Ý Nghĩa Của Câu 'Nếu Không Có Ân Điển Chúa, Tôi Cũng Thế'
Trong hành trình đức tin, có những câu Kinh Thánh trở thành kim chỉ nam, nhắc nhở chúng ta về thân phận thật của mình và nền tảng của mọi điều chúng ta có. Một trong những câu đó là lời tuyên bố đầy khiêm nhường và thấu hiểu của Sứ đồ Phao-lô: "Nhưng tôi đây, nhờ ơn Đức Chúa Trời, tôi được như ngày nay; và ơn Ngài ban cho tôi cũng không phải là uổng vậy. Trái lại, tôi đã làm việc nhiều hơn các người khác; nhưng chẳng phải tôi, mà là ơn Đức Chúa Trời ở cùng tôi. Dầu vậy, tôi hay là các người khác, thì chúng ta đều rao giảng như vậy, và anh em đã tin như vậy. Nếu không có ân điển Chúa, tôi cũng thế." (1 Cô-rinh-tô 15:10 - Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu cuối cùng, "Nếu không có ân điển Chúa, tôi cũng thế" (hay "Nếu không có ơn Chúa, tôi cũng vậy" trong một số bản dịch), chứa đựng một chân lý thần học sâu sắc về sự cứu rỗi, sự thánh hóa, và thái độ sống của Cơ Đốc nhân. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa của lời tuyên xưng quan trọng này.
Để hiểu trọn vẹn câu nói này, chúng ta phải đặt nó vào bối cảnh của 1 Cô-rinh-tô chương 15. Đây là chương quan trọng bậc nhất của Tân Ước bàn về sự sống lại. Phao-lô viết để đối diện với những giáo sư giả ở Cô-rinh-tô đang phủ nhận sự sống lại của thân thể (1 Cô-rinh-tô 15:12). Ông hệ thống lại những lẽ thật cốt lõi của Phúc Âm: Chúa Giê-xu chết vì tội chúng ta, đã bị chôn, và đã sống lại (câu 3-4).
Trong khi liệt kê các sự kiện hiện ra của Chúa phục sinh, Phao-lô nhắc đến chính mình: "Rốt lại, Ngài cũng hiện ra với tôi như với một thai sanh non vậy." (câu 8). Ông gọi mình là "một thai sanh non" (trong tiếng Hy Lạp là "to ektrōmati" - τῷ ἐκτρώματι), một cách nói rất khiêm nhường, có thể ám chỉ sự non nớt, bất ngờ, hoặc thậm chí là sự gớm ghiếc trong cách ông được sinh ra trong chức vụ. Ông thừa nhận mình là "kẻ rất nhỏ mọn hơn hết trong các sứ đồ" và "không đáng gọi là sứ đồ" vì đã từng bắt bớ Hội Thánh của Đức Chúa Trời (câu 9). Chính từ sự nhận thức sâu sắc về quá khứ tội lỗi và sự bất xứng này mà lời tuyên bố ở câu 10 vang lên như một bài ca về ân điển.
1. "Ân Điển" (Charis - χάρις): Trong tiếng Hy Lạp nguyên bản, từ được dùng là "charis". Đây là một từ then chốt trong thần học Tân Ước. Nó không chỉ đơn thuần là "ơn" theo nghĩa một món quà, mà là sự ban cho nhưng không, không dựa trên công đức hay sự xứng đáng của người nhận, xuất phát từ lòng nhân từ và tình yêu thương của Đấng ban cho. Ân điển (Charis) chính là phương cách Đức Chúa Trời đối đãi với con người sa ngã: Ngài ban cho điều chúng ta không đáng được. Trong câu này, Phao-lô nhấn mạnh rằng mọi điều ông "có" và "là" ngày nay – một sứ đồ, một người làm việc nhiều – đều bắt nguồn từ charis này. Nó là nguyên nhân đầu tiên và tối thượng.
2. "Tôi Cũng Thế": Cụm "tôi cũng thế" là lời dịch cho đại từ "ego" (εγώ - "tôi") được nhấn mạnh trong câu. Ý của Phao-lô là: "Nếu không có ân điển của Đức Chúa Trời, thì cái 'tôi' này – Phao-lô – sẽ hoàn toàn khác, hay thậm chí không có giá trị gì." "Tôi cũng thế" ám chỉ đến con người cũ, con người không có ân điển. Đó là: - Phao-lô, kẻ bắt bớ Hội Thánh (Công vụ 8:3, 9:1-2). - Phao-lô, người Pha-ri-si tự hào về sự công bình của mình (Phi-líp 3:4-6). - Phao-lô, kẻ đứng đầu trong những kẻ có tội (1 Ti-mô-thê 1:15).
Nếu không có ân điển can thiệp trên đường đến Đa-mách, "tôi cũng thế" – tôi vẫn là kẻ thù của Thập tự giá, mù lòa về lẽ thật, và hư mất đời đời.
Lời của Phao-lô minh họa ba khía cạnh quan trọng của ân điển trong thần học Tin Lành:
1. Ân Điển Cứu Chuộc (Saving Grace): Đây là ân điển biến đổi một người từ tội nhân đang hư mất trở thành con cái Đức Chúa Trời. Phao-lô đã kinh nghiệm điều này cách kịch tính. Ân điển không chỉ tha thứ tội lỗi ông (bắt bớ Hội Thánh) mà còn ban cho ôm một danh phận mới – từ Sau-lơ thành Phao-lô, từ kẻ bắt bớ thành sứ đồ. Sứ đồ Phê-rơ cũng đã kinh nghiệm ân điển cứu chuộc khi chối Chúa ba lần, nhưng được Chúa phục hồi (Giăng 21:15-19). Ê-phê-sô 2:8-9 khẳng định: "Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Đấng ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình." "Tôi cũng thế" chính là hiện thân của những câu Kinh Thánh này.
2. Ân Điển Ban Năng Lực (Enabling Grace): Phao-lô nói: "ơn Ngài ban cho tôi cũng không phải là uổng vậy... tôi đã làm việc nhiều hơn các người khác; nhưng chẳng phải tôi, mà là ơn Đức Chúa Trời ở cùng tôi." Đây là ân điển ban năng lực để sống và hầu việc Chúa. Ân điển không chỉ cứu chúng ta khỏi điều gì (tội lỗi, sự chết), mà còn cho điều gì (một đời sống mới, sức lực để phục vụ). Sự làm việc khó nhọc của Phao-lô là thật, nhưng động lực, sức lực, kết quả đều đến từ ân điển Chúa. Như Chúa Giê-xu phán: "Vì ngoài ta, các ngươi chẳng làm chi được." (Giăng 15:5).
3. Ân Điển Giữ Gìn (Sustaining Grace): Ân điển giữ cho Cơ Đốc nhân đứng vững cho đến cuối cùng. Lời thú nhận "nếu không có ân điển Chúa" hàm ý rằng sự bền đỗ của Phao-lô không phải do bản lĩnh cá nhân, mà do ân điển Chúa tiếp tục giữ gìn ông. Điều này đem lại sự bình an và lòng tin cậy, vì Đấng đã khởi đầu công việc tốt lành trong chúng ta sẽ thành tựu nó (Phi-líp 1:6).
Chân lý "Nếu không có ân điển Chúa, tôi cũng thế" không phải chỉ là một khái niệm thần học, mà phải biến đổi cách chúng ta sống mỗi ngày.
1. Duy Trì Thái Độ Khiêm Nhường và Lòng Biết Ơn: Mỗi khi chúng ta có khuynh hướng tự hào về thành tích thuộc linh, sự hiểu biết Kinh Thánh, hay công việc phục vụ, hãy nhớ lại câu này. Mọi điều tốt lành chúng ta có đều là ân điển (Gia-cơ 1:17). Thái độ đúng đắn là thái độ của người thâu thuế trong đền thờ: "Đức Chúa Trời ôi, xin thương xót lấy tôi, vì tôi là kẻ có tội!" (Lu-ca 18:13). Chúng ta phải sống với lòng biết ơn triền miên, vì biết rằng nếu không có ân điển, chúng ta vẫn đang ở trong tối tăm.
2. Đối Diện Với Quá Khứ Tội Lỗi và Sự Thất Bại: Đôi khi Cơ Đốc nhân bị ám ảnh bởi quá khứ hoặc những thất bại hiện tại. Lời này nhắc chúng ta rằng ân điển đủ lớn cho mọi tội lỗi. Đấng Christ đã chết cho chúng ta khi chúng ta còn là người có tội (Rô-ma 5:8). Nhìn vào Phao-lô - một kẻ bắt bớ trở thành sứ đồ - cho chúng ta niềm hy vọng rằng ân điển có thể biến đổi và sử dụng bất cứ ai.
3. Phục Vụ Cách Tự Do và Hết Lòng, Không So Sánh: Phao-lô nói ông làm việc nhiều hơn, nhưng ngay lập tức quy mọi vinh hiển cho ân điển. Điều này giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng so sánh và cạnh tranh trong Hội Thánh. Chúng ta phục vụ không phải để chứng minh giá trị bản thân, mà để đáp lại ân điển đã nhận. Chúng ta trung tín với nén bạc và sức lực Chúa ban, và vui mừng khi thấy người khác được Chúa dùng, vì đó cũng là công việc của cùng một Ân Điển.
4. Đối Xử Với Người Khác Bằng Lòng Thương Xót: Nếu chúng ta thật sự tin rằng "nếu không có ân điển Chúa, tôi cũng thế", chúng ta sẽ không dễ dàng lên án, khinh dể, hoặc thiếu kiên nhẫn với anh em mình. Chúng ta nhìn người đang vấp ngã, người non trẻ, hay người có quá khứ tăm tối bằng con mắt của ân điển, nhớ rằng chính mình cũng từng cần ân điển ấy. "Hãy ở với nhau cách nhân từ, đầy dẫy lòng thương xót, tha thứ nhau như Đức Chúa Trời đã tha thứ anh em trong Đấng Christ vậy." (Ê-phê-sô 4:32).
5. Làm Nền Tảng Cho Sự Cầu Nguyện: Câu này phải trở thành tấm lòng của lời cầu nguyện chúng ta. Mỗi buổi sáng, chúng ta có thể cầu nguyện: "Lạy Chúa, nếu không có ân điển Ngài, con cũng thế – con sẽ lạc lối, yếu đuối, và vô ích. Xin ân điển Ngài dẫn dắt con, thêm sức cho con, và giữ con trong ngày hôm nay." Nó giữ chúng ta trong tư thế lệ thuộc hoàn toàn vào Chúa.
Câu nói "Nếu không có ân điển Chúa, tôi cũng thế" là lời tuyên xưng đức tin sâu sắc nhất. Nó phá đổ mọi sự tự tôn, tự lực và đặt mọi vinh hiển về nơi Chúa. Nó là sợi chỉ xuyên suốt cuộc đời Cơ Đốc nhân, từ lúc được cứu cho đến khi về thiên đàng. Khi chúng ta thật sự thấm nhuần chân lý này, chúng ta sẽ tìm thấy sự tự do thật sự: tự do khỏi gánh nặng tự chứng minh mình, tự do để yêu thương người khác vô điều kiện, và tự do để phục vụ Chúa với tất cả lòng biết ơn.
Giống như Phao-lô, chúng ta có thể nhìn lại hành trình của mình và thấy rõ bàn tay của ân điển Chúa trong từng bước đi. Và khi nhìn về tương lai, chúng ta bước đi với sự tự tin không phải nơi bản thân, mà nơi sự thành tín và ân điển dư dật của Đức Chúa Trời, Đấng đã kêu gọi chúng ta vào sự sáng lạ lùng của Ngài. "Hãy giữ vững ơn Đức Chúa Trời ban cho chúng ta nhờ Đức Chúa Jêsus Christ." (1 Cô-rinh-tô 15:57, phần cuối của cùng chương này). A-men.