Các mục sư có nên được trả lương không?

Vấn đề tài chính và sự hỗ trợ cho những người phục vụ toàn thời gian trong chức vụ là một chủ đề thiết thực, đôi khi gây tranh cãi, nhưng lại được Kinh Thánh đề cập một cách rõ ràng và đầy đủ. Để có cái nhìn cân bằng và thuộc linh, chúng ta không thể dựa trên quan điểm xã hội, cảm tính hay truyền thống, mà phải quay về với Lời Đức Chúa Trời làm thẩm quyền tối cao. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát các nguyên tắc Kinh Thánh, phân tích từ ngữ gốc, và đưa ra những áp dụng thực tiễn cho Hội Thánh địa phương ngày nay.

Trước hết, chúng ta phải xác lập nguyên tắc nền tảng được chính Chúa Giê-xu Christ và Sứ đồ Phao-lô dạy dỗ. Trong phân đoạn nói về việc sai 70 môn đồ đi ra, Chúa Giê-xu phán: "Hãy ở lại nhà ấy, ăn uống đồ người ta cung cấp cho, vì người làm công đáng được tiền công mình" (Lu-ca 10:7). Động từ Hy Lạp được dùng cho "làm công" là ergatēs (ἐργάτης), chỉ về người lao động, người thợ. Chúa đã đặt nguyên tắc công bằng xã hội và sự tôn trọng lao động vào trong công tác truyền giáo.

Sứ đồ Phao-lô áp dụng nguyên tắc này cách mạnh mẽ và chi tiết nhất cho chức vụ giảng Tin Lành trong thư 1 Cô-rinh-tô đoạn 9. Ông đặt ra một loạt câu hỏi tu từ để khẳng định quyền lợi của sứ đồ: "Chúng tôi há không có quyền ăn uống sao?... Hay chỉ một mình tôi và Ba-na-ba không có quyền khỏi làm việc?" (1 Cô-rinh-tô 9:4,6). Ông lập luận từ luật pháp Môi-se ("Ngươi chớ khớp miệng con bò đương đạp lúa" - Phục truyền 25:4, trích trong 1 Cô-rinh-tô 9:9), từ lẽ thường ("Nào có ai đi đánh giặc mà lại thọ lương phí của mình?" - 1 Cô-rinh-tô 9:7), và từ luật đền thờ ("Những kẻ hầu việc nơi thánh được phần ăn ở trong đền thờ" - 1 Cô-rinh-tô 9:13). Cuối cùng, ông đưa ra kết luận không thể chối cãi: Ấy vậy, Chúa có truyền rằng ai rao giảng Tin Lành thì được nhờ Tin Lành mà nuôi mình (1 Cô-rinh-tô 9:14). Động từ "nuôi" (zaō - ζάω) ở đây không chỉ có nghĩa là "sống sót", mà còn mang nghĩa "được duy trì sự sống, được cung cấp để sống".

Tuy Phao-lô khẳng định quyền được trả lương rõ ràng, nhưng chính ông lại chọn không sử dụng quyền đó tại Cô-rinh-tô: "Song tôi chẳng từng dùng quyền ấy... Tôi nói vậy, há phải là không có quyền ư? Phải có, nhưng tôi chịu mọi sự, hầu cho khỏi làm ngăn trở Tin Lành của Đấng Christ" (1 Cô-rinh-tô 9:15,12). Đây là điểm then chốt. Nguyên tắc Kinh Thánh là: Người phục vụ toàn thời gian cho Tin Lành có QUYỀN (Hy Lạp: exousia - ἐξουσία) được Hội Thánh hỗ trợ tài chính. Tuy nhiên, vì lợi ích của chính Tin Lành và để làm gương, họ có thể TỰ NGUYỆN từ bỏ quyền đó trong những hoàn cảnh cụ thể (như khi mới đến một nơi chưa biết mình, hoặc để tránh tiếng xấu cho chức vụ).

Việc Phao-lô làm nghề may trại (Công vụ 18:3) không phải để phủ nhận nguyên tắc, mà là một ngoại lệ mang tính chiến lược và tự nguyện. Ông vẫn vui lòng nhận sự hỗ trợ từ các Hội Thánh khác (Phi-líp 4:15-16). Do đó, Hội Thánh không thể lấy việc Phao-lô "tự nuôi mình" để biện minh cho việc không hỗ trợ các mục sư. Ngược lại, chính việc ông nhấn mạnh đến QUYỀN đã cho thấy đây là chuẩn mực, còn việc ông từ bỏ quyền là ngoại lệ đặc biệt.

Trong các thư mục vụ, Phao-lô đưa ra những chỉ dẫn cụ thể cho Hội Thánh về cách đối đãi với những người lãnh đạo thuộc linh. Ông viết cho Ti-mô-thê: "Những kẻ giảng đạo giỏi thì phải cho được xứng đáng trọng đãi, nhứt là những kẻ chịu khó nhọc về sự giảng dạy và khuyên bảo" (1 Ti-mô-thê 5:17). Từ "trọng đãi" trong tiếng Hy Lạp là timē (τιμή), có nghĩa là "sự tôn trọng, danh dự, giá trị". Trong ngữ cảnh này, nó bao hàm cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng: sự tôn trọng về mặt tinh thần và sự hỗ trợ xứng đáng về mặt vật chất. Cụm từ "chịu khó nhọc" (kopiao - κοπιάω) mô tả một sự lao động mệt nhọc, vất vả.

Ông cũng nhắc lại nguyên tắc "con bò đạp lúa" trong thư Ga-la-ti, áp dụng trực tiếp cho Hội Thánh: "Người nào được dạy đạo, hãy chia vật mình có với người dạy đạo" (Ga-la-ti 6:6). Đây là một mệnh lệnh trực tiếp, rõ ràng về trách nhiệm tài chính của tín hữu đối với người dạy dỗ mình.

Sách Công vụ ghi lại mô hình của Hội Thánh đầu tiên tại Giê-ru-sa-lem, nơi các sứ đồ nhận được sự hỗ trợ từ cộng đồng: "Chẳng có ai kể của mình là của riêng; nhưng kể mọi vật là của chung... Vả, trong các sứ đồ chẳng có ai là thiếu thốn cả; vì hết thảy kẻ có ruộng hay nhà, đều bán đi, bán được bao nhiêu tiền cũng đem đến đặt dưới chân các sứ đồ; rồi tùy theo sự cần dùng của mỗi người mà phát cho" (Công vụ 4:32, 34-35). Mặc dù đây là một hoàn cảnh đặc biệt và không bắt buộc phải sao chép y nguyên, nhưng nó cho thấy tinh thần: những người dành trọn thời gian cho chức vụ (các sứ đồ) được Hội thánh chu cấp để họ không bị "thiếu thốn" (hysterēsis - ὑστέρησις).

Chúa Giê-xu và các môn đồ cũng được một nhóm các bà góp tiền hỗ trợ trong chức vụ (Lu-ca 8:1-3). Điều này cho thấy mô hình hỗ trợ tài chính cho người phục vụ toàn thời gian đã có từ chính chức vụ của Chúa.

Kinh Thánh cũng đầy những lời cảnh báo nghiêm khắc cho những người lãnh đạo vì động cơ tài chính mà làm chức vụ. Tiên tri Mi-chê tố cáo những kẻ lãnh đạo giả: "Các quan trưởng xét đoán vì của hối lộ, các thầy tế lế dạy vì tiền công, các tiên tri nói tiên tri vì bạc" (Mi-chê 3:11). Phi-e-rơ cảnh báo những kẻ chăn chiên giả: "chúng nó lấy lòng tham lam mà dùng lời dèm pha trục lợi anh em" (2 Phi-e-rơ 2:3). Phao-lô liệt kê "kẻ tham lam" (Hylạp: pleonektēs - πλεονέκτης) là một đặc tính của người không thuộc về nước Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 6:10).

Vì vậy, thái độ của người mục sư là then chốt. Họ phục vụ vì tình yêu với Chúa và bầy chiên, không vì lợi lộc bất chính. Họ phải học thỏa lòng, như Phao-lô: "Tôi đã học tập, hễ gặp phải cảnh ngộ nào, cũng phải thỏa lòng... Tôi làm được mọi sự nhờ Đấng ban thêm sức cho tôi" (Phi-líp 4:11,13). Mục tiêu không phải là làm giàu, nhưng là được "nuôi mình" (1 Cô-rinh-tô 9:14) và không bị "thiếu thốn" (Công vụ 4:34).

1. Đối với Hội Thánh (Tín Hữu):

• Nhận thức đó là mệnh lệnh và trách nhiệm: Hỗ trợ tài chính cho mục sư không phải là một sự ban ơn tùy hứng, mà là sự vâng lời Chúa (Ga-la-ti 6:6, 1 Ti-mô-thê 5:17-18). Đó là một phần của đời sống thờ phượng và góp phần vào sự tăng trưởng lành mạnh của Hội Thánh.
• Hỗ trợ cách xứng đáng và kịp thời: "Xứng đáng" nghĩa là mức hỗ trợ phải tương xứng với nhu cầu căn bản của gia đình người phục vụ (thực phẩm, nhà ở, giáo dục con cái, y tế) và có thể so sánh với mức sống trung bình của cộng đồng. Nên có sự thảo luận cởi mở và định kỳ về vấn đề này.
• Đừng khiến mục sư phải "khớp miệng": Hội Thánh không nên đòi hỏi quá nhiều công việc hành chính, lao động chân tay ngoài chức vụ khiến mục sư không còn thời gian và sức lực cho sự "chịu khó nhọc về sự giảng dạy" (1 Ti-mô-thê 5:17).

2. Đối với Mục Sư (Người Phục Vụ Toàn Thời Gian):

• Giữ tấm lòng và động cơ trong sạch: Phục vụ vì tình yêu Chúa và bầy chiên, không đặt tiền bạc lên hàng đầu. "Hãy cho thì có phước hơn là nhận" (Công vụ 20:35).
• Học nội dung thỏa lòng và tin cậy Chúa chu cấp: Như Phao-lô, học sống trong mọi hoàn cảnh (Phi-líp 4:12). Chúa là Đấng chăn giữ, Ngài biết nhu cầu của con cái Ngài.
• Tránh tinh thần đòi hỏi hoặc so bì: Không dùng chức vụ để đòi hỏi đặc quyền vật chất. Sự tôn trọng và yêu thương của bầy chiên quan trọng hơn của cải.
• Sẵn sàng làm gương về sự hy sinh: Trong một số giai đoạn khó khăn của Hội Thánh, có thể tự nguyện chia sẻ gánh nặng tài chính, nhưng cần có sự sáng suốt và dẫn dắt của Chúa, không phải vì áp lực.

Vậy, câu trả lời dứt khoát từ Kinh Thánh là CÓ, các mục sư (những người phục vụ toàn thời gian trong chức vụ giảng dạy và cai quản) nên và cần được Hội Thánh trả lương hoặc hỗ trợ tài chính một cách xứng đáng. Đây là một mệnh lệnh rõ ràng, dựa trên nguyên tắc công bằng và sự khôn ngoan để chức vụ được hiệu quả. Tuy nhiên, điều này phải được thực hiện trong bối cảnh của ân điển, tình yêu thương và sự hiểu biết lẫn nhau.

Đây không phải là một giao dịch kinh doanh "trả lương để mua dịch vụ", mà là một sự hợp tác thiêng liêng. Tín hữu dâng hiến tài chính như một hành động thờ phượng và hỗ trợ để người mục sư có thể toàn tâm toàn ý "chuyên lo về sự giảng dạy" (Công vụ 6:4). Đổi lại, mục sư dâng đời sống, thời gian và năng lực để chăn dắt, dạy dỗ và dẫn dắt bầy chiên của Đức Chúa Trời. Cả hai phía đều sống bởi đức tin và vì sự vinh hiển của Đấng Christ. Khi nguyên tắc Kinh Thánh này được áp dụng trong tình yêu thương và sự kính sợ Chúa, Hội Thánh sẽ kinh nghiệm được sự hiệp một và phước hạnh dồi dào từ Ngôi Ba Ngôi.

"Vậy, hỡi anh em yêu dấu của tôi, hãy vững vàng, chớ rúng động, hãy làm công việc Chúa cách dư dật luôn, vì biết rằng công khó của anh em trong Chúa chẳng phải là vô ích đâu." (1 Cô-rinh-tô 15:58)