Kinh Thánh nói gì về thiên sứ?

Trong thế giới tâm linh đa dạng, hình ảnh các thiên sứ thường bị bao phủ bởi những quan niệm văn hóa, nghệ thuật và thậm chí là mê tín. Tuy nhiên, là Cơ Đốc nhân, nguồn thông tin duy nhất và đáng tin cậy của chúng ta về các thiên sứ phải đến từ chính Lời Đức Chúa Trời – Kinh Thánh. Bài nghiên cứu này nhằm mục đích khám phá một cách có hệ thống và chuyên sâu về thế giới của các thiên sứ theo sự mặc khải của Kinh Thánh, từ bản chất, phân loại, vai trò cho đến thái độ đúng đắn của chúng ta đối với họ.

Danh từ "thiên sứ" trong tiếng Việt bắt nguồn từ chữ Hán, có nghĩa là "sứ giả của trời". Trong nguyên ngữ Kinh Thánh, từ này được dịch từ:

• Tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước): "Mal'ak" (מַלְאָךְ) - nghĩa đen là "sứ giả", "người được sai đi". Từ này có thể chỉ sứ giả loài người (ví dụ: Ma-la-chi 2:7) hoặc sứ giả thiên thượng.
• Tiếng Hy Lạp (Tân Ước): "Angelos" (ἄγγελος) - cũng mang nghĩa tương tự: "sứ giả", "người đưa tin".

Như vậy, định nghĩa cốt lõi nhất về một thiên sứ là một sứ giả được Đức Chúa Trời sai đi. Họ là thọ tạo của Đức Chúa Trời, không phải thần linh để thờ phượng (Cô-lô-se 2:18). Kinh Thánh cho biết họ được dựng nên trước khi có thế gian (Gióp 38:4-7).

Về bản chất, thiên sứ là các linh (Hê-bơ-rơ 1:14), không có thân thể vật lý như con người, nhưng họ có thể hiện ra trong hình dạng con người khi thi hành nhiệm vụ (Sáng-thế Ký 18:1-2; 19:1). Họ sở hữu trí tuệ (2 Sa-mu-ên 14:20), ý chí (Ê-sai 14:12-14) và cảm xúc (Lu-ca 15:10). Họ không kết hôn hay sinh sản (Ma-thi-ơ 22:30), và là những thọ tạo có quyền năng vượt trội con người (2 Phi-e-rơ 2:11; Thi-thiên 103:20).

Kinh Thánh cho thấy một trật tự trong thế giới thiên sứ. Một số được gọi bằng những tên gọi đặc biệt:

1. Chê-ru-bim (Cherubim): Thường được mô tả với cánh và có liên hệ mật thiết với sự thánh khiết và vinh quang của Đức Chúa Trời. Họ canh giữ đường đến cây sự sống sau khi A-đam phạm tội (Sáng-thế Ký 3:24). Hình tượng hai chê-ru-bim được chạm trên nắp thi ân của Hòm Giao Ước (Xuất Ê-díp-tô Ký 25:18-20), biểu tượng cho nơi Đức Chúa Trời ngự giữa dân Ngài. Trong khải tượng của Ê-xê-chi-ên, chê-ru-bim được mô tả rất phức tạp với bốn mặt và bốn cánh (Ê-xê-chi-ên 10:1-22).

2. Sê-ra-phim (Seraphim): Từ gốc Hê-bơ-rơ "seraph" có nghĩa là "thiêu đốt" hoặc "rực lửa". Họ được nhìn thấy trong sự hiện thấy của tiên tri Ê-sai, đứng chầu chung quanh ngôi Đức Chúa Trời, có sáu cánh, và hô lên: "Thánh thay, thánh thay, thánh thay là Đức Giê-hô-va vạn quân" (Ê-sai 6:1-3). Công việc chính của họ liên quan đến sự thờ phượng trực tiếp và tôn cao sự thánh khiết của Đức Chúa Trời.

3. Tổng Lãnh Thiên Sứ (Archangel): Từ Hy Lạp "archangelos" (ἀρχάγγελος) nghĩa là "thiên sứ cầm đầu". Chỉ một thiên sứ duy nhất trong Kinh Thánh được gọi trực tiếp bằng danh hiệu này: Mi-chen (Michael) (Giu-đe 1:9). Ông được mô tả là "đấng làm đầu" (Đa-ni-ên 10:13) và là đấng bảo vệ dân Y-sơ-ra-ên (Đa-ni-ên 12:1). Ngoài ra, Gáp-ri-ên (Gabriel) là thiên sứ đặc biệt đứng trước mặt Đức Chúa Trời (Lu-ca 1:19), chịu trách nhiệm truyền đạt những sứ điệp hệ trọng như lời tiên tri về Đấng Mê-si cho Đa-ni-ên (Đa-ni-ên 8:16; 9:21), báo tin cho Xa-cha-ri về sự ra đời của Giăng Báp-tít và cho Ma-ri về sự giáng sinh của Chúa Giê-xu (Lu-ca 1:11-20, 26-38).

Công việc của thiên sứ luôn hướng về mục đích tôn vinh Đức Chúa Trời và thực hiện ý muốn Ngài. Chúng ta có thể tổng kết qua các vai trò chính:

1. Thờ Phượng Và Tôn Vinh Đức Chúa Trời: Đây là nhiệm vụ tối cao. Họ liên tục ca ngợi sự thánh khiết, quyền năng và ân điển của Ngài (Thi-thiên 148:2; Ê-sai 6:3; Khải-huyền 5:11-12).

2. Truyền Đạt Và Giải Nghĩa Sứ Điệp Của Đức Chúa Trời: Họ là những "sứ giả" đúng nghĩa. Họ công bố luật pháp (Công-vụ 7:53; Ga-la-ti 3:19), truyền đạt các lời tiên tri (Đa-ni-ên 8:16-26; Khải-huyền 1:1), báo tin giáng sinh (Lu-ca 2:8-14), và giải thích Phúc Âm cho con người (Công-vụ 10:3-6).

3. Bảo Vệ Và Hướng Dẫn Dân Sự Đức Chúa Trời: Thiên sứ được sai đến để gìn giữ và giải cứu những người kính sợ Chúa (Thi-thiên 34:7; 91:11). Họ giải cứu Đa-ni-ên khỏi hang sư tử (Đa-ni-ên 6:22), mở cửa ngục cho các sứ đồ (Công-vụ 5:19; 12:7-11), và khích lệ Chúa Giê-xu trong vườn Ghết-sê-ma-nê (Lu-ca 22:43).

4. Thi Hành Sự Phán Xét Của Đức Chúa Trời: Thiên sứ cũng là đạo binh của Đức Chúa Trời để thi hành sự đoán phạt (2 Sa-mu-ên 24:16-17; 2 Các Vua 19:35). Trong sách Khải Huyền, họ đổ các tai vạ xuống thế gian (Khải-huyền 15-16).

5. Chiến Đấu Thuộc Linh: Họ tham gia vào trận chiến chống lại các thế lực sa-tan. Tổng lãnh Mi-chen và các thiên sứ của người tranh chiến với ma quỷ (Khải-huyền 12:7-9; Đa-ni-ên 10:13, 21).

6. Chăm Sóc Và Phục Vụ Các Thánh Đồ: Hê-bơ-rơ 1:14 dạy rõ: "Các thiên sứ há chẳng phải đều là thần hầu việc Đức Chúa Trời, được sai xuống để giúp việc những người sẽ hưởng cơ nghiệp cứu rỗi hay sao?" Họ vui mừng khi một tội nhân ăn năn (Lu-ca 15:10) và sẽ cùng Chúa Giê-xu trở lại trong vinh quang (Ma-thi-ơ 25:31).

Không phải tất cả thiên sứ đều trung thành. Kinh Thánh cho biết một phần ba thiên sứ đã phản loạn, theo sự cám dỗ của một thiên sứ có thế lực nhất, được gọi là "Lu-xi-phe" (kẻ mang sự sáng) hay Sa-tan (kẻ thù nghịch) (Ê-sai 14:12-15; Ê-xê-chi-ên 28:12-17; Khải-huyền 12:3-4, 9). Chúng trở thành ma quỷ, kẻ thù của Đức Chúa Trời và loài người, chuyên lừa dối (Khải-huyền 12:9), cáo buộc (Khải-huyền 12:10), và phá hoại công việc Đức Chúa Trời. Số phận cuối cùng của chúng là hồ lửa đời đời (Ma-thi-ơ 25:41).

Hiểu biết đúng đắn về thiên sứ giúp chúng ta có một đời sống đức tin cân bằng và vững vàng:

1. Tập Trung Vào Đấng Christ, Không Phải Thiên Sứ: Chúa Giê-xu Christ vượt trội hơn mọi thiên sứ. Ngài là Con Đức Chúa Trời, là Đấng mà mọi thiên sứ phải thờ lạy (Hê-bơ-rơ 1:4-6). Chúng ta không được thờ phượng hay cầu khẩn thiên sứ (Cô-lô-se 2:18; Khải-huyền 22:8-9). Đấng trung bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người là Đức Chúa Giê-xu Christ (1 Ti-mô-thê 2:5).

2. Sống Với Sự An Tâm Và Biết Ơn: Biết rằng có các thiên sứ đang thi hành ý muốn Đức Chúa Trời để bảo vệ và dẫn dắt chúng ta mang lại sự bình an. Chúng ta cảm tạ Chúa vì sự quan phòng đầy quyền năng và khôn ngoan của Ngài.

3. Cảnh Giác Trước Sự Lừa Dối: Sa-tan và các quỷ sứ của nó có thể "giả dạng như thiên sứ sáng láng" (2 Cô-rinh-tô 11:14). Vì vậy, chúng ta phải thử nghiệm các linh (1 Giăng 4:1) dựa trên Lời Chúa và xem họ có tôn cao Chúa Giê-xu Christ là Chúa không (1 Cô-rinh-tô 12:3).

4. Được Khích Lệ Trong Sự Thờ Phượng: Khi thờ phượng, chúng ta đang tham gia vào hoạt động thiên thượng, đồng công với vô số thiên sứ đang ca ngợi Đức Chúa Trời không ngừng. Điều này nâng tầm sự thờ phượng cá nhân và Hội Thánh lên một bối cảnh vũ trụ vinh quang.

5. Vững Vàng Trong Trận Chiến Thuộc Linh: Biết rằng chúng ta không đơn độc. Có cả một đạo binh thiên sứ của Đức Chúa Trời đang chiến đấu. Sứ đồ Ê-li-sơ đã bình tĩnh khi thấy "những xe và ngựa lửa" vây chung quanh (2 Các Vua 6:15-17). Chúng ta cũng cần "con mắt thuộc linh" để nhìn thấy và tin cậy sự bảo vệ của Đức Chúa Trời.

Kinh Thánh vẽ nên một bức tranh phong phú, sống động và có trật tự về thế giới thiên sứ. Họ là những thọ tạo vinh hiển, đầy quyền năng, luôn thi hành ý muốn của Đức Chúa Trời trong sự thờ phượng, phục vụ, bảo vệ và phán xét. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta học biết về họ không phải để tò mò, sùng bái hay sợ hãi, mà để càng thêm ngợi khen sự vĩ đại của Đấng Tạo Hóa, Đấng đã dựng nên muôn vật. Đồng thời, chúng ta càng được củng cố đức tin, sống an tâm và can đảm hơn trong sự dẫn dắt của Ngài. Cuối cùng, mọi sự hiểu biết đều phải quy về Chúa Cứu Thế Giê-xu – Đấng mà mọi thiên sứ phải phục vụ và thờ lạy, là trung tâm của mọi sự thờ phượng và là Chúa của mọi chúa. A-men.