Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn thờ, và để lại một dấu ấn sâu đậm trên thế giới như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Ngài là ai?” không chỉ là một câu hỏi lịch sử hay thần học, mà là một câu hỏi mang tính sống còn đối với mỗi cá nhân, như chính Chúa Giê-su đã hỏi các môn đồ: “Còn các ngươi thì xưng ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá danh tính, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời, với mong muốn không chỉ cung cấp kiến thức mà còn đưa đến sự biến đổi cho đời sống người tin.
I. Danh Tính Thần Thượng: Ngài Từ Đâu Mà Đến?
Để hiểu về Chúa Giê-su, chúng ta phải bắt đầu từ nguồn gốc đời đời của Ngài, vượt ra ngoài sự giáng sinh tại Bết-lê-hem. Kinh Thánh mạc khải Ngài không phải là một thọ tạo, nhưng là Đấng Sáng Tạo.
1. Ngôi Lời Đời Đời: Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố đầy quyền năng: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời” (Giăng 1:1). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên văn Hy Lạp là Logos, mang ý nghĩa về Lý Trí, Nguyên Lý Sáng Tạo và Sự Bày Tỏ tối cao. Chúa Giê-su chính là Logos ấy – Lời hằng hữu, hiện thân của sự khôn ngoan và quyền năng sáng tạo của Đức Chúa Trời. Ngài không có khởi đầu. Trong thư Cô-lô-se, sứ đồ Phao-lô viết: “Ấy là trong Ngài muôn vật được dựng nên… muôn vật đã được dựng nên bởi Ngài và vì Ngài” (Cô-lô-se 1:16). Chúa Giê-su là nguyên nhân và mục đích của mọi sự sáng tạo.
2. Con Một Đến Từ Cha: Danh hiệu “Con Đức Chúa Trời” (trong Hy Lạp: Ho Huios tou Theou) không hàm ý một sự sinh ra theo thời gian, nhưng chỉ về một mối quan hệ độc nhất vô nhị, đồng đẳng và hiệp một trong bản thể với Đức Chúa Trời Cha. Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Trong lời cầu nguyện thầm, Ngài phản ánh sự vinh hiển đời đời: “Hỡi Cha! Bây giờ xin lấy sự vinh hiển Con vốn có nơi Cha trước khi chưa có thế gian mà làm vinh hiển Con nơi chính mình Cha” (Giăng 17:5).
3. Đấng Mê-si-a Được Hứa: Danh xưng “Christ” là phiên âm của từ Hy Lạp Christos, tương đương với từ Hê-bơ-rơ Mashiach (Đấng Chịu Xức Dầu). Ngài là Đấng mà toàn bộ Cựu Ước đã báo trước – Vua thuộc dòng Đa-vít, Thầy Tế Lễ và Tiên Tri tối cao. Phi-e-rơ tuyên xưng: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16). Chúa Giê-su đã xác nhận lời tiên tri trong Ê-sai 61:1-2 khi Ngài đọc tại nhà hội Na-xa-rét: “Thần của Chúa ngự trên ta; vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành cho kẻ nghèo…” (Lu-ca 4:18).
II. Cuộc Đời Trên Đất: Sự Nhập Thể của Ân Điển và Lẽ Thật
Sự nhập thể – Đức Chúa Trời trở nên xác thịt (Giăng 1:14) – là một mầu nhiệm trọng tâm của đức tin Cơ Đốc. Ngôi Lời đời đời đã “trở nên xác thịt” (trong Hy Lạp: sarx egeneto), mang lấy trọn vẹn nhân tính mà không hề mất đi thần tính.
1. Sự Giáng Sinh Bởi Nữ Đồng Trinh: Lời tiên tri Ê-sai 7:14 được ứng nghiệm: “Này, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sanh một con trai, rồi người ta sẽ đặt tên con trai đó là Em-ma-nu-ên; nghĩa là: Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta” (Ma-thi-ơ 1:23). Từ “đồng trinh” (Hê-bơ-rơ: almah; Hy Lạp: parthenos) nhấn mạnh sự thụ thai siêu nhiên bởi Đức Thánh Linh (Lu-ca 1:35), khẳng định Chúa Giê-su không mang tội tổ tông, và Ngài thật sự là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”.
2. Chức Vụ Công Khai: Quyền Năng, Giảng Dạy và Ân Điển: Ba năm rưỡi chức vụ của Chúa Giê-su là một sự biểu lộ trọn vẹn về Đức Chúa Trời trong thân vị con người.
- Quyền năng siêu nhiên: Các phép lạ của Ngài (Hy Lạp: dunameis – những việc quyền năng) không chỉ nhằm giảm bớt đau khổ, mà là những “dấu lạ” (semeia) để bày tỏ danh tính và quyền năng cứu rỗi của Ngài. Chữa lành người bại (Mác 2:1-12) để chứng tỏ quyền tha tội; dẹp yên bão tố (Mác 4:39) để bày tỏ quyền làm chủ thiên nhiên.
- Lời giảng dạy đầy thẩm quyền: Người ta kinh ngạc vì “Ngài dạy như là có quyền, chớ chẳng phải như các thầy thông giáo” (Mác 1:22). Bài Giảng Trên Núi (Ma-thi-ơ 5-7) không phải là một luật pháp mới, nhưng là sự giải thích tận gốc rễ tấm lòng của Luật Pháp, đòi hỏi một sự công bình vượt trội hơn của người công bình.
- Ân điển biến đổi: Ngài đồng bàn với người thâu thuế, tiếp nhận người đàn bà tội lỗi, và hứa sự cứu rỗi cho kẻ trộm cướp trên thập tự giá. Đây là “ân điển” (charis) trong hành động – sự ban cho nhưng không, không dựa trên công đức, dành cho những người không xứng đáng.
III. Sự Chết Chuộc Tội và Sự Sống Lại Khải Thắng
Đỉnh điểm của chức vụ Chúa Giê-su không phải là những phép lạ, mà là sự hy sinh tự nguyện của Ngài trên thập tự giá. Đây là cốt lõi của Phúc Âm.
1. Sự Chết Thay: Chúa Giê-su tuyên bố rõ mục đích của sự nhập thể: “Con người đã đến… phú sự sống mình làm giá chuộc (lutron) cho nhiều người” (Mác 10:45). Từ “giá chuộc” ám chỉ đến giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đấng Christ đã chuộc chúng ta khỏi sự rủa sả của luật pháp, bởi Ngài đã nên sự rủa sả vì chúng ta” (Ga-la-ti 3:13). Trên thập tự giá, Chúa Giê-su, Đấng vô tội, đã gánh lấy sự rủa sả (trong Hê-bơ-rơ: kelalah) thay cho chúng ta, hoàn toàn thỏa mãn sự công bình của Đức Chúa Trời. Tiếng kêu “Đức Chúa Trời tôi ôi! Đức Chúa Trời tôi ôi! sao Ngài lìa bỏ tôi?” (Ma-thi-ơ 27:46) thể hiện sự cô lập khủng khiếp nhất – Ngài chịu sự đoán phạt thay cho tội nhân.
2. Sự Sống Lại Xác Thực: Nếu sự chết của Chúa Giê-su là sự chuộc tội, thì sự sống lại của Ngài là sự xác nhận và tuyên bố chiến thắng. Ngài “sống lại vì sự xưng công bình của chúng ta” (Rô-ma 4:25). Sự kiện lịch sử này được chứng thực bởi ngôi mộ trống, những lần hiện ra đa dạng với nhiều nhân chứng (trên 500 người, I Cô-rinh-tô 15:6), và sự biến đổi hoàn toàn của các môn đồ. Từ anastasis (sự sống lại) trong Tân Ước không chỉ là hồi sinh, mà là sự phục sinh vào một đời sống mới, bất diệt. Sự sống lại của Đấng Christ là bảo đảm cho sự sống lại và sự sống đời đời của chúng ta.
IV. Sự Thăng Thiên và Vương Quyền Hiện Tại
Sau 40 ngày hiện ra, Chúa Giê-su “được cất lên trời, và ngồi bên hữu Đức Chúa Trời” (Mác 16:19). Hành động “ngồi” biểu thị công việc chuộc tội đã hoàn tất (Hê-bơ-rơ 10:12). Ngài không thụ động; Ngài đang cầu thay với tư cách là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đời đời cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 7:25), và Ngài đang cai trị với tư cách là Chúa (Kurios) trên muôn vật, kể cả Hội Thánh (Ê-phê-sô 1:20-23).
V. Di Sản Vĩnh Cửu: Sự Trở Lại và Hy Vọng Của Chúng Ta
Di sản của Chúa Giê-su không chỉ nằm trong quá khứ. Lời hứa “Ta sẽ trở lại” (Giăng 14:3) định hình tương lai và hiện tại của Cơ Đốc nhân. Ngài sẽ trở lại một cách hữu hình, trong vinh hiển, để phán xét thế gian, đoái xem dân Ngài và thiết lập vương quốc đời đời của sự công bình và bình an (Công vụ 1:11, Khải Huyền 22:12). Di sản này để lại cho Hội Thánh một Đại Mạng Lệnh (Ma-thi-ơ 28:18-20), một Đại Giới Răn (Giăng 13:34-35), và Thánh Linh của Ngài như Đấng An Ủi và Dẫn Dắt (Giăng 14:16-17).
Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Việc hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự thờ phượng, biến đổi và phục vụ.
1. Tin Cậy và Ăn Năn: Bước đầu tiên là đáp lại câu hỏi của Chúa Giê-su: “Các ngươi thì xưng ta là ai?” với đức tin cá nhân. Công nhận Ngài là Chúa (Kurios) và Đấng Christ, ăn năn khỏi tội lỗi và tin nhận Phúc Âm về sự chết và sống lại của Ngài để được cứu rỗi (Rô-ma 10:9).
2. Bước Đi Trong Mối Thông Công: Mỗi ngày, nhận biết rằng “Đấng Christ ở trong anh em, là sự trông cậy về vinh hiển” (Cô-lô-se 1:27). Đời sống Cơ Đốc là một đời sống “ở trong Christ” (en Christo), có nghĩa là tìm kiếm ý muốn Ngài, cầu nguyện trong danh Ngài, và để Ngài làm chủ mọi lãnh vực.
3. Sống và Chia Sẻ Di Sản Của Ngài: Chúng ta là những đại sứ cho Đấng Christ (II Cô-rinh-tô 5:20). Hãy sống tình yêu thương nhau như dấu hiệu của môn đồ (Giăng 13:35), và rao truyền Phúc Âm về ân điển của Ngài cho người khác. Mọi tài năng, nguồn lực đều nên được sử dụng để làm vinh hiển danh Ngài.
4. Sống Với Niềm Hy Vọng Sống Lại: Sự sống lại của Đấng Christ ban cho chúng ta hy vọng chắc chắn về sự sống lại thân thể và một tương lai đời đời. Điều này giải phóng chúng ta khỏi sự sợ hãi về sự chết và thúc giục chúng ta sống một cuộc đời có ý nghĩa vĩnh cửu trong hiện tại.
Kết Luận
Chúa Giê-su Christ không chỉ là một nhà đạo đức, một nhà tiên tri, hay một thầy giáo vĩ đại. Ngài là Ngôi Lời hằng hữu nhập thể, là Đấng Mê-si-a được hứa, là Chiên Con của Đức Chúa Trời gánh tội lỗi thế gian, là Đấng Sống Lại khải thắng, là Chúa đang ngự trị và là Vua sẽ trở lại. Câu trả lời cho câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” quyết định định mệnh đời đời của mỗi người. Ước mong qua bài nghiên cứu này, mỗi chúng ta không chỉ có thêm kiến thức, mà còn gặp gỡ chính Ngài cách cá nhân, để bước vào một mối quan hệ sống động với Đấng đã yêu chúng ta và phó chính mình Ngài vì chúng ta. “Hãy xem Đức Chúa Trời đã tỏ cho chúng ta sự yêu thương dường nào: Ngài đã sai Con một Ngài đến thế gian, đặng chúng ta nhờ Con được sống” (I Giăng 4:9).