Tại sao Chúa Giê-su chọn Giu-đa?

Câu hỏi về việc Chúa Giê-su chọn Giu-đa, người sau này trở thành kẻ phản Ngài, là một trong những đề tài gây suy tư sâu sắc nhất trong Tân Ước. Nó chạm đến những vấn đề nền tảng của thần học: sự tiền định và ý chí tự do, sự toàn tri của Đức Chúa Trời và trách nhiệm của con người, và hơn hết, nó hé lộ chiều sâu của kế hoạch cứu chuộc nhiệm mầu. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để tìm kiếm cái nhìn toàn diện, không chỉ về "tại sao", mà còn về "để làm gì" trong sự lựa chọn dường như nghịch lý này.

Trước hết, chúng ta phải khẳng định: việc Chúa Giê-su chọn Giu-đa là một hành động có chủ ý, có ý thức, và được thực hiện sau khi cầu nguyện suốt đêm. Điều này loại bỏ ngay lập tức quan điểm cho rằng đây là một sự sai sót, một tính toán nhầm lẫn của Con Đức Chúa Trời.

"Trong những ngày đó, Đức Chúa Jêsus đi lên núi để cầu nguyện, và Ngài thức thâu đêm cầu nguyện Đức Chúa Trời. Đến sáng ngày, Ngài đòi môn đồ đến, chọn mười hai người, gọi là sứ đồ: ... Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, là kẻ phản Ngài." (Lu-ca 6:12-16, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)

Động từ Hy Lạp được dùng cho "chọn" ở đây là eklegomai (ἐκλέγομαι), mang nghĩa "chọn lựa ra", "tuyển chọn từ một nhóm". Hành động này diễn ra sau một đêm thức thâu đêm cầu nguyện. Điều này cho thấy sự lựa chọn mười hai sứ đồ, bao gồm Giu-đa, là một phần trong kế hoạch thiêng liêng được thực hiện trong sự hiệp nhất trọn vẹn giữa Chúa Con và Chúa Cha. Chúa Giê-su biết rõ điều Ngài đang làm.

Kinh Thánh không đưa ra một lý do đơn giản, nhưng qua nhiều phân đoạn, chúng ta có thể tổng hợp những nguyên nhân thần học sâu xa.

1. Để Ứng Nghiệm Lời Tiên Tri: Công việc và sự chết của Chúa Giê-su không phải là một sự cố bất ngờ, nhưng là sự làm trọn những lời tiên tri trong Cựu Ước. Sự phản bội bởi một người bạn thân thiết đã được báo trước.

"Vả, Con người đi, y theo lời đã chép về Ngài; nhưng khốn nạn cho người nộp Con người! Thà nó đừng sanh ra thì hơn!" (Ma-thi-ơ 26:24)

Chúa Giê-su trực tiếp trích dẫn và ám chỉ đến Thi-thiên 41:9: "Chính người bạn hữu than mật của tôi, đã ăn bánh của tôi, cũng giơ gót lên nghịch cùng tôi." Hành động của Giu-đa đã làm trọn lời tiên tri này (Giăng 13:18). Ngoài ra, tiên tri Xa-cha-ri cũng đã nói trước về cái giá 30 miếng bạc (Xa-cha-ri 11:12-13), được ứng nghiệm chính xác trong Ma-thi-ơ 27:9-10. Chúa Giê-su chọn Giu-đa, một phần để những lời tiên tri về Đấng Mê-si phải chịu khổ nạn được thành tựu cách trọn vẹn.

2. Sự Toàn Tri của Chúa Giê-su: Tin Mừng Giăng nhấn mạnh nhiều lần rằng Chúa Giê-su biết trước mọi sự, và biết rõ con người thật của Giu-đa.

"Nhưng có vài người trong các ngươi không tin. Vì từ lúc đầu, Đức Chúa Jêsus đã biết ai là kẻ chẳng tin, và ai là kẻ sẽ phản Ngài." (Giăng 6:64)

"Ta chẳng có nói về các ngươi hết thảy đâu; ta biết những kẻ ta đã lựa chọn; nhưng lời nầy: 'Người ăn bánh của ta đã giơ gót lên nghịch cùng ta,' phải được ứng nghiệm." (Giăng 13:18)

Danh từ proginōskō (προγινώσκω - "biết trước") trong nguyên ngữ nhấn mạnh sự hiểu biết từ trước vô hạn của Ngài. Chúa Giê-su không bị bất ngờ. Ngài chọn Giu-đa với sự hiểu biết đầy đủ về số phận và sự lựa chọn sau này của ông ta.

3. Để Bày Tỏ Sự Thật Về Con Người và Ân Điển: Sự hiện diện của Giu-đa trong nhóm mười hai là một minh chứng sống động về hai sự thật. Thứ nhất, sự sa ngã khủng khiếp của con người: ngay cả khi được ở gần Chúa Giê-su nhất, được nghe dạy dỗ trực tiếp, chứng kiến phép lạ, vẫn có thể cứng lòng và đi đến chỗ phản bội. Thứ hai, nó tôn cao ân điển và lòng kiên nhẫn vô hạn của Chúa. Trong suốt ba năm, Chúa Giê-su đã yêu thương, dạy dỗ, thậm chí rửa chân cho Giu-đa (Giăng 13:5), cho ông ta mọi cơ hội để ăn năn. Sự lựa chọn này cho thấy tình yêu của Chúa mở rộng ngay cả cho những kẻ sẽ chối bỏ Ngài.

Mặc dù hành động của Giu-đa nằm trong sự hiểu biết chủ quyền của Đức Chúa Trời, Kinh Thánh không hề miễn trừ trách nhiệm cá nhân của ông ta. Đây là nghịch lý thần học: sự chủ quyền của Đức Chúa Trời và trách nhiệm con người cùng tồn tại.

Giu-đa đã có những lựa chọn tự do:
- Ông ta là người giữ túi bạc và là kẻ trộm cắp, tham lam của cải (Giăng 12:6).
- Lòng tham và sự thất vọng (có lẽ vì Chúa Giê-su không phải là Đấng Mê-si theo kiểu chính trị mà ông ta mong đợi) đã mở lòng cho Satan nhập vào (Lu-ca 22:3, Giăng 13:2, 27).
- Ông ta đã cứng lòng trước những lời cảnh báo trực tiếp nhất. Trong bữa Tiệc Ly, Chúa Giê-su đã nói rõ: "Một người trong các ngươi sẽ phản ta" và thậm chí trao cho ông ta miếng bánh, một cử chỉ ân cần cuối cùng (Giăng 13:21, 26). Nhưng Giu-đa đã chọn bước ra trong đêm tối.

Kinh Thánh gọi hành động của Giu-đa là paradidōmi (παραδίδωμι) - "nộp, phản bội". Ông ta hoàn toàn chịu trách nhiệm về tội lỗi của mình. Công-vụ 1:25 mô tả số phận của ông là đi vào "nơi đã dành cho nó". Sự tiền định của Đức Chúa Trời không biến Giu-đa thành một con rối; thay vào đó, trong sự toàn tri của Ngài, Đức Chúa Trời đã dùng những lựa chọn có tội lỗi tự do của một con người để phục vụ cho mục đích tối hậu của sự cứu chuộc.

Lịch sử của Giu-đa không chỉ là một câu chuyện xưa, nhưng mang lại những bài học cảnh tỉnh và khích lệ sâu sắc cho mỗi tín hữu ngày nay.

1. Cảnh Giác Với Sự Giả Hình: Giu-đa là hình ảnh của một người ở trong cộng đồng đức tin, thậm chí giữ vị trí phục vụ (quản lý túi tiền), nhưng lòng lại hướng về tư lợi. Bài học nhắc nhở chúng ta phải thường xuyên tự xét lấy mình (I Cô-rinh-tô 11:28). Việc đi nhà thờ, phục vụ, hay thậm chí làm phép lạ (Ma-thi-ơ 7:22-23) không đảm bảo một mối quan hệ thật với Chúa Christ. Chúng ta phải cầu xin Chúa dò xét lòng mình (Thi-thiên 139:23-24).

2. Hiểm Họa Của Lòng Tham: Lòng tham tiền bạc (I Ti-mô-thê 6:10) là cái bẫy dẫn Giu-đa đến chỗ diệt vong. Điều nhỏ bắt đầu bằng việc "rút lấy tiền trong túi" (Giăng 12:6) và kết thúc bằng việc bán Đấng Cứu Thế. Chúng ta phải gác canh lòng mình, tránh xa sự tham lam, bằng lòng với những gì mình có (Hê-bơ-rơ 13:5).

3. Tin Cậy Vào Sự Toàn Tri Và Chủ Quyền Của Đức Chúa Trời: Khi nhìn vào những sự "phản bội", thất vọng, hay những điều xấu xảy ra trong Hội Thánh hay cuộc đời mình, chúng ta được an ủi rằng Đức Chúa Trời vẫn đang nắm quyền tối thượng. Ngài thậm chí có thể dùng những ý đồ xấu của con người để làm thành mục đích tốt lành của Ngài (Sáng-thế Ký 50:20, Rô-ma 8:28). Hành trình của Chúa Giê-su lên thập tự giá là con đường đã được định trước, và Giu-đa, dù có tội, đã vô tình trở thành một mắt xích trong kế hoạch ấy.

4. Đáp Ứng Với Sự Ăn Năn, Không Phải Với Sự Tuyệt Vọng: Sự khác biệt giữa Phi-e-rơ (chối Chúa) và Giu-đa (phản Chúa) nằm ở sự ăn năn. Phi-e-rơ "khóc lóc thảm thiết" và quay trở lại (Lu-ca 22:62). Giu-đa cũng hối hận, nhưng sự hối hận của ông dẫn đến tuyệt vọng và tự hủy hoại (Ma-thi-ơ 27:3-5). Bài học dạy chúng ta rằng, dù tội lỗi có lớn đến đâu, lối thoát duy nhất và đúng đắn là chạy đến với ân điển và sự tha thứ qua huyết của Chúa Giê-su Christ, chứ không phải rút lui vào trong nỗi tuyệt vọng và tự kết án.

Chúa Giê-su chọn Giu-đa Ích-ca-ri-ốt không phải vì sự ngây thơ, sai lầm, hay bất lực. Ngài chọn ông ta với sự hiểu biết trọn vẹn, trong sự hiệp nhất với ý muốn của Đức Chúa Cha, để ứng nghiệm Lời Tiên Tri, để bày tỏ chiều sâu của kế hoạch cứu chuộc nhiệm mầu, và để cảnh báo mọi thế hệ về sự nguy hiểm của lòng cứng cỏi và tham lam. Sự hiện diện của Giu-đa trong nhóm Mười Hai là một bằng chứng đau lòng nhưng cần thiết về tội lỗi con người và là một nền tảng làm nổi bật tình yêu, ân điển và quyền tối thượng của Đức Chúa Trời. Cuối cùng, câu chuyện về Giu-đa dẫn mắt chúng ta không phải đến con người ông ta, mà đến Đấng Christ, Chiên Con của Đức Chúa Trời, Đấng đã bị "nộp vì tội lỗi chúng ta" (Rô-ma 4:25) theo kế hoạch đời đời. Trong tay Ngài, ngay cả sự phản bội tệ hại nhất cũng có thể trở thành phương tiện để mang lại ơn cứu rỗi cho nhân loại.

Ước mong mỗi chúng ta, khi suy ngẫm về sự kiện này, sẽ giữ lòng mình trong sự kính sợ Chúa, chạy đến với ân điển Ngài mỗi ngày, và vững tin rằng Đấng nắm giữ lịch sử cũng đang nắm giữ cuộc đời chúng ta trong tay yêu thương và quyền năng của Ngài.