Làm thế nào để trở thành một mục sư?

Trong hành trình đức tin của Hội Thánh, chức vụ mục sư giữ một vị trí vô cùng quan trọng và thiêng liêng. Đây không phải là một nghề nghiệp thông thường hay một vị trí xã hội, mà là một **ơn gọi** (κλῆσις, *klēsis*) đặc biệt từ chính Đức Chúa Trời. Bài viết nghiên cứu này sẽ khảo sát Kinh Thánh một cách chuyên sâu để trả lời câu hỏi: Làm thế nào để trở thành một mục sư theo tiêu chuẩn của Lời Đức Chúa Trời?

Phần 1: Nền Tảng - Sự Kêu Gọi Thiêng Liêng (The Divine Call)

Bước đầu tiên và bất di bất dịch để trở thành mục sư là nhận được sự kêu gọi trực tiếp từ Đức Chúa Trời. Đây không phải là quyết định cá nhân dựa trên sở thích, danh vọng hay hoàn cảnh gia đình. Sứ đồ Phao-lô đã khẳng định điều này trong Ê-phê-sô 4:11: "Ấy chính Ngài đã cho người nầy làm sứ đồ, kẻ kia làm tiên tri, người khác làm thầy giảng Tin Lành, kẻ khác nữa làm mục sư và giáo sư". Từ "cho" (ἔδωκεν, *edōken*) ở đây mang ý nghĩa ban cho, sắp đặt. Chức vụ là quà tặng và sự sắp xếp chủ động của Đấng Christ cho Hội Thánh Ngài.

Sự kêu gọi này thường đi kèm với một **khát khao nội tâm không cưỡng lại được** để chăn bầy và rao giảng Lời Chúa. Đây chính là "sự thúc giục" (ἀνάγκη, *anankē*) mà Phao-lô đề cập trong 1 Cô-rinh-tô 9:16: "Vả, nếu tôi rao giảng Tin Lành, thì chẳng có cớ khoe mình, vì có lẽ cần buộc tôi, mà khốn nạn cho tôi nếu chẳng rao giảng Tin Lành!". Ơn gọi thực sự tạo nên một gánh nặng thuộc linh (burden) cho linh hồn hư mất và cho Hội Thánh.

Hình mẫu kinh điển là sự kêu gọi các môn đồ đầu tiên (Ma-thi-ơ 4:19) và đặc biệt là sự kêu gọi Phao-lô trên đường đến Đa-mách (Công vụ 9:1-19). Sự kêu gọi của Đức Chúa Trời là rõ ràng, cá nhân và đầy uy quyền.

Phần 2: Các Tiêu Chuẩn Kinh Thánh Bắt Buộc (The Biblical Mandates)

Kinh Thánh không mô tả một quy trình đào tạo mang tính hành chính, nhưng đưa ra những tiêu chuẩn phẩm chất rất rõ ràng cho những người lãnh đạo thuộc linh. Hai phân đoạn then chốt là 1 Ti-mô-thê 3:1-7 và Tít 1:5-9. Các tiêu chuẩn này tập trung vào **"phẩm cách"** (character) hơn là **"tài năng"** (competency).

Chúng ta cùng phân tích chi tiết những phẩm chất này qua nguyên văn Hy Lạp:

• Không chỗ trách được (ἀνεπίλημπτος, *anepilēmptos* - 1 Ti-mô-thê 3:2): Đây là từ tổng quát nhất, có nghĩa "không thể bị bắt lỗi" hay "không có chỗ cho sự khiển trách nghiêm trọng". Đời sống phải trong sạch, minh bạch.
• Chồng của một vợ (μιᾶς γυναικὸς ἄνδρα, *mias gynaikos andra*): Có nhiều cách giải thích, nhưng nhất quán ở chỗ: phải trung thành trong hôn nhân, có đời sống gia đình gương mẫu, loại trừ tình trạng đa thê hay bất trung.
• Có tiết độ, khôn ngoan, trật tự, hiếu khách (νηφάλιον, σώφρονα, κόσμιον, φιλόξενον - *nēphalion, sōphrona, kosmion, philoxenon*): Thể hiện sự tự chủ, đầu óc lành mạnh, cư xử đứng đắn và lòng yêu mến khách lạ.
• Không nghiện rượu, không hung bạo, nhưng hòa thuận, không hay tranh cạnh: Tính cách phải phản chiếu sự hiền lành và nhu mì của Đấng Christ (Ma-thi-ơ 11:29).
• Không ham tiền bạc (ἀφιλάργυρον, *aphilargyron* - 1 Ti-mô-thê 3:3): Trọng tâm của đời sống không phải là lợi nhuận vật chất. Từ này ghép bởi "a-" (không) và "philargyros" (yêu tiền bạc).
• Khéo cai trị nhà mình (1 Ti-mô-thê 3:4-5): Đây là thử nghiệm thực tế cho khả năng lãnh đạo thuộc linh. Nếu không quản trị được gia đình nhỏ, làm sao chăn dắt Hội Thánh là gia đình lớn của Đức Chúa Trời?
• Không phải là người mới tin đạo (μὴ νεόφυτον, *mē neophyton*): Người mới trồng, dễ bị bật gốc. Cần có thời gian tăng trưởng, trưởng thành để tránh sự kiêu ngạo (1 Ti-mô-thê 3:6).
• Phải được người ngoài tốt khen (1 Ti-mô-thê 3:7): Danh tiếng tốt trong cộng đồng xã hội, tránh cho chức vụ khỏi bị sỉ nhục và ma quỷ khỏi có cớ tấn công.
• Phải giữ lấy đạo lý chân thật theo sự dạy dỗ (Τίτου 1:9): Đây là tiêu chuẩn về giáo lý. Mục sư phải vững vàng trong lẽ thật, có khả năng dùng giáo lý lành mạnh để dạy dỗ, khuyên bảo và bẻ trách những kẻ chống trả.

Các tiêu chuẩn này nhấn mạnh rằng mục sư trước hết phải là **"người của Đức Chúa Trời"** (1 Ti-mô-thê 6:11) với đời sống nội tâm được biến đổi.

Phần 3: Quá Trình Chuẩn Bị và Đào Tạo (The Process of Preparation)

Từ các tiêu chuẩn trên, chúng ta thấy rõ con đường trở thành mục sư là một hành trình dài của sự chuẩn bị, bao gồm:

1. Sự Tăng Trưởng và Trưởng Thành Thuộc Linh Cá Nhân: Đây là nền tảng. Cá nhân phải không ngừng "tập tành sự tin kính" (1 Ti-mô-thê 4:7), phát triển các bông trái của Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23). Đời sống cầu nguyện, học Kinh Thánh cá nhân và chiến thắng tội lỗi là không thể thiếu.

2. Sự Đào Tạo và Thông Hiểu Lẽ Thật: Mặc dù các sứ đồ có thể ít học (Công vụ 4:13), nhưng họ đã trải qua khóa đào tạo 3 năm trực tiếp dưới sự dạy dỗ của Chúa Giê-xu. Phao-lô, một người học thức, cũng có thời gian ở Ả-rập để được Chúa dạy dỗ (Ga-la-ti 1:17-18). Ngày nay, sự đào tạo có hệ thống về Kinh Thánh (giải kinh, thần học), lịch sử Hội thánh, môn học chuyên ngành là rất cần thiết. 2 Ti-mô-thê 2:15 đưa ra mệnh lệnh: "Hãy chuyên tâm cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời như người làm công không chỗ trách, lấy lòng ngay thẳng giảng dạy lời của lẽ thật". Từ "chuyên tâm" (σπούδασον, *spoudason*) nghĩa là nỗ lực, hết sức. Từ "giảng dạy" (ὀρθοτομοῦντα, *orthotomounta*) nguyên nghĩa là "cắt thẳng", ám chỉ việc xử lý Lời Chúa một cách chính xác, đúng đắn.

3. Kinh Nghiệm Phục Vụ Thực Tế: Chức vụ thường bắt đầu từ những công tác nhỏ, được thử nghiệm và công nhận. Ti-mô-thê đã được quan sát và chứng nhận bởi các trưởng lão trước khi Phao-lô đặt tay cho (1 Ti-mô-thê 4:14; 2 Ti-mô-thê 3:10-11). Việc phục vụ trong Hội Thánh địa phương (dạy trường Chúa nhật, thăm viếng, dẫn dắt nhóm nhỏ...) là môi trường để Đức Chúa Trời và Hội Thánh nhận ra ơn, tài và sự trung tín.

Phần 4: Sự Xác Nhận của Hội Thánh (The Confirmation of the Church)

Ơn gọi cá nhân phải được Hội Thánh địa phương xác nhận. Đây là nguyên tắc quan trọng để tránh sự tự phong và lạc giáo. Có hai khía cạnh:

1. Sự Công Nhận của Các Lãnh Đạo Hiện Tại: Phao-lô đã khuyên Ti-mô-thê: "Những điều con đã nghe nơi ta ở trước mặt nhiều người chứng, hãy giao phó cho mấy người trung thành, cũng có tài dạy dỗ kẻ khác" (2 Ti-mô-thê 2:2). Việc "giao phó" này bao hàm sự công nhận và ủy thác chính thức. Trong Công vụ 13:1-3, chính Đức Thánh Linh phán bảo Hội Thánh tại An-ti-ốt biệt riêng Ba-na-ba và Sau-lơ. Nhưng sau đó, chính các tiên tri và giáo sư trong Hội Thánh ấy "sau khi đã kiêng ăn và cầu nguyện, bèn đặt tay trên hai người, rồi để cho đi". Nghi thức "đặt tay" (χειροτονέω, *cheirotoneō*) biểu thị sự đồng thuận, ủy nhiệm và chuyển giao thẩm quyền thuộc linh từ Hội Thánh cho người được gọi.

2. Sự Đồng ý của Hội Chúng: Trong việc chọn lựa các trưởng lão đầu tiên, các sứ đồ cũng tìm kiếm sự tín nhiệm từ cả Hội chúng (Công vụ 6:3). Một mục sư phải là người được bầy chiên quen biết, yêu mến và sẵn sàng theo.

Phần 5: Ứng Dụng Thực Tế Cho Mọi Tín Hữu

Tuy không phải ai cũng được gọi làm mục sư, nhưng những nguyên tắc này có giá trị sâu sắc cho mọi Cơ Đốc nhân:

• Sống theo các tiêu chuẩn thánh khiết: Dù ở địa vị nào, mọi tín hữu đều được kêu gọi sống thánh khiết, trung tín, hiền lành và yêu thương. Các phẩm chất trong 1 Ti-mô-thê 3 thực chất là bông trái của Thánh Linh mà mọi con cái Chúa nên theo đuổi.
• Trung tín trong chức vụ nhỏ: "Ai trung tín trong việc rất nhỏ, cũng trung tín trong việc lớn" (Lu-ca 16:10). Hãy trung tín phục vụ trong nhiệm vụ Chúa đặt để cho bạn ngay hôm nay - dù là trong gia đình, công sở hay Hội Thánh địa phương.
• Nuôi dưỡng khát khao và năng lực giảng dạy Lời Chúa: Mọi tín hữu đều được kêu gọi "hãy sẵn sàng... giãi bày về sự trông cậy trong anh em" (1 Phi-e-rơ 3:15). Hãy học hỏi Lời Chúa để có thể chia sẻ, khích lệ và dạy dỗ người khác trong phạm vi của mình.
• Cầu nguyện cho những người lãnh đạo và cho những người được kêu gọi: Hãy cầu nguyện để Chúa thêm nhiều thợ gặt cho đồng lúa của Ngài (Ma-thi-ơ 9:38).

Kết Luận

Con đường trở thành một mục sư theo Kinh Thánh là một hành trình kết hợp giữa Ân điển Chúa (ơn gọi thiêng liêng), Sự Chuẩn Bị Cá Nhân (phẩm chất và năng lực) và Sự Xác Nhận của Cộng Đồng (Hội Thánh). Nó bắt đầu từ một tấm lòng được Đức Chúa Trời cảm động, được nuôi dưỡng qua sự tăng trưởng thuộc linh và đào tạo nghiêm túc, và được công nhận qua sự đồng thuận của Hội Thánh địa phương.

Cuối cùng, mục đích của chức vụ mục sư, cũng như mọi chức vụ trong Hội Thánh, là "để các thánh đồ được trọn vẹn về công việc của chức dịch và sự gây dựng thân thể Đấng Christ" (Ê-phê-sô 4:12). Mục sư không phải là người làm mọi việc, mà là người trang bị, dạy dỗ và chăn dắt để cả thân thể cùng lớn lên. Ước mong mỗi chúng ta, dù ở địa vị nào, cũng sống và phục vụ với tấm lòng của người chăn hiền lành, hướng mắt về Đấng Chăn Chiên Lớn là Đức Chúa Giê-xu Christ, "Đấng đã phó chính mình Ngài vì chúng ta" (Ga-la-ti 2:20).

"Vậy, anh em là kẻ rất yêu dấu của tôi, hãy như tôi thường nói, hãy bắt chước tôi, và chăm chỉ về những kẻ làm theo mẫu mực mà anh em thấy trong chúng tôi." (Phi-líp 3:17).