Người ta có thể bị xóa tên khỏi Sách Sự Sống hay không?

Một trong những câu hỏi thần học sâu sắc và gây nhiều tranh luận trong cộng đồng Cơ Đốc là: “Danh của một người đã được ghi trong Sách Sự Sống có thể bị xóa đi hay không?” Câu hỏi này chạm đến cốt lõi của sự hiểu biết về ân điển, chủ quyền của Đức Chúa Trời, trách nhiệm của con người, và sự bảo đảm của sự cứu rỗi. Để tìm câu trả lời chính xác, chúng ta phải khiêm tốn lắng nghe Lời Đức Chúa Trời phán, xem xét kỹ lưỡng từng phân đoạn Kinh Thánh trong ngữ cảnh của nó, và đặt chúng dưới ánh sáng của toàn bộ sứ điệp Phúc Âm.

Trước khi đi vào trọng tâm, chúng ta cần hiểu "Sách Sự Sống" (Book of Life) là gì theo Kinh Thánh. Đây không phải là một cuốn sổ theo nghĩa đen, mà là một hình ảnh ẩn dụ mạnh mẽ về sự biết trước, sự lựa chọn và quyền tể trị tuyệt đối của Đức Chúa Trời trên những người thuộc về Ngài.

• Trong Cựu Ước: Khái niệm này được nhắc đến cách gián tiếp. Xuất Ê-díp-tô Ký 32:32-33 chép lời Môi-se cầu thay: “Song bây giờ, nếu Chúa tha tội cho họ… bằng không, xin Chúa hãy xóa tôi khỏi sách Ngài đã chép.” Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: “Kẻ nào phạm tội cùng ta, ta sẽ xóa nó khỏi sách ta.” Danh từ "sách" ở đây (trong tiếng Hê-bơ-rơ: cepher) nói đến một sổ sách ghi chép, biểu thị sự liên hệ cá nhân và trách nhiệm.
• Trong Tân Ước: Khái niệm này trở nên rõ ràng hơn, đặc biệt trong sách Phi-líp và Khải Huyền. Phi-líp 4:3 nói về những người cùng làm việc với Phao-lô, “có tên mình ở trong sách sự sống.” Động từ Hy Lạp được dùng là en (trong), chỉ vị trí đã được xác định. Sách Khải Huyền nhắc đến "Sách Sự Sống" tới 7 lần (3:5; 13:8; 17:8; 20:12, 15; 21:27; 22:19), khẳng định đây là tiêu chuẩn tối hậu cho sự phán xét đời đời.

Cuộc tranh luận thường xoay quanh ba phân đoạn chính: Xuất Ê-díp-tô Ký 32:33, Khải Huyền 3:5, và Khải Huyền 22:19. Chúng ta sẽ cùng nhau giải nghĩa từng phân đoạn.

“Song bây giờ, nếu Chúa tha tội cho họ… bằng không, xin Chúa hãy xóa tôi khỏi sách Ngài đã chép.” Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: “Kẻ nào phạm tội cùng ta, ta sẽ xóa nó khỏi sách ta.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 32:32-33)

Đây là lời đáp trực tiếp của Đức Giê-hô-va cho lời cầu xin đầy yêu thương và dạn dĩ của Môi-se. Chúng ta cần lưu ý:

• Ngữ cảnh: Dân Y-sơ-ra-ên vừa phạm tội thờ lạy bò con vàng, vi phạm giao ước một cách nghiêm trọng. Lời Môi-se là biểu hiện của sự đồng công và yêu thương gánh vác tội lỗi dân sự.
• Ý nghĩa của “sách”: Ở đây, từ “sách” (Hê-bơ-rơ: cepher) rất có thể đề cập đến “Sách của Sự Sống” theo nghĩa phổ quát – tức là sổ ghi chép về sự hiện hữu, phước hạnh và mối quan hệ với Đức Chúa Trời trong đời này, hơn là sách về sự sống đời đời theo nghĩa Tân Ước. Trong Cựu Ước, ý niệm về sự sống lại và đời sau chưa được mặc khải đầy đủ.
• Lời đáp của Đức Chúa Trời: Ngài không trực tiếp đồng ý hay từ chối lời đề nghị của Môi-se. Thay vào đó, Ngài tuyên bố một nguyên tắc công bình: “Kẻ nào phạm tội cùng ta, ta sẽ xóa nó khỏi sách ta.” Điều này nhấn mạnh đến trách nhiệm cá nhân. Câu trả lời của Đức Chúa Trời hàm ý rằng Môi-se không thể thay thế hay gánh tội cho dân chúng; mỗi người phải chịu trách nhiệm cho tội lỗi mình. Đây là lời cảnh báo nghiêm khắc về sự phán xét, nhưng không nhất thiết phải được hiểu là một giáo lý về việc mất sự cứu rỗi đời đời cho những người thật sự thuộc về Ngài.

“Kẻ nào thắng sẽ được mặc áo trắng như vậy; ta sẽ không xóa tên họ khỏi sách sự sống, ta sẽ nhận danh họ trước mặt Cha ta và trước mặt các thiên sứ Ngài.” (Khải Huyền 3:5)

Đây là lời hứa của Chúa Giê-xu cho Hội Thánh tại Sạt-đe. Động từ quan trọng ở đây là “xóa” (Hy Lạp: exaleiphō), có nghĩa là “tẩy xóa, xóa bỏ hoàn toàn”. Câu này thường bị hiểu lầm thành: “Nếu bạn không thắng, tên bạn sẽ bị xóa.” Nhưng cách diễn đạt của Chúa Giê-xu mang tính khẳng định và an ủi hơn là đe dọa.

• Cấu trúc song đối: Lời hứa được cấu trúc theo lối khẳng định kép: 1) Sẽ được mặc áo trắng. 2) Sẽ KHÔNG bị xóa tên. 3) Sẽ được xưng danh trước mặt Cha. Điều này nhấn mạnh vào sự bảo đảm dành cho người thắng, chứ không phải sự bất an về khả năng bị xóa tên.
• Ý nghĩa thần học: Lời hứa “sẽ không xóa tên” ngụ ý rằng tên của những người thật sự thuộc về Đấng Christ đã được ghi một cách vĩnh viễn. Sự “thắng” (Hy Lạp: nikōn) không phải là điều kiện để ghi tên, mà là bằng chứng bên ngoài của một đức tin sống động, là kết quả tất yếu của ân điển tái sinh. Người thắng là người đã nhận được sự sống đời đời và đang sống bởi đức tin đó. Lời hứa này đảm bảo với họ rằng sự cứu rỗi của họ là chắc chắn dưới sự bảo vệ của Đấng Christ.

“Và nếu kẻ nào bớt lời gì trong sách tiên tri nầy, thì Đức Chúa Trời sẽ cất lấy phần họ trong sách sự sống và thành thánh, cùng đều đã chép ra trong sách nầy.” (Khải Huyền 22:19)

Đây là lời cảnh báo nghiêm trọng nhất liên quan đến Sách Sự Sống. Tuy nhiên, chúng ta phải giải nghĩa nó một cách cẩn thận:

• Đối tượng: Lời cảnh báo này nhắm trực tiếp đến những người cố ý bóp méo, thêm bớt, và xuyên tạc Lời tiên tri của Đức Chúa Trời – một hành động thể hiện sự khinh thường và chối bỏ thẩm quyền tuyệt đối của Đức Chúa Trời. Đây không phải là lỗi lầm do yếu đuối hay vấp ngã, mà là sự chống đối có chủ ý.
• Bản chất của hành động: Hành động “bớt lời” này bày tỏ một tấm lòng không thuộc về Đức Chúa Trời ngay từ đầu. Nó là bằng chứng cuối cùng cho thấy người đó chưa bao giờ thật sự được tái sinh, vì lòng yêu mến và tôn kính Lời Đức Chúa Trời là đặc điểm của con cái Ngài (Giăng 8:47; 1 Giăng 2:19).
• “Cất lấy phần”: Cụm từ này không nhất thiết có nghĩa là tên đã từng có ở đó rồi bị gạch bỏ. Nó có thể mang nghĩa là xác nhận rằng người đó không có, và sẽ không bao giờ có, phần trong sự sống đời đời. Đức Chúa Trời công bố phán quyết cuối cùng dựa trên sự nhận biết hoàn toàn của Ngài.

Sau khi xem xét các phân đoạn riêng lẻ, chúng ta phải đặt chúng dưới ánh sáng của toàn bộ giáo lý Kinh Thánh về sự cứu rỗi.

1. Công Việc Của Đấng Christ Là Trọn Vẹn Và Vĩnh Viễn: Nền tảng của sự cứu rỗi không nằm ở sự bấp bênh của con người, mà ở sự trọn vẹn của sự chết thay và sự sống lại của Chúa Giê-xu. “Vì đến như kẻ chết, thì đã được buông tha khỏi tội lỗi rồi.” (Rô-ma 6:7). Công việc cứu chuộc của Ngài là “một đời” (Hê-bơ-rơ 9:12). Nếu sự cứu rỗi có thể mất đi, điều đó ngụ ý rằng huyết của Đấng Christ là không đủ, hoặc sự chết của Ngài không có hiệu lực vĩnh viễn – một ý tưởng đi ngược lại trọng tâm Phúc Âm.

2. Sự Ghi Danh Là Theo Sự Biết Trước Và Chủ Quyền Của Đức Chúa Trời: Sách Sự Sống được nhắc đến như thuộc về “Chiên Con đã bị giết từ buổi sáng thế” (Khải Huyền 13:8). Cách diễn đạt này nhấn mạnh đến sự biết trước và định trước của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 1:4). Tên được ghi không phải dựa trên phản ứng tương lai của con người, mà dựa trên mục đích ân điển vĩnh cửu của Đức Chúa Trời. Đấng nắm giữ sách và mở ấn (Khải Huyền 5:9) chính là Chiên Con – Đấng Christ. Quyền tể trị nằm trong tay Ngài.

3. Sự Bảo Đảm Của Con Cái Đức Chúa Trời: Kinh Thánh liên tục khẳng định sự an toàn của những người thật sự trong Đấng Christ. “Chiên ta thì nghe tiếng ta, ta quen nó, và nó theo ta. Ta ban cho nó sự sống đời đời; nó chẳng chết mất bao giờ, và chẳng ai cướp nó khỏi tay ta. Cha ta là Đấng lớn hơn hết đã cho ta chiên đó, và chẳng ai cướp nổi chiên đó khỏi tay Cha. Ta với Cha là một.” (Giăng 10:27-30). Sự bảo đảm này nằm trong tay Chúa Cha và Chúa Con, không nằm trong sự nắm giữ yếu ớt của chúng ta.

4. Sự Giả Dối Và Sự Thật: Kinh Thánh cũng cảnh báo về những Cơ Đốc nhân giả, những người có vẻ ngoài tin kính nhưng không có quyền năng (2 Ti-mô-thê 3:5). Họ có thể tạm thời gia nhập cộng đồng đức tin, nhưng “vì chẳng phải thuộc về chúng ta, nên đã lìa khỏi chúng ta; bằng ở cùng chúng ta, thì đã thuộc về chúng ta rồi” (1 Giăng 2:19). Việc “bị xóa tên” thực chất là sự bày tỏ cuối cùng rằng tên của họ chưa bao giờ thật sự được ghi vào sách của sự sống đời đời, dù có thể họ từng được ghi trong sổ thành viên Hội Thánh hữu hình.

Giáo lý này không nhằm khuyến khích sự tự mãn hay thờ ơ, mà để mang lại sự bình an, lòng biết ơn và động lực sống thánh khiết.

1. Sống Trong Sự Bình An Và Biết Ơn: Hiểu rằng sự cứu rỗi của bạn được bảo đảm bởi công lao của Đấng Christ và lời hứa của Đức Chúa Trời, chứ không bởi cảm xúc hay thành tích của bạn, sẽ giải phóng bạn khỏi sự lo âu và nghi ngờ. Bạn có thể yên nghỉ trong ân điển Ngài. Sự bảo đảm này là nền tảng cho lòng biết ơn sâu sắc, thúc đẩy bạn thờ phượng Chúa với tấm lòng tự nguyện.

2. Động Lực Cho Sự Thánh Khiết Là Tình Yêu, Chứ Không Phải Sợ Hãi: Khi biết rằng bạn đã được nhận làm con cái vĩnh viễn, động lực để sống đẹp lòng Chúa sẽ xuất phát từ tình yêu và lòng biết ơn, chứ không phải từ nỗi sợ bị mất phần. Bạn vâng lời vì bạn yêu Cha, không phải để giữ vé lên thiên đàng. “Vì ấy là chính Đức Chúa Trời cảm động lòng anh em vừa muốn vừa làm theo ý tốt Ngài.” (Phi-líp 2:13).

3. Lời Cảnh Tỉnh Nghiêm Túc Cho Sự Tự Xét Mình: Những phân đoạn cảnh báo trong Kinh Thánh là lời kêu gọi nghiêm túc để mỗi chúng ta tự xét mình (2 Cô-rinh-tô 13:5). Hãy hỏi: Đức tin của tôi có đặt nơi Chúa Giê-xu Christ không? Tôi có đang vâng theo Lời Ngài cách ngày càng trưởng thành hơn không? Tôi có yêu mến anh em mình không? Đời sống tôi có kết quả Thánh Linh không? Những câu hỏi này không nhằm gieo rắc sợ hãi, nhưng để xác nhận đức tin chân thật và ăn năn khỏi sự giả hình.

4. Rao Giảng Phúc Âm Cách Trung Thực Và Khẩn Thiết: Giáo lý về sự bảo đảm không làm giảm đi tính khẩn thiết của việc rao giảng Phúc Âm. Ngược lại, chúng ta phải trung thực cảnh báo về sự phán xét đời đời cho những người chối bỏ Đấng Christ, đồng thời rao báo sự bảo đảm vững chắc cho những ai tin nhận Ngài. Sứ điệp của chúng ta là: “Hãy ăn năn và tin Phúc Âm” – và một khi đã tin, hãy bước đi trong sự vững lòng mà ân điển ban cho.

Sau khi xem xét cẩn thận Lời Đức Chúa Trời, chúng ta có thể đi đến kết luận sau: Những người thật sự được tái sinh bởi Thánh Linh, có đức tin chân thật nơi Chúa Giê-xu Christ, sẽ không bao giờ bị xóa tên khỏi Sách Sự Sống. Sự cứu rỗi của họ được bảo đảm bởi giao ước vĩnh cửu của Đức Chúa Trời, công tác trọn vẹn của Đấng Christ, và quyền năng gìn giữ của Đức Thánh Linh.

Tuy nhiên, những lời cảnh báo nghiêm khắc về việc “bị xóa tên” trong Kinh Thánh là lời tuyên bố công bình của Đức Chúa Trời dành cho những kẻ chối đạo, những người giả hình, những kẻ cố ý chống nghịch Lời Ngài. Hành vi của họ chứng tỏ họ chưa bao giờ thật sự thuộc về Ngài. Những lời cảnh báo này là phương tiện ân điển để đánh thức những linh hồn tự lừa dối mình, kêu gọi họ ăn năn và tin nhận Phúc Âm thật.

Cuối cùng, thay vì sống trong sợ hãi về việc tên mình có thể bị xóa, chúng ta được mời gọi sống trong sự vững lòng của đức tin (Hê-bơ-rơ 10:22), tạ ơn vì ân điển không thể lay chuyển của Đức Chúa Trời, và nỗ lực làm chứng nhân trung tín cho Đấng đã ghi tên chúng ta vào Sách Sự Sống từ trước khi sáng thế. Sự bảo đảm của chúng ta nằm trong Ngài, và trong Ngài, chúng ta có sự sống đời đời.