Các Sách Của Kinh Thánh: Ý Nghĩa Của Một Tuyển Tập Thần Thượng
Kinh Thánh không phải là một cuốn sách đơn lẻ, mà là một thư viện thiêng liêng, một tuyển tập gồm 66 sách được Đức Chúa Trời cảm thúc, được viết bởi hơn 40 tác giả trong khoảng thời gian hơn 1.500 năm. Sự đa dạng này không phải là một điểm yếu, mà chính là bằng chứng hùng hồn về sự mặc khải có chủ ý và tiến trình của Đức Chúa Trời dành cho nhân loại. Trong bài nghiên cứu chuyên sâu này, chúng ta sẽ khám phá bản chất của các sách Kinh Thánh, ý nghĩa thần học của một bộ sách đa dạng, và cách áp dụng sự hiểu biết này vào đời sống đức tin.
Danh từ "Kinh Thánh" trong tiếng Việt bắt nguồn từ chữ Hán, "Kinh" (經) chỉ những lời dạy căn bản, có thẩm quyền, và "Thánh" (聖) chỉ tính chất thiêng liêng, thánh khiết. Trong nguyên ngữ, từ Hy Lạp là "τὰ βιβλία" (ta biblia), có nghĩa là "những quyển sách nhỏ". Ở dạng số ít, nó là "βιβλίον" (biblion), có nghĩa là cuộn giấy hoặc sách. Điều này ngay lập tức cho chúng ta thấy bản chất tập hợp của Kinh Thánh. Từ Hê-bơ-rơ tương đương là "כְּתוּבִים" (Ketuvim), một phần của Tanakh (Cựu Ước), cũng có nghĩa là "Những Gì Được Viết".
Sứ đồ Phao-lô viết cho Ti-mô-thê: "Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành" (2 Ti-mô-thê 3:16-17). Từ "soi dẫn" trong tiếng Hy Lạp là "θεόπνευστος" (theopneustos), nghĩa đen là "Đức Chúa Trời thở ra". Điều này khẳng định nguồn gốc thần thượng của từng sách, bất chấp sự đa dạng về tác giả loài người, bối cảnh lịch sử, và thể loại văn học.
Kinh Thánh được chia thành hai giao ước chính, phản ánh kế hoạch cứu chuộc tuần tự của Đức Chúa Trời.
1. Cựu Ước (39 Sách): Là Lời của Đức Chúa Trời được bày tỏ trước khi Chúa Giê-xu Christ giáng sinh. Từ "ước" ở đây dịch từ chữ Hy Lạp "διαθήκη" (diathēkē) và Hê-bơ-rơ "בְּרִית" (berit), có nghĩa là "giao ước". Cựu Ước là hồ sơ về giao ước của Đức Chúa Trời với dân Y-sơ-ra-ên, với trọng tâm là Luật Pháp (Torah), lịch sử, văn thơ, và lời tiên tri. Nó thiết lập bối cảnh cho tội lỗi, sự công bình, và sự cần thiết của một Đấng Cứu Thế. Như Ga-la-ti 3:24 chép: "Ấy vậy, luật pháp đã như thầy giáo đặng dẫn chúng ta đến Đấng Christ, hầu cho chúng ta bởi đức tin mà được xưng công bình."
2. Tân Ước (27 Sách): Là Lời của Đức Chúa Trời được bày tỏ qua và về Chúa Giê-xu Christ. Đây là giao ước mới trong huyết Ngài (Lu-ca 22:20). Tân Ước hoàn thành, làm trọn và giải thích Cựu Ước. Chúa Giê-xu phán: "Các ngươi đừng tưởng ta đến đặng phá luật pháp hay là lời tiên tri; ta đến, không phải để phá, song để làm cho trọn." (Ma-thi-ơ 5:17). Tân Ước bao gồm các sách Phúc Âm (ký sự về Đấng Christ), sách lịch sử (Công vụ), các thư tín (giáo lý và khuyên bảo), và sách tiên tri (Khải Huyền).
Việc Kinh Thánh bao gồm nhiều sách khác nhau không phải là sự phân mảnh, mà là một sự đa dạng có chủ đích trong sự hiệp nhất. Mỗi sách như một viên ngọc quý, nhưng khi ghép lại, chúng tạo nên một bức tranh khảm vĩ đại về chân dung Đức Chúa Trời và kế hoạch cứu rỗi của Ngài.
1. Đa Dạng về Thể Loại (Genre): Đức Chúa Trời không chỉ dùng một loại văn duy nhất. Ngài dùng:
Luật Pháp (Ngũ Kinh): Để bày tỏ ý chỉ thánh khiết và tiêu chuẩn của Ngài.
Lịch Sử: Để ghi lại cách Ngài hành động trong dòng lịch sử loài người.
Thi Thơ (Thi Thiên, Nhã Ca): Để chạm đến chiều sâu cảm xúc, tâm linh của con người.
Châm Ngôn: Để ban sự khôn ngoan thực tiễn cho đời sống.
Tiên Tri: Để cảnh báo, an ủi và bày tỏ những sự sẽ đến.
Thư Tín: Để giải thích giáo lý và hướng dẫn Hội Thánh.
Khải Thị (Khải Huyền): Để mặc khải thực tại thiêng liêng và sự chiến thắng sau cùng.
Điều này cho thấy Đức Chúa Trời muốn phán dạy đến toàn bộ con người—lý trí, cảm xúc, ý chí, tâm linh—trong mọi khía cạnh của cuộc sống.
2. Đa Dạng về Tác Giả và Bối Cảnh: Các tác giả là vua chúa, ngư phủ, thầy tế lễ, bác sĩ, nhà tiên tri... được Chúa Thánh Linh cảm thúc ("được Đức Thánh Linh cảm động" - 2 Phi-e-rơ 1:21). Sự đa dạng này khẳng định rằng Lời Đức Chúa Trời không bị giới hạn bởi văn hóa, địa vị hay thời đại, nhưng có thẩm quyền siêu việt vượt trên tất cả.
3. Sự Hiệp Nhất trong Đa Dạng: Dù có nhiều sách, Chúa Giê-xu Christ là trung tâm và là chìa khóa của toàn bộ Kinh Thánh. Ngài là A-đam sau cùng (1 Cô-rinh-tô 15:45), là Chiên Con của lễ Vượt Qua (1 Cô-rinh-tô 5:7), là Vua lớn hơn Đa-vít, là Thầy Tế Lễ theo ban Mên-chi-xê-đéc (Thi Thiên 110), là Đấng Tiên Tri như Môi-se (Phục Truyền 18:15), và là chủ đề của mọi lời tiên tri (Lu-ca 24:27, 44). Các sách không mâu thuẫn nhau, nhưng bổ sung, soi sáng và làm phong phú cho nhau, tạo nên một sự mặc khải trọn vẹn và đầy đủ hơn.
Hiểu được cấu trúc và ý nghĩa của các sách Kinh Thánh sẽ biến đổi cách chúng ta đọc, học và sống với Lời Chúa.
1. Đọc Kinh Thánh với Cái Nhìn Toàn Cảnh: Đừng chỉ đọc những câu yêu thích. Hãy đọc từng sách trong bối cảnh của nó. Khi đọc một thư tín (ví dụ: Rô-ma), hãy tìm hiểu ai viết, viết cho ai, trong hoàn cảnh nào, và thông điệp chính là gì. Điều này ngăn ngừa việc "giải kinh lạc đề" (ripping verses out of context).
2. Sống với Toàn Bộ Ý Chỉ của Đức Chúa Trời: Đừng chỉ tập trung vào các sách về ân điển mà bỏ qua các sách về sự thánh khiết. Đừng chỉ đọc Tân Ước mà bỏ qua Cựu Ước. Sự cân bằng đến từ việc tiếp nhận toàn bộ Lời Chúa. Như Công Vụ 20:27 ghi lại lời Phao-lô: "Vì tôi không trễ nải một chút nào để tỏ ra cho các ngươi biết hết thảy ý muốn của Đức Chúa Trời."
3. Gia Tăng Lòng Tin Quyết vào Sự Mặc Khải của Đức Chúa Trời: Sự hài hòa kỳ diệu giữa 66 sách, được viết qua nhiều thế kỷ, là một bằng chứng hùng hồn cho nguồn gốc siêu nhiên của Kinh Thánh. Điều này củng cố đức tin của chúng ta rằng đây thực sự là Lời của Đức Chúa Trời, đáng để chúng ta xây dựng cả đời sống mình trên đó.
4. Tìm Kiếm Chúa Giê-xu trong Mọi Phần Kinh Thánh: Hãy tập thói quen hỏi: "Phân đoạn này liên hệ thế nào đến Chúa Giê-xu và công trình cứu chuộc của Ngài?" Cách đọc Kinh Thánh lấy Chúa Cứu Thế làm trung tâm sẽ khiến Lời Chúa trở nên sống động và quyền năng hơn.
5. Sử Dụng Sự Đa Dạng để Chữa Lành và Dạy Dỗ: Khi đối diện với tội lỗi, hãy nhớ đến các sách luật pháp và thư tín. Khi đau buồn, hãy tìm đến Thi Thiên. Khi cần khôn ngoan thực tiễn, hãy đọc Châm Ngôn. Khi mất hy vọng, hãy đọc các sách tiên tri và Khải Huyền. Kinh Thánh có câu trả lời cho mọi tình huống của cuộc sống.
Các sách của Kinh Thánh là những món quà vô giá từ Đức Chúa Trời, được Ngài lựa chọn, cảm thúc và bảo tồn qua các thời đại để bày tỏ chính Ngài và ý định cứu rỗi của Ngài cho nhân loại. Sự đa dạng của các sách không làm suy yếu thẩm quyền của Kinh Thánh, mà trái lại, tô điểm cho vẻ đẹp, sự phong phú và tính ứng dụng toàn diện của nó. Như một dàn nhạc giao hưởng với nhiều nhạc cụ khác nhau cùng hòa tấu một bản nhạc vĩ đại, 66 sách của Kinh Thánh cùng cất lên bản hòa âm hùng tráng về tình yêu, ân điển và sự cứu rỗi trong Chúa Cứu Thế Giê-xu. Ước mong mỗi chúng ta không chỉ sở hữu Kinh Thánh như một cuốn sách trên kệ, mà còn đam mê khám phá, vâng theo và sống với từng trang của Lời sự sống này.
"Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi." (Thi Thiên 119:105). Ánh sáng đó chiếu rọi từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền, dẫn dắt chúng ta bước đi trong sự thông biết và ân điển của Ngài.