Kinh Thánh nói gì về các băng nhóm?

Trong bối cảnh xã hội đương đại, thuật ngữ “băng nhóm” thường gợi lên hình ảnh của những tập hợp người có tổ chức, thường vì mục đích tội phạm, bạo lực, hoặc chống đối trật tự xã hội. Tuy Kinh Thánh không sử dụng trực tiếp từ “băng đảng” theo nghĩa hiện đại, nhưng nguyên tắc về việc con người tụ tập lại thành những nhóm với động cơ, mục đích và hệ giá trị khác nhau là một chủ đề xuyên suốt. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát Kinh Thánh để tìm hiểu về bản chất của các nhóm người, sự khác biệt giữa cộng đồng được Chúa lập nên và những “băng nhóm” mang tính hủy diệt, cùng những cảnh báo và nguyên tắc dành cho Cơ Đốc nhân trong việc lựa chọn và xây dựng mối liên hệ.

Ngay từ đầu, Kinh Thánh đã cho thấy bản chất con người có khuynh hướng hiệp lại, nhưng động cơ quyết định tính chất của sự hiệp đó. Sau trận Đại Hồng Thủy, loài người với lòng kiêu ngạo đã hiệp nhau lại để xây tháp Ba-bên với mục đích “làm cho rạng danh chúng ta” (Sáng Thế Ký 11:4). Đây là một dạng “băng nhóm” đầu tiên được mô tả – một sự hiệp nhất dựa trên sự nổi loạn chống lại Đức Chúa Trời. Hậu quả là Đức Chúa Trời làm lộn xộn ngôn ngữ và phân tán họ ra (câu 8-9). Trái ngược hoàn toàn, trong Tân Ước, sự hiệp nhất của Hội Thánh được xây dựng trên nền tảng Đấng Christ: “Hãy hiệp nhau đồng lòng ở một nơi” (Công vụ 2:1) và “chỉ có một thân, một Thánh Linh… một Chúa, một đức tin, một phép báp-têm” (Ê-phê-sô 4:4-5).

Từ ngữ Hy Lạp được dùng cho “hiệp” trong Công vụ 2:1 là homothumadon (ὁμοθυμαδόν), mang ý nghĩa “cùng một tâm trí, cùng một mục đích, với sự đồng lòng mãnh liệt.” Sự hiệp nhất này đến từ Chúa và hướng về Chúa. Trong khi đó, sự “hiệp” tại tháp Ba-bên xuất phát từ lòng kiêu ngạo và muốn thay thế Đức Chúa Trời.

Kinh Thánh ghi lại nhiều nhóm người tập hợp vì mục đích xấu, từ đó chúng ta có thể rút ra những đặc điểm nhận dạng.

1. Nhóm của Cô-rê, Đa-than, và A-bi-ram (Dân Số Ký 16): Đây là một ví dụ điển hình về một “băng nhóm” nổi loạn trong cộng đồng dân sự của Đức Chúa Trời. Họ tập hợp 250 trưởng lão có danh tiếng, “tụ họp nghịch cùng Môi-se và A-rôn” (câu 3). Động cơ của họ là đố kỵ, tranh quyền (“Hết thảy trong hội chúng đều là thánh…”), và phủ nhận thẩm quyền được Chúa lập. Họ tạo ra một nhóm riêng, chống đối lại người lãnh đạo hợp pháp của Đức Chúa Trời. Hậu quả thảm khốc đã xảy ra cho họ và những kẻ theo họ.

2. Các tiên tri giả và nhóm người đi theo họ: Xuyên suốt Cựu Ước và Tân Ước, có những nhóm tiên tri giả hoạt động. Chúa Giê-xu cảnh báo: “Hãy coi chừng tiên tri giả, là những kẻ mang lốt chiên đến cùng các ngươi, song bề trong thật là muông sói hay cắn xé” (Ma-thi-ơ 7:15). Những người này thường quy tụ môn đồ, tạo thành các nhóm giáo phái lạc đạo. Sứ đồ Phi-e-rơ cũng cảnh báo: “cũng sẽ có những giáo sư giả trong các ngươi, là những kẻ sẽ truyền sự hủy diệt theo ý mình…” (2 Phi-e-rơ 2:1).

3. Nhóm thanh niên của thành Sê-chem và A-bi-mê-léc (Các Quan Xét 9): A-bi-mê-léc đã dùng tiền thuê mướn “những kẻ hoang đàng liều lĩnh” (câu 4 – từ gốc Hê-bơ-rơ rek, nghĩa là trống rỗng, vô giá trị) để đi giết hại các anh em mình. Đây rõ ràng là một băng nhóm vì lợi ích cá nhân và mục đích bạo lực.

4. Đám đông la ó trước mặt Phi-lát và xin đóng đinh Chúa Giê-xu: Các thầy tế lễ cả và trưởng lão đã “xúi giục dân chúng” (Ma-thi-ơ 27:20) để tạo thành một khối đông đảo với một tiếng nói chung đầy ác ý. Đây là một dạng “băng nhóm tâm lý” được kích động trong chốc lát, cho thấy sự nguy hiểm của việc bị cuốn theo đám đông mà không suy xét lẽ phải.

Làm thế nào để phân biệt một cộng đồng lành mạnh (như Hội Thánh địa phương, nhóm nhỏ) với một “băng nhóm” độc hại? Kinh Thánh đưa ra những tiêu chuẩn rõ ràng:

1. Nền Tảng và Mục Đích:

• Cộng đồng của Chúa: Được xây dựng trên nền tảng là Đấng Christ (1 Cô-rinh-tô 3:11). Mục đích là tôn vinh Đức Chúa Trời, gây dựng lẫn nhau, và rao truyền Phúc Âm (Ê-phê-sô 4:12-16; Ma-thi-ơ 28:19-20).
• “Băng nhóm” thế gian: Xây dựng trên lợi ích cá nhân, quyền lực, lòng tham, sự đố kỵ, hoặc sự nổi loạn chống lại thẩm quyền thuộc linh hợp pháp. Mục đích thường là tự tôn, thỏa mãn nhục dục, hoặc gây hại cho người khác.

2. Đặc Tính Lãnh Đạo và Thẩm Quyền:

• Cộng đồng của Chúa: Người lãnh đạo được Chúa kêu gọi, có đời sống đạo đức gương mẫu (1 Ti-mô-thê 3:1-7), và phục vụ như đầy tớ. Thẩm quyền tối cao là Lời Chúa.
• “Băng nhóm” thế gian: Người cầm đầu thường độc tài, thao túng, tìm cách thỏa mãn sự kiểm soát và vinh quang cho bản thân. Thẩm quyền thường là ý muốn của lãnh tụ.

3. Ảnh Hưởng và Kết Quả:

• Cộng đồng của Chúa: Sản sinh ra bông trái của Thánh Linh: “yêu thương, vui mừng, bình an, nhịn nhục, nhân từ, hiền lành, trung tín, mềm mại, tiết độ” (Ga-la-ti 5:22-23). Mang lại sự gây dựng, chữa lành và hòa thuận.
• “Băng nhóm” thế gian: Sản sinh ra việc làm của xác thịt: “gian dâm, ô uế, phóng đãng… thù oán, tranh đấu, ghen ghét, buồn giận” (Ga-la-ti 5:19-21). Mang lại sự chia rẽ, tổn thương và hủy diệt.

Sứ đồ Phao-lô đưa ra những cảnh báo mạnh mẽ về việc kết giao với những người và những nhóm xấu: “Anh em chớ mắc lừa: bạn bè xấu làm hư thói nết tốt” (1 Cô-rinh-tô 15:33). Câu này trích từ một tác phẩm của người Hy Lạp, cho thấy chân lý phổ quát: môi trường và mối quan hệ định hình con người.

Ông cũng khuyên: “Chớ mang ách chung với kẻ chẳng tin. Bởi vì công bình với gian ác có hội hiệp nhau được chăng? Sự sáng với sự tối có thông đồng nhau được chăng?” (2 Cô-rinh-tô 6:14). Ở đây, từ “ách” (zugos) nói đến sự ràng buộc chặt chẽ, như hai con bò cùng kéo một cái ách. Nguyên tắc này không cấm chúng ta tiếp xúc với người ngoài đạo (vì nếu thế thì phải ra khỏi thế gian – 1 Cô 5:10), nhưng cảnh báo chúng ta không nên có sự ràng buộc sâu sắc, sự hợp tác mật thiết, hay sự hiệp nhất trong mục đích sống với những người không cùng niềm tin và hệ giá trị, đặc biệt là trong những “băng nhóm” có mục tiêu trái ngược với ý muốn Chúa.

1. Tỉnh Thức và Nhận Diện: Cơ Đốc nhân cần có sự nhạy bén thuộc linh để nhận diện những đặc điểm của một nhóm độc hại: tinh thần bè phái cực đoan (ví dụ: “chỉ có nhóm chúng tôi mới thật sự thuộc về Chúa”), thao túng tâm lý, cô lập thành viên khỏi gia đình và Hội Thánh, lãnh đạo độc đoán không chịu sự sửa dạy, và giáo lý sai lạc khỏi trọng tâm Phúc Âm của Đấng Christ.

2. Tìm Kiếm và Gây Dựng Cộng Đồng Lành Mạnh: Thay vì sợ hãi, chúng ta được kêu gọi tích cực tìm kiếm và góp phần xây dựng Hội Thánh địa phương – cộng đồng của Chúa. “Chớ bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên bảo nhau, và hễ anh em thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy” (Hê-bơ-rơ 10:25). Tham gia vào một nhóm nhỏ (small group) chân chính để được gây dựng, khích lệ và sửa dạy trong tình yêu thương.

3. Sống Như Muối và Ánh Sáng Ngay Trong Môi Trường Của Mình: Một Cơ Đốc nhân có thể ở trong môi trường làm việc, học tập có những nhóm người tiêu cực. Thay vì tham gia vào tinh thần bè phái, nói xấu hay đồng lõa với điều ác, chúng ta được kêu gọi sống như muối (ngăn sự thối nát) và ánh sáng (bày tỏ lẽ thật) (Ma-thi-ơ 5:13-16). Điều này đòi hỏi sự dạn dĩ, khôn ngoan và đời sống cầu nguyện vững vàng.

4. Nuôi Dưỡng Tình Bạn Cơ Đốc Chân Thành: Hãy chủ động xây dựng những tình bạn sâu sắc với những anh chị em cùng đức tin, những người có thể “sắt mài sắt” (Châm Ngôn 27:17) với mình, nhắc nhở, sửa dạy và cùng nhau tăng trưởng. Đây là hàng rào bảo vệ mạnh mẽ khỏi sự thu hút của các nhóm xấu.

5. Lấy Lời Chúa Làm Tiêu Chuẩn Tối Cao: Mọi lời giảng dạy, văn hóa nhóm, hay mệnh lệnh từ bất kỳ ai cũng phải được soi rọi dưới ánh sáng của Kinh Thánh. Như người Bê-rê “ngày ngày tra xem Kinh Thánh, để xét lời giảng có thật chăng” (Công vụ 17:11). Tinh thần tra xem Kinh Thánh này giúp chúng ta không bị cuốn theo bất kỳ “băng nhóm” giáo lý sai lạc nào.

Kinh Thánh cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc về bản chất của các nhóm người. Trong khi thế gian sản sinh ra những “băng nhóm” với lõi là tội lỗi, sự nổi loạn và hủy diệt, thì Đức Chúa Trời thiết lập Hội Thánh – một cộng đồng hiệp nhất trong Thánh Linh, được cứu chuộc bởi huyết Chúa Giê-xu, và được kêu gọi để phản chiếu tình yêu và sự thánh khiết của Ngài.

Lời Chúa cảnh báo chúng ta phải khôn ngoan, tỉnh thức trước những sự ràng buộc và hiệp nhất sai lầm. Đồng thời, Lời Chúa cũng thúc giục chúng ta không sống cô lập, mà tích cực gắn bó, góp phần và được gây dựng trong thân thể Đấng Christ – nơi duy nhất chúng ta tìm thấy sự hiệp nhất đích thực, an toàn và đời đời. Hãy để đời sống chúng ta được định hình bởi cộng đồng của Đấng Christ, chứ không phải bởi những “băng nhóm” của thế gian và tội lỗi.