Sự Thăng Thiên của Isaiah là gì?

Khi nhắc đến cụm từ "Sự Thăng Thiên," tâm trí của hầu hết các Cơ Đốc nhân đều hướng về sự kiện trọng đại được chép trong Công vụ 1:9-11, khi Chúa Giê-xu Christ "được cất lên trong đám mây và ngự lên trời." Tuy nhiên, trong văn học và thảo luận thần học, đôi khi chúng ta bắt gặp thuật ngữ "Sự Thăng Thiên của Ê-sai" (The Ascension of Isaiah). Điều này có thể gây ra sự nhầm lẫn. Thưa quý độc giả, bài nghiên cứu này sẽ làm sáng tỏ: Không có sự kiện tiên tri Ê-sai được cất lên trời về thể xác như Chúa Giê-xu, Ê-nóc hay Ê-li. Thay vào đó, "Sự Thăng Thiên" ở đây chính xác hơn nên được hiểu là một khải tượng siêu nhiên, một sự "thăng thiên" trong tâm linh và nhận thức, nơi tiên tri được đưa vào ngôi đền thờ trên trời để chứng kiến vinh quang của Đức Chúa Trời. Trọng tâm của sự kiện này được mô tả sống động trong Ê-sai chương 6 – một phân đoạn then chốt không chỉ cho chức vụ của Ê-sai mà còn cho sự hiểu biết của chúng ta về thánh khiết, ân điển và sự kêu gọi của Đức Chúa Trời.

Để hiểu trọn vẹn khải tượng, chúng ta phải đặt nó vào đúng bối cảnh. Ê-sai 6:1 mở đầu: "Trong năm vua Ô-xia băng, tôi thấy Chúa ngồi trên ngôi cao sang" (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Năm vua Ô-xia băng hà là một cột mốc quan trọng. Vua Ô-xia (còn gọi là A-xa-ria) trị vì 52 năm tại Giu-đa, một thời kỳ thịnh vượng về mặt quân sự và kinh tế (2 Sử ký 26). Thế nhưng, cuối đời, vì kiêu ngạo, ông đã tự ý vào đền thờ dâng hương – một công việc chỉ dành cho các thầy tế lễ – và bị Đức Chúa Trời phạt bệnh phung cho đến chết (2 Sử ký 26:16-21). Sự sụp đổ của một vị vua quyền lực, người đã từng "được Chúa khiến cho trở nên cường thịnh" (2 Sử ký 26:8), là một lời cảnh báo nghiêm trọng về tội kiêu ngạo và sự ô uế.

Trong bối cảnh chính trị bấp bênh đó (sự trỗi dậy của đế quốc A-si-ri), và sự băng hoại thuộc linh của dân sự (được mô tả chi tiết trong các chương 1-5), khải tượng về Chúa ngồi trên ngôi cao sang là một lời khẳng định mạnh mẽ: Trong khi vua của con người thất bại và qua đi, Vua của muôn vua vẫn đang ngự trị tuyệt đối. Ngai vàng của Đức Chúa Trời không bao giờ bị lung lay bởi những biến động dưới đất.

1. Khải Tượng về Đấng Tối Cao (câu 1-4):
Ê-sai thấy "Chúa ngồi trên ngôi cao sang". Danh xưng được dùng ở đây trong nguyên văn Hê-bơ-rơ là "אֲדֹנָי" (Adonai), nghĩa là "Chủ Tể," "Đấng cai trị tối cao." Ngài là trung tâm của mọi sự. "Vạt áo Ngài đầy dẫy đền thờ" – biểu tượng cho sự hiện diện vĩ đại và vinh quang tràn ngập của Ngài. Chung quanh Ngài là các Sê-ra-phim (từ gốc Hê-bơ-rơ שָׂרָף - "saraph," nghĩa là "thiêu đốt," "rực lửa"). Mỗi vị có sáu cánh: hai cánh che mặt (vì sự thánh khiết quá cao cả của Đức Chúa Trời, không thể nhìn trực diện), hai cánh che chân (biểu thị sự tôn kính và khiêm nhường), và hai cánh để bay (sẵn sàng thi hành mệnh lệnh). Tiếng kêu của họ vang dội: "Thánh thay, thánh thay, thánh thay là Đức Giê-hô-va vạn quân; khắp đất đầy dẫy sự vinh hiển Ngài!" (câu 3).

Việc lặp lại từ "thánh" (קָדוֹשׁ - "qadosh") ba lần là cách nhấn mạnh tuyệt đối trong tiếng Hê-bơ-rơ, biểu thị sự thánh khiết trọn vẹn, siêu việt, và ba ngôi của Đức Chúa Trời. "Thánh" không chỉ có nghĩa là "trong sạch" mà còn là "tách biệt," "hoàn toàn khác biệt" về bản chất và đạo đức. Khung cảnh rung chuyển bởi tiếng kêu, và "các nền ngạch cửa rúng động... đền thờ đầy những khói" (câu 4). Khói thường biểu trưng cho sự hiện diện đáng kinh sợ và bí ẩn của Đức Chúa Trời (Xuất Ê-díp-tô 19:18; 1 Các vua 8:10-11).

2. Phản Ứng của Con Người: Sự Nhận Biết Tội Lỗi (câu 5):
Đối diện với sự thánh khiết tuyệt đối này, Ê-sai không reo mừng ngay lập tức. Ông kinh hoàng và thốt lên: "Khốn nạn cho tôi! Xong đời tôi rồi! Vì tôi là người có môi dơ dáy, ở giữa một dân có môi dơ dáy, bởi mắt tôi đã thấy Vua, tức là Đức Giê-hô-va vạn quân!" (câu 5). Trước sự thánh khiết của Đức Chúa Trời, sự ô uế của chính ông và của dân tộc ông hiện ra rõ ràng khủng khiếp. Ông nhận ra tội lỗi căn bản của mình: "môi dơ dáy" – biểu tượng cho lời nói, tư tưởng và toàn bộ đời sống bại hoại. Nhận thức này là bước đầu tiên không thể thiếu cho bất kỳ chức vụ thực thụ nào.

3. Sự Thanh Tẩy và Xá Tội (câu 6-7):
Đáp lại lời thú tội tuyệt vọng của Ê-sai, ân điển của Đức Chúa Trời tuôn đổ. Một Sê-ra-phim bay đến, tay cầm "than lửa hực mà nó đã dùng cái kẹp gắp nơi bàn thờ". Bàn thờ này là bàn thờ thiêu, nơi sinh tế được dâng lên để chuộc tội. Than lửa từ chính bàn thờ ấy chạm vào môi Ê-sai và tuyên bố: "Nầy, than nầy đã đụng đến môi ngươi; lỗi ngươi được lấp đi, tội ngươi được tha rồi" (câu 7). Đây không phải là sự thanh tẩy do nỗ lực tự cải cách của con người, mà là một hành động siêu nhiên, đơn phương của Đức Chúa Trời, dựa trên nguyên tắc của sinh tế chuộc tội. Tội lỗi được lấp đi (xóa bỏ) và tha (được miễn tội).

4. Sự Kêu Gọi và Sai Phái (câu 8-13):
Chỉ sau khi được thanh tẩy, Ê-sai mới nghe tiếng Chúa phán: "Ta sẽ sai ai đi? Ai sẽ đi cho chúng ta?" (câu 8). Câu hỏi của Đức Chúa Trời thể hiện quyền tể trị của Ngài trong công tác cứu chuộc. Và Ê-sai, giờ đây đã được tự do khỏi gánh nặng tội lỗi, đáp lại một cách tự nguyện: "Có tôi đây; xin hãy sai tôi" (câu 8). Ông được giao một sứ mệnh khó khăn: rao giảng sự phán xét cho một dân tộc cứng lòng, cho đến khi đất nước bị tàn phá hoang vu, nhưng vẫn còn một "hột giống thánh" sót lại (câu 13) – lời hứa về sự sống lại và sự cứu rỗi sau sự đoán phạt.

Sứ đồ Giăng đã cho chúng ta chìa khóa giải nghĩa khải tượng này. Trong Giăng 12:41, khi nói về sự vinh hiển của Chúa Giê-xu, Giăng viết: "Đó là vì Ê-sai đã thấy sự vinh hiển Ngài (Chúa Giê-xu) và nói về Ngài." Điều này cho thấy rõ ràng rằng Vua, Đức Giê-hô-va vạn quân mà Ê-sai thấy trong khải tượng, chính là Chúa Giê-xu Christ trong thân vị Ngôi Lời trước khi nhập thể! Khải tượng về sự thánh khiết tuyệt đối đó là về chính Chúa chúng ta. Than lửa từ bàn thờ trên trời báo trước về thập tự giá, nơi Chúa Giê-xu – chính là sinh tế tối hậu – đã dâng chính mình để thanh tẩy tội lỗi cho chúng ta một lần đủ cả (Hê-bơ-rơ 10:10-14).

Hơn nữa, sự kêu gọi của Ê-sai là hình bóng về sự kêu gọi của mỗi Cơ Đốc nhân và của Hội Thánh. Chúng ta được kêu gọi để thờ phượng, phục vụ và rao truyền Đấng Thánh Khiết mà chúng ta đã được biết qua Đức Chúa Giê-xu Christ.

1. Nuôi Dưỡng Nhận Thức về Sự Thánh Khiết của Đức Chúa Trời:
Chúng ta dễ dàng có một hình ảnh về Đức Chúa Trời quá quen thuộc, quá "thân thiện" theo ý muốn của mình. Khải tượng của Ê-sai nhắc chúng ta rằng Đức Chúa Trời chúng ta thờ phượng là "Đấng thánh khiết" (Ê-sai 5:16). Hãy dành thời gian trong sự tĩnh lặng, suy ngẫm về các thuộc tính của Ngài qua Kinh Thánh, để lòng chúng ta tràn đầy sự kính sợ thánh khiết và lòng tôn kính. Sự thờ phượng thực sự bắt nguồn từ đây.

2. Thành Thật Xưng Nhận Tội Lỗi Trước Ánh Sáng Thánh Khiết:
Giống như Ê-sai, khi chúng ta đến gần Đức Chúa Trời thánh khiết, chúng ta sẽ thấy rõ tình trạng tội lỗi của mình. Đừng chạy trốn hay biện minh. Hãy học theo mẫu mực của Ê-sai: thú nhận cụ thể ("môi dơ dáy") và công nhận mình đáng bị đoán phạt ("khốn nạn cho tôi"). Thói quen xưng tội cá nhân hằng ngày trước mặt Chúa là điều thiết yếu.

3. Kinh Nghiệm và Nắm Chắc Sự Thanh Tẩy Từ Thập Tự Giá:
Tin mừng là chúng ta không bị kết tội! Than lửa từ bàn thờ thiêu đã được ứng nghiệm nơi thập tự giá của Chúa Giê-xu. 1 Giăng 1:9 khẳng định: "Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác." Mỗi lần xưng tội, hãy nhớ rằng sự tha thứ đã được mua bằng huyết báu của Chiên Con. Sự thanh tẩy này cho chúng ta sự tự do và lòng biết ơn sâu sắc.