Việc đóng cửa nhà thờ có phải là phản ứng phù hợp trước đại dịch?
Đại dịch toàn cầu như COVID-19 đã đặt ra nhiều câu hỏi cho Cơ Đốc nhân về việc nhóm họp thờ phượng. Liệu việc đóng cửa nhà thờ có phải là phản ứng phù hợp? Bài viết này sẽ khảo sát Kinh Thánh, các nguyên tắc đạo đức, và sự khôn ngoan thực tiễn để giúp chúng ta tìm ra hướng đi đúng đắn.
1. Tầm quan trọng của việc nhóm họp
Kinh Thánh dạy rõ ràng về sự cần thiết của việc các tín hữu nhóm lại với nhau. Hê-bơ-rơ 10:24-25 chép: "Hãy cân nhắc làm sao để khuyên giục nhau về lòng yêu thương và việc tốt lành, không bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên bảo nhau, và anh em thấy ngày ấy càng gần chừng nào." Từ "nhóm lại" trong nguyên ngữ Hy Lạp là ἐπισυναγωγή (episunagōgē), nhấn mạnh sự tụ họp, quy tụ. Đây là điều răn không tùy ý. Chúa Giê-xu cũng hứa sự hiện diện của Ngài khi hai ba người nhóm lại (Ma-thi-ơ 18:20). Vì vậy, việc tụ họp thân thể Đấng Christ là một phần không thể thiếu của đời sống Hội Thánh.
2. Sự vâng phục nhà cầm quyền
Một nguyên tắc khác trong Kinh Thánh là sự vâng phục nhà cầm quyền. Rô-ma 13:1 nói: "Mỗi người phải vâng phục các đấng cầm quyền trên mình; vì không có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời, các quyền đều bởi Đức Chúa Trời chỉ định." Trong thời đại dịch, chính quyền thường ban hành lệnh hạn chế tụ tập đông người để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Theo Kinh Thánh, chúng ta phải tôn trọng những quyết định đó, miễn là chúng không buộc chúng ta phải phạm tội hay chối bỏ đức tin (Công vụ 5:29: "Thưa các ông, chúng tôi phải vâng lời Đức Chúa Trời hơn là vâng lời người ta."). Vậy nếu chính quyền yêu cầu đóng cửa nhà thờ tạm thời, điều đó có mâu thuẫn với mệnh lệnh của Chúa không? Không nhất thiết, miễn là sự đóng cửa không nhằm ngăn cản tự do tôn giáo vĩnh viễn và chúng ta vẫn có thể duy trì sự thông công bằng cách khác.
3. Yêu thương người lân cận
Điều răn lớn thứ hai là yêu người lân cận như chính mình (Ma-thi-ơ 22:39). Tình yêu thương đòi hỏi chúng ta quan tâm đến sự an toàn của người khác, đặc biệt là những người dễ tổn thương. Rô-ma 13:10 khẳng định: "Yêu thương là không làm hại người lân cận; vậy yêu thương là sự làm trọn luật pháp." Trong bối cảnh dịch bệnh lây lan, việc tụ tập đông người có thể trở thành nguồn lây nhiễm, gây nguy hiểm cho cộng đồng. Vì vậy, tạm thời ngưng nhóm họp có thể là hành động yêu thương, thể hiện sự hy sinh vì người khác, giống như Chúa Giê-xu đã hy sinh vì chúng ta (Giăng 15:13).
4. Sự khôn ngoan và thận trọng
Sách Châm Ngôn nhiều lần khuyên chúng ta phải khôn ngoan và thận trọng. Châm Ngôn 22:3: "Người khôn ngoan thấy điều tai họa và ẩn mình, nhưng kẻ ngu muội cứ đi qua và phải chịu hại." Khi dịch bệnh nguy hiểm đe dọa, chúng ta cần áp dụng sự khôn ngoan từ Chúa để bảo vệ bản thân và anh em. 1 Cô-rinh-tô 10:23-24 dạy: "Mọi sự đều có phép làm, nhưng chẳng phải mọi sự đều có ích; mọi sự đều có phép làm, nhưng chẳng phải mọi sự đều làm gương tốt. Chớ ai tìm lợi ích riêng cho mình, nhưng mỗi người hãy tìm lợi ích cho kẻ khác." Vì thế, ngay cả khi chúng ta có quyền nhóm họp (vì đức tin), chúng ta cũng nên cân nhắc ảnh hưởng đến người xung quanh và quyết định cách khôn ngoan.
5. Hội Thánh là thân thể, không phải tòa nhà
Khái niệm "Hội Thánh" trong Tân Ước xuất phát từ từ Hy Lạp ἐκκλησία (ekklesia), có nghĩa là "những người được gọi ra", chỉ về cộng đồng tín hữu chứ không phải công trình kiến trúc. Chúa Giê-xu phán: "Vì nơi nào có hai ba người nhân danh Ta nhóm lại, thì Ta ở giữa họ." (Ma-thi-ơ 18:20). Do đó, mặc dù các buổi nhóm họp thường diễn ra trong nhà thờ, bản chất của Hội Thánh không bị giới hạn bởi bốn bức tường. Khi không thể tụ tập tại một địa điểm cố định, Hội Thánh vẫn tồn tại và hoạt động qua các hình thức khác như nhóm trực tuyến, hội thánh gia đình, hoặc những cuộc gặp nhỏ tuân thủ giãn cách. Điều này giúp chúng ta giữ vững mối liên kết trong Đấng Christ.
6. Góc nhìn lịch sử: Hội Thánh thời kỳ dịch bệnh
Lịch sử ghi nhận nhiều đại dịch như bệnh dịch hạch, đậu mùa. Trong những thời điểm đó, Hội Thánh đã ứng phó thế nào? Vào thế kỷ thứ 3, giám mục Cyprian ở Carthage khuyến khích các tín hữu chăm sóc người bệnh và an ủi nhau, đồng thời áp dụng các biện pháp tránh lây lan. Trong trận dịch hạch đen thế kỷ 14, nhiều nhà thờ đóng cửa tạm thời nhưng các tín hữu vẫn tích cực phục vụ người bệnh và người nghèo. Điều này cho thấy việc không tụ tập không có nghĩa là từ bỏ sứ mạng. Trong một số trường hợp, nhà thờ vẫn mở nhưng thực hiện các biện pháp phòng ngừa. Sự linh hoạt và ưu tiên tình yêu thương là chìa khóa.
7. Thực hành cho Hội Thánh ngày nay
Khi đối mặt với đại dịch, Hội Thánh nên xem xét các nguyên tắc Kinh Thánh và hoàn cảnh cụ thể. Dưới đây là một số gợi ý:
- Vâng phục nhà cầm quyền: Tuân thủ các hướng dẫn y tế công cộng, trừ khi chúng vi phạm niềm tin cốt lõi.
- Áp dụng biện pháp an toàn: Nếu vẫn mở cửa, cần giãn cách, đeo khẩu trang, vệ sinh, và khuyến khích người có nguy cơ ở nhà.
- Chuyển sang nhóm trực tuyến: Sử dụng công nghệ để duy trì sự thông công và thờ phượng. Đây không phải là thay thế hoàn toàn, nhưng là giải pháp tạm thời hữu ích.
- Chăm sóc lẫn nhau: Đội ngũ mục vụ nên liên lạc thường xuyên với tín hữu, đặc biệt người cô đơn hoặc có nhu cầu.
- Tiếp tục dâng hiến: Tài chính Hội Thánh vẫn cần được hỗ trợ qua hình thức điện tử.
- Cầu nguyện và tin cậy Chúa: Dù hoàn cảnh thế nào, chúng ta vẫn có thể thờ phượng Chúa trong tâm linh và lẽ thật (Giăng 4:23-24).
8. Áp dụng vào đời sống cá nhân
Mỗi Cơ Đốc nhân cũng cần sống đức tin cách sáng suốt:
- Giữ mối tương giao với Chúa qua sự cầu nguyện và đọc Lời Ngài mỗi ngày.
- Tham gia các nhóm nhỏ trực tuyến hoặc gặp gỡ an toàn nơi ít người để khích lệ nhau.
- Thực hành tình yêu thương bằng cách hỗ trợ người xung quanh (mua thức ăn, gọi điện hỏi thăm).
- Không hoảng sợ nhưng tin cậy sự bảo vệ và chủ quyền của Đức Chúa Trời.
- Chuẩn bị tâm thế trở lại nhóm họp khi điều kiện cho phép.
Kết luận
Việc đóng cửa nhà thờ tạm thời trong đại dịch có thể là một phản ứng phù hợp nếu được thực hiện với tinh thần vâng phục nhà cầm quyền, yêu thương người lân cận, và khôn ngoan thực tế. Kinh Thánh không cấm chúng ta tạm ngưng các cuộc nhóm họp vật lý trong trường hợp khẩn cấp, miễn là chúng ta vẫn duy trì sự thông công và thờ phượng Chúa. Quan trọng hơn, Hội Thánh không phải là tòa nhà mà là thân thể của Đấng Christ; dù chúng ta có thể không gặp nhau trực tiếp, chúng ta vẫn là một qua Thánh Linh. Hãy sử dụng thời gian này để phát triển đức tin cá nhân, củng cố gia đình, và phục vụ cộng đồng, luôn nhớ rằng ngày Chúa đến đang gần, và chúng ta cần khích lệ nhau nhiều hơn.
Ước mong mỗi chúng ta tìm được sự cân bằng theo Lời Chúa và sống vì vinh quang Ngài trong mọi hoàn cảnh.