Danh Cha được thánh hóa" trong Kinh Lạy Cha có nghĩa là gì?

Trong kho tàng thuộc linh của Cơ Đốc giáo, không có lời cầu nguyện nào được biết đến và trích dẫn rộng rãi hơn “Kinh Lạy Cha” – mẫu mực cầu nguyện mà chính Chúa Giê-xu Christ đã ban cho các môn đồ. Lời cầu nguyện này không chỉ là một chuỗi các từ ngữ đẹp đẽ, mà là một bản đồ chi tiết về thứ tự ưu tiên trong đời sống cầu nguyện và tâm linh. Ngay trong lời mở đầu, chúng ta đối diện với một tuyên bố sâu sắc, vừa là lời cầu xin vừa là tuyên ngôn: **“Danh Cha được thánh hóa”** (Ma-thi-ơ 6:9). Cụm từ này thường bị lướt qua một cách vội vàng, nhưng thực chất, nó chứa đựng nền tảng thần học và thực hành cho toàn bộ đời sống tin kính. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai quật ý nghĩa phong phú của cụm từ then chốt này, dựa trên ngữ cảnh Kinh Thánh, ngôn ngữ gốc và ứng dụng thiết thực cho Cơ Đốc nhân ngày nay.

Kinh Lạy Cha được chép trong Ma-thi-ơ 6:9-13 và Lu-ca 11:2-4. Trong Ma-thi-ơ, lời cầu nguyện này nằm trong Bài Giảng Trên Núi, một phần của sự dạy dỗ về sự công bình vượt trội hơn những người Pha-ri-si. Chúa Giê-xu phán: “Vậy, các ngươi hãy cầu như vầy: Lạy Cha chúng tôi ở trên trời; Danh Cha được thánh hóa” (Ma-thi-ơ 6:9).

Điều đáng chú ý là lời cầu nguyện bắt đầu không phải với nhu cầu của chúng ta, mà với bản chất và vinh quang của Đức Chúa Trời. Ba lời cầu xin đầu tiên đều hướng về Ngài:

1. “Danh Cha được thánh hóa” – Liên quan đến Danh của Đức Chúa Trời.
2. “Nước Cha được đến” – Liên quan đến Vương Quốc của Đức Chúa Trời.
3. “Ý Cha được nên, ở đất như trời” – Liên quan đến Ý muốn của Đức Chúa Trời.

Thứ tự này cho thấy một nguyên tắc thuộc linh quan trọng: Sự tôn cao Danh Chúa phải là ưu tiên tối thượng, làm nền tảng cho mọi lời cầu xin khác về nhu cầu thuộc thể hay thuộc linh của chúng ta.

Để hiểu sâu sắc, chúng ta cần trở về với ngôn ngữ gốc của Tân Ước – tiếng Hy Lạp.

• “Danh” (ὄνομα - Onoma): Trong tư tưởng Do Thái và Kinh Thánh, “danh” đại diện cho toàn bộ bản chất, đặc tính, uy quyền và danh tiếng của một người. Danh Đức Chúa Trời không chỉ là một từ ngữ để gọi (như “Đức Giê-hô-va”, “Đấng Tự Hữu Hằng Hữu”), mà là sự bày tỏ đầy đủ về con người và thuộc tính của Ngài – thánh khiết, yêu thương, công bình, thành tín. Thánh hóa Danh Ngài là thánh hóa chính Ngài trong nhận thức và kinh nghiệm của muôn loài.
• “Thánh Hóa” (ἁγιάζω - Hagiazō): Động từ này xuất phát từ tính từ hagios (thánh). Nó mang nghĩa “làm cho thánh”, “biệt riêng ra”, “tôn kính là thánh”, “làm cho thanh sạch” hoặc “tôn vinh”. Trong Cựu Ước, từ Hê-bơ-rơ tương đương là qadash, thường được dùng cho việc biệt riêng người, vật, hoặc thời gian cho Đức Chúa Trời. “Thánh hóa” một điều gì đó là công nhận và đối xử với điều đó như thuộc về Đức Chúa Trời, trong sự khác biệt tuyệt đối và sự xuất chúng hoàn toàn.
• “Được…” (Động từ ở Thể Bị Động - Aorist Passive Imperative): Trong nguyên văn, đây là một mệnh lệnh ở thể bị động: hagiasthētō. Điều này rất quan trọng. Chúng ta không phải là chủ thể chính của hành động “làm thánh”. Chúng ta cầu xin Đức Chúa Trời thực hiện điều này. Chúng ta cầu nguyện rằng Danh Ngài sẽ được (Đức Chúa Trời) thánh hóa – tức là, Ngài sẽ hành động trong thế giới này và trong đời sống chúng ta để bày tỏ và chứng minh sự thánh khiết của Danh Ngài, khiến mọi người phải công nhận, tôn kính và tôn vinh Ngài.

Như vậy, “Danh Cha được thánh hóa” có thể hiểu là: “Lạy Cha, xin chính Ngài hành động để Danh thánh của Ngài – tức là chính Ngài – được mọi loài thọ tạo nhận biết, công nhận, tôn kính, biệt riêng và tôn vinh như là Đấng Thánh Duy Nhất và Tuyệt Đối.”

Lời cầu xin này mang ít nhất hai lớp ý nghĩa thần học then chốt:

1. Lời Cầu Nguyện Cho Sự Mặc Khải và Nhận Biết: Chúng ta cầu xin Đức Chúa Trời tiếp tục bày tỏ chính Ngài cho thế gian. Điều này đã được bắt đầu trong lịch sử cứu chuộc, đỉnh điểm nơi Chúa Giê-xu Christ. Chúa Giê-xu đã tuyên bố: “Con đã tuyên ra Danh Cha cho họ… và Con sẽ còn tuyên ra nữa” (Giăng 17:26). Chúa Giê-xu chính là hiện thân của Danh Đức Chúa Trời (Giăng 1:18). Khi chúng ta cầu nguyện “Danh Cha được thánh hóa”, chúng ta đang cầu xin cho công việc mặc khải này tiếp tục qua Hội Thánh và Lời Ngài, để nhiều người được cứu và nhận biết Ngài.

2. Lời Cầu Nguyện Cho Sự Vinh Danh và Tôn Kính: Chúng ta cầu xin rằng mỗi khi Đức Chúa Trời được biết đến, Ngài sẽ được đối xử với sự tôn kính, kính sợ và vinh hiển xứng đáng. Đây là tâm tình của Đa-vít: “Hỡi Đức Giê-hô-va, là Chúa chúng tôi, Danh Ngài được sang trọng trên khắp trái đất là dường nào!” (Thi thiên 8:1). Lời cầu xin này chạm đến trọng tâm của vấn đề tội lỗi – đó là sự báng bổ, khinh thường hoặc thờ ơ với Danh thánh của Đức Chúa Trời (Rô-ma 2:24). Chúng ta cầu nguyện ngược lại với điều đó.

Để hiểu trọn vẹn, chúng ta phải trở về với lời tiên tri Ê-xê-chi-ên, nơi Đức Chúa Trời phán về lý do Ngài hành động để cứu dân Y-sơ-ra-ên:

“Ta hành vì cớ Danh Ta, hầu cho khỏi bị ô uế trước mặt các dân ngoại, là nơi Ta đã đem chúng nó đến giữa” (Ê-xê-chi-ên 20:9).

“Ta sẽ làm nên Danh lớn và thánh Ta, tức là Danh đã bị xúc phạm trong các dân ngoại… Các dân ngoại sẽ biết Ta là Đức Giê-hô-va… khi Ta sẽ được tỏ ra thánh bởi các ngươi trước mắt chúng nó” (Ê-xê-chi-ên 36:23).

Đoạn Kinh Thánh này là chìa khóa. Đức Chúa Trời tuyên bố Ngài sẽ hành động “vì cớ Danh Ta”. Mục đích tối thượng của Ngài là bảo vệ và tôn cao Danh thánh của Ngài. Và phương cách Ngài làm điều đó là “khi Ta sẽ được tỏ ra thánh bởi các ngươi”. Ở đây, chúng ta thấy mối liên hệ mật thiết: Danh Đức Chúa Trời được thánh hóa qua đời sống của dân sự Ngài. Hành vi bất trung của Y-sơ-ra-ên đã làm “ô uế” Danh Chúa giữa các dân. Ngược lại, đời sống được biến đổi của họ sẽ là phương tiện để Ngài “tỏ ra thánh”.

Điều này đưa chúng ta đến một khía cạnh quan trọng: Lời cầu xin “Danh Cha được thánh hóa” không chỉ là lời cầu nguyện thụ động. Nó bao hàm một lời cam kết và trách nhiệm cá nhân. Chúng ta cầu xin Chúa làm điều đó, và đồng thời, chúng ta tự nguyện đầu phục để trở thành công cụ Ngài dùng để thực hiện điều đó.

Lời cầu nguyện này phải dẫn đến sự biến đổi trong cách sống. Dưới đây là những phương cách thiết thực để chúng ta tham gia vào việc thánh hóa Danh Chúa:

1. Qua Đời Sống Cá Nhân Thánh Khiết: Sự thánh khiết của chúng ta phản chiếu sự thánh khiết của Đức Chúa Trời. Phao-lô viết: “Vì Đức Chúa Trời chẳng gọi chúng ta để ở dơ dáy, bèn là ở thánh sạch” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:7). Khi chúng ta từ bỏ tội lỗi, theo đuổi sự công bình, yêu thương và nết na, chúng ta làm cho Danh Chúa được vinh hiển. Ngược lại, tội lỗi của con cái Chúa làm cho Danh Ngài bị phạm trong mắt thế gian (2 Sa-mu-ên 12:14).

2. Qua Lời Nói và Sự Làm Chứng: Chúng ta thánh hóa Danh Chúa khi dùng miệng lưỡi mình để ca ngợi, cảm tạ, và rao truyền về Ngài một cách tôn kính. “Hãy cậy Đức Chúa Jêsus mà hằng dâng tế lễ bằng lời ngợi khen cho Đức Chúa Trời, nghĩa là bông trái của môi miếng xưng danh Ngài ra” (Hê-bơ-rơ 13:15). Việc chia sẻ Phúc Âm cách trung thực và đầy lòng kính sợ cũng là một hành động thánh hóa Danh Ngài, vì chúng ta đang rao báo về Đấng Thánh vĩ đại.

3. Qua Sự Vâng Phục và Cầu Nguyện Theo Ý Muốn Ngài: Khi chúng ta cầu nguyện “Ý Cha được nên” và vâng theo ý muốn Ngài trong đời sống, chúng ta đang công nhận uy quyền và sự khôn ngoan thánh của Ngài. Điều này thánh hóa Danh Ngài. Chúa Giê-xu là tấm gương tuyệt hảo: “Cha ơi, nếu có thể được, xin cho chén nầy lìa khỏi Con! Song không theo ý muốn Con, mà theo ý muốn Cha” (Ma-thi-ơ 26:39). Sự vâng phục đó đã làm vinh hiển Danh Cha.

4. Qua Sự Thờ Phượng Chân Thật: Thờ phượng là hành động tập trung cao độ nhất của việc thánh hóa Danh Chúa. Khi chúng ta tụ họp với lòng kính sợ, yêu mến và tôn cao Ngài qua lời ca, lời cầu nguyện và sự dâng hiến, chúng ta đang biệt riêng Ngài là Đấng xứng đáng với mọi sự tôn quý. Sự thờ phượng đưa chúng ta vào đúng vị trí: Ngài là Đức Chúa Trời Thánh, chúng ta là thọ tạo của Ngài.

5. Qua Cách Đối Xử Với Người Khác: Tình yêu thương, lòng thương xót và sự công bình của chúng ta đối với người lân cận là sự bày tỏ tính cách của Đức Chúa Trời. “Sự sáng các ngươi hãy soi trước mặt người ta như vậy, đặng họ thấy những việc lành của các ngươi, và ngợi khen Cha các ngươi ở trên trời” (Ma-thi-ơ 5:16). Hành động yêu thương làm cho Danh Cha được tôn cao.

“Danh Cha được thánh hóa” không phải là một cụm từ trang trí trong lời cầu nguyện, mà là trọng tâm của mọi sự. Nó nhắc nhở chúng ta rằng mục đích tối cao của đời sống, lịch sử và sự cứu chuộc là vì vinh quang của Danh Đức Chúa Trời. Khi chúng ta cầu nguyện lời này, chúng ta đang sắp đặt lại thứ tự ưu tiên của lòng mình: Danh Chúa trên hết mọi danh, vinh quang Ngài trên mọi nhu cầu của chúng ta.

Lời cầu xin này vừa là một sự tuyên phó (phó thác cho Chúa hành động), vừa là một lời cam kết (dâng đời sống mình làm công cụ). Mỗi lần đọc Kinh Lạy Cha, hãy dừng lại ở cụm từ đầu tiên này. Hãy suy ngẫm: “Lạy Cha, xin Ngài dùng chính con, dùng Hội Thánh Ngài, dùng mọi cách Ngài định, để Danh thánh của Ngài được mọi người nhận biết, tôn kính và tôn vinh. Xin bắt đầu từ trong đời sống nhỏ bé của con ngay hôm nay.”

Khi chúng ta sống với tâm tình đó, lời cầu nguyện không chỉ dừng trên môi miệng, mà thấm sâu vào từng hành động, biến đời sống chúng ta thành một bài ca tôn vinh Danh thánh của Cha trên trời. “Hãy làm mọi sự hoặc bằng lời nói hoặc bằng việc làm, hãy làm nhân Danh Đức Chúa Jêsus, nhờ Ngài mà tạ ơn Đức Chúa Trời, là Cha” (Cô-lô-se 3:17).