Chủ nghĩa phóng túng là gì?

Trong một thế giới luôn đề cao sự tự do cá nhân và quyền được thỏa mãn mọi ham muốn, khái niệm "chủ nghĩa phóng túng" (tiếng Anh: Libertinism hay Antinomianism) đã trở thành một lối sống được nhiều người cổ vũ. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc nhân, chúng ta cần có một cái nhìn sâu sắc, được soi sáng bởi Lời Chúa, để phân biệt rõ ràng giữa sự tự do đích thực trong Đấng Christ và sự ràng buộc nguy hiểm của lối sống buông thả. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá bản chất của chủ nghĩa phóng túng dưới góc nhìn Kinh Thánh, sự tương phản của nó với đời sống tin kính, và con đường thực tiễn để sống trong ân điển mà không sa vào tội lỗi.

Trong ngữ cảnh thế tục, chủ nghĩa phóng túng là triết lý sống cho rằng con người nên được tự do theo đuổi mọi khoái lạc và ham muốn cá nhân mà không bị ràng buộc bởi các chuẩn mực đạo đức, luân lý hay tôn giáo truyền thống. Nó đề cao quyền tự quyết tuyệt đối của cá nhân đối với thân thể, tình dục, và lối sống, xem mọi sự hạn chế đều là áp bức.

Tuy nhiên, Kinh Thánh trình bày một viễn cảnh hoàn toàn khác về bản chất con người và ý nghĩa thật của tự do. Từ nguyên gốc Hy Lạp, khái niệm "phóng túng" thường được dịch từ chữ "ἀσέλγεια (aselgeia)" có nghĩa là sự buông thả, phóng đãng, không biết kiềm chế, thậm chí là vô liêm sỉ (Mác 7:22, II Cô-rinh-tô 12:21, Ga-la-ti 5:19, Ê-phê-sô 4:19). Nó mô tả một đời sống bị thống trị bởi những đam mê tội lỗi của xác thịt, không có sự kiểm soát của Thánh Linh hay lương tâm.

Trọng tâm của sự sai lầm nằm ở chỗ: Chủ nghĩa phóng túng nhầm lẫn giữa "tự do" và "sự nô lệ cho điều mình thích". Chúa Giê-xu phán: "Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, ai phạm tội lỗi là tôi mọi của tội lỗi" (Giăng 8:34). Sứ đồ Phao-lô cũng đồng quan điểm: "Anh em chẳng biết rằng nếu anh em nộp mình cho ai đặng vâng phục kẻ ấy, thì là tôi mọi của kẻ mình vâng phục hay sao? Hoặc là tôi mọi của tội lỗi dẫn đến sự chết, hoặc là tôi mọi của sự vâng phục dẫn đến sự công bình" (Rô-ma 6:16). Như vậy, một người tưởng mình đang "tự do" phóng túng thực chất đang trở thành nô lệ cho chính những đam mê hư hoại của mình.

Kinh Thánh không hề giấu giếm những hậu quả nghiêm trọng của lối sống phóng túng. Sự cảnh báo này không đến từ tinh thần khắc kỷ hay ghét bỏ niềm vui, mà từ tình yêu thương của Đấng Tạo Hóa biết rõ điều gì sẽ hủy diệt con người Ngài dựng nên.

1. Cắt Đứt Mối Tương Giao Với Đức Chúa Trời: Đức Chúa Trời là thánh khiết. Sự phóng túng, vốn là biểu hiện của tội lỗi, tạo nên một bức tường ngăn cách. Ê-sai 59:2 chép: "Nhưng ấy là sự gian ác các ngươi làm xa cách mình với Đức Chúa Trời; ấy là tội lỗi các ngươi đã che khuất mặt Ngài khỏi các ngươi, đến nỗi Ngài không nghe các ngươi nữa". Sự phóng túng thuộc về "công việc của xác thịt" và Kinh Thánh cảnh báo rõ: "Những kẻ phạm các tội như vậy sẽ không hưởng được nước Đức Chúa Trời đâu" (Ga-la-ti 5:19-21).

2. Hủy Hoại Thân Thể Là Đền Thờ Của Đức Chúa Trời: Đối với Cơ Đốc nhân, thân thể không còn thuộc về mình nữa mà đã được chuộc bằng giá cao. Phao-lô khẳng định mạnh mẽ: "Anh em há chẳng biết rằng thân thể mình là đền thờ của Đức Thánh Linh đang ngự trong anh em, là Đấng mà anh em đã nhận bởi Đức Chúa Trời, và anh em chẳng phải thuộc về chính mình sao? Vì chưng anh em đã được chuộc bằng giá cao rồi. Vậy, hãy lấy thân thể mình làm sáng danh Đức Chúa Trời" (I Cô-rinh-tô 6:19-20). Lối sống phóng túng là sự xúc phạm đến đền thờ thiêng liêng này, làm ô uế nơi Thánh Linh ngự.

3. Gieo Gì Gặt Nấy – Nguyên Tắc Thuộc Linh Không Thay Đổi: Ga-la-ti 6:7-8 là nguyên tắc bất di bất dịch: "Chớ hề dối mình; Đức Chúa Trời không chịu khinh dể đâu; vì ai gieo giống chi, lại gặt giống ấy. Kẻ gieo cho xác thịt, sẽ bởi xác thịt mà gặt sự hư nát; song kẻ gieo cho Thánh Linh, sẽ bởi Thánh Linh mà gặt sự sống đời đời". Sự phóng túng là gieo cho xác thịt, và hệ quả tất yếu là sự hư nát – không chỉ về mặt thuộc linh, mà thường thấy rõ trong sự đổ vỡ các mối quan hệ, sức khỏe suy kiệt, và tâm trí trống rỗng.

Đây là điểm then chốt để Cơ Đốc nhân không rơi vào hai thái cực: hoặc sống phóng túng theo thế gian, hoặc sống dưới gánh nặng luật pháp khắc nghiệt. Phao-lô đã chiến đấu cho sự thật này: Ân điển không phải là giấy phép để phạm tội, nhưng là quyền năng để sống thánh khiết.

Ông đặt câu hỏi then chốt: "Vậy chúng ta sẽ nói làm sao? Tội lỗi gia thêm, thì ân điển càng thêm lên ư? Chẳng hề như vậy!" (Rô-ma 6:1-2). Và ngay sau đó, ông giải thích căn tính mới của chúng ta: "Vậy chúng ta đã chết về tội lỗi, thể nào còn sống trong đó được nữa?... Vì biết rõ rằng người cũ của chúng ta đã bị đóng đinh trên thập tự giá với Ngài, hầu cho thân thể của tội lỗi bị tiêu diệt đi, và chúng ta không phục dưới tội lỗi nữa" (Rô-ma 6:2,6).

Sự tự do đích thực trong Đấng Christ là tự do KHỎI quyền lực của tội lỗi, để được làm tôi mọi của sự công bình (Rô-ma 6:18). Đó là tự do để vâng lời, tự do để yêu thương, tự do để nói "không" với những ham muốn phá hoại. Trong khi đó, sự phóng túng của xác thịt là "tự do" để bị cai trị bởi dục vọng, là hình thức nô lệ tinh vi nhất.

Phao-lô tóm tắt sự tương phản này trong Ga-la-ti 5:13: "Hỡi anh em, anh em đã được gọi đến sự tự do; song đừng lấy sự tự do đó làm dịp cho anh em ăn ở theo tánh xác thịt, nhưng hãy lấy lòng yêu thương làm đầy tớ lẫn nhau". Tự do Cơ Đốc luôn hướng về Chúa và phục vụ người lân cận; tự do phóng túng chỉ hướng về bản thân và sự thỏa mãn ích kỷ.

Làm thế nào để chúng ta có thể sống trong sự tự do của ân điển mà không sa vào cạm bẫy của chủ nghĩa phóng túng? Dưới đây là những nguyên tắc thực tiễn được rút ra từ Kinh Thánh:

1. Nhận Biết và Đóng Đinh Các Ham Muốn Của Xác Thịt: Bước đầu tiên là thành thật nhận diện những khu vực của đời sống mình dễ bị sự phóng túng tấn công (tham lam, dâm dục, say sưa, ham mê hưởng lạc...). Sau đó, áp dụng nguyên tắc trong Ga-la-ti 5:24: "Vậy những kẻ thuộc về Đấng Christ đã đóng đinh xác thịt với tình dục và dâm dục mình trên thập tự giá rồi". Đây là một hành động quyết định bằng đức tin mỗi ngày: xem những ham muốn tội lỗi đó như đã bị xử án và vô hiệu hóa trên thập tự giá của Đấng Christ.

2. Được Đầy Dẫy và Bước Đi Theo Thánh Linh: Chiến lược tích cực và hiệu quả nhất không phải là chỉ "cố gắng không phạm tội", mà là chủ động để Thánh Linh chiếm hữu và dẫn dắt. Ga-la-ti 5:16 dạy: "Hãy bước đi theo Thánh Linh, chớ hề làm trọn những điều ưa muốn của xác thịt". Khi tâm trí chúng ta hướng về những điều thuộc linh (Rô-ma 8:5), và để Thánh Linh sanh bông trái (tình yêu thương, vui mừng, bình an, nhịn nhục... - Ga-la-ti 5:22-23), thì không còn chỗ trống cho những việc của xác thịt.

3. Sống Trong Sự Tự Do Có Trách Nhiệm và Tình Yêu Thương: Mọi quyết định của chúng ta cần được đặt dưới hai câu hỏi: (1) Điều này có làm vinh hiển Đức Chúa Trời không? (I Cô-rinh-tô 10:31). (2) Điều này có gây vấp phạm hay gây dựng cho anh em tôi trong đức tin không? (I Cô-rinh-tô 8:9-13). Tự do Cơ Đốc không phải là "mọi sự đều có phép làm", nhưng là "mọi sự đều có ích; nhưng chẳng sự gì làm chủ được tôi" (I Cô-rinh-tô 6:12).

4. Sống Trong Cộng Đồng Hội Thánh Chân Thật: Sống phóng túng thường đi kèm với sự cô lập và giấu giếm. Ngược lại, đời sống trong Chúa cần sự gây dựng và sửa trị từ Hội Thánh. Hãy có những mối quan hệ chân thành, nơi chúng ta có thể "xưng tội cùng nhau" và "cầu nguyện cho nhau" để được lành mạnh (Gia-cơ 5:16).

Chủ nghĩa phóng túng, cuối cùng, là sự phản bội lại ý định tốt đẹp của Đức Chúa Trời dành cho nhân loại. Nó biến con người từ hình ảnh của Đức Chúa Trời thành nô lệ cho những bản năng thấp hèn. Nhưng qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ, chúng ta được mua chuộc để trở về với định mệnh đích thực: sống trong sự tự do thánh khiết của con cái Đức Chúa Trời.

Sự tự do này không dẫn đến một đời sống chán chường, hạn hẹp, nhưng dẫn đến một đời sống dư dật, trọn vẹn và đầy ý nghĩa nhất. Đó là tự do để yêu thương cách trong sạch, tự do để phục vụ cách vui lòng, tự do để vui hưởng những phước hạnh Chúa ban với lòng biết ơn và thánh khiết. Như lời sứ đồ Phao-lô tuyên bố: "Vả, ấy là cho sự tự do mà Đấng Christ đã buông tha chúng ta. Vậy hãy đứng vững, chớ lại để mình dưới ách tôi mọi nữa" (Ga-la-ti 5:1).

Chúng ta hãy từ bỏ ách nô lệ của sự phóng túng để bước vào sự tự do vinh hiển của con cái Đức Chúa Trời, sống mỗi ngày bởi Thánh Linh, cho vinh hiển Ngài và ích lợi cho những người xung quanh.