Sách Sự Sống là gì?

Trong hành trình đức tin, một trong những câu hỏi sâu sắc nhất mà Cơ Đốc nhân thường trăn trở là: “Làm thế nào tôi có thể chắc chắn về sự cứu rỗi đời đời của mình?” Kinh Thánh, đặc biệt là sách Khải Huyền, trình bày một hình ảnh vô cùng an ủi và xác quyết: Sách Sự Sống (tiếng Hy Lạp: βίβλος τῆς ζωῆς – “biblos tēs zōēs”). Đây không phải là một khái niệm mang tính ẩn dụ thuần túy, mà là một thực tại thiên thượng có thật, nơi Đức Chúa Trời ghi chép những người thuộc về Ngài. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa, bối cảnh Kinh Thánh và ứng dụng thiết thực của chân lý quan trọng này.

“Sách Sự Sống” là cụm từ chỉ xuất hiện trong Tân Ước, nhưng ý tưởng về một sổ sách thiên thượng nơi Đức Chúa Trời ghi danh dân sự Ngài đã có từ Cựu Ước. Trong Xuất Ê-díp-tô Ký 32:32-33, sau khi dân Y-sơ-ra-ên phạm tội thờ lạy bò con vàng, Môi-se cầu thay: “Dầu vậy, nếu Chúa tha tội cho họ… bằng không, xin Chúa hãy xóa tôi khỏi sách Ngài đã chép.” Đức Giê-hô-va đáp: “Ai phạm tội cùng Ta, Ta sẽ xóa nó khỏi sách Ta.” Ở đây, từ “sách” (tiếng Hê-bơ-rơ: סֵפֶר – “sepher”) hàm chỉ một hồ sơ, một danh sách những người thuộc về Đức Chúa Trời và được hưởng sự sống trong mối quan hệ giao ước với Ngài.

Trong Thi Thiên 69:28, Đa-vít cầu nguyện về kẻ thù của ông: “Xin Chúa hãy xóa chúng nó khỏi sách sự sống, Chớ nhập chúng nó cùng các người công bình.” Điều này cho thấy khái niệm “sách sự sống” đã hiện diện trong tâm thức của dân Chúa, như một bảo đảm cho số phận đời đời của người công bình.

Tân Ước làm sáng tỏ và mở rộng khải tượng về Sách Sự Sống, đặc biệt qua các lời dạy của Chúa Giê-xu và sách Khải Huyền. Chúa Giê-xu phán với bảy mươi môn đồ khi họ vui mừng vì quỷ phải vâng phục mình: “Các ngươi hãy vui vì tên mình đã ghi trên các từng trời là hơn” (Lu-ca 10:20). Niềm vui tối thượng không nằm ở quyền năng thi hành phép lạ, mà ở thực tế đời đời rằng danh của họ đã được ghi trong sổ sách thiên thượng – tức là Sách Sự Sống.

Tuy nhiên, sách Khải Huyền mới là nơi khải thị trọn vẹn nhất về Sách Sự Sống. Sách này nhắc đến “Sách Sự Sống” bảy lần (Khải Huyền 3:5; 13:8; 17:8; 20:12, 15; 21:27; 22:19), cho thấy tầm quan trọng trung tâm của nó trong câu chuyện cứu chuộc và phán xét cuối cùng.

1. Sách Sự Sống của Chiên Con (Khải Huyền 13:8 & 17:8): Đây là danh hiệu đầy ý nghĩa. Sách này được mô tả là “Sách Sự Sống của Chiên Con đã bị giết từ buổi sáng thế.” Danh xưng “Chiên Con” (tiếng Hy Lạp: Ἀρνίον – “Arníon”) chỉ về Chúa Giê-xu Christ, Đấng hy sinh chuộc tội (Giăng 1:29). Cụm từ “từ buổi sáng thế” (tiếng Hy Lạp: ἀπὸ καταβολῆς κόσμου – “apo katabolēs kosmou”) nhấn mạnh chủ quyền tuyệt đối và sự biết trước của Đức Chúa Trời trong kế hoạch cứu rỗi. Điều này không có nghĩa là có người bị định cho hư mất từ trước, nhưng nói lên rằng Đức Chúa Trời biết trước và kế hoạch cứu chuộc qua huyết Chiên Con đã được định từ trước vô cùng. Sách này thuộc về Chiên Con, nghĩa là việc một người có tên trong đó hoàn toàn dựa trên công lao và ân điển của Chúa Giê-xu Christ, chứ không dựa trên công đức của con người.

2. Sách Sự Sống trong Sự Phán Xét (Khải Huyền 20:11-15): Đây là phân đoạn quan trọng nhất mô tả chức năng của Sách Sự Sống. Trước ngai phán xét trắng lớn, “các sách thì mở ra”, và một “sách khác nữa là sách sự sống” cũng được mở ra. “Các sách” (số nhiều) ghi chép mọi việc làm, lời nói, ý tưởng của con người (Ma-thi-ơ 12:36-37). Dựa trên tiêu chuẩn hoàn hảo của Đức Chúa Trời, không một ai có thể được xưng công bình bởi việc làm (Rô-ma 3:20, 23). Tuy nhiên, “Sách Sự Sống” (số ít) chính là chìa khóa. “Kẻ nào không được biên vào sách sự sống đều bị ném xuống hồ lửa” (câu 15). Việc phán xét cuối cùng không chỉ dựa trên việc làm (được ghi trong các sách), mà trên câu hỏi căn bản: “Tên của người này có ở trong Sách Sự Sống của Chiên Con không?”. Nếu có, họ đã nhận được sự công bình của Đấng Christ thay cho tội lỗi của mình.

3. Đặc Tính của Những Người Có Tên trong Sách Sự Sống (Khải Huyền 21:27): Chương mô tả thành Giê-ru-sa-lem mới, nơi ở đời đời của các thánh đồ. Câu 27 tuyên bố: “Chẳng hề có vật gì ô uế vào đó, hoặc là làm điều gớm ghiếc hay nói dối; nhưng chỉ có những kẻ đã biên tên trong sách sự sống của Chiên Con mới được vào đó.” Điều này cho thấy, tên trong Sách Sự Sống đồng nghĩa với việc đã được tẩy sạch khỏi tội lỗi, được nên thánh nhờ huyết Chiên Con. Sự thánh khiết là điều kiện để vào thành, và sự thánh khiết đó chỉ có được nhờ sự cứu chuộc của Chúa Giê-xu.

Đây là câu hỏi then chốt. Kinh Thánh trình bày rõ ràng:

1. Qua Sự Tin Nhận Chúa Giê-xu Christ: Đây là con đường duy nhất. Giăng 3:16, 18 khẳng định: “Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài, hầu cho hễ ai tin Con ấy không bị hư mất mà được sự sống đời đời… Ai tin Ngài thì không bị đoán xét đâu; ai không tin thì đã bị đoán xét rồi…” Sự tin nhận này không phải là sự đồng ý về mặt tri thức, mà là sự đầu phục, tin cậy trọn vẹn vào Chúa Giê-xu là Cứu Chúa và Chúa của đời sống mình. Hành động “tin” này khiến danh một người được ghi vào Sách Sự Sống (Công vụ 13:48).

2. Lời Hứa về Sự Bền Đỗ (Khải Huyền 3:5): Chúa Giê-xu hứa với Hội Thánh tại Sạt-đe: “Kẻ nào thắng, sẽ được mặc áo trắng như vậy; Ta sẽ không xóa tên họ khỏi sách sự sống.” Lời hứa này mang hai ý nghĩa. Thứ nhất, nó khẳng định sự bảo đảm của sự cứu rỗi cho người thật sự thuộc về Đấng Christ. Thứ hai, nó cảnh báo về sự giả hình – những người chỉ có danh nghĩa bề ngoài nhưng không có đức tin sống động. “Người thắng” (tiếng Hy Lạp: ὁ νικῶν – “ho nikōn”) là người bền đỗ trong đức tin cho đến cuối cùng (Ma-thi-ơ 24:13). Điều này không có nghĩa chúng ta giữ sự cứu rỗi bằng nỗ lực riêng, mà chứng tỏ rằng đức tin chân thật sẽ sinh ra bông trái và sự bền lòng, được quyền năng Đức Thánh Linh gìn giữ (Phi-líp 1:6).

3. Không Phải do Công Đức, Nhưng bởi Ân Điển: Ê-phê-sô 2:8-9 tuyên bố rõ: “Ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình.” Việc tên chúng ta được ghi vào Sách Sự Sống là hoàn toàn nhờ ân điển Đức Chúa Trời ban qua Chúa Giê-xu Christ. Chúng ta không thể “viết” tên mình vào đó bằng việc lành, nghi lễ hay nỗ lực cá nhân.

Chân lý về Sách Sự Sống không chỉ là giáo lý xa vời, mà phải biến đổi đời sống chúng ta hằng ngày.

1. Sự An Ủi và Bảo Đảm: Trong những lúc bị cáo buộc bởi kẻ thù (Sa-tan) hoặc bởi lương tâm, Cơ Đốc nhân có thể tìm thấy sự an ủi vững chắc nơi lẽ thật này. Danh chúng ta đã được ghi trong Sách Sự Sống của Chiên Con. Điều đó không dựa trên cảm xúc hay thành tựu tâm linh hay trạng thái của chúng ta, mà dựa trên công việc đã hoàn tất của Chúa Giê-xu. Đây là nền tảng cho sự bình an thật (Rô-ma 5:1).

2. Động Lực cho Sự Thánh Khiết và Phục Vụ: Hiểu rằng chúng ta đã được cứu bởi ân điển, và tên chúng ta thuộc về Chiên Con, phải thúc đẩy chúng ta sống xứng đáng với ơn gọi đó. Chúng ta sống thánh khiết không phải để ghi tên, mà vì tên chúng ta đã được ghi. Lòng biết ơn là động cơ mạnh mẽ nhất cho đời sống vâng lời và phục vụ. Khải Huyền 3:5 liên kết việc có tên trong Sách Sự Sống với việc mặc áo trắng – biểu tượng cho sự công bình và thánh khiết thực tiễn.

3. Lòng Khao Khát Truyền Giảng: Nếu Sách Sự Sống là thực tại, và mọi người ngoài Đấng Christ đều đang đối diện với sự hư mất đời đời, điều này phải thúc giục chúng ta sốt sắng chia sẻ Tin Lành. Mục đích của chúng ta là để nhiều người khác, nhờ đức tin nơi Chúa Giê-xu, cũng được ghi danh vào Sách ấy. Đây là công việc khẩn thiết nhất trên đời.

4. Sự Tập Trung vào Đấng Christ: Mọi suy nghĩ về Sách Sự Sống phải đưa chúng ta trở về với Chúa Giê-xu, “Chiên Con đã bị giết”. Ngài là trung tâm của sự cứu rỗi. Sự nghiên cứu không nên dừng lại ở “sách” như một đối tượng, mà phải hướng về “Tác Giả” và “Đấng Sở Hữu” của sách ấy. Sự bảo đảm của chúng ta nằm trong Ngài.

Sách Sự Sống là một trong những khải thị vĩ đại và an ủi nhất trong Kinh Thánh. Nó khẳng định rằng sự cứu rỗi của chúng ta không phải là một sự mơ hồ, may rủi, mà được Đức Chúa Trời ghi chép và bảo đảm trong chính hồ sơ thiên thượng của Ngài. Sách này thuộc về Chiên Con, Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã hy sinh để chuộc tội cho chúng ta. Tên chúng ta được ghi vào đó bởi ân điển, qua đức tin, và lời hứa của Đấng Christ là Ngài sẽ không xóa tên ấy.

Hãy sống mỗi ngày với sự biết ơn sâu xa và sự bảo đảm vững chắc này. Hãy để lẽ thật này giải phóng bạn khỏi sự sợ hãi, thúc đẩy bạn sống thánh khiết, và đốt cháy trong bạn tình yêu để chia sẻ hy vọng này với một thế giới đang hư mất. Cuối cùng, sự chắc chắn lớn nhất của chúng ta không nằm trong một quyển sách như một vật thể, mà nằm trong chính Con Người của Đấng Christ, Chiên Con của Đức Chúa Trời, Đấng đang cầm quyển sách ấy trong tay Ngài.