Kinh Thánh nói gì về sự thiếu hiểu biết?

Trong đời sống thuộc linh, sự thiếu hiểu biết là một vấn đề nghiêm trọng có thể dẫn con người xa cách Đức Chúa Trời và rơi vào những hậu quả tai hại. Kinh Thánh – Lời Đức Chúa Trời – đề cập rất nhiều đến chủ đề này, từ những cảnh báo mạnh mẽ cho đến lời hứa về sự tha thứ và khả năng được soi sáng. Bài viết này sẽ khám phá những gì Kinh Thánh dạy về sự thiếu hiểu biết, giúp chúng ta nhận diện nó và tìm cách vượt qua, để sống một đời sống đẹp ý Ngài.

1. Định nghĩa sự thiếu hiểu biết trong Kinh Thánh

Từ “thiếu hiểu biết” trong Kinh Thánh được dịch từ nhiều từ gốc Hê-bơ-rơ và Hy Lạp. Trong Cựu Ước, từ “בַּל־יָדַע” (bal yada) nghĩa là “không biết”, “không nhận thức”. Trong Tân Ước, từ “ἄγνοια” (agnoia) chỉ “sự không biết, thiếu kiến thức”; “ἀγνόημα” (agnoēma) chỉ “sự lầm lỗi do không biết”; và “ἀφροσύνη” (aphrosynē) chỉ “sự dại dột, ngu dốt”. Sự thiếu hiểu biết trong Kinh Thánh không đơn thuần là thiếu thông tin, mà còn là tình trạng tâm linh: không nhận biết Đức Chúa Trời, không hiểu biết ý muốn Ngài, và do đó dễ phạm tội.

“Vì dân Ta bị diệt vì cớ thiếu sự thông biết. Bởi ngươi bỏ sự thông biết thì ta cũng bỏ ngươi, đặng ngươi không làm thầy tế lễ cho ta nữa; bởi ngươi đã quên luật pháp của Đức Chúa Trời mình, thì ta cũng sẽ quên con cái ngươi.” (Ô-sê 4:6)

Đoạn Kinh Thánh trên cho thấy sự thiếu hiểu biết gắn liền với việc bỏ quên luật pháp Đức Chúa Trời, dẫn đến sự hủy diệt.

2. Các loại thiếu hiểu biết

Kinh Thánh phân biệt hai loại thiếu hiểu biết chính:

• Thiếu hiểu biết vô tình (không có cơ hội biết): Đây là tình trạng của những người chưa từng được nghe về Đức Chúa Trời chân thật hoặc chưa được dạy dỗ Lời Ngài. Đức Chúa Trời tỏ lòng nhân từ với họ, như lời Phao-lô rao giảng tại A-rê-ô-ba:

“Vậy thì, Đức Chúa Trời đã bỏ qua các đời ngu muội đó, mà nay biểu hết thảy các người trong mọi nơi đều phải ăn năn.” (Công vụ 17:30)

Trước khi tin Chúa, chính Phao-lô cũng tự nhận mình đã hành động trong sự ngu muội (1 Ti-mô-thê 1:13).

• Thiếu hiểu biết cố ý (từ chối chân lý): Đây là tình trạng của những người đã biết về Đức Chúa Trời nhưng cố tình không vâng theo, thậm chí chống nghịch lại. Kinh Thánh mô tả họ như những kẻ “cầm giữ lẽ thật trong sự không công bình” (Rô-ma 1:18) và sẽ bị đoán phạt nặng nề hơn.

“Vả, những kẻ không tin thì chẳng cần chi phải xét đoán họ; nhưng kẻ nào đã tin mà không vâng giữ, thì sẽ bị xét đoán nhiều hơn.” (Lu-ca 12:47-48, ý tương đồng)

3. Hậu quả của sự thiếu hiểu biết

Sự thiếu hiểu biết, đặc biệt là thiếu hiểu biết về Đức Chúa Trời, dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng:

• Xa cách Đức Chúa Trời: Ê-phê-sô 4:18 mô tả tâm trí của người ngoại đạo: “sự ngu muội ở trong họ, vì lòng họ cứng cỏi, nên trí khôn tối tăm, xa cách sự sống của Đức Chúa Trời.”
• Phạm tội và bị hủy diệt: Như đã trích dẫn ở Ô-sê 4:6, dân Chúa bị diệt vì thiếu sự thông biết.
• Sống trong sự lừa dối: Chúa Jêsus quở trách những người Sa-đu-sê: “Các ngươi lầm, vì không biết Kinh Thánh, cũng không biết quyền phép Đức Chúa Trời.” (Ma-thi-ơ 22:29). Thiếu hiểu biết Kinh Thánh khiến con người dễ bị dẫn vào sai lạc.
• Không thể làm đẹp lòng Chúa: Rô-ma 10:2-3 nói về người Do Thái: “Tôi làm chứng cho họ rằng họ có lòng sốt sắng về Đức Chúa Trời, nhưng lòng sốt sắng đó là không phải theo trí khôn. Bởi họ không nhận biết sự công bình của Đức Chúa Trời và tìm cách lập sự công bình riêng của mình, nên không chịu phục sự công bình của Đức Chúa Trời.”

4. Lòng thương xót của Đức Chúa Trời đối với sự thiếu hiểu biết

Dù sự thiếu hiểu biết dẫn đến nhiều tai họa, Đức Chúa Trời vẫn bày tỏ lòng nhân từ đối với những ai thiếu hiểu biết nhưng sẵn lòng ăn năn và tìm kiếm Ngài:

• Chúa Jêsus cầu nguyện tha thứ cho những kẻ làm hại Ngài vì họ không biết: “Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết mình làm điều gì.” (Lu-ca 23:34).
• Đức Chúa Trời bỏ qua thời kỳ ngu muội: Công vụ 17:30 cho thấy Ngài kiên nhẫn chờ đợi con người ăn năn.
• Ân điển dành cho những người hành động trong sự ngu muội: Phao-lô được thương xót vì ông đã bắt bớ Hội thánh trong lúc ngu muội chưa tin (1 Ti-mô-thê 1:13).

Tuy nhiên, lòng thương xót đó không có nghĩa là chúng ta được phép ở mãi trong sự thiếu hiểu biết. Một khi đã biết chân lý, chúng ta phải quay lại và vâng theo.

5. Lời dạy của Chúa Jêsus và các sứ đồ về sự thiếu hiểu biết

Chúa Jêsus và các sứ đồ thường xuyên đề cập đến sự thiếu hiểu biết và cách khắc phục:

• Chúa Jêsus: Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của việc biết Kinh Thánh và quyền năng Đức Chúa Trời (Ma-thi-ơ 22:29). Ngài cũng dạy rằng người ta có thể phạm tội vì không biết, nhưng vẫn phải chịu hậu quả nếu không ăn năn (Lu-ca 12:47-48).
• Phao-lô: Ông khuyên tín hữu Ê-phê-sô: “Vậy, anh em chớ trở nên như người ngu dốt, nhưng hãy hiểu rõ ý muốn của Chúa là thế nào.” (Ê-phê-sô 5:17). Trong thư Rô-ma, ông viết: “Vì tôi không muốn anh em không hay biết về các ân tứ thuộc linh” (1 Cô-rinh-tô 12:1), cho thấy sự cần thiết phải hiểu biết về các lẽ thật thuộc linh.
• Phi-e-rơ: “Nhưng anh em là dòng giống được lựa chọn, là chức thầy tế lễ nhà vua, là dân thánh, là dân thuộc về Đức Chúa Trời, hầu cho anh em rao giảng nhân đức của Đấng đã gọi anh em ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài.” (1 Phi-e-rơ 2:9). Điều này khích lệ chúng ta phải sống trong sự hiểu biết về địa vị mới của mình trong Đấng Christ.

6. Làm thế nào để vượt qua sự thiếu hiểu biết?

Kinh Thánh cung cấp nhiều phương cách để chúng ta thoát khỏi sự thiếu hiểu biết và tăng trưởng trong sự hiểu biết về Đức Chúa Trời:

• Học Lời Chúa: “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình.” (2 Ti-mô-thê 3:16). Đọc, suy gẫm và vâng giữ Lời Chúa là nền tảng của sự hiểu biết thật.
• Cầu nguyện xin sự khôn ngoan: “Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho.” (Gia-cơ 1:5).
• Được Thánh Linh dạy dỗ: “Khi nào Thần lẽ thật sẽ đến, thì Ngài dẫn các ngươi vào mọi lẽ thật.” (Giăng 16:13). Thánh Linh giúp chúng ta hiểu và áp dụng Lời Chúa.
• Học hỏi từ các tín hữu trưởng thành: “Hãy dạy dỗ khuyên bảo nhau bằng những ca vịnh, thánh thi, bài hát thiêng liêng.” (Cô-lô-se 3:16). Hội thánh là nơi chúng ta cùng nhau lớn lên trong sự hiểu biết.
• Tránh sự cố ý ngu muội: “Vậy nên, chớ trở nên vô tri, nhưng phải hiểu rõ ý muốn của Chúa là thể nào.” (Ê-phê-sô 5:17). Phải quyết tâm tìm kiếm chân lý, không tự mãn với sự thiếu hiểu biết.

7. Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần thực hành những điều sau để không rơi vào tình trạng thiếu hiểu biết:

1. Đặt việc học Kinh Thánh lên ưu tiên: Dành thời gian mỗi ngày đọc và suy ngẫm Lời Chúa. Sử dụng các công cụ như sách chú giải, bản dịch khác nhau, và tham gia các lớp học Kinh Thánh.
2. Cầu nguyện liên tục: Xin Chúa mở mắt tâm linh để hiểu Lời Ngài và ban sự khôn ngoan trong mọi quyết định.
3. Sống khiêm nhường và sẵn sàng sửa sai: Khi nhận ra mình thiếu hiểu biết về một vấn đề nào đó, hãy khiêm tốn lắng nghe lời dạy dỗ từ Kinh Thánh và từ những người trưởng thành.
4. Chia sẻ chân lý cách yêu thương: Đối với những người đang trong sự thiếu hiểu biết, chúng ta nên kiên nhẫn giải thích Lời Chúa, bày tỏ tình yêu thương và không khinh dễ họ.
5. Tránh xa sự dạy dỗ sai lạc: “Hỡi kẻ rất yêu dấu, chớ tin cậy mọi thần, nhưng hãy thử cho biết các thần có phải đến từ Đức Chúa Trời chăng.” (1 Giăng 4:1). Phải kiểm tra mọi giáo lý với Kinh Thánh.

8. Kết luận

Sự thiếu hiểu biết là kẻ thù nguy hiểm của đức tin. Kinh Thánh cảnh báo rõ ràng về hậu quả của nó nhưng cũng mở ra con đường giải thoát nhờ ân điển của Chúa Jêsus Christ. Khi chúng ta chủ động tìm kiếm sự hiểu biết về Đức Chúa Trời qua Lời Ngài, Thánh Linh sẽ dẫn dắt chúng ta vào mọi lẽ thật. Hãy sống như những con cái của sự sáng, không ngừng học hỏi và lớn lên trong sự hiểu biết Chúa, để đời sống chúng ta ngày càng phản chiếu vinh quang của Ngài.