Liệu Tôi Phải Tin Rằng Kinh Thánh Là Không Sai Lệch Để Được Cứu?
Trong hành trình đức tin của nhiều tín hữu, một câu hỏi thần học quan trọng và đôi khi gây tranh luận thường nảy sinh: “Liệu tôi phải tin vào học thuyết ‘sự không sai lệch’ (inerrancy) của Kinh Thánh để được cứu?” Câu hỏi này chạm đến trọng tâm của mối quan hệ giữa thẩm quyền Lời Đức Chúa Trời và ân điển cứu rỗi trong Chúa Cứu Thế Giê-xu. Bài nghiên cứu này sẽ phân tích câu hỏi trên dưới ánh sáng của chính Kinh Thánh, khám phá bản chất của sự cứu rỗi, vai trò của Kinh Thánh, và mối liên hệ giữa niềm tin vào thẩm quyền Kinh Thánh với đức tin cứu rỗi.
Trước khi trả lời câu hỏi chính, chúng ta phải định nghĩa rõ ràng theo Kinh Thánh: Sự cứu rỗi là gì và làm thế nào để nhận được? Đây là nền tảng không thể thương lượng của đức tin Tin Lành.
Kinh Thánh dạy rõ ràng rằng sự cứu rỗi là một món quá của ân điển Đức Chúa Trời, được nhận lãnh bởi đức tin, chứ không phải bởi việc làm hay sự hiểu biết thần học hoàn hảo (Ê-phê-sô 2:8-9). Trọng tâm của đức tin cứu rỗi là con người và công việc của Chúa Giê-xu Christ. Sứ đồ Phi-e-rơ tuyên bố: “Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu” (Công vụ 4:12).
Phao-lô viết cho Hội thánh tại Cô-rinh-tô xác định nội dung căn cốt của Tin Lành: “Vả, trước hết tôi đã dạy dỗ anh em điều mà chính tôi đã nhận lãnh, ấy là Đấng Christ chịu chết vì tội chúng ta theo lời Kinh thánh; Ngài đã bị chôn, đến ngày thứ ba, sống lại, theo lời Kinh thánh” (1 Cô-rinh-tô 15:3-4). Lưu ý rằng trọng tâm là “Đấng Christ chịu chết vì tội chúng ta” và “sống lại”. Đức tin đặt nơi sự chết chuộc tội và sự sống lại của Giê-xu Christ để được xưng công bình trước mặt Đức Chúa Trời (Rô-ma 4:25).
Trong tiếng Hy Lạp, từ “đức tin” dùng trong bối cảnh cứu rỗi là pistis (πίστις), mang ý nghĩa của sự tin cậy, tín thác, và trung thành. Nó hướng về một Đấng (Chúa Giê-xu), hơn là một điều (một học thuyết về Kinh Thánh). Người cướp trên thập tự giá đã được Chúa Giê-xu hứa ban cho thiên đàng chỉ với một lời tuyên xưng đức tin đơn sơ: “Giê-xu ơi, khi Ngài đến trong nước mình rồi, xin nhớ lấy tôi!” (Lu-ca 23:42). Anh ta không có cơ hội để phát triển một quan điểm thần học đầy đủ về sự không sai lệch của Kinh Thánh, nhưng anh đã đặt lòng tin cậy vào chính Con Người đang chịu đóng đinh bên cạnh mình.
Vậy, nếu sự cứu rỗi là tin vào Chúa Giê-xu, thì Kinh Thánh giữ vai trò gì? Kinh Thánh không phải là Đấng Cứu Rỗi, nhưng là phương tiện Đức Chúa Trời dùng để bày tỏ Đấng Cứu Rỗi và chân lý cứu rỗi cho chúng ta.
Trong thư gửi Ti-mô-thê, Sứ đồ Phao-lô viết: “Vả, từ khi con còn thơ ấu đã biết Kinh thánh vốn có thể khiến con khôn ngoan để được cứu bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ” (2 Ti-mô-thê 3:15). Cụm từ “được cứu bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ” xác định lại nguồn cứu rỗi. Kinh Thánh “khiến… khôn ngoan để được cứu” – nghĩa là nó hướng dẫn, dạy dỗ, và bày tỏ con đường cứu rỗi. Nó là bản đồ chỉ dẫn đến với Chúa Giê-xu. Chính Chúa Giê-xu đã phán với những người lãnh đạo tôn giáo: “Các ngươi dò xem Kinh thánh, vì tưởng bởi đó được sự sống đời đời; ấy là Kinh thánh làm chứng về ta vậy” (Giăng 5:39). Mục đích tối thượng của Kinh Thánh là làm chứng và giới thiệu Chúa Giê-xu Christ.
Phao-lô cũng khẳng định: “Vậy, đức tin đến bởi sự người ta nghe, mà người ta nghe, là khi lời của Đấng Christ được rao giảng” (Rô-ma 10:17). “Lời của Đấng Christ” ở đây chính là sứ điệp Phúc Âm – thông điệp về Chúa Giê-xu – được tìm thấy và công bố từ Kinh Thánh. Như vậy, Kinh Thánh là phương tiện không thể thiếu để đức tin nảy sinh, vì không ai có thể tin vào một Đấng Christ mà họ chưa từng nghe biết. Thẩm quyền và độ đáng tin của thông điệp đó là rất quan trọng.
Điều này dẫn chúng ta đến điểm then chốt: cần phân biệt giữa a) tin cậy vào Kinh Thánh như là Lời Đức Chúa Trời và thẩm quyền tối cao cho đức tin và đời sống, với b) đồng ý với một công thức thần học cụ thể là “sự không sai lệch” (inerrancy).
1. Đức Tin Căn Bản Vào Thẩm Quyền Kinh Thánh: Đây là niềm tin rằng Kinh Thánh là Lời được Đức Chúa Trời soi dẫn, đáng tin cậy, và có thẩm quyền tối thượng. Chúa Giê-xu và các sứ đồ liên tục nhìn nhận Cựu Ước (Kinh Thánh lúc bấy giờ) là có thẩm quyền, thường với công thức “Có lời chép rằng…” (Ma-thi-ơ 4:4, 7, 10). Chúa Giê-xu cầu nguyện: “Xin lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; lời Cha tức là lẽ thật” (Giăng 17:17). Niềm tin rằng Kinh Thánh là “lẽ thật” từ Đức Chúa Trời dường như là một phần tự nhiên trong nhận thức của một Cơ Đốc nhân về nguồn gốc thần thượng của đức tin mình.
2. Học Thuyết Về Sự Không Sai Lệch (Inerrancy): Đây là một phát biểu thần học hiện đại, cố gắng định nghĩa cụ thể hơn ý nghĩa của “lẽ thật” trong Kinh Thánh. Nó thường được diễn giải rằng: “Kinh Thánh, trong các bản gốc, khi được giải thích đúng theo ý nghĩa mà nó muốn truyền đạt, hoàn toàn chân thật và đáng tin cậy trong tất cả những gì nó khẳng định, bao gồm cả những lãnh vực lịch sử và khoa học.” Học thuyết này là một công cụ hữu ích để bảo vệ và giải thích niềm tin vào thẩm quyền Kinh Thánh, đặc biệt trong bối cảnh văn hóa hoài nghi.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Một người có thể đặt đức tin cứu rỗi nơi Chúa Giê-xu, được bày tỏ qua Kinh Thánh, mà chưa hiểu đầy đủ hoặc chưa hoàn toàn đồng ý với công thức thần học “sự không sai lệch” theo cách các nhà thần học định nghĩa không? Dựa trên những gì chúng ta thấy trong Tân Ước, câu trả lời có vẻ là “Có thể”.
Nhiều tín hữu đầu tiên tin nhận Chúa Giê-xu khi nghe các sứ đồ rao giảng. Họ tin vào lời chứng về sự chết và sống lại của Ngài (ví dụ: 3,000 người trong ngày Lễ Ngũ Tuần – Công vụ 2:41). Họ tin rằng sứ điệp này là đáng tin cậy và thật. Điều đó hàm chứa niềm tin vào thẩm quyền của lời rao giảng dựa trên Kinh Thánh. Nhưng không có ghi chép nào cho thấy Phi-e-rơ yêu cầu họ trước tiên phải tuyên xưng một tín điều về bản chất không sai lầm của các bản thảo Sa-mã-ri trước khi làm báp-têm. Đức tin của họ là đặt vào Đấng Christ mà lời rao giảng làm chứng.
Mặc dù một người có thể được cứu mà chưa có một sự hiểu biết thần học sâu sắc về Kinh Thánh, nhưng có một nguy hiểm thực sự nếu chúng ta tách rời Chúa Giê-xu ra khỏi Lời đã bày tỏ về Ngài. Một “Chúa Giê-xu” được tưởng tượng, tách khỏi sự mặc khải khách quan trong Kinh Thánh, chỉ là một thần tượng do tâm trí con người tạo ra.
Chúa Giê-xu và Lời Đức Chúa Trời gắn kết chặt chẽ với nhau. Giăng mở đầu sách Phúc Âm bằng cách gọi Chúa Giê-xu là “Ngôi Lời” (Λόγος – Logos) (Giăng 1:1). Đấng Christ là Lời Đức Chúa Trời nhập thể. Do đó, khi chúng ta tiếp nhận Kinh Thánh với thái độ hoài nghi cốt lõi về độ tin cậy của nó, chúng ta vô tình làm suy yếu nền tảng cho sự hiểu biết của chính mình về Đấng Christ. Làm sao chúng ta có thể tin cậy hoàn toàn vào những lời Chúa Giê-xu phán (ví dụ: “Ta là sự sống lại và sự sống” – Giăng 11:25) nếu chúng ta tin rằng những lời đó có thể đã bị truyền thông sai lệch hoặc pha trộn với lỗi?
Học thuyết về sự không sai lệch, xét cho cùng, là một hệ quả logic của niềm tin vào một Đức Chúa Trời chân thật, toàn tri, toàn năng, là tác giả tối thượng của Kinh Thánh. Nếu Đức Chúa Trời là chân thật (Rô-ma 3:4), và Ngài đã soi dẫn (θεόπνευστος – theopneustos, nghĩa là “Đức Chúa Trời hà hơi”) Kinh Thánh (2 Ti-mô-thê 3:16), thì điều tự nhiên là sản phẩm của Ngài sẽ phản ánh đặc tính chân thật của Ngài. Niềm tin này không phải là điều kiện tiên quyết để được cứu, nhưng nó là trụ cột thiết yếu cho đời sống và sự tăng trưởng lành mạnh của một Cơ Đốc nhân.
1. Ưu Tiên Cho Tân Tín Hữu: Khi dẫn dắt một người đến với Chúa, hãy tập trung rao giảng về Chúa Giê-xu Christ – tội lỗi con người, sự chết chuộc tội và sự sống lại của Ngài. Đừng bắt đầu bằng một bài giảng về thần học Kinh Thánh cao siêu. Hãy giới thiệu Kinh Thánh như là Lời đáng tin cậy của Đức Chúa Trời, nơi chúng ta biết về Chúa Giê-xu. Đức tin nơi Ngài phải là trung tâm.
2. Tăng Trưởng Trong Sự Hiểu Biết: Khi một người đã tin Chúa, việc môn đệ hóa bao gồm dạy họ vâng giữ mọi điều Chúa đã truyền (Ma-thi-ơ 28:20). Điều này đương nhiên dẫn đến việc nghiên cứu Kinh Thánh nghiêm túc. Khi chúng ta nghiên cứu, chúng ta sẽ khám phá sự thống nhất, quyền năng và độ tin cậy phi thường của Kinh Thánh. Niềm tin vào thẩm quyền và tính chân thật của nó sẽ được củng cố. Học thuyết về sự không sai lệch trở thành một công cụ hữu ích để bảo vệ đức tin khỏi chủ nghĩa hoài nghi và giúp giải quyết những khúc mắc.
3. Thái Độ Khi Đối Diện Với Những Chỗ “Khó”: Thay vì hoảng sợ hoặc từ bỏ đức tin khi gặp một câu Kinh Thánh dường như mâu thuẫn với khoa học hay lịch sử hiện đại, hãy áp dụng thái độ khiêm nhường và kiên nhẫn. Hãy nhớ rằng Kinh Thánh hoàn toàn đúng theo mục đích của Đức Chúa Trời khi mặc khải. Hãy tìm hiểu bối cảnh, văn hóa, thể loại văn học (thi ca, châm ngôn, lịch sử, v.v.). Nhiều “sai lệch” được nêu ra thực chất là do hiểu sai ý nghĩa nguyên thủy của văn bản.
4. Gắn Bó Với Chúa Giê-xu, Gốc Rễ Của Đức Tin: Cuối cùng, hãy luôn quay về với Chúa Giê-xu. Sự cứu rỗi của bạn được đảm bảo bởi sự trung tín của Ngài, chứ không phải bởi mức độ hoàn hảo trong sự hiểu biết thần học của bạn. Hãy để Kinh Thánh, là Lời của Ngài, tiếp tục hướng dẫn, sửa dạy và làm bạn nên thánh.
Vậy, liệu bạn có phải tin vào học thuyết “sự không sai lệch” của Kinh Thánh để được cứu không? Câu trả lời Kinh Thánh là: Không. Điều kiện để được cứu là ăn năn tội và đặt đức tin, lòng tin cậy nơi Chúa Giê-su Christ, Con Đức Chúa Trời, là Đấng đã chết thay cho tội lỗi bạn và sống lại.
Tuy nhiên, câu trả lời đầy đủ hơn là: Đức tin cứu rỗi chân chính nơi Chúa Giê-xu, được sinh ra bởi Lời Đức Chúa Trời (1 Phi-e-rơ 1:23), một cách tự nhiên sẽ dẫn đến sự tôn trọng, tin cậy và vâng phục Lời đã bày tỏ Ngài. Niềm tin rằng Kinh Thánh là Lời chân thật và có thẩm quyền của Đức Chúa Trời không phải là một “vé vào cửa” để được cứu; nó là đặc tính của một tấm lòng đã được cứu, khao khát biết Đấng đã cứu mình qua sự mặc khải của Ngài.
Đừng để tranh luận về thuật ngữ thần học cướp đi sự bình an của bạn trong Đấng Christ. Hãy tiếp tục đọc, nghiên cứu và yêu mến Kinh Thánh với tấm lòng cầu nguyện. Bạn sẽ khám phá rằng Đức Chúa Trời, Đấng đã phán trong Kinh Thánh, là đáng tin cậy. Và bạn sẽ thấy rằng niềm tin của bạn nơi Chúa Giê-xu càng được củng cố vững chắc hơn trên nền tảng Lời không hề sai lệch của Ngài.
“Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi.” (Thi Thiên 119:105)