Làm Thế Nào Để Suy Ngẫm Lời Chúa
Trong thế giới ngày nay, chúng ta bị bủa vây bởi vô vàn thông tin, tiếng ồn và sự phân tâm. Đời sống thuộc linh của nhiều Cơ Đốc nhân trở nên nông cạn, thiếu chiều sâu và quyền năng biến đổi, không phải vì thiếu tiếp cận Kinh Thánh, mà vì thiếu đi một thực hành then chốt: suy ngẫm Lời Chúa. Suy ngẫm không phải là đọc lướt, cũng không phải là nghiên cứu học thuật thuần túy; đó là món ăn tâm linh được nhai kỹ, thẩm thấu và trở nên một phần của đời sống chúng ta. Bài viết này sẽ khảo sát nền tảng Kinh Thánh, ý nghĩa nguyên thủy, và đưa ra những phương pháp thực tiễn để mỗi tín hữu có thể xây dựng đời sống suy ngẫm Lời Chúa cách hiệu quả và đầy phước hạnh.
Để hiểu rõ bản chất của sự suy ngẫm, chúng ta cần trở về với ngôn ngữ gốc của Kinh Thánh. Trong Cựu Ước, từ Hê-bơ-rơ thường được dùng là “hagah” (הגה), mang ý nghĩa phong phú: thì thầm, lẩm bẩm, suy nghĩ sâu xa, nghiền ngẫm. Hình ảnh sinh động nhất được tìm thấy trong Giô-suê 1:8: “Quyển sách luật pháp này chớ xa miệng ngươi, hãy suy ngẫm ngày và đêm, hầu cho cẩn thận làm theo everything điều đã chép ở trong; vì như vậy ngươi mới được may mắn trong con đường mình, và mới được phước.” Từ “suy ngẫm” ở đây chính là “hagah”. Nó gợi lên hình ảnh một người không ngừng lẩm nhẩm, nhai đi nhai lại Lời Chúa, để Lời ấy thấm vào tâm trí, định hình tư tưởng và dẫn dắt hành động.
Trong Tân Ước, từ Hy Lạp tương đương là “meletao” (μελετάω), có nghĩa là chăm chú, suy xét, luyện tập, để tâm đến. I Ti-mô-thê 4:15 khuyên: “Hãy chuyên tâm cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời như người làm công không chỗ trách được, lấy lòng ngay thẳng giảng dạy lời của lẽ thật.” “Chuyên tâm” ở đây là “meletao”, chỉ sự tập trung suy ngẫm và thực hành. Như vậy, suy ngẫm theo nghĩa Kinh Thánh là một tiến trình chủ động, liên tục, đòi hỏi sự tập trung của tâm trí và sự tham gia của tấm lòng, nhằm mục đích tối hậu là vâng phục và biến đổi (Rô-ma 12:2).
Kinh Thánh đưa ra những hình mẫu tuyệt vời và những lời hứa quý báu cho người biết suy ngẫm Lời Chúa.
1. Gương của Chúa Giê-xu: Chúa Giê-xu là hiện thân của Lời Đức Chúa Trời (Giăng 1:1), và Ngài cũng là gương mẫu hoàn hảo trong việc sống với Lời. Khi bị cám dỗ trong đồng vắng, Ngài đã ba lần đáp lại Sa-tan bằng Lời đã suy ngẫm và thuộc lòng: “Có lời chép rằng…” (Ma-thi-ơ 4:4, 7, 10). Sự chiến thắng của Ngài bắt nguồn từ Lời Đức Chúa Trời đã ở sẵn trong lòng.
2. Hình ảnh trong Thi Thiên: Thi Thiên 1:1-3 vẽ nên bức tranh đối lập rõ rệt:
“Phước cho người nào chẳng theo mưu kẻ ác, chẳng đứng trong đường tội nhân, không ngồi chỗ của kẻ nhạo báng; song lấy làm vui vẻ về luật pháp của Đức Giê-hô-va, và suy gẫm luật pháp ấy ngày và đêm. Người ấy sẽ như cây trồng bên dòng nước, sanh bông trái theo thì tiết, lá nó cũng chẳng tàn héo; mọi sự người làm đều sẽ thạnh vượng.”
Người suy ngẫm Lời Chúa “ngày và đêm” được ví như một cây sống động, tươi tốt, kết quả và bền vững. Đó là lời hứa về một đời sống được nuôi dưỡng, có năng lực thuộc linh và mang lại kết quả bền lâu.
3. Lời hứa về sự thành công thuộc linh: Như đã trích dẫn, Giô-suê 1:8 liên kết trực tiếp việc suy ngẫm Lời Chúa với sự “may mắn” (thành công) và “phước”. Sự thành công này không nhất thiết là vật chất, mà trước hết là khả năng nhận biết và bước đi trong ý muốn trọn vẹn của Đức Chúa Trời.
Suy ngẫm là một kỷ luật cần được rèn luyện. Dưới đây là một phương pháp có cấu trúc, dựa trên nguyên tắc Kinh Thánh, thường được gọi là phương pháp S.O.A.P (Scripture - Observation - Application - Prayer), được điều chỉnh và làm phong phú thêm.
Bước 1: Lựa Chọn & Đọc (Scripture - Lời Ghi)
Không nên đọc quá nhiều câu một lúc. Hãy chọn một phân đoạn ngắn (1-3 câu) hoặc một câu chủ đề. Bắt đầu với những sách dễ như Phúc Âm (Mác, Giăng), Thi Thiên, hoặc Châm Ngôn. Đọc đi đọc lại nhiều lần, có thể đọc to lên để tai nghe được (Rô-ma 10:17).
Bước 2: Quan Sát & Suy Xét (Observation - Quan Sát)
Đặt những câu hỏi cho phân đoạn:
- Đoạn này nói gì về Đức Chúa Trời (Ba Ngôi): Bản tính, hành động, lời hứa của Ngài?
- Nói gì về con người, về tôi: Tình trạng, sai lầm, trách nhiệm, đặc ân?
- Có mệnh lệnh nào để vâng theo? Lời hứa nào để nhận lấy? Gương nào để noi theo hoặc tránh?
- Từ ngữ then chốt nào? Nghĩa gốc của nó (nếu có thể tra cứu) là gì? Ví dụ, từ “yêu” trong Giăng 3:16 (“agapao”) mang sắc thái gì?
Hãy viết ra những điều bạn khám phá được. Viết xuống giúp tâm trí tập trung và ghi nhớ lâu hơn.
Bước 3: Ứng Dụng Cá Nhân (Application - Ứng Dụng)
Đây là bước then chốt biến thông tin thành sự biến đổi. Suy ngẫm phải dẫn đến áp dụng. Hỏi:
- Lời Chúa hôm nay thách thức/ sửa dạy/ an ủi/ khích lệ tôi điều gì?
- Chúa muốn tôi thay đổi tư tưởng, thái độ hay hành động cụ thể nào?
- Điều này áp dụng thế nào trong các mối quan hệ của tôi (gia đình, công việc, Hội Thánh)?
- Tôi cần phải tin điều gì khác đi? Làm điều gì khác đi? Ngừng làm điều gì?
Hãy cụ thể hóa. Thay vì “yêu thương người khác”, hãy viết: “Hôm nay tôi sẽ kiên nhẫn lắng nghe vợ/tôi nói về những mệt mỏi của cô ấy mà không ngắt lời.”
Bước 4: Cầu Nguyện Đáp Lại (Prayer - Cầu Nguyện)
Dùng chính Lời Chúa bạn vừa suy ngẫm để làm lời cầu nguyện. Có thể là:
Lời tạ ơn: “Cảm ơn Chúa vì Ngài là Đấng hay thương xót (dựa trên Thi Thiên 103).”
Lời xưng tội: “Xin tha thứ cho con vì đã không sống nhịn nhục như Chúa dạy trong Ê-phê-sô 4:2.”
Lời cầu xin: “Xin giúp con hôm nay sống như người sáng láng, làm sáng danh Ngài (Ma-thi-ơ 5:16).”
Lời ngợi khen: Đọc lại câu Kinh Thánh như một lời tôn vinh Chúa.
Phương pháp này giúp cuộc đối thoại với Đức Chúa Trời trở nên hai chiều: chúng ta lắng nghe Ngài qua Lời Ngài, và đáp lại Ngài qua lời cầu nguyện.
1. Học Thuộc Lòng Kinh Thánh: Đây là “kho tàng trong lòng” (Thi Thiên 119:11) để suy ngẫm mọi lúc mọi nơi. Chọn những câu then chốt về sự cứu rỗi, đức tin, sự thánh khiết để ghi nhớ.
2. Suy Ngẫm Trong Sự Cầu Nguyện Thầm Lặng: Dành thời gian yên tĩnh, không vội vã. Sau khi đọc và ghi chép, hãy ngồi thinh lặng trước mặt Chúa, để Lời Ngài thấm sâu vào tâm linh.
3. Ghi Nhật Ký Thuộc Linh: Viết lại hành trình suy ngẫm của bạn. Nó sẽ trở thành một bản ghi chép quý giá về sự dẫn dắt và biến đổi của Chúa trong đời bạn.
4. Suy Ngẫm Cùng Với Người Khác: Chia sẻ điều Chúa dạy bạn trong thì giờ tĩnh nguyện với bạn đời, nhóm nhỏ. Điều này củng cố sự hiểu biết và khích lệ lẫn nhau (Châm Ngôn 27:17).
- Sự phân tâm: Hãy tắt điện thoại, tìm một góc yên tĩnh. Bắt đầu với 10-15 phút mỗi ngày và tăng dần. Thà suy ngẫm sâu một câu còn hơn đọc lướt cả chương trong vô thức.
- Cảm giác khô khan: Đừng nản lòng. Hãy trung tín. Đức Chúa Trời tôn trọng sự trung tín của chúng ta. Hãy cầu xin Thánh Linh, Đấng dẫn dắt vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13), mở mắt thuộc linh cho bạn.
- Không biết bắt đầu từ đâu: Hãy bắt đầu với Phúc Âm Giăng hoặc Thi Thiên. Sử dụng một bản kế hoạch đọc Kinh Thánh đơn giản.
Suy ngẫm Lời Chúa không phải là một kỹ thuật khô khan hay một gánh nặng tôn giáo. Đó là đặc ân và là nguồn sống của mỗi Cơ Đốc nhân. Đó là tiến trình để chúng ta “ở trong Chúa” và để Lời Ngài “ở trong” chúng ta (Giăng 15:7). Khi chúng ta kiên trì nhai đi nhai lại Lời hằng sống, Thánh Linh sẽ dùng Lời ấy để rửa sạch, nuôi dưỡng, dạy dỗ, uốn nắn và biến đổi chúng ta ngày càng giống với hình ảnh của Chúa Cứu Thế Giê-xu. Hãy bắt đầu ngay hôm nay, dù chỉ với một câu Kinh Thánh. Hãy trồng mình bên dòng nước Lời Chúa, và bạn sẽ kinh nghiệm sự tươi mới, kết quả và thịnh vượng thuộc linh như lời hứa chắc chắn từ Ngôi Lời đời đời.