Vương Miện Vinh Quang và Mão Miện Duyên Dáng trong Ê-sai 28:5
Trong hành trình nghiên cứu Lời Đức Chúa Trời, chúng ta thường gặp những hình ảnh sống động và giàu ý nghĩa thần học. Ê-sai 28:5 là một trong những câu Kinh Thánh như vậy, mở ra cho chúng ta sự hiểu biết sâu sắc về bản chất vinh quang thật sự mà Đức Giê-hô-va dành cho dân sự Ngài. Câu Kinh Thánh viết: “Trong ngày đó, Đức Giê-hô-va vạn quân sẽ làm mão miện vinh quang, tràng hoa vẻ vang cho sót lại của dân Ngài,” (Ê-sai 28:5, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Để thấu hiểu trọn vẹn sứ điệp này, chúng ta cần đặt nó trong bối cảnh lịch sử, văn hóa và thần học, đồng thời khám phá ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.
Đoạn 28 mở đầu một loạt lời tiên tri chống lại các chi phái phía Bắc, đặc biệt là Ê-phra-im, thủ đô là Sa-ma-ri. Những người lãnh đạo tôn giáo và chính trị thời đó đắm chìm trong sự kiêu ngạo, phù phiếm và say sưa (câu 1). Hình ảnh “mão miện” (**`‘ṭᵊrâṯ`** עֲטֶרֶת) của họ là thứ “hao mòn” (câu 1), tượng trưng cho vinh quang phù du, quyền lực chóng tàn và sự tự tôn dựa trên sức người. Họ tin cậy vào liên minh chính trị với Ai Cập hơn là tin cậy Đức Giê-hô-va (Ê-sai 30:1-2).
Tuy nhiên, giữa sự phán xét đó, câu 5 xuất hiện như một lời hứa đầy hy vọng: “Trong ngày đó…”. Cụm từ này trong tiếng Hê-bơ-rơ (**`bayyôm hahû’`** בַּיּוֹם הַהוּא) thường chỉ về “Ngày của Đức Giê-hô-va”, một thời điểm của sự phán xét lẫn sự phục hồi. Đối tượng của lời hứa không phải là những kẻ kiêu ngạo, mà là “sót lại của dân Ngài” (**`šᵊ’êrîṯ ‘ammô`** שְׁאֵרִית עַמּוֹ). Đây là khái niệm then chốt trong sách Ê-sai và các sách tiên tri, chỉ về nhóm người trung tín, được Chúa bảo tồn qua cơn đoán phạt và trở thành hạt giống của sự phục hưng (Ê-sai 10:20-22; Rô-ma 9:27).
Trong nguyên ngữ Hê-bơ-rơ, câu này sử dụng hai từ song song, một đặc điểm thơ ca phổ biến trong văn chương Hê-bơ-rơ để nhấn mạnh ý:
- “Mão miện vinh quang”: Cụm từ này là **`lᵊ‘ăṯereṯ ṣeḇî`** (לַעֲטֶרֶת צְבִי). Từ **`‘ăṯereṯ`** (עֲטֶרֶת) có nghĩa là vòng hoa, mão miện, biểu tượng của vương quyền, vinh dự và niềm vui (Nhã Ca 3:11; Ê-xê-chi-ên 16:12). **`Ṣeḇî`** (צְבִי) có nghĩa là “vinh quang”, “sự trang nghiêm”, “vẻ đẹp lộng lẫy”. Nó diễn tả thứ vinh quang rực rỡ, đáng quý trọng.
- “Tràng hoa vẻ vang”: Cụm từ này là **`lᵊṣiphraṯ tip̄’ereṯ`** (לִצְפִירַת תִּפְאֶרֶת). **`Ṣiphraṯ`** (צְפִירַת) bắt nguồn từ gốc **`ṣāp̄ar`** (צָפַר) có nghĩa là “làm đẹp”, “trang điểm”, thường được hiểu là “tràng hoa” hay “vòng hoa trang sức”. **`Tip̄’ereṯ`** (תִּפְאֶרֶת) cũng có nghĩa là “sự vinh hiển”, “vẻ đẹp”, “sự nguy nga”. Đây là từ thường dùng để mô tả vinh quang, sự uy nghi của chính Đức Chúa Trời (Ê-sai 60:19; Thi thiên 96:6).
Sự song đối này không phải chỉ là cách nói văn chương, mà là sự nhấn mạnh rằng Đức Giê-hô-va chính là Nguồn duy nhất của vinh quang đích thực và vẻ đẹp trường tồn. Vương miện của thế gian thì héo tàn, nhưng mão miện từ Chúa là “vinh quang” và “vẻ vang”. Sự tương phản rõ rệt: con người tìm kiếm vương miện từ quyền lực và của cải (hư nát), nhưng dân sót nhận được mão miện từ chính Đức Giê-hô-va vạn quân (vĩnh cửu).
Hình ảnh này không dừng lại trong Cựu Ước, mà được mặc khải trọn vẹn hơn trong Tân Ước, nơi Chúa Giê-xu Christ.
1. Chúa Giê-xu – Hiện Thân của Vinh Quang Đức Chúa Trời: Sứ đồ Giăng tuyên bố: “Chúng ta đã ngắm xem sự vinh hiển của Ngài, thật như vinh hiển của Con độc sanh bởi Cha, đầy ơn và lẽ thật” (Giăng 1:14). Từ “vinh hiển” ở đây trong tiếng Hy Lạp là **`doxa`** (δόξα), tương đương với **`tip̄’ereṯ`** và **`ṣeḇî`** trong tiếng Hê-bơ-rơ. Vinh quang mà Ê-sai nói đến, cuối cùng được bày tỏ trong con người Giê-xu Christ. Ngài là “Mão miện vinh quang” bằng xương bằng thịt.
2. Mão Triều Thiên cho Người Tin: Tân Ước nhiều lần nhắc đến “mão triều thiên” (tiếng Hy Lạp: **`stephanos`** στέφανος – vòng hoa chiến thắng, hoặc **`diadēma`** διάδημα – vương miện vua chúa) dành cho người trung tín. - *Mão triều thiên của sự công bình*: “Hiện nay mão triều thiên của sự công bình đã để dành cho ta, Chúa là quan án công bình sẽ ban mão ấy cho ta trong ngày đó” (2 Ti-mô-thê 4:8). Đây là phần thưởng dựa trên ân điển, dành cho người đã chạy xong cuộc đua. - *Mão triều thiên của sự sống*: “Ngươi chịu khổ… hãy trung tín cho đến chết, rồi ta sẽ ban cho ngươi mão triều thiên của sự sống” (Khải huyền 2:10). - *Mão triều thiên vinh hiển chẳng hay héo*: “Anh em sẽ được mão triều thiên vinh hiển chẳng hay héo” (1 Phi-e-rơ 5:4). Lời hứa này vang vọng trực tiếp Ê-sai 28:5 – một mão miện không hao mòn, đối lập với mão miện của những kẻ say sưa trong Ê-sai 28:1.
Những mão triều thiên này không phải do công đức chúng ta, nhưng là ân điển được ban qua đức tin nơi Đấng Christ, và sẽ được trao hoàn toàn trong “ngày đó” – ngày Chúa trở lại. Chúng ta nhận được địa vị làm con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12), và là “dân thuộc riêng về Đức Chúa Trời… đặng rao giảng nhơn đức của Đấng đã gọi anh em” (1 Phi-e-rơ 2:9). Đó chính là vương miện vinh quang và mão miện duyên dáng.
Lẽ thật này không chỉ là giáo lý đẹp đẽ, mà phải biến đổi cách chúng ta sống và suy nghĩ hằng ngày.
1. Tìm Kiếm Vinh Quang Đến Từ Đức Chúa Trời, Không Phải Từ Thế Gian: Thế giới hôm nay vẫn tôn vinh những “mão miện hao mòn”: địa vị, tài sản, danh tiếng, sắc đẹp vật chất. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi đặt để mắt về sự vinh hiển đời đời, không chóng hư nát. Phao-lô dạy: “Chớ chăm về sự hư không, nhưng chăm về sự vinh hiển chẳng hề hư nát” (Rô-ma 2:7). Điều này đòi hỏi sự lựa chọn mỗi ngày: chúng ta sống để làm đẹp lòng ai? Để nhận lời khen từ người đời, hay để nghe Chúa phán: “Hỡi đầy tớ ngay lành trung tín kia, được lắm!” (Ma-thi-ơ 25:21)?
2. Sống Với Tư Cách “Dân Sót” – Thánh Khiết và Trung Tín: Lời hứa dành cho “dân sót”. Đặc tính của dân sót là sự trung tín giữa một thế hệ gian tà. Trong Ê-sai 28, dân sót đối lập với những kẻ say sưa, coi thường lời tiên tri. Chúng ta được kêu gọi sống thánh khiết, tách biệt khỏi những ham muốn phù phiếm, và bám chặt lấy Lời Chúa làm tiêu chuẩn duy nhất cho đời sống. Chính trong sự trung tín thực tiễn hằng ngày – trong gia đình, công việc, Hội Thánh – mà chúng ta kinh nghiệm sự trang hoàng của ân điển Chúa.
3. Nhận Biết Phẩm Giá và Danh Phận Đến Từ Ân Điển: Mão miện này là quà tặng. Chúng ta không đáng được, cũng không thể tự tạo ra nó. Điều này loại bỏ mọi sự kiêu ngạo tôn giáo. Khi hiểu rằng phẩm giá, giá trị và hy vọng của chúng ta đến từ việc được Đức Chúa Trời Toàn Năng chính Ngài làm nên “mão miện vinh quang”, chúng ta sẽ sống trong sự tự do khỏi áp lực phải chứng tỏ bản thân, và trong lòng biết ơn sâu xa. Điều này cũng thay đổi cách chúng ta nhìn người khác: họ là những người cũng có tiềm năng được Chúa trang hoàng bằng vinh quang của Ngài.
4. An Ủi và Hy Vọng Giữa Khổ Đau: Dân sót thường là những người chịu khổ, bị áp bức, hoặc cảm thấy thiểu số. Lời hứa này là nguồn an ủi lớn lao. Dù hiện tại có thể bị khinh dể, thất bại, hoặc đau đớn, nhưng tương lai đã được đảm bảo: Chúa sẽ ban “mão miện vinh quang”. Điều này cho chúng ta sức chịu đựng và hy vọng, như lời Phi-e-rơ khích lệ những tín hữu bị bắt bớ: “Anh em sẽ được mão triều thiên vinh hiển chẳng hay héo” (1 Phi-e-rơ 5:4).
Ê-sai 28:5 là một viên ngọc quý trong kho tàng Lời Đức Chúa Trời. Nó vạch trần sự phù du của mọi vinh quang do con người và thế gian tạo dựng, đồng thời mở ra lời hứa rực rỡ về một thứ vinh quang đời đời, duyên dáng tuyệt mỹ, đến từ chính Đức Giê-hô-va vạn quân. Lời hứa này tìm được sự ứng nghiệm trọn vẹn nơi Chúa Giê-xu Christ, Đấng ban cho chúng ta sự vinh hiển của Con Đức Chúa Trời qua thập tự giá và sự phục sinh, và sẽ được hoàn tất trong ngày chúng ta thấy Ngài mặt đối mặt.
Là dân sót của Ngài trong thời đại hôm nay, chúng ta được mời gọi sống với tâm thế của những người thừa kế vinh quang: khiêm nhường, trung tín, tìm kiếm vinh hiển thuộc linh, và luôn hướng về “ngày đó”. Hãy để lời hứa về “mão miện vinh quang” và “tràng hoa vẻ vang” định hình mọi ưu tiên, củng cố đức tin trong cơn thử thách, và thúc giục chúng ta sống xứng đáng với ơn gọi cao quý mà chúng ta đã nhận được. “Hỡi anh em, vậy thì chúng ta chẳng nên sống theo xác thịt nữa” (Rô-ma 8:12), nhưng hãy sống như những con người đã được Đức Chúa Trời Toàn Năng đội trên đầu một mão miện vinh hiển.