi Thánh, là tác giả tối cao; Ngài đã dùng những con người thật để chép ra Lời Ngài dưới sự soi dẫn của Đức Thánh Linh. Nhờ đó, Kinh Thánh vừa mang thẩm quyền tuyệt đối vừa mang tính liên quan đến mọi thời đại. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được ban cho một món quà vô giá – Lời hằng sống – để biết Đức Chúa Trời, tin nhận Chúa Giê-xu Christ, và bước đi trong sự khôn ngoan, công bình. Hãy trân trọng, học hỏi, và sống theo Lời Chúa mỗi ngày, để đời sống chúng ta ngày càng giống hình ảnh của Đấng Christ hơn.

“Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi.” (Thi thiên 119:105)