Cầu Nguyện Trước Bữa Ăn
Trong nhịp sống hối hả ngày nay, một hành động đơn sơ mà nhiều Cơ Đốc nhân vẫn giữ – đó là dừng lại, cúi đầu và dâng lời tạ ơn Chúa trước khi dùng bữa. Hành động tưởng chừng như một thói quen, một nghi lễ nhỏ, nhưng thực chất chứa đựng những tầng ý nghĩa thần học sâu sắc, phản ánh mối liên hệ căn bản giữa con người với Đấng Tạo Hóa. Bài nghiên cứu này sẽ đào sâu vào nền tảng Kinh Thánh, ý nghĩa thần học, và sự ứng dụng thiết thực của việc cầu nguyện trước bữa ăn trong đời sống đức tin của một tín hữu Tin Lành.
Việc tạ ơn Đức Chúa Trời trước khi ăn không phải là một tập tục thuần túy của Hội Thánh, mà có gốc rễ sâu xa trong chính Lời Chúa.
1. Trong Cựu Ước – Nhận Biết Nguồn Cung Cấp:
Từ ban đầu, Kinh Thánh đã cho thấy thức ăn là sự ban cho từ Đức Chúa Trời. Trước khi tội lỗi vào đời, Đức Chúa Trời đã phán: “Nầy, ta đã ban cho các ngươi mọi thứ cỏ kết hột mọc khắp mặt đất, và các thứ cây có trái kết hột; ấy sẽ là đồ ăn cho các ngươi.” (Sáng-thế Ký 1:29). Sau trận lụt, Ngài lập lại giao ước: “Phàm vật chi hành động và có sự sống thì dùng làm đồ ăn cho các ngươi. Ta cho mọi vật đó như ta đã cho thứ cỏ xanh.” (Sáng-thế Ký 9:3). Dân Y-sơ-ra-ên được dạy phải nhận biết rằng sự giàu có và của ăn đến từ Chúa (Phục-truyền Luật-lệ Ký 8:10, 18). Quan trọng hơn, họ được lệnh dâng lời chúc tụng (בָּרַךְ – barakh) trước khi ăn. Điều này được thể hiện rõ qua chức vụ của các thầy tế lễ và qua các bữa ăn trong Lễ Vượt Qua. Bữa ăn không chỉ là thỏa mãn cơn đói, mà là một hành vi thờ phượng, một sự nhìn nhận Đức Giê-hô-va là Đấng cung cấp tối thượng.
2. Trong Tân Ước – Gương Mẫu Của Chúa Giê-xu Và Các Sứ Đồ:
Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, đã để lại cho chúng ta tấm gương trọn vẹn. Cả bốn sách Phúc Âm đều nhiều lần ghi lại việc Ngài tạ ơn (εὐχαριστέω – eucharisteō) hoặc chúc tạ (εὐλογέω – eulogeō) trước khi phân phát thức ăn.
- Phép lạ hóa bánh ra nhiều: “Ngài bèn lấy năm cái bánh và hai con cá, ngước mắt lên trời, tạ ơn (εὐλογέω), rồi bẻ ra trao cho môn đồ...” (Ma-thi-ơ 14:19, xem thêm Mác 6:41, Lu-ca 9:16, Giăng 6:11). Động từ “εὐλογέω” (eulogeō) ở đây không chỉ là “chúc phước” theo nghĩa thông thường, mà còn mang nghĩa “dâng lời ca ngợi, tôn vinh”, hướng về Đức Chúa Trời là Đấng ban bánh.
- Bữa Tiệc Ly: “Khi đương ăn, Đức Chúa Jêsus lấy bánh, tạ ơn (εὐχαριστέω) rồi, bẻ ra đưa cho môn đồ, mà phán rằng: Hãy lấy ăn đi, nầy là thân thể ta.” (Ma-thi-ơ 26:26). Từ “εὐχαριστέω” (eucharisteō) nghĩa là “bày tỏ lòng biết ơn”, “dâng lời tạ ơn”. Chính từ này là gốc của từ “Eucharist” (Tiệc Thánh) trong thần học. Hành động của Chúa Giê-xu đã thánh hóa bữa ăn thông thường và biến nó thành một phương tiện của ân điển và sự tưởng niệm.
- Gương của Phao-lô: Sứ đồ Phao-lô tiếp nối tập tục này. Trên tàu bị đắm, ông “cầm lấy bánh, tạ ơn Đức Chúa Trời rồi, bẻ ra và ăn” trước mặt mọi người (Công-vụ 27:35). Hành động này không chỉ cho ông, mà còn là một chứng cớ sống động cho những người ngoại chung quanh. Ông cũng dạy rõ ràng: “Vì muôn vật ấy đã được nên thánh bởi lời Đức Chúa Trời và bởi lời cầu nguyện.” (I Ti-mô-thê 4:4-5). Ở đây, “lời cầu nguyện” (ἔντευξις – enteuxis) chính là lời tạ ơn, thánh hóa thức ăn, biến nó từ vật chất thông thường thành một món quà thánh để tiếp nhận với lòng biết ơn.
Việc cầu nguyện trước bữa ăn vượt xa khỏi hành động xã giao “cảm ơn trời đất”. Đó là một tuyên ngôn thần học ngắn gọn nhưng đầy đủ.
1. Xác Nhận Chúa Là Đấng Tạo Hóa Và Chu Cấp:
Khi tạ ơn, chúng ta công nhận rằng thức ăn không tự nhiên mà có. Nó đến từ sự sáng tạo của Đức Chúa Trời (hạt giống, đất đai, mưa nắng), từ sức lao động Ngài ban (I Cô-rinh-tô 4:7), và từ sự quan phòng của Ngài trong chuỗi cung ứng. Chúng ta phá vỡ sự ngộ nhận của chủ nghĩa duy vật rằng “tiền của ta, sức ta làm ra”. Thay vào đó, chúng ta tuyên bố: “Mọi ơn tốt lành, và mọi sự ban cho trọn vẹn đều đến từ nơi cao và bởi Cha sáng láng mà xuống” (Gia-cơ 1:17).
2. Thể Hiện Sự Lệ Thuộc Và Tin Cậy Hằng Ngày:
Cầu nguyện trước mỗi bữa ăn là một bài tập đức tin nhỏ nhưng đều đặn. Nó nhắc chúng ta rằng sự sống của chúng ta lệ thuộc vào Chúa từng giây phút, ngay cả trong nhu cầu cơ bản nhất là ăn uống. Nó thực hành lời dạy của Chúa Giê-xu: “Xin cho chúng tôi hôm nay đồ ăn đủ ngày.” (Ma-thi-ơ 6:11). Chúng ta tin cậy Ngài cung ứng không chỉ cho hôm nay, mà còn cho bữa ăn cụ thể trước mặt chúng ta.
3. Làm Chứng Cho Sự Hiện Diện Của Christ Trong Mọi Việc:
Kinh Thánh dạy: “Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm.” (I Cô-rinh-tô 10:31). Bữa ăn, một hoạt động tự nhiên và thường nhật, trở thành cơ hội để làm vinh hiển Đức Chúa Trời. Lời cầu nguyện biến bàn ăn từ một nơi chỉ có chức năng sinh học thành một “bàn thờ” nhỏ, nơi chúng ta dâng lên sự thờ phượng và cảm tạ. Nó tuyên bố rằng Chúa Giê-xu là Chúa của mọi lĩnh vực, kể cả những điều bình thường nhất.
4. Ghi Nhớ Sự Chuộc Tội Và Phước Hạnh Thuộc Linh:
Đối với Cơ Đốc nhân, bữa ăn còn gợi nhớ đến “bánh sự sống”. Chúa Giê-xu phán: “Ta là bánh của sự sống... Ta là bánh hằng sống từ trên trời xuống; nếu ai ăn bánh ấy, thì sẽ sống vô cùng.” (Giăng 6:35, 51). Khi tạ ơn Chúa về bánh vật chất, tâm trí chúng ta cũng được hướng về Đấng Christ, là nguồn sống và no đủ thật sự cho linh hồn. Nó trở thành một sự liên tưởng thiêng liêng giữa sự nuôi dưỡng thể xác và sự nuôi dưỡng thuộc linh.
Làm thế nào để biến một nghi thức thành một sự tương giao sống động? Dưới đây là một số ứng dụng thiết thực:
1. Đa Dạng Hóa Lời Cầu Nguyện:
Tránh lặp lại một cách máy móc cùng một câu. Hãy đơn sơ, chân thành và cụ thể. Có thể tạ ơn Chúa vì:
- Thực phẩm cụ thể: “Cảm ơn Chúa cho món cơm, canh, cá hôm nay...”
- Người đã chuẩn bị: “Cảm ơn Chúa cho công khó của người nấu bữa ăn này...”
- Sự cung ứng: “Cảm ơn Chúa vì Ngài đã chu cấp để chúng con có bữa ăn đầy đủ...”
- Sự hiệp một: “Cảm ơn Chúa cho chúng con được ngồi lại bên nhau trong tình yêu thương...”
Cầu nguyện ngắn gọn cũng được, miễn là xuất phát từ tấm lòng (Truyền-đạo 5:2).
2. Biến Bàn Ăn Thành Nơi Gây Dựng:
Bữa ăn chung là thời điểm quý báu cho gia đình. Lời cầu nguyện mở đầu tạo một bầu không khí bình an, biết ơn, nhắc mọi người về sự hiện diện của Chúa. Sau đó, bữa ăn có thể trở thành lúc chia sẻ, khích lệ, cầu nguyện cho nhau. Đây là cơ hội để cha mẹ dạy con cái về sự biết ơn và lòng tin cậy Chúa một cách thực tế.
3. Làm Chứng Trong Mọi Hoàn Cảnh:
Khi ăn một mình nơi công sở, hay khi dùng bữa với bạn bè, đồng nghiệp chưa tin Chúa, việc chúng ta nhẹ nhàng cúi đầu im lặng tạ ơn Chúa (nếu không tiện nói lớn) là một chứng đạo đầy quyền năng. Nó nói lên rằng đức tin của chúng ta không chỉ ở trong nhà thờ, mà chi phối mọi hành vi nhỏ nhất. Hãy làm cách tự nhiên, đừng phô trương (Ma-thi-ơ 6:5-6). Hành động đơn giản đó có thể mở ra những câu chuyện về niềm tin.
4. Kết Nối Với Tiệc Thánh:
Mỗi lần tạ ơn Chúa trước bữa ăn, hãy để nó nhắc nhở chúng ta về Bữa Tiệc Ly, về thân thể Chúa Giê-xu bị bẻ ra vì chúng ta. Điều này làm sâu sắc thêm lòng biết ơn của chúng ta, không chỉ vì bánh vật chất, mà còn vì sự cứu chuộc trọn vẹn trong Đấng Christ.
Việc cầu nguyện trước bữa ăn là một mạng lệnh ngầm của Kinh Thánh được bày tỏ qua gương mẫu của Chúa Giê-xu và các sứ đồ. Nó không phải là một “bùa chú” để thánh hóa thức ăn theo nghĩa ma thuật, cũng không phải là một nghi thức rỗng tuếch để giữ truyền thống. Trái lại, đó là một hành vi thờ phượng chân chính, một lời tuyên xưng đức tin sống động, và một sự thực hành lòng biết ơn hằng ngày. Nó liên tục đặt Chúa Giê-xu làm trung tâm của đời sống chúng ta, ngay trong những nhu cầu cơ bản nhất.
Trong một thế giới luôn vội vã, bữa ăn thường bị biến thành một hoạt động vô hồn, chỉ để nạp năng lượng. Lời cầu nguyện tạ ơn chính là chiếc neo kéo chúng ta lại, dừng chân trong sự hiện diện của Chúa, nhìn nhận ân điển Ngài, và được nuôi dưỡng cả phần xác lẫn phần hồn. Ước mong mỗi bữa ăn của chúng ta, qua lời cầu nguyện đơn sơ, sẽ trở nên một bữa tiệc nhỏ của ân điển, một lời nhắc nhở về Đấng Christ – Bánh Hằng Sống – Đấng mỗi ngày vẫn thành tín chu cấp mọi sự cho con cái Ngài.