Kinh Thánh nói gì về sự công bằng?

Trong một thế giới đầy rẫy bất công, bất bình đẳng và thiên vị, khái niệm về sự công bằng thường bị bóp méo, giản lược hoặc bị chi phối bởi các hệ tư tưởng của con người. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc nhân, nguồn gốc và định nghĩa tối hậu về sự công bằng không đến từ xã hội học, chính trị hay triết học nhân loại, mà đến từ chính bản tính và Lời phán của Đức Chúa Trời. Kinh Thánh, từ Sáng-thế-ký đến Khải-huyền, trình bày một khải tượng toàn diện, sâu sắc và đòi hỏi về sự công bằng, bắt nguồn từ chính Đấng Tạo Hóa và được bày tỏ trọn vẹn nơi Chúa Cứu Thế Giê-xu.

I. Nền Tảng: Bản Tính Công Bình Của Đức Chúa Trời

Sự công bằng của con người thường dao động, thiên vị và không hoàn hảo. Nhưng sự công bằng của Đức Chúa Trời là tuyệt đối, vĩnh cửu và là một phần không thể tách rời của Ngài. Đây là nền tảng thần học đầu tiên và quan trọng nhất.

• Đức Chúa Trời là Đấng Công Bình: "Vì Giê-hô-va là công bình, Ngài yêu sự công bình" (Thi Thiên 11:7). Từ ngữ Hê-bơ-rơ được dùng cho "công bình" ở đây là "tsedeq" (צֶדֶק), mang ý nghĩa về sự ngay thẳng, chính trực, hợp với chuẩn mực. Bản tính Ngài là thước đo tối cao của mọi sự công bằng.
• Công Bình Là Ngai Và Ngôi của Ngài: "Công bình và ngay thẳng là nền của ngôi Chúa" (Thi Thiên 89:14). Sự cai trị, phán xét và hành động của Đức Chúa Trời đều được xây dựng vững chắc trên nền tảng công bình và ngay thẳng ("mishpat" - מִשְׁפָּט - sự phán xét, luật lệ). Ngài không bao giờ hành động cách bất công hay tùy tiện.
• Sự Công Bình Trong Mối Quan Hệ Giao Ước: Đức Chúa Trời công bình trong việc giữ lời giao ước của Ngài. Khi Ngài phán xét dân Ngài vì tội lỗi (như qua các tiên tri A-mốt, Ê-sai), đó không phải là sự bất công, mà là sự công bình của giao ước đang được thực thi đối với sự bội nghịch (Phục Truyền 32:4).

II. Sự Công Bình Xã Hội: Tiếng Kêu Của Các Tiên Tri

Các sách tiên tri trong Cựu Ước là một kho tàng mạnh mẽ về lời kêu gọi công bằng xã hội. Đức Chúa Trời không chỉ quan tâm đến nghi lễ tôn giáo, mà Ngài ghét sự giả hình khi sự thờ phượng không đi đôi với công bằng.

"Ta ghét, ta khinh sự nhóm hiệp của các ngươi;... Dầu các ngươi dâng của lễ thiêu và của lễ chay cho ta, ta chẳng hưởng... Hãy làm cho sự xét đoán của các ngươi chảy như nước, và sự công bình như một dòng sông chẳng hề cạn!" (A-mốt 5:21-24).

Tiên tri A-mốt lên án mạnh mẽ sự giàu có xa hoa của giới lãnh đạo Giu-đa và Y-sơ-ra-ên được xây trên sự áp bức người nghèo ("các ngươi ép kẻ nghèo và đánh thuế lúa mì của họ" - A-mốt 5:11). Công bằng (mishpat) ở đây không phải là một khái niệm trừu tượng, mà là những hành động cụ thể: bênh vực người yếu thế, chống lại sự tham nhũng, và đảm bảo sự công bằng trong tòa án.

Ê-sai cũng kêu gọi:

"Hãy tìm kiếm sự công bình (mishpat), hãy sửa phạt kẻ ức hiếp; hãy xử công bình cho kẻ mồ côi, bênh vực lẽ của người góa bụa" (Ê-sai 1:17).

Sự công bình được thể hiện qua việc bảo vệ những người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội: trẻ mồ côi, người góa bụa và khách lạ. Đây là nhóm "tam vị" thường xuyên được nhắc đến như đối tượng cần được bảo vệ công lý trong Kinh Thánh (Phục Truyền 10:18, Giê-rê-mi 7:6).

III. Đỉnh Cao Của Sự Công Bình: Chúa Giê-xu Christ Và Tin Lành

Mọi khải tượng về công bằng trong Cựu Ước đều hướng đến và được làm trọn trong Chúa Giê-xu Christ. Ngài không chỉ dạy về công bằng, Ngài chính là hiện thân của sự công bình của Đức Chúa Trời.

• Chúa Giê-xu, Sự Công Bình Của Chúng Ta: Trọng tâm của Phúc Âm là sự kiện Đức Chúa Trời, trong sự công bình thánh khiết của Ngài, phải trừng phạt tội lỗi. Nhưng cũng trong sự công bình đó, Ngài đã đặt tội lỗi của chúng ta lên Chúa Giê-xu, Đấng vô tội, trên thập tự giá. "Ấy vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới. Mọi điều đó đến bởi Đức Chúa Trời, Ngài đã làm cho chúng ta nhờ Đấng Christ mà được hòa thuận lại với Ngài, và giao chức vụ giảng hòa cho chúng ta. Vì chưng Đức Chúa Trời vốn ở trong Đấng Christ, làm cho thế gian lại hòa với Ngài, chẳng kể tội lỗi cho loài người... Vì Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời" (2 Cô-rinh-tô 5:17-21). Từ "công bình" ở đây trong tiếng Hy Lạp là "dikaiosynē" (δικαιοσύνη). Qua đức tin nơi Christ, chúng ta không những được tha tội, mà còn được xưng công bình – được kể như là người công bình trước mặt Đức Chúa Trời.
• Chức Vụ Công Bình Của Chúa Giê-xu: Chúa Giê-xu đến để "giảng tin lành cho kẻ nghèo... cho kẻ bị cầm được tha, kẻ mù được sáng, kẻ bị hà hiếp được tự do" (Lu-ca 4:18). Ngài chạm đến những người bị xã hội bỏ rơi (người phung, người thu thuế, kẻ tội lỗi), đem lại cho họ phẩm giá và sự phục hồi. Sự công bằng của Ngài đi kèm với lòng thương xót và ân điển.
• Sự Công Bình Của Nước Đức Chúa Trời: Trong Bài Giảng Trên Núi, Chúa Giê-xu phán: "Phước cho những kẻ đói khát sự công bình, vì sẽ được no đủ" (Ma-thi-ơ 5:6). Môn đồ của Ngài khao khát và theo đuổi sự công bình của vương quốc Đức Chúa Trời, vượt lên trên sự công bình hình thức của các thầy thông giáo (Ma-thi-ơ 5:20).

IV. Lời Kêu Gọi Sống Công Bình Cho Con Dân Chúa

Được xưng công bình bởi đức tin, Cơ Đốc nhân được kêu gọi sống công bình như một hệ quả tất yếu của đời sống mới.

• Sống Ngay Thẳng Trong Cá Nhân: "Hãy ghét điều dữ, mến điều lành, và lập sự công bình nơi cửa thành" (A-mốt 5:15). Điều này bắt đầu từ tấm lòng yêu mến điều thiện và ghét điều ác, thể hiện qua sự trung thực trong lời nói, công việc, và tài chính (Lu-ca 3:12-14).
• Bênh Vực Kẻ Yếu Đuối: Sứ đồ Gia-cơ định nghĩa sự tin đạo trong sạch không vết là: "thăm viếng kẻ mồ côi và người góa bụa trong cơn khốn khó của họ, và giữ lấy mình cho khỏi sự ô uế của thế gian" (Gia-cơ 1:27). Hội Thánh phải là tiếng nói và bàn tay của sự công bình cho những người không có tiếng nói.
• Công Bình Trong Hội Thánh: Phao-lô cảnh báo chống lại sự thiên vị trong Hội Thánh dựa trên địa vị kinh tế (Gia-cơ 2:1-9). Sự công bình phải được thể hiện ngay trong cộng đồng đức tin.
• Lời Tiên Tri Về Sự Công Bình Cuối Cùng: Khải-huyền bày tỏ rằng sự công bình trọn vẹn cuối cùng sẽ được thực hiện khi Chúa Christ tái lâm để phán xét và lập lại vương quốc công bình của Ngài. "Kìa, ta đến mau chóng, và đem phần thưởng theo với ta, để trả cho mỗi người tùy theo công việc họ làm" (Khải-huyền 22:12).

V. Ứng Dụng Thực Tế Trong Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Làm thế nào để chúng ta, những người tin Chúa, có thể theo đuổi sự công bình trong đời sống hằng ngày?

1. Trong Gia Đình: Đối xử công bằng với vợ/chồng, con cái. Không thiên vị giữa các con. Giải quyết mâu thuẫn cách công minh, nhìn nhận lỗi lầm và xin tha thứ.
2. Trong Công Việc: Trả lương công bằng và đúng hạn cho nhân viên (Gia-cơ 5:4). Là nhân viên, làm việc cách trung thực, không tham ô, gian lận. Là chủ doanh nghiệp, đảm bảo điều kiện làm việc an toàn, tôn trọng nhân phẩm.
3. Trong Xã Hội: Có thể tham gia hoặc ủng hộ các tổ chức Cơ Đốc hoạt động vì công lý xã hội, chống buôn người, hỗ trợ người nghèo, người tị nạn. Lên tiếng ôn hòa nhưng rõ ràng chống lại sự bất công khi chúng ta chứng kiến.
4. Trong Tài Chính: Sử dụng tiền bạc cách có trách nhiệm và công bình. Cân nhắc việc ủng hộ, mua sản phẩm từ những doanh nghiệp có đạo đức và đối xử công bằng với công nhân.
5. Trong Tâm Trí: Cầu nguyện cho các nhà lãnh đạo (1 Ti-mô-thê 2:1-2), cầu xin Chúa đem sự công bình của Ngài đến trên đất. Nuôi dưỡng tâm trí bằng Lời Chúa để có cái nhìn đúng đắn về công bằng theo tiêu chuẩn của Ngài, thay vì của thế gian.

Kết Luận

Sự công bằng theo Kinh Thánh không phải là một lý tưởng xa vời hay một công cụ chính trị, mà là một phần thiết yếu của bản tính Đức Chúa Trời, được bày tỏ trọn vẹn nơi thập tự giá của Chúa Giê-xu Christ, và trở thành ơn gọi thiêng liêng cho mọi người tin Ngài. Nó vừa có chiều dọc (sự xưng công bình trước mặt Đức Chúa Trời) vừa có chiều ngang (sống công bình với người lân cận). Là con cái của Đấng Công Bình, chúng ta được kêu gọi khao khát, cầu nguyện, theo đuổi và thực hành sự công bình trong mọi lĩnh vực của đời sống, với niềm tin chắc chắn rằng cuối cùng, Đức Chúa Trời sẽ hoàn tất mọi sự công bình của Ngài. "Hãy tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời trước, và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa" (Ma-thi-ơ 6:33).