Kinh Thánh nói gì về sự ngược đãi?

Trong một thế giới lý tưởng được dựng nên trong sự toàn hảo, khái niệm "ngược đãi" (persecution) là xa lạ. Thế nhưng, từ khi tội lỗi xâm nhập vào thế gian (Sáng-thế Ký 3), sự xung đột giữa ánh sáng và tối tăm, giữa lẽ thật và sự gian dối, giữa công bình và bất công đã trở thành một phần của thực tại nhân loại. Sự ngược đãi, xét cho cùng, là hệ quả tất yếu của sự xung đột giữa vương quốc của Đức Chúa Trời và vương quốc của thế gian. Kinh Thánh không hề tránh né chủ đề khó khăn này; trái lại, Kinh Thánh trình bày một cách chân thực, đầy đủ và đem lại niềm hy vọng sâu xa cho những ai đang chịu đựng vì danh Chúa.

Sự ngược đãi trong Kinh Thánh mang nhiều sắc thái, từ tinh vi đến tàn bạo. Có thể phân loại thành một số hình thức chính:

1. Ngược Đãi bằng Lời Nói và Sự Chế Nhạo: Đây thường là bước khởi đầu. Các tiên tri thường bị chế nhạo và bị gọi bằng những biệt hiệu miệt thị. Chúa Giê-xu cũng bị các nhà lãnh đạo tôn giáo gán cho tội "phạm thượng" và bị đám đông chế nhạo khi Ngài bị treo trên thập tự giá (Ma-thi-ơ 27:39-44). Sứ đồ Phao-lô cũng bị gọi là "hạt giống ô uế" (Công vụ 24:5).

2. Ngược Đãi về Thể Chất và Pháp Lý: Đây là sự bạo hành trực tiếp. Các tín đồ đầu tiên bị đánh đòn, bỏ tù (Công vụ 5:40, 12:4). Ê-tiên bị ném đá đến chết (Công vụ 7:54-60). Sứ đồ Giăng bị lưu đày ra đảo Bát-mô (Khải huyền 1:9).

3. Ngược Đãi về Kinh Tế và Xã Hội: Người tin Chúa bị tẩy chay, mất việc làm, bị loại khỏi hội đường (tức bị khai trừ khỏi cộng đồng tôn giáo và xã hội Do Thái), như được nhắc đến trong thư Hê-bơ-rơ 10:33-34.

4. Ngược Đãi Tinh Thần và Tâm Lý: Áp lực từ gia đình, bạn bè, sự cô lập và cảm giác bị bỏ rơi. Chúa Giê-xu đã cảnh báo rằng sự ngược đãi có thể đến từ chính những người thân trong gia đình (Ma-thi-ơ 10:34-36).

Một phân đoạn then chốt tóm lược về các hình thức ngược đãi là trong II Cô-rinh-tô 4:8-9: "Chúng tôi bị ép đủ cách, nhưng không đến cùng; bị túng thế, nhưng không ngã lòng; bị bắt bớ, nhưng không bị bỏ rơi; bị đánh đập, nhưng không bị diệt vong." Từ Hy Lạp "διωκόμενοι" (diōkomenoi) nghĩa là "bị đuổi theo, bị săn đuổi, bị bắt bớ", cho thấy tính chất chủ động và áp lực liên tục của sự ngược đãi.

Kinh Thánh chỉ ra nhiều nguyên nhân sâu xa:

1. Sự Thù Nghịch Giữa Con Rắn và Dòng Dõi Người Nữ: Ngay từ Sáng-thế Ký 3:15, Đức Chúa Trời tuyên bố sự thù nghịch giữa ma quỷ (con rắn) và dòng dõi của người nữ (Đấng Christ và những người thuộc về Ngài). Sự ngược đãi là một biểu hiện của cuộc chiến thuộc linh vĩ đại này.

2. Thế Gian Ghét Sự Sáng: Chúa Giê-xu giải thích rõ ràng trong Giăng 15:18-19: "Ví bằng thế gian ghen ghét các ngươi, thì hãy biết rằng nó đã ghét ta trước các ngươi. Nếu các ngươi thuộc về thế gian, thì thế gian sẽ yêu kẻ thuộc về mình; nhưng vì các ngươi không thuộc về thế gian, và ta đã lựa chọn các ngươi ra khỏi thế gian, bởi cớ đó thế gian ghét các ngươi." Từ "ghét" trong tiếng Hy Lạp là "μισέω" (miseō), diễn tả một sự thù địch, khinh bỉ chủ động. Người tin Chúa, với tư cách là "muối" và "sáng" (Ma-thi-ơ 5:13-14), đã vạch trần sự tối tăm và đồi bại của thế gian, khiến thế gian phản ứng bằng sự thù ghét.

3. Sự Trung Thành Với Lẽ Thật và Danh Chúa: Sự ngược đãi xảy đến vì cớ "công bình" (Ma-thi-ơ 5:10) và vì "danh Ta" (Ma-thi-ơ 10:22). Khi một người đứng về phía lẽ thật của Đức Chúa Trời, họ tự động đặt mình vào thế đối nghịch với những hệ thống, triết lý và quyền lực chống lại Ngài.

Để hiểu trọn vẹn về sự ngược đãi, chúng ta phải nhìn lên Chúa Giê-xu, Đấng hoàn toàn vô tội nhưng đã chịu sự ngược đãi tột cùng. Lời tiên tri trong Ê-sai 53:3-7 mô tả chân thực về Ngài: "Người đã bị người ta khinh dể và chán bỏ, từng trải sự buồn bực, biết sự đau ốm; bị khinh như kẻ mà người ta che mặt chẳng thèm xem; chúng ta cũng chẳng coi người ra gì. Thật người đã mang sự đau ốm của chúng ta, đã gánh sự buồn bực của chúng ta... Người bị hiếp đáp, nhưng khi chịu sự hiếp đáp chẳng hề mở miệng."

Phúc Âm ký thuật lại chi tiết sự ngược đãi Chúa phải chịu: sự phản bội (Giu-đa), chối bỏ (Phi-e-rơ), xét xử bất công, bị đánh đòn tàn nhẫn, bị đội mão gai nhạo cười, và cuối cùng là cái chết nhục nhã trên thập tự giá. Thế nhưng, phản ứng của Ngài là khuôn mẫu tuyệt đối: "Khi Ngài bị rủa, chẳng rủa lại; khi chịu khổ, chẳng hề hăm dọa, nhưng cứ phó mình cho Đấng xử đoán công bình" (I Phi-e-rơ 2:23). Từ ngữ "phó mình" (παραδιδούς - paradidous) có nghĩa là giao phó hoàn toàn, thể hiện sự tin cậy tuyệt đối vào sự công bình và chương trình của Đức Chúa Trời Cha.

Kinh Thánh không chỉ mô tả sự ngược đãi mà còn ban cho chúng ta những nguyên tắc sống còn và chiến thắng.

1. Đừng Lấy Ác Trả Ác: Đây là mệnh lệnh rõ ràng. Rô-ma 12:14 chép: "Hãy chúc phước cho kẻ bắt bớ anh em; hãy chúc phước, chớ đừng nguyền rủa." Và Rô-ma 12:17, 21: "Đừng lấy ác trả ác cho ai... Đừng để cho điều ác thắng mình, nhưng hãy lấy điều thiện thắng điều ác." Chiến thắng thật sự không phải là trả thù, mà là không để sự cay đắng và oán thù chiếm ngự lòng mình.

2. Vui Mừng và Hạnh Phước: Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng Chúa Giê-xu dạy: "Phước cho những kẻ chịu bắt bớ vì sự công bình, vì nước thiên đàng là của những kẻ ấy! Khi nào vì cớ ta mà người ta mắng nhiếc, bắt bớ, và lấy mọi điều dữ nói vu cho các ngươi, thì các ngươi được phước. Hãy vui vẻ, hớn hở, vì phần thưởng các ngươi ở trên trời sẽ lớn lắm" (Ma-thi-ơ 5:10-12). Từ "phước" (μακάριοι - makarioi) diễn tả một trạng thái hạnh phúc, được ban phước sâu xa từ nơi Đức Chúa Trời, vượt trên mọi hoàn cảnh.

3. Giao Phó Linh Hồn Cho Đấng Tạo Hóa Trung Tín: Đây là bí quyết của sự bình an. I Phi-e-rơ 4:19 khuyên: "Vậy, những kẻ chịu khổ theo ý muốn Đức Chúa Trời, hãy cứ phó linh hồn mình cho Ngài, như cho Đấng thành tín, và làm việc lành." Sứ đồ Phi-e-rơ, người từng chối Chúa, giờ đây hiểu rằng chỉ có sự giao phó hoàn toàn mới giữ được tâm trí bình an trong cơn bão tố.

4. Nhận Biết Sự Hiện Diện và Quyền Năng của Đức Thánh Linh: Chúa Giê-xu hứa rằng khi bị đem đến trước các nhà cầm quyền, chúng ta đừng lo phải nói gì, "vì trong giờ đó, Đức Thánh Linh sẽ dạy các ngươi những điều mình phải nói" (Lu-ca 12:11-12). Gương của Ê-tiên trước công luận là minh chứng hùng hồn: "...hết thảy người ngồi tại tòa công luận đều ngó chăm Ê-tiên, thấy mặt người như mặt thiên sứ vậy" (Công vụ 6:15).

Sự ngược đãi có thể không luôn mang hình thức bạo lực thể xác, nhưng vẫn hiện diện dưới nhiều dạng thức trong xã hội hiện đại.

1. Trong Gia Đình: Khi bạn là người đầu tiên tin Chúa, có thể bạn sẽ đối diện với sự chế giễu, áp lực từ người thân, hoặc bị xem là "kẻ phản bội" truyền thống. Hãy áp dụng nguyên tắc I Phi-e-rơ 3:1-2: sống đời sống đạo đức, khiêm nhường và yêu thương. Hãy để họ thấy sự thay đổi tốt đẹp trong bạn, để "không lời nói" của đời sống sẽ chinh phục họ.

2. Tại Nơi Làm Việc/Học Đường: Bạn có thể bị tẩy chay vì không tham gia những cuộc vui trụy lạc, bị chế nhạo vì giữ nguyên tắc liêm chính, hoặc bị phân biệt đối xử vì đức tin. Hãy nhớ lời khuyên của Phao-lô: "Hãy làm việc như làm cho Chúa, chớ chẳng phải cho người ta" (Cô-lô-se 3:23). Sự chuyên cần, trung thực và thái độ tích cực của bạn sẽ là chứng cớ mạnh mẽ.

3. Trong Xã Hội: Các giá trị Cơ Đốc về hôn nhân, sự sống, đạo đức thường bị công kích là lỗi thời, hẹp hòi. Thay vì tranh luận giận dữ, hãy "lấy lòng mềm mại kính sợ mà trả lời" (I Phi-e-rơ 3:15), trình bày lý do của niềm hi vọng trong bạn với sự tôn trọng.

4. Trong Sự Hiệp Một của Hội Thánh: Khi anh chị em trong Chúa chịu khổ, chúng ta được kêu gọi để "nhớ những kẻ bị tù đày... và những kẻ bị ngược đãi" (Hê-bơ-rơ 13:3). Điều này bao gồm việc cầu nguyện, viết thư động viên, hỗ trợ vật chất cho gia đình họ, và lên tiếng bảo vệ công lý khi có thể.

Cuối cùng, sức mạnh để đối diện với sự ngược đãi không đến từ sự cứng cỏi của bản thân, mà từ niềm hy vọng cánh chung vững chắc. Sứ đồ Giăng, người chịu lưu đày, đã được ban cho khải tượng về ngày chiến thắng sau cùng: "Tôi thấy một đoàn dân đông... đứng trước chiên con, mặc áo dài trắng, tay cầm nhành chà là... Đó là những kẻ đã đến nơi gian nan lớn, đã giặt và phiếu trắng áo mình trong huyết Chiên Con" (Khải huyền 7:9, 14).

Sự ngược đãi, dù đau đớn, chỉ là tạm thời. Nó không thể cướp đi sự cứu rỗi, tình yêu của Đức Chúa Trời, hay phần thưởng đời đời dành cho chúng ta (Rô-ma 8:35-39). Trái lại, nó góp phần tôi luyện đức tin, thanh luyện Hội Thánh, và làm vinh hiển Đức Chúa Trời. Như Phao-lô đã xác tín: "Vả, tôi tưởng rằng những sự đau đớn bây giờ chẳng đáng so sánh với sự vinh hiển hầu đến, là sự sẽ được bày ra trong chúng ta" (Rô-ma 8:18).

Hãy đứng vững. Hãy yêu thương. Hãy tiếp tục làm sáng danh Chúa. Vì Đấng đã đi qua con đường khổ nạn trước chúng ta, cũng chính là Đấng sẽ đưa chúng ta vào sự vinh quang đời đời với Ngài.