Kinh Thánh nói gì về lễ Tiệc Thánh?

Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, có những thánh lễ không chỉ là nghi thức mà còn là những trụ cột tâm linh, nhắc nhở chúng ta về cốt lõi của Phúc Âm. Một trong những thánh lễ thiêng liêng và sâu nhiệm nhất chính là Lễ Tiệc Thánh, còn được gọi là Thánh Thể hay Sự Bẻ Bánh. Đây không phải là một nghi lễ do con người sáng tạo, mà là một mạng lệnh trực tiếp từ Chúa Giê-xu Christ, được thiết lập trong đêm Ngài bị phản bội, và được Hội Thánh đầu tiên tuân giữ một cách sốt sắng. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để tìm hiểu nguồn gốc, ý nghĩa, mục đích và cách thực hành Lễ Tiệc Thánh theo sự dạy dỗ nguyên thủy của Tân Ước.

Sự kiện thành lập Lễ Tiệc Thánh được cả bốn sách Phúc Âm và thư tín Phao-lô ghi lại một cách trang trọng (Ma-thi-ơ 26:26-29; Mác 14:22-25; Lu-ca 22:14-20; 1 Cô-rinh-tô 11:23-26). Bối cảnh diễn ra trong Lễ Vượt Qua của người Do Thái, một lễ quan trọng kỷ niệm sự giải phóng dân Y-sơ-ra-ên khỏi ách nô lệ Ai Cập.

Trong bữa ăn cuối cùng với các môn đồ, Chúa Giê-xu đã mang đến một ý nghĩa mới, vĩ đại hơn. Ngài cầm lấy bánh, tạ ơn, bẻ ra và phán: “Nầy là thân thể ta, vì các ngươi mà phó cho; hãy làm sự nầy để nhớ ta.” (Lu-ca 22:19). Tiếp theo, Ngài cầm chén, tạ ơn và phán: “Chén nầy là sự giao ước mới trong huyết ta vì các ngươi mà đổ ra.” (Lu-ca 22:20).

Cụm từ “sự giao ước mới” là then chốt, liên hệ trực tiếp đến lời tiên tri trong Giê-rê-mi 31:31-34 về một giao ước mới mà Đức Giê-hô-va sẽ lập với nhà Y-sơ-ra-ên và nhà Giu-đa. Chúa Giê-xu chính là Đấng Trung Bảo (1 Ti-mô-thê 2:5) của giao ước mới này, và huyết Ngài là giá chuộc. Từ ngữ Hy Lạp được dùng cho “giao ước” (διαθήκη - *diathēkē*) mang nghĩa một sự sắp đặt có tính ràng buộc, một ý chí cuối cùng. Đây không phải là một thỏa thuận hai chiều, mà là một ân điển một chiều từ Đức Chúa Trời, được đóng ấn bằng huyết của Con Ngài.

Lễ Tiệc Thánh không đơn thuần là một hành động tưởng niệm. Qua các biểu tượng đơn giản là bánh và nước nho, nó chứa đựng những lẽ thật nền tảng của đức tin.

1. Sự Tưởng Nhớ (Anamnesis): Đây là mệnh lệnh trung tâm: “Hãy làm sự nầy để nhớ ta.” (1 Cô-rinh-tô 11:24, 25). Từ Hy Lạp được dùng là ἀνάμνησις (*anamnēsis*), không chỉ là một ký ức thụ động, mà là một sự tưởng niệm sống động, đưa sự kiện trong quá khứ vào hiện tại với đầy đủ quyền năng và ý nghĩa của nó. Chúng ta không chỉ nhớ về một nhân vật lịch sử, mà tưởng nhớ và công bố sự chết của Chúa cho đến kỳ Ngài trở lại (1 Cô-rinh-tô 11:26).

2. Sự Hiệp Một Với Christ: Phao-lô giải thích: “Cái bánh mà chúng ta bẻ, há chẳng phải là sự thông công với thân thể của Đấng Christ sao? Vì chúng ta dù nhiều người, cũng chỉ một cái bánh, một thân thể; bởi chưng chúng ta đều có phần trong cái bánh ấy.” (1 Cô-rinh-tô 10:16-17). Khi tham dự Tiệc Thánh, chúng ta công bố sự hiệp nhất của mình với Chúa Christ (thân thể Ngài) và với nhau (thân thể Ngài là Hội Thánh). Đây là sự thông công (κοινωνία - koinōnia) thuộc linh sâu sắc.

3. Sự Xưng Nhận và Công Bố Đức Tin: Mỗi lần dự Tiệc Thánh, chúng ta rao báo (καταγγέλλετε - katangellete) sự chết của Chúa (1 Cô-rinh-tô 11:26). Đây là một hành động thờ phượng và làm chứng tập thể, khẳng định rằng nền tảng đức tin và hy vọng của chúng ta nằm trọn trong sự hy sinh chuộc tội của Đấng Christ trên thập tự giá.

4. Sự Nhìn Về Tương Lai: Chúa Giê-xu phán: “Mỗi lần các ngươi uống chén nầy, hãy tỏ ra sự chết của Chúa cho tới lúc Ngài đến.” (1 Cô-rinh-tô 11:26). Tiệc Thánh là một lễ hội mang tính cánh chung. Nó hướng chúng ta về tương lai, về ngày vinh hiển khi chúng ta sẽ dự tiệc cưới Chiên Con trong nước của Đức Chúa Trời (Khải Huyền 19:9). Nó vừa là sự bảo đảm, vừa là sự trông đợi đầy hy vọng.

Trong thư 1 Cô-rinh-tô đoạn 11, Sứ đồ Phao-lô đưa ra một lời cảnh báo hết sức nghiêm túc mà mọi tín hữu cần suy ngẫm kỹ: “Bởi đó, ai ăn bánh hoặc uống chén của Chúa cách không xứng đáng, thì sẽ mắc tội với thân và huyết của Chúa. Mỗi người phải tự xét mình, và như thế mới ăn bánh uống chén ấy; vì người nào không phân biệt thân Chúa mà ăn bánh uống chén đó, tức là ăn uống sự xét đoán cho mình.” (1 Cô-rinh-tô 11:27-29).

Vậy, “cách không xứng đáng” là gì? Bối cảnh tại Hội Thánh Cô-rinh-tô cho thấy họ đã biến bữa tiệc yêu thương (A-ga-pê) đi kèm với Tiệc Thánh thành một dịp chia rẽ, kẻ no người đói, và thậm chí say sưa (1 Cô-rinh-tô 11:20-22). “Không phân biệt thân Chúa” nghĩa là không nhận ra ý nghĩa thiêng liêng của bánh và chén—chúng đại diện cho chính thân thể hy sinh và huyết giao ước của Chúa. Dự Tiệc Thánh mà với một tấm lòng giả hình, không ăn năn tội, ghen ghét anh em, hoặc xem thường sự hy sinh của Đấng Christ, chính là “ăn uống sự xét đoán cho mình”, dẫn đến sự yếu đuối, bệnh tật, thậm chí qua đời (câu 30).

Giải pháp là “tự xét mình”. Động từ Hy Lạp δοκιμαζέτω (*dokimazetō*) có nghĩa là thử nghiệm, kiểm tra kỹ lưỡng, như thử kim loại quý. Trước khi cầm lấy bánh và chén, Cơ Đốc nhân cần cẩn trọng xem xét đời sống mình dưới ánh sáng của Lời Chúa, xưng tội với Chúa, và nếu cần, làm hòa với anh em (Ma-thi-ơ 5:23-24). Đây không phải là sự hoàn hảo, mà là một thái độ chân thật, ăn năn và lòng tin cậy nơi ân điển.

Lễ Tiệc Thánh không phải là một nghi thức biệt lập, mà phải tác động đến toàn bộ đời sống tin kính của chúng ta.

• Một Hành Động Thờ Phượng Cá Nhân và Tập Thể: Hãy đến với Tiệc Thánh với tấm lòng thờ phượng. Đây là thời điểm để cảm tạ Chúa vì sự chết chuộc tội, suy ngẫm về tình yêu vĩ đại của Ngài, và dâng lên sự ngợi khen.
• Thời Điểm Tự Kiểm và Làm Mới Giao Ước: Định kỳ tham dự Tiệc Thánh là cơ hội Chúa ban để “dọn dẹp tâm linh”. Hãy sử dụng thời điểm này để chân thành xét mình, xưng tội, và làm mới lại lời cam kết bước đi với Chúa.
• Củng Cố Sự Hiệp Một Trong Hội Thánh: Tiệc Thánh nhắc chúng ta rằng chúng ta là một thân thể. Nó kêu gọi chúng ta từ bỏ những thành kiến, tha thứ cho nhau, và thực hành tình yêu thương thực tế với anh chị em trong Chúa.
• Động Lực Cho Sự Thánh Khiết: Ý thức rằng chúng ta đang thông công với thân thể Chúa thúc giục chúng ta sống một đời sống thánh sạch, xứng đáng với ơn gọi mà chúng ta đã được gọi (Ê-phê-sô 4:1).
• Nuôi Dưỡng Niềm Hy Vọng Cánh Chung: Mỗi lần dự Tiệc Thánh, hãy để lòng tràn ngập niềm vui và hy vọng về sự trở lại của Chúa. Nó cho chúng ta sức mạnh để kiên trì qua mọi thử thách, vì biết rằng câu chuyện sẽ kết thúc trong chiến thắng vinh quang.

Lễ Tiệc Thánh, theo Kinh Thánh, là một mầu nhiệm đức tin đầy ân điển. Nó đơn giản nhưng sâu sắc, dễ thực hành nhưng đòi hỏi sự nghiêm túc trong tấm lòng. Nó quy về Chúa Giê-xu Christ và công trình cứu chuộc trọn vẹn của Ngài trên thập tự giá. Đây không phải là một bí tích ban ơn cứu rỗi, mà là phương tiện ân điển để người đã được cứu củng cố đức tin, bày tỏ sự thông công, và công bố niềm hy vọng.

Khi chúng ta bẻ bánh và uống chén, chúng ta công bố rằng sự sống và sức lực thuộc linh của chúng ta hoàn toàn đến từ sự hy sinh của Chiên Con đã bị giết. Ước mong mỗi Cơ Đốc nhân đều đến với Tiệc Thánh bằng sự kính sợ, lòng biết ơn và tình yêu thương, để qua đó, chúng ta được nuôi dưỡng, được hiệp một, và được nhắc nhở cho đến ngày chúng ta thấy mặt Ngài.

“Phước cho những kẻ được mời đến dự tiệc cưới Chiên Con!” (Khải Huyền 19:9).