Điềm báo là gì?

Trong thế giới ngày nay, người ta thường nói về "điềm báo" – những hiện tượng được xem như dấu hiệu báo trước tương lai, tốt lành hoặc xấu xa. Từ việc thấy chim bay vào nhà, giấc mơ kỳ lạ, cho đến các sự kiện thiên nhiên bất thường, nhiều người tìm cách giải mã những điềm báo ấy với hy vọng biết được ý trời. Thế nhưng, với Cơ Đốc nhân, Kinh Thánh dạy chúng ta điều gì về điềm báo? Liệu Đức Chúa Trời có dùng điềm báo để nói với con người không? Và chúng ta nên có thái độ ra sao trước những hiện tượng được cho là điềm báo?

Trong Kinh Thánh, từ "điềm" hoặc "dấu" xuất hiện rất nhiều lần, tương ứng với tiếng Hê-bơ-rơ là "אוֹת" (’oth) và tiếng Hy Lạp là "σημεῖον" (sēmeion). Những từ này thường được dịch là "dấu", "dấu lạ", hoặc "điềm". Mục đích chính của dấu trong Kinh Thánh là nhằm xác nhận một sứ điệp từ Đức Chúa Trời, chứng tỏ quyền năng của Ngài, hoặc báo trước một sự kiện sắp xảy ra.

Chẳng hạn, trong Xuất Ê-díp-tô Ký, Đức Chúa Trời ban cho Môi-se các dấu lạ (như cây gậy biến thành rắn, tay phung,…) để dân Y-sơ-ra-ên tin rằng Ngài đã phái ông (Xuất Ê-díp-tô Ký 4:1-9). Các tai họa trên Ai Cập cũng được gọi là "các dấu lạ và sự kỳ diệu" (Phục truyền 6:22). Sau khi dân Y-sơ-ra-ên ra khỏi Ai Cập, Đức Chúa Trời lập giao ước với họ và cho cầu vồng làm dấu chỉ của giao ước đó (Sáng Thế Ký 9:12-13).

Trong Tân Ước, Chúa Giê-su đã làm nhiều phép lạ mà sách Giăng gọi là "các dấu lạ" (Giăng 2:11; 4:54; 20:30). Những dấu lạ này nhằm bày tỏ vinh quang của Ngài và khiến người ta tin Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời. Ngoài ra, Chúa Giê-su cũng nói về "dấu của Giô-na" (Ma-thi-ơ 12:39) ám chỉ sự chết và sống lại của Ngài. Các sách tiên tri và sách Khải Huyền còn đề cập đến nhiều dấu hiệu báo trước ngày cuối cùng và sự tái lâm của Đấng Christ.

Như vậy, Kinh Thánh công nhận rằng Đức Chúa Trời có thể và đã dùng những dấu hiệu để bày tỏ ý muốn Ngài. Tuy nhiên, cũng có những dấu hiệu giả mạo, đến từ ma quỷ hoặc con người, nhằm lừa dối.

Qua các phân đoạn Kinh Thánh, chúng ta thấy Đức Chúa Trời dùng điềm báo với những mục đích sau:

• Xác nhận lời tiên tri và chứng minh quyền năng của Đức Chúa Trời: Khi một tiên tri nói nhân danh Đức Giê-hô-va, dấu lạ đi kèm sẽ chứng tỏ lời đó là chân thật (Xuất Ê-díp-tô Ký 4:1-9; 1 Các Vua 18:36-39).
• Cảnh báo và kêu gọi ăn năn: Các dấu lạ đôi khi mang tính cảnh cáo, như các tai họa ở Ai Cập, hay lời tiên tri của Giô-na cho thành Ni-ni-ve (Giô-na 3:4-10). Điềm báo nhắc nhở con người quay về với Đức Chúa Trời.
• Củng cố đức tin của dân sự Chúa: Dấu lạ giúp người tin vững lòng hơn, như việc Chúa Giê-su hóa bánh ra nhiều (Ma-thi-ơ 14:13-21) hay sự phục sinh của La-xa-rơ (Giăng 11:1-45).
• Bày tỏ ý muốn của Đức Chúa Trời trong những hoàn cảnh cụ thể: Ví dụ, dấu lạ bàn tay phung của Môi-se (Xuất Ê-díp-tô Ký 4:6-7) hay sự hiện ra của thiên sứ cho các mục đồng (Lu-ca 2:8-12).

Là những người tin Chúa Giê-su, chúng ta cần có thái độ cân bằng và Kinh Thánh về điềm báo. Dưới đây là một số nguyên tắc quan trọng:

1. Không tìm kiếm điềm báo như một thói mê tín. Chúa Giê-su quở trách những người Pha-ri-si đòi xem dấu lạ: "Dòng dõi gian ác dâm loạn nầy xin một dấu lạ, nhưng sẽ chẳng cho dấu lạ khác ngoài dấu lạ của Giô-na" (Ma-thi-ơ 12:39). Ngài cũng nói: "Khi các ngươi thấy đám mây nổi lên ở phương tây, tức thì các ngươi nói: 'Mưa đến'; thì quả như vậy. Khi gió nam thổi, các ngươi nói: 'Trời sẽ nắng'; thì liền có nắng. Hỡi kẻ giả hình! Các ngươi biết phân biệt sắc trời, còn dấu chỉ của thời đại thì không phân biệt được?" (Lu-ca 12:54-56). Qua đó, Chúa dạy chúng ta đừng đòi dấu lạ cách vô tín, nhưng phải biết nhận ra ý muốn Đức Chúa Trời qua những dấu hiệu Ngài ban.
2. Sống bởi đức tin, không bởi mắt thấy. Sứ đồ Phao-lô viết: "Vì chúng ta bước đi bởi đức tin, chớ chẳng phải bởi mắt thấy" (2 Cô-rinh-tô 5:7). Dù Đức Chúa Trời có thể dùng dấu lạ, nhưng đức tin của chúng ta không nên lệ thuộc vào chúng. Chúng ta tin Lời Chúa là chân thật, dù không thấy phép lạ.
3. Thử các thần và phân biệt các dấu lạ. "Hỡi kẻ rất yêu dấu, chớ tin cậy mọi thần, nhưng hãy thử cho biết các thần có phải đến bởi Đức Chúa Trời chăng" (1 Giăng 4:1). Chúa Giê-su cảnh báo về những tiên tri giả sẽ làm dấu lạ lớn để nếu có thể được thì lừa dối chính những người được chọn (Ma-thi-ơ 24:24). Vì thế, chúng ta cần dùng Lời Chúa để thẩm định mọi dấu hiệu.
4. Nhận biết các dấu hiệu của thời đại. Chúa Giê-su dạy chúng ta phải "xem xét cây vả" để nhận biết mùa hạ gần đến, và cũng hãy nhận biết các dấu hiệu về sự tái lâm của Ngài (Ma-thi-ơ 24:32-33). Điều này không có nghĩa chúng ta phải dò xét từng biến cố để dự đoán ngày tận thế, nhưng phải luôn tỉnh thức và sẵn sàng.

Kinh Thánh nghiêm cấm việc tìm kiếm điềm báo qua các hình thức bói toán, đồng bóng, chiêm tinh, vì đó là sự thờ phượng tà thần. Phục truyền Luật Lệ Ký 18:10-12 liệt kê: "Giữa ngươi chớ nên có ... kẻ dùng bói khoa, kẻ hay xem điềm, kẻ làm thuật số, kẻ làm phù phép, kẻ hay dùng ếm chú, kẻ đi hỏi đồng cốt, kẻ thuật số, hay là kẻ cầu vong. Vì Đức Giê-hô-va lấy làm gớm ghiếc kẻ làm các việc ấy."

Hơn nữa, Sa-tan có thể bắt chước phép lạ để đánh lừa. Trong sách Khải Huyền, con thú từ dưới đất lên làm những dấu lạ lớn, thậm chí khiến lửa từ trời rơi xuống để lừa dối dân cư trên đất (Khải Huyền 13:13-14). Vì vậy, không phải mọi hiện tượng siêu nhiên đều đến từ Đức Chúa Trời.

Ngày nay, nhiều người tò mò về điềm báo qua giấc mơ, hiện tượng lạ, hoặc thậm chí qua bói toán. Cơ Đốc nhân phải tránh xa những thực hành đó, vì chúng mở cửa cho sự lừa dối và khiến chúng ta lệch khỏi Lời Chúa.

Vậy làm thế nào để áp dụng những nguyên tắc trên vào đời sống hàng ngày? Dưới đây là một số hướng dẫn thiết thực:

• Tập trung vào Lời Chúa: Kinh Thánh là tiêu chuẩn duy nhất cho đức tin và hành động. "Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình" (2 Ti-mô-thê 3:16). Thay vì tìm kiếm điềm báo bên ngoài, hãy tìm kiếm sự dạy dỗ từ Kinh Thánh và vâng theo.
• Phát triển khả năng phân định thuộc linh: Cầu xin Đức Thánh Linh ban cho sự khôn ngoan để phân biệt điều gì đến từ Đức Chúa Trời. "Về phần anh em, sự xức dầu đã chịu lấy từ nơi Ngài vẫn ở trong anh em, nên không cần ai dạy anh em hết; song vì sự xức dầu của Ngài dạy anh em đủ mọi việc" (1 Giăng 2:27). Đồng thời, so sánh mọi điều với Kinh Thánh.
• Sẵn sàng cho ngày Chúa đến: Nhận biết các dấu hiệu của thời đại nhắc nhở chúng ta sống thánh khiết, siêng năng làm chứng và hầu việc Chúa. "Vậy thì, hỡi anh em yêu dấu, vì anh em trông đợi những điều đó, hãy làm cho mình nên thanh sạch không vít, không chỗ trách được, và bình an trước mặt Đức Chúa Trời" (2 Phi-e-rơ 3:14).
• Không sợ hãi: Dù thế giới có xảy ra chiến tranh, động đất, dịch bệnh (những dấu hiệu được nhắc đến trong Ma-thi-ơ 24:6-7), chúng ta không nên hoảng loạn, vì Đức Chúa Trời vẫn đang cầm quyền. "Vì Đức Chúa Trời chẳng ban cho chúng ta tâm thần nhút nhát, bèn là tâm thần mạnh mẽ, có tình yêu thương và dè giữ" (2 Ti-mô-thê 1:7).
• Không ngừng cầu nguyện: Cầu nguyện là phương tiện giao tiếp với Đức Chúa Trời, qua đó chúng ta có thể tìm kiếm sự hướng dẫn của Ngài, chứ không phải qua việc giải mã điềm báo. "Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con; phải nhận biết Ngài trong mọi đường lối mình, thì Ngài sẽ làm thẳng các lối của con" (Châm Ngôn 3:5-6).

Tóm lại, điềm báo theo quan điểm Kinh Thánh là những dấu hiệu Đức Chúa Trời dùng để bày tỏ ý muốn Ngài, xác nhận lời Ngài, cảnh báo hoặc khích lệ dân sự Ngài. Tuy nhiên, Ngài không muốn chúng ta trở nên mê tín, đòi hỏi dấu lạ, hoặc chạy theo những điềm báo trái với Lời Ngài. Thay vào đó, chúng ta được kêu gọi sống bởi đức tin, gắn bó với Kinh Thánh, phân biệt thần linh, và luôn tỉnh thức trước sự trở lại của Chúa Giê-su. Dù thế gian có tìm kiếm điềm báo từ những nguồn sai lạc, chúng ta có Lời Chúa là ngọn đèn soi chân và ánh sáng cho đường lối mình (Thi Thiên 119:105). Hãy đặt trọn niềm tin nơi Chúa Giê-su Christ, Đấng đã chết và sống lại, và Ngài chính là dấu lạ vĩ đại nhất – dấu của Giô-na – bảo đảm sự cứu rỗi cho những ai tin Ngài.