Kinh Thánh nói gì về việc giết người trong chiến tranh?

Vấn đề chiến tranh và việc giết người trong các cuộc xung đột là một chủ đề phức tạp và đầy thách thức đối với các nhà nghiên cứu Kinh Thánh và tín hữu Cơ Đốc. Làm thế nào để dung hòa giữa hình ảnh của Đức Chúa Trời “yêu thương thế gian” (Giăng 3:16) với hình ảnh Đức Giê-hô-va “vạn quân” (1 Sa-mu-ên 17:45) truyền lệnh cho dân Y-sơ-ra-ên chiến đấu? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá toàn bộ lời chứng của Kinh Thánh—từ Cựu Ước đến Tân Ước—để tìm ra những nguyên tắc thần học vĩnh cửu và sự phát triển trong mặc khải của Đức Chúa Trời về vấn đề hệ trọng này.

Trong Cựu Ước, chiến tranh thường được trình bày dưới lăng kính của **“Chiến tranh của Đức Giê-hô-va”** (Hebrew: *milchamah Yahweh* - מִלְחֶמֶת יְהוָה). Đây không đơn thuần là các cuộc xung đột chính trị hay tranh giành lãnh thổ, mà là công cụ để Đức Chúa Trời thực thi sự **phán xét** của Ngài trên các dân tộc gian ác và để **bảo vệ giao ước** với dân Y-sơ-ra-ên.

1. Chiến Tranh Như Sự Phán Xét Thần Thượng: Một trong những ví dụ khó hiểu nhất là việc Đức Chúa Trời truyền lệnh cho dân Y-sơ-ra-ên tiêu diệt hoàn toàn người Ca-na-an (ví dụ: Phục Truyền 20:16-18). Bối cảnh tại đây là sự gian ác tột cùng của các dân này. Phục Truyền 9:4-5 giải thích rõ: “Chẳng phải vì sự công bình ngươi... nhưng ấy là vì sự gian ác của các dân tộc ấy mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi đuổi chúng nó ra khỏi trước mặt ngươi.” Hành động này mang tính công bình phán xét (sự *mishpat* - מִשְׁפָּט của Đức Chúa Trời), nhằm ngăn chặn sự ô uế thờ hình tượng và các tập tục ghê tởm (như tế trẻ con cho thần Molech) lây lan (Lê-vi Ký 18:21, 24-25).

2. Nguyên Tắc “Chiến Tranh Chính Nghĩa” (Jus ad Bellum) Trong Luật Pháp: Sách Phục Truyền Luật Lệ Ký chương 20 đưa ra những quy định chi tiết về chiến tranh:

• Trước khi giao chiến, phải “cầu hòa” (câu 10) - một nguyên tắc nhân đạo đầu tiên.
• Có những miễn trừ cho người mới cưới vợ, xây nhà, trồng vườn nho, hoặc sợ hãi (câu 5-8).
• Phân biệt giữa các cuộc chiến ở xa và cuộc chiến tiêu diệt trong vùng Đất Hứa (câu 10-18).

Điều này cho thấy chiến tranh không được tiến hành một cách bừa bãi, mà phải tuân theo các tiêu chuẩn đạo đức và thẩm quyền thần thượng.

Sự xuất hiện của Chúa Giê-xu Christ đánh dấu một bước ngoặt căn bản trong sự mặc khải của Đức Chúa Trời. Ngài tuyên bố một **Vương Quốc không thuộc về thế gian này** (Giăng 18:36), và giáo lý của Ngài đặt nền tảng trên **tình yêu thương và sự tha thứ**.

1. Bài Giảng Trên Núi - Hiến Chương Cho Dân Sự của Vương Quốc Đức Chúa Trời: Ma-thi-ơ 5:38-48 là then chốt. Chúa Giê-xu dạy:

“Các ngươi có nghe lời phán rằng: Hãy yêu người lân cận, và hãy ghét kẻ thù nghịch. Nhưng ta nói cùng các ngươi: Hãy yêu kẻ thù nghịch, và cầu nguyện cho kẻ bắt bớ các ngươi... Ví bằng các ngươi yêu những kẻ yêu mình, thì có được thưởng gì đâu?”

Ngài trích dẫn luật “mắt đền mắt, răng đền răng” (Xuất Ê-díp-tô 21:24) nhưng đưa ra một tiêu chuẩn cao hơn: “đừng chống cự kẻ dữ” (Ma-thi-ơ 5:39). Từ Hy Lạp được dùng cho “chống cự” là *anthistēmi* (ἀνθίστημι), hàm ý chống đối bằng bạo lực. Chúa Giê-xu không thụ động, nhưng Ngài dạy phương cách đáp trả mang tính cách mạng: dùng **thiện để thắng ác** (Rô-ma 12:21).

2. Thẩm Quyền Tối Thượng Thuộc Về Đức Chúa Trời - Sự Phán Xét Cuối Cùng: Tân Ước chuyển trọng tâm từ việc dân Chúa dùng gươm để thực thi công lý trên đất, sang niềm tin rằng Đức Chúa Trời sẽ là Đấng phán xét sau cùng. Rô-ma 12:19 tuyên bố mạnh mẽ: “Hỡi kẻ rất yêu dấu của tôi, chính mình chớ trả thù ai, nhưng hãy nhường cho cơn thạnh nộ của Đức Chúa Trời; vì có chép lời Chúa phán rằng: Sự trả thù thuộc về ta; ta sẽ báo ứng.” Điều này không phủ nhận sự tồn tại của chính quyền hay hệ thống tư pháp (xem điểm tiếp theo), nhưng cấm cá nhân tín đồ dùng bạo lực để trả thù.

Sứ đồ Phao-lô trong Rô-ma 13:1-7 đưa ra một nguyên tắc then chốt để hiểu về chiến tranh dưới góc độ Cơ Đốc: **thẩm quyền của nhà cầm quyền**. Ông viết: “Mỗi người phải phục quyền trên mình... vì không có quyền nào mà không đến bởi Đức Chúa Trời... Nó là đầy tớ của Đức Chúa Trời để làm ích cho ngươi. Song nếu ngươi làm ác, thì hãy sợ, vì người cầm gươm chẳng phải là vô cớ” (câu 1,4).

Từ “gươm” ở đây (Hy Lạp: *machaira* - μάχαιρα) không chỉ là biểu tượng, mà là công cụ để thực thi công lý, duy trì trật tự và bảo vệ người lành khỏi kẻ dữ. Đoạn này chỉ ra rằng Đức Chúa Trời thiết lập **chính quyền** như một phương tiện để hạn chế tội ác trên thế gian sa ngã. Trong bối cảnh này, một người lính (như **centurion** - đội trưởng trăm quân trong Ma-thi-ơ 8:5-13, người được Chúa Giê-xu khen ngợi đức tin) thực thi nhiệm vụ dưới quyền nhà nước, có thể được xem là “đầy tớ của Đức Chúa Trời” trong chức năng đó. Điều này tạo nên cơ sở cho học thuyết **“Chiến tranh Chính nghĩa” (Just War)** trong thần học Cơ Đốc sau này, nhấn mạnh các điều kiện như: mục đích chính đáng, thẩm quyền hợp pháp, phương tiện tương xứng, và là biện pháp cuối cùng.

Tuy nhiên, mọi sự phải được soi xét bởi lương tâm đã được Kinh Thánh dạy dỗ. Một Cơ Đốc nhân phục vụ trong quân đội luôn đối diện với xung đột giữa mệnh lệnh cấp trên và mệnh lệnh của Đấng Christ. Sự kiện các môn đồ Phao-lô, Phi-e-rơ trước mặt Hội đồng công luận tuyên bố “Thà phải vâng lời Đức Chúa Trời còn hơn là vâng lời người ta” (Công Vụ 5:29) đặt ra giới hạn tối hậu: nếu mệnh lệnh nhà nước buộc ta phạm tội nghịch lại Đức Chúa Trời, thì thẩm quyền thuộc về Đức Chúa Trời.

Mọi suy luận về chiến tranh đều phải được đặt dưới bóng của thập tự giá. Khi Phi-e-rơ rút gươm bảo vệ Chúa, Chúa Giê-xu phán: “Hãy nạp gươm vào vỏ; vì hễ ai cầm gươm thì sẽ bị chết vì gươm... Nhưng nếu vậy, thể nào những lời Kinh Thánh đã chép rằng việc nầy phải xảy đến, được ứng nghiệm?” (Ma-thi-ơ 26:52-54). Đây không phải là sự thụ động, mà là sự **chủ động vâng phục** ý muốn Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu, Đấng có thể kêu hơn mười hai đạo thiên sứ (câu 53), đã chọn con đường hy sinh chính mình để chiến thắng tội lỗi và sự chết.

Điều này cho thấy cuộc chiến thật sự của Cơ Đốc nhân không phải là **“chống lại thịt và huyết”** (tức con người), mà là **“chống lại các quyền cầm thế, các thế lực... các thần dữ ở các nơi trên trời”** (Ê-phê-sô 6:12). Vũ khí của chúng ta là **“giáp trụ của Đức Chúa Trời”** (Lời Chúa, đức tin, sự công bình, sự bình an – Ê-phê-sô 6:13-17).

Làm thế nào để những nguyên tắc thần học sâu sắc này định hình đời sống chúng ta trong một thế giới đầy xung đột?

1. Trở Người Kiến Tạo Hòa Bình (Peacemaker): Chúa Giê-xu gọi người làm hòa là con Đức Chúa Trời (Ma-thi-ơ 5:9). Trong gia đình, Hội Thánh, cộng đồng, chúng ta được kêu gọi giải hòa, lắng nghe, và hàn gắn. Hãy tập nói lời hòa giải thay vì kích động.

2. Phân Biệt Rõ “Chiến Trường Thuộc Linh” & “Trách Nhiệm Công Dân”: Cơ Đốc nhân có thể phục vụ trong các ngành nghề liên quan đến an ninh, quốc phòng với tâm thế của “người đầy tớ” (Rô-ma 13:4), với mục tiêu bảo vệ người vô tội và ngăn chặn điều ác. Nhưng phải luôn tỉnh thức để không để lòng mình bị sự thù ghét, định kiến hay tinh thần báo thù chiếm ngự—những điều thuộc về “xác thịt”.

3. Cầu Nguyện Cho Nhà Cầm Quyền & Cho Hòa Bình: 1 Ti-mô-thê 2:1-2 dạy chúng ta phải cầu nguyện, khẩn nài... cho các vua, cho hết thảy các bậc cầm quyền... hầu cho chúng ta được lấy điều nhơn đức và thành thật mà ở đời cho bình tịnh yên ổn.” Lời cầu nguyện của chúng ta có sức mạnh thuộc linh, ảnh hưởng đến các quyết định trên bình diện quốc gia.

4. Nuôi Dưỡng Lòng Thương Xót Và Cái Nhìn Của Đức Chúa Trời Về Con Người: Dù trong bối cảnh nào, phải nhớ rằng Đức Chúa Trời “không muốn cho một người nào chết mất” (2 Phi-e-rơ 3:9). Kẻ thù trên chiến trường cũng là con người được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời (Sáng Thế Ký 1:27), dù đã bị bóp méo bởi tội lỗi. Điều này giữ cho lòng chúng ta khỏi sự cay đắng.

5. Tìm Kiếm Sự Hướng Dẫn Của Chúa Thánh Linh Trong Những Quyết Định Cá Nhân Khó Khăn: Các vấn đề như “phản đối chiến tranh vì lương tâm”, “từ chối tham gia vào một cuộc chiến cụ thể”, hay “tìm cách phục vụ phi chiến đấu” đều là những quyết định cá nhân nghiêm túc. Hãy nghiên cứu Kinh Thánh, cầu nguyện, và tìm kiếm sự khuyên bảo từ Hội Thánh trưởng thành.

Kinh Thánh trình bày một chân lý tiệm tiến và đa chiều về chiến tranh. **Cựu Ước** cho thấy Đức Chúa Trời công bình, Đấng sử dụng các phương tiện trong thế giới sa ngã để thực thi sự phán xét và bảo vệ kế hoạch cứu rỗi của Ngài. **Tân Ước**, với Đấng Christ là trung tâm, mặc khải ý muốn tối thượng của Đức Chúa Trời là hòa giải và cứu chuộc, đồng thời ủy thác cho nhà nước trách nhiệm duy trì trật tự công bằng.

Là Cơ Đốc nhân sống trong thời đại giữa hai lần Chúa đến, chúng ta sống trong sự căng thẳng của “đã... nhưng chưa trọn”. Chúng ta đã thấy sự chiến thắng của Đấng Christ trên thập tự giá, nhưng chưa thấy mọi sự được phục hồi trọn vẹn. Do đó, chúng ta vừa là **công dân của Nước Trời** (sống theo hiến chương yêu thương và bất bạo động trong đời sống cá nhân và Hội Thánh), vừa là **công dân trần thế** (tôn trọng thẩm quyền nhà nước trong việc kiềm chế điều ác), luôn hướng lòng về ngày mà **“sẽ chẳng còn có chiến tranh nữa”** (Ê-sai 2:4), khi mọi thanh gươm sẽ đúc thành lưỡi cày.

Cuối cùng, hãy để lời của Chúa Giê-xu dẫn dắt chúng ta trong mọi suy nghĩ và hành động: “Ta để sự bình an lại cho các ngươi; ta ban sự bình an ta cho các ngươi; ta cho các ngươi sự bình an chẳng phải như thế gian cho. Lòng các ngươi chớ bối rối và đừng sợ hãi.” (Giăng 14:27). Sự bình an đích thực, sự giải phóng khỏi vòng xoáy thù hận và bạo lực, chỉ có thể tìm thấy trong mối liên hệ với Vua Hòa Bình.