Có sai không khi ước mong một điều gì đó?

Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ Đốc nhân đều từng đối diện với những ước mơ, khát khao, và mong muốn trong lòng. Đó có thể là ước mong về một công việc tốt, một mái ấm gia đình, sức khỏe, sự bình an, hay thậm chí là những ước muốn thuộc linh sâu sắc hơn. Một câu hỏi thường trực nảy sinh: “Có sai trái hay tội lỗi không khi tôi ước mong những điều này? Liệu ước muốn của tôi có đang cạnh tranh với ý muốn của Đức Chúa Trời?”. Để trả lời câu hỏi phức tạp này, chúng ta cần một sự nghiên cứu nghiêm túc, dựa trên nền tảng Kinh Thánh, phân biệt rõ ràng giữa “ước mong” (desire) theo ý Chúa và “dục vọng” (lust/covetousness) xuất phát từ xác thịt.

Trước hết, chúng ta phải hiểu rằng bản thân khả năng “ước mong” là một món quà từ Đấng Tạo Hóa. Con người được tạo dựng giống như hình ảnh Ngài (Sáng thế ký 1:27), và điều này bao gồm cả ý chí, cảm xúc và những khát vọng. Chính Chúa Giê-xu cũng bày tỏ những ước muốn trong lòng Ngài (Lu-ca 22:15). Vấn đề then chốt không nằm ở sự tồn tại của ước muốn, mà nằm ở đối tượng, động cơ, và thẩm quyền của ước muốn đó.

Trong nguyên ngữ Hy Lạp (Greek), có hai từ quan trọng giúp chúng ta phân biệt:

• ἐπιθυμία (epithymia): Thường được dịch là “ham muốn, dục vọng, sự thèm khát.” Từ này mang tính trung lập, nhưng thường nghiêng về nghĩa tiêu cực trong Tân Ước, chỉ sự ham muốn xuất phát từ xác thịt, đối nghịch với Thánh Linh (Ga-la-ti 5:16-17).
• θέλημα (thelēma): Thường được dịch là “ý muốn, ý định.” Từ này thường chỉ về ý muốn có chủ đích, ý chí. Ý muốn của Đức Chúa Trời là thelēma Theou.

Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Hebrew), từ תַּאֲוָה (ta’avah) cũng có phạm vi tương tự, vừa có thể chỉ “ước muốn mãnh liệt” (Thi thiên 21:2), vừa có thể chỉ “sự tham muốn tội lỗi” (Dân số ký 11:4).

Như vậy, Kinh Thánh không lên án mọi ước muốn. Thay vào đó, Kinh Thánh kêu gọi chúng ta thanh lọc và đặt để những ước muốn dưới thẩm quyền của Đấng Christ. Gia-cơ đã chỉ ra tiến trình sa ngã của dục vọng: “Nhưng mỗi người bị cám dỗ khi mắc tư dục xui giục mình. Đoạn, tư dục đã cưu mang sanh ra tội ác; tội ác đã trọn, sanh ra sự chết” (Gia-cơ 1:14-15). “Tư dục” ở đây chính là epithymia – thứ ham muốn không được kiểm soát, dẫn dắt bởi bản ngã.

Kinh Thánh cảnh báo rõ ràng về những loại ước mong dẫn đến sự hủy diệt. Chúng ta có thể tổng hợp thành vài nhóm chính:

1. Ước Mong Xuất Phát Từ Lòng Tham (Tham Lam): Đây là sự vi phạm rõ ràng điều răn thứ mười: “Ngươi chớ tham…” (Xuất Ê-díp-tô ký 20:17). Sứ đồ Phao-lô gọi lòng tham là sự thờ hình tượng (Cô-lô-se 3:5). Câu chuyện về A-can (Giô-suê 7), A-ghê (2 Sa-mu-ên 11) hay Gieê-xi trong Công vụ 8:18-23 đều minh họa cho hậu quả thảm khốc của ước muốn chiếm hữu trái phép.

2. Ước Mong Tìm Kiếm Sự Thỏa Mãn Xác Thịt, Đối Nghịch Với Thánh Linh: “Vả, các việc làm của xác thịt là rõ ràng lắm: ấy là gian dâm, ô uế, luông tuồng, thờ hình tượng, phù phép, thù oán, tranh đấu, ghen ghét, buồn giận, cãi lẫy, bất bình, bè đảng, ganh gổ, say sưa, mê ăn uống, cùng các sự khác giống như vậy…” (Ga-la-ti 5:19-21). Những “ước mong” thuộc loại này xuất phát từ bản chất tội lỗi cũ, không được Đức Thánh Linh dẫn dắt.

3. Ước Mong Để Thỏa Mãn Đam Mê Cá Nhân Mà Không Quan Tâm Đến Ý Chúa: Đây là lời cảnh cáo nghiêm khắc trong sách Gia-cơ: “Anh em cầu xin mà không nhận được, là vì cầu xin trái lẽ, để dùng trong tư dục mình vậy” (Gia-cơ 4:3). Ước muốn có thể là điều tốt (như thành công, của cải), nhưng nếu động cơ chỉ là để “phung phí trong sự vui chơi” của bản thân, tách rời khỏi mục đích vinh hiển Đức Chúa Trời, thì đó vẫn là một lời cầu xin “trái lẽ.”

4. Ước Mong Được Giống Như Người Khác, Phủ Nhận Sự Quan Phòng Của Chúa: Dân Y-sơ-ra-ên trong đồng vắng đã “có những người tham dục” (Dân số ký 11:4), ước ao trở lại với chế độ nô lệ ở Ai Cập để được ăn cá dư dật. Ước muốn này bắt nguồn từ sự thiếu lòng tin cậy nơi sự chu cấp và kế hoạch của Đức Chúa Trời. Họ muốn một “sự tốt” tầm thường hơn là “sự tốt nhất” mà Đức Chúa Trời đã định.

Ngược lại, Kinh Thánh tràn ngập những lời hứa và gương mẫu về những ước mong lành mạnh, thánh khiết, được Chúa đáp lời.

1. Ước Mong Tìm Kiếm Chúa Và Sự Công Bình Của Ngài: “Phước cho những kẻ đói khát sự công bình, vì sẽ được no đủ!” (Ma-thi-ơ 5:6). Đây là một ước muốn thuộc linh tích cực, được Chúa Giê-xu trực tiếp tuyên bố là có phước. Thi thiên 42:1 diễn tả: “Như con nai cái thèm khát khe nước, linh hồn tôi cũng thèm khát Chúa như vậy.” Ước mong này là dấu hiệu của sự sống thuộc linh chân thật.

2. Ước Mong Những Điều Tốt Lành Được Đặt Trong Bối Cảnh Mối Quan Hệ Với Chúa: Lời hứa quý báu trong Thi thiên 37:4: “Khá vui mừng nơi Đức Giê-hô-va, thì Ngài sẽ ban cho ngươi điều lòng mình ao ước.” Chìa khóa nằm ở cụm từ “vui mừng nơi Đức Giê-hô-va” (delight yourself in the LORD). Khi Chúa là niềm vui, sự đam mê tối thượng của chúng ta, thì những ước muốn trong lòng chúng ta sẽ dần được Ngài uốn nắn, điều chỉnh để phù hợp với ý muốn và bản tính tốt lành của Ngài. Lúc đó, điều chúng ta ước mong chính là điều Ngài muốn ban cho.

3. Ước Mong Phục Vụ, Gây Dựng Và Yêu Thương Người Khác: Những ước muốn vì lợi ích của người khác và vì sự phát triển của Hội Thánh luôn được Chúa trân quý. Phao-lô ước ao cho đồng bào mình được cứu (Rô-ma 10:1). Ông cũng khích lệ chúng ta “hãy khao khát những sự ban cho thiêng liêng” (1 Cô-rinh-tô 14:1), đặc biệt là sự nói tiên tri để gây dựng Hội Thánh.

4. Ước Mong Được Gần Chúa Hơn Và Trở Nên Giống Đấng Christ: Đây là ước muốn trung tâm của đời sống Cơ Đốc. “Hỡi anh em, tôi không tưởng rằng mình đã đạt đến mục đích, nhưng tôi cứ làm một điều: quên lửng sự ở đằng sau, mà bươn theo sự ở đằng trước, tôi nhắm mục đích mà chạy…” (Phi-líp 3:13-14). Sự “bươn theo” này chính là một ước mong mãnh liệt, một khát khao thuộc linh được Chúa Thánh Linh đặt để trong lòng tín hữu.

Không có gương mẫu nào rõ ràng hơn về sự cân bằng giữa ước muốn chân thật và sự phục tùng thánh ý bằng Chúa Giê-xu trong vườn Ghết-sê-ma-nê. Ngài bày tỏ ước muốn tự nhiên, chân thành của mình: “Lạy Cha, nếu Cha muốn, xin cất chén nầy khỏi tôi!” (Lu-ca 22:42). Ngài không giả vờ không sợ hãi hay không muốn tránh khỏi sự đau đớn khủng khiếp của thập tự giá. Ngài có một ước mong.

Nhưng Ngài đã kết thúc lời cầu nguyện bằng một sự đầu phục trọn vẹn: “Song, xin ý Cha được nên, chớ không theo ý tôi!” (Lu-ca 22:42). Ước muốn cá nhân của Ngài đã được đặt dưới và quy phục trước ý muốn tối cao, yêu thương và khôn ngoan của Đức Chúa Trời Cha. Đây chính là khuôn mẫu cho mọi ước mong của chúng ta: được bày tỏ chân thật, nhưng luôn được đặt trong khuôn khổ “xin ý Cha được nên.”

Làm thế nào để áp dụng những nguyên tắc Kinh Thánh này vào đời sống hằng ngày? Dưới đây là một vài bước thực hành:

1. Kiểm Tra Động Cơ Bằng Lời Chúa và Cầu Nguyện: Trước bất kỳ ước mong mãnh liệt nào, hãy tự vấn:

• Ước mong này có xuất phát từ lòng tham, sự đố kỵ, hay tìm kiếm sự thỏa mãn xác thịt không? (Đối chiếu với Ga-la-ti 5:19-21).
• Nếu tôi nhận được điều này, nó có đưa tôi đến gần Chúa hơn hay kéo tôi xa Ngài? Nó có gây dựng đời sống tôi và người khác không?
• Tôi có sẵn lòng từ bỏ nó nếu Chúa tỏ ý muốn khác không? (Tấm lòng của Đa-vít khi không được xây đền thờ – 2 Sa-mu-ên 7).

Hãy cầu xin Chúa, như Đa-vít: “Hỡi Đức Giê-hô-va, xin hãy dò xét tôi, và thử thách tôi; hãy luyện lọc lòng tôi và tâm tánh tôi” (Thi thiên 26:2).

2. Biến Ước Mong Thành Lời Cầu Nguyện Trong Sự Phó Thác: Đừng chỉ ấp ủ ước mong trong lòng hoặc tìm cách đạt được nó bằng mọi giá. Hãy thành thật trình dâng nó lên cho Chúa. Hãy cầu nguyện với thái độ của Chúa Giê-xu: “Con thật lòng ước mong điều A, nhưng Cha ơi, con phó thác nó trong tay Ngài. Ý Cha là tốt nhất.” Hãy nhớ lời hứa trong Phi-líp 4:6-7.

3. Tìm Kiếm Sự Hướng Dẫn Qua Lời Chúa và Sự Khôn Ngoan Từ Hội Thánh: Nhiều khi ước mong của chúng ta mâu thuẫn với những nguyên tắc rõ ràng trong Kinh Thánh (ví dụ: ước muốn kết hôn với người không cùng đức tin – 2 Cô-rinh-tô 6:14). Hãy để Lời Chúa làm tiêu chuẩn tối cao. Đồng thời, chia sẻ với những anh chị em trưởng thành trong đức tin để nhận lời khuyên khôn ngoan (Châm ngôn 11:14).

4. Tập Trung Vào Người Ban Cho Hơn Là Món Quà: Điều nguy hiểm nhất là chúng ta yêu mến phước hạnh hơn Đấng ban phước. Hãy nuôi dưỡng lòng “vui mừng nơi Đức Giê-hô-va” (Thi thiên 37:4) mỗi ngày. Khi mối tương giao với Chúa ngọt ngào, chúng ta sẽ tìm thấy sự thỏa lòng sâu xa trong chính Ngài, và những ước mong khác sẽ chiếm vị trí tương đối đúng đắn.

Có sai không khi ước mong một điều gì đó? Câu trả lời Kinh Thánh là: Không, bản thân ước mong không sai. Ước mong là một phần của sự sống. Tuy nhiên, chúng ta được kêu gọi để trở nên những người quản lý khôn ngoan cho những ước mong trong lòng mình. Hãy can đảm trình bày mọi ước muốn của mình lên cho Chúa, Đấng thấu biết lòng chúng ta. Hãy để Ngài, qua Lời Ngài và Thánh Linh Ngài, thanh luyện, uốn nắn, và đôi khi thay đổi những ước mong ấy.

Cuối cùng, hãy sống với ước mong lớn nhất mà Phao-lô đã bày tỏ: “Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi; nay tôi còn sống trong xác thịt, ấy là tôi sống trong đức tin của Con Đức Chúa Trời, là Đấng đã yêu tôi, và phó chính mình Ngài vì tôi” (Ga-la-ti 2:20). Khi Đấng Christ sống trong chúng ta, chính những ước muốn thánh khiết của Ngài sẽ dần trở thành ước muốn của chúng ta. Trong sự đầu phục đó, chúng ta tìm thấy tự do đích thực và niềm vui trọn vẹn.