Làm sao tôi biết Kinh Thánh không chỉ là thần thoại?

Trong một thế giới đầy những câu chuyện cổ tích, thần thoại và truyền thuyết, một câu hỏi quan trọng mà nhiều người tìm kiếm chân lý đặt ra là: Làm sao tôi biết Kinh Thánh không chỉ là một tập hợp những câu chuyện thần thoại hay một tác phẩm văn học tôn giáo cổ đại? Đây không chỉ là thắc mắc của người ngoài, mà đôi khi còn là sự trăn trở trong lòng những Cơ Đốc nhân. Là một nhà nghiên cứu Kinh Thánh, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá sâu sắc vấn đề này dựa trên các bằng chứng lịch sử, khảo cổ, văn bản học, và đặc biệt là sự mặc khải siêu nhiên từ chính Lời Đức Chúa Trời.

Trước hết, cần phân biệt rõ giữa “thần thoại” (μῦθος - mythos) và “lịch sử mặc khải”. Thần thoại Hy Lạp thường là những câu chuyện giải thích các hiện tượng tự nhiên, mang tính biểu tượng, không gắn với thời gian và địa điểm lịch sử cụ thể, và các nhân vật thường là các vị thần với những đặc điểm con người được phóng đại. Ngược lại, Kinh Thánh tự giới thiệu mình là một bản ghi chép lịch sử có tính xác thực. Nó gắn liền với những địa danh thực (Giê-ru-sa-lem, Bết-lê-hem, sông Giô-đanh), những nhân vật lịch sử được xác nhận (vua Đa-vít, Sê-sa Au-gút-tơ, Bôn-xơ Phi-lát), và những sự kiện có thể kiểm chứng qua các nguồn độc lập.

Kinh Thánh khẳng định: “Vả, chúng tôi chẳng noi theo chuyện khéo đặt để, mà tin theo lẽ thật, khi chúng tôi đã làm cho anh em biết quyền phép và sự đến của Đức Chúa Jêsus Christ, chúng tôi chẳng từng thấy sự vinh hiển Ngài với mắt chúng tôi” (II Phi-e-rơ 1:16). Từ “chuyện khéo đặt để” trong nguyên văn Hy Lạp là “σεσοφισμένοις μύθοις” (sesophismenois mythois) – tức “những thần thoại được khéo léo dựng nên”. Sứ đồ Phi-e-rơ, một nhân chứng tận mắt, khẳng định ông không tuyên truyền những câu chuyện hư cấu, mà là những sự kiện lịch sử ông đã chứng kiến.

Ngành khảo cổ học Kinh Thánh đã cung cấp một khối lượng lớn bằng chứng ủng hộ tính lịch sử của Kinh Thánh. Nhiều thành phố, phong tục, và nhân vật được nhắc đến trong Cựu Ước đã được xác nhận.

• Chiếu Khắc Tel Dan (Tel Dan Stele): Được phát hiện năm 1993, chiếu khắc này (khoảng thế kỷ 9 TCN) có nhắc đến “Nhà Đa-vít” (בית דוד - Beyt David). Đây là bằng chứng khảo cổ đầu tiên bên ngoài Kinh Thánh xác nhận sự tồn tại của Vua Đa-vít như một nhân vật lịch sử.
• Biên Niên Sử Babylonian: Ghi chép về việc vua Nê-bu-cát-nết-sa chinh phục Giê-ru-sa-lem và bắt vua Giê-hô-gia-kin làm phu tù (2 Các Vua 24:10-16), trùng khớp hoàn toàn với các biên niên sử Babylon.
• Cuộn Sách Biển Chết (Dead Sea Scrolls): Được phát hiện tại Qumran, những bản sao Kinh Thánh cổ này (từ thế kỷ 3 TCN đến thế kỷ 1 CN) cho thấy sự truyền tải văn bản cực kỳ chính xác qua hơn một ngàn năm. So sánh sách Ê-sai trong Cuộn Biển Chết với bản Ma-sô-rết (Masoretic Text) cách nhau hơn 1000 năm cho thấy độ chính xác trên 95%, chủ yếu khác biệt về lỗi chính tả nhỏ. Điều này bác bỏ quan điểm cho rằng Kinh Thánh đã bị biến đổi nhiều qua thời gian.

Kinh Thánh không ngại ghi lại cả những thất bại, tội lỗi của các anh hùng đức tin (như vua Đa-vít phạm tội ngoại tình và giết người – 2 Sa-mu-ên 11). Điều này không giống với các thần thoại thường tô vẽ nhân vật một cách hoàn hảo, mà giống với một bản ghi chép lịch sử trung thực.

Kinh Thánh không phải là một cuốn sách do một người viết trong một thời đại. Đó là một thư viện gồm 66 sách, được viết bởi hơn 40 tác giả (từ các vị vua, ngư dân, bác sĩ, tiên tri…) trong khoảng thời gian hơn 1,500 năm, trên ba châu lục (Á, Phi, Âu), bằng ba ngôn ngữ (Hê-bơ-rơ, A-ram, Hy Lạp). Thế nhưng, tất cả đều hướng về một chủ đề xuyên suốt: Kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời cho nhân loại qua Đấng Mê-si-a - Chúa Giê-xu Christ.

Sự nhất quán này là điều không thể giải thích bằng sự ngẫu nhiên hay sự cấu kết của con người. Hãy xem xét lời tiên tri về Đấng Mê-si-a trong Cựu Ước và sự ứng nghiệm trong Tân Ước:

• Nơi Sinh: Tiên tri Mi-chê (khoảng 750 TCN) tiên báo: “Hỡi Bết-lê-hem Ép-ra-ta... từ nơi ngươi sẽ ra cho ta một Đấng cai trị trong Y-sơ-ra-ên” (Mi-chê 5:2). Điều này ứng nghiệm chính xác trong Ma-thi-ơ 2:1.
• Sự Chết: Thi thiên 22 (do Vua Đa-vít viết khoảng 1000 TCN) mô tả chi tiết sự chết của một người bị đóng đinh: “Chúng nó đã đâm lấy tay và chân tôi... Chúng nó chia nhau áo xống tôi, và bắt thăm về vạt áo tôi” (Thi thiên 22:16-18). Đây là mô tả chính xác về sự đóng đinh – một hình phạt chưa tồn tại trong thời Đa-vít – và được ứng nghiệm trong Giăng 19:23-24.

Từ ngữ Hy Lạp dùng cho “ứng nghiệm” là “πληρόω” (plēroō), mang nghĩa “làm cho trọn vẹn, đầy đủ”. Chúa Giê-xu phán: “Các ngươi đừng tưởng ta đến đặng phá luật pháp hay là lời tiên tri; ta đến, không phải để phá, nhưng để làm cho trọn” (Ma-thi-ơ 5:17). Hàng trăm lời tiên tri được ứng nghiệm cách chính xác nói lên nguồn gốc siêu nhiên của Kinh Thánh.

Một trong những bằng chứng mạnh mẽ nhất rằng Kinh Thánh không phải là thần thoại nằm ở quyền năng biến đổi đời sống của Lời Chúa. Thần thoại có thể giải trí, dạy đạo đức, nhưng không có quyền năng để biến đổi một tâm hồn tội lỗi thành một tạo vật mới.

Kinh Thánh tuyên bố: “Vì lời của Đức Chúa Trời là lời sống và linh nghiệm, sắc hơn gươm hai lưỡi, thấu vào đến đỗi chia hồn, linh, cốt, tủy, xem xét tư tưởng và ý định trong lòng” (Hê-bơ-rơ 4:12). Từ “linh nghiệm” trong nguyên văn Hy Lạp là “ἐνεργής” (energēs), nghĩa là “đầy năng lực, hiệu quả, hoạt động”. Lời Chúa không thụ động; nó hoạt động tích cực trong lòng người tin.

Xuyên suốt lịch sử Hội Thánh, từ Phao-lô – người bắt bạo đạo trở thành sứ đồ – cho đến Augustinô, Martin Luther, John Wesley, và hàng triệu người bình thường ngày nay, Lời Chúa đã phá tan xiềng xích tội lỗi, đem lại sự tha thứ, hy vọng và mục đích sống. Sự biến đổi này không phải là kết quả của một câu chuyện cổ tích, mà là kết quả của việc gặp gỡ Lời đã trở nên xác thịt – Chúa Giê-xu Christ (Giăng 1:14).

Đối với Cơ Đốc nhân, thẩm quyền tối cao nhất nằm ở chính Chúa Giê-xu Christ. Ngài đã xác nhận tính lịch sử và thẩm quyền của Cựu Ước. Ngài trích dẫn các câu chuyện mà nhiều người ngày nay cho là “thần thoại” và xác nhận chúng là lịch sử:

• Ngài nói về A-đam và Ê-va như những con người đầu tiên (Ma-thi-ơ 19:4-5).
• Ngài nhắc đến Nô-ê và trận lụt như một sự kiện lịch sử (Ma-thi-ơ 24:37-39).
• Ngài đề cập đến Giô-na trong bụng cá như một dấu lạ thật (Ma-thi-ơ 12:40).

Nếu Chúa Giê-xu chỉ là một thầy giáo luân lý, việc Ngài xác nhận những câu chuyện này là khó hiểu. Nhưng nếu Ngài thật là Con Đức Chúa Trời, Đấng Tạo Hóa, thì Ngài biết rõ lịch sử. Sự sống lại của Ngài từ kẻ chết là bằng chứng tối hậu xác nhận mọi điều Ngài đã nói, bao gồm cả thẩm quyền của Kinh Thánh. Như Phao-lô viết: “Và nếu Đấng Christ chưa sống lại, thì sự giảng dạy của chúng tôi là trống không, và đức tin anh em cũng vậy” (I Cô-rinh-tô 15:14). Bằng chứng lịch sử cho sự phục sinh (ngôi mộ trống, các nhân chứng, sự thay đổi của các môn đồ) là nền tảng vững chắc.

Làm thế nào để sự hiểu biết này tác động đến đời sống hằng ngày của chúng ta?

1. Đọc và Nghiên Cứu Kinh Thánh với Sự Tự Tin: Bạn không đang đọc thần thoại, mà đang đọc Lời hằng sống của Đấng Tạo Hóa. Hãy tiếp cận Kinh Thánh với thái độ tin cậy và vâng phục, vì đó là nền tảng cho đức tin và hành động (Rô-ma 10:17).
2. Xây Dựng Nền Tảng Đức Tin Vững Chắc: Khi nghi ngờ nảy sinh, hãy nhớ lại những bằng chứng về tính xác thực của Kinh Thánh. Đức tin của chúng ta không mù quáng, mà dựa trên những sự kiện lịch sử đáng tin cậy (1 Phi-e-rơ 3:15).
3. Truyền Giáo với Lý Lẽ và Chứng Cớ: Khi chia sẻ Phúc Âm, chúng ta có thể trình bày Kinh Thánh như một thông điệp đáng tin cậy, được hỗ trợ bởi lịch sử và khảo cổ. Hãy sẵn sàng đưa ra lý lẽ (Công vụ 17:2-3).
4. Sống Theo Lẽ Thật: Vì Kinh Thánh là lẽ thật (Giăng 17:17), nên những nguyên tắc đạo đức, sự dạy dỗ về tình yêu thương, công lý và sự thánh khiết trong đó là chuẩn mực tuyệt đối cho đời sống chúng ta, không phải là những quan niệm đạo đức tương đối của con người.

Kinh Thánh đứng vững như một tượng đài giữa dòng thời gian, không phải như một tác phẩm thần thoại mong manh, mà như Lời Mặc Khải đáng tin cậy của Đức Chúa Trời. Từ những bằng chứng lịch sử và khảo cổ, đến sự nhất quán siêu nhiên, những lời tiên tri được ứng nghiệm, quyền năng biến đổi, và đặc biệt là sự xác nhận từ chính Chúa Giê-xu Christ, tất cả đều cùng làm chứng rằng Kinh Thánh là “Lời của sự sống” (Phi-líp 2:16).

Lời mời gọi dành cho mỗi chúng ta không chỉ dừng ở việc nhìn nhận Kinh Thánh như một cuốn sách lịch sử, mà là đón nhận nó như một thông điệp cá nhân từ Đức Chúa Trời. Hãy đọc, nghiên cứu, và để Lời ấy, như một thanh gươm sắc bén và sống động, phán xét, uốn nắn và dẫn dắt chúng ta vào mọi lẽ thật. Vì như Chúa Giê-xu đã phán: “Trời đất sẽ qua, nhưng lời ta nói chẳng bao giờ qua đi” (Ma-thi-ơ 24:35).