Có Nên Tổ Chức Ngày Của Mẹ Trong Cơ Đốc Giáo?
Trong xã hội hiện đại, Ngày của Mẹ (Mother’s Day) đã trở thành một dịp được nhiều người trên thế giới kỷ niệm để bày tỏ lòng biết ơn đối với người mẹ. Tuy nhiên, đối với Cơ đốc nhân, một câu hỏi quan trọng được đặt ra: Liệu việc tổ chức Ngày của Mẹ có phù hợp với niềm tin và lời dạy của Kinh Thánh không? Đây không chỉ là vấn đề văn hóa thuần túy, mà còn là cơ hội để chúng ta soi xét mọi truyền thống dưới ánh sáng Lời Chúa (Công vụ 17:11). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích nguồn gốc, ý nghĩa Kinh Thánh về chữ “Hiếu”, và đưa ra những nguyên tắc ứng dụng cho đời sống đức tin.
Ngày của Mẹ hiện đại có nguồn gốc chủ yếu từ Hoa Kỳ vào đầu thế kỷ 20, do bà Anna Jarvis vận động nhằm tôn vinh người mẹ của bà và tình mẫu tử nói chung. Năm 1914, Tổng thống Woodrow Wilson chính thức công nhận Ngày của Mẹ là ngày quốc lễ. Cần phân biệt rõ điều này với các lễ hội tôn vinh mẹ trong các nền văn hóa cổ đại (như Hy Lạp, La Mã) thường gắn với việc thờ cúng các nữ thần – một điều hoàn toàn trái với giáo lý Cơ đốc (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:3).
Ngày nay, ngày lễ này đã bị thương mại hóa nặng nề, trọng tâm thường bị chuyển dịch khỏi tình yêu thương chân thật sang các nghi thức vật chất. Là Cơ đốc nhân, chúng ta được kêu gọi “đừng làm theo đời nầy” (Rô-ma 12:2). Do đó, việc đầu tiên là phải xem xét liệu một ngày lễ có nguồn gốc và cách thức tổ chức hiện tại có đang tôn vinh Chúa và phù hợp với chân lý Ngài hay không.
Trọng tâm của vấn đề không nằm ở tên gọi “Ngày của Mẹ”, mà ở nguyên tắc vĩnh cửu về bổn phận của con cái đối với cha mẹ. Đây là giáo lý xuyên suốt Kinh Thánh.
1. Điều Răn Thứ Năm – Nền Tảng Cho Mối Quan Hệ Gia Đình:
“Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi, hầu cho ngươi được sống lâu trên đất mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho” (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:12). Điều răn này là một trong Mười Điều Răn, đặt trong mối quan hệ giữa con người với nhau, nhưng lại có một lời hứa đặc biệt về phước hạnh. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ “hiếu kính” (kabed כַּבֵּד) mang nghĩa “làm nặng, làm vinh hiển, tôn trọng”. Nó không chỉ là thái độ bên trong mà phải thể hiện ra bằng hành động cụ thể, thiết thực.
2. Lời Dạy Của Chúa Giê-xu Và Sứ Đồ Phao-lô:
Chúa Giê-xu đã nhắc lại và làm sâu sắc thêm điều răn này, đồng thời cảnh báo thái độ hình thức, lấy truyền thống hủy bỏ điều răn của Đức Chúa Trời (Mác 7:9-13). Sứ đồ Phao-lô cũng xác nhận đây là “điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa” (Ê-phê-sô 6:2). Trong phân đoạn Ê-phê-sô 6:1-4, ông đưa ra mệnh lệnh rõ ràng cho con cái (“hãy vâng lời cha mẹ mình trong Chúa”) và cho cha mẹ (“đừng chọc giận con cái mình”). Mối quan hệ này là song phương và được đặt trong khuôn khổ “trong Chúa”.
3. Sự Hiếu Kính Thể Hiện Qua Hành Động Cụ Thể:
Kinh Thánh không dạy chúng ta tôn vinh cha mẹ chỉ một ngày trong năm. Thay vào đó, nó mô tả một đời sống hiếu kính liên tục. Sách Châm ngôn đầy rẫy những lời khuyên như: “Hãy nghe lời cha đã sanh ra con, chớ khinh bỉ mẹ con khi người trở nên già yếu” (Châm ngôn 23:22). Chúa Giê-xu, trên thập tự giá, đã thể hiện sự hiếu thảo mẫu mực khi giao phó mẹ Ngài là Ma-ri cho sứ đồ Giăng chăm sóc (Giăng 19:26-27).
Kinh Thánh tôn vinh vai trò và đức hạnh của người mẹ một cách sâu sắc và thường xuyên, vượt xa khỏi ý nghĩa của một “ngày lễ”.
• Người mẹ tin kính (Ê-unice và Lô-ít): Sứ đồ Phao-lô nhắc đến đức tin chân thật của Ti-mô-thê, “ở trước trong bà ngoại ngươi là Lô-ít, và trong mẹ ngươi là Ê-unice” (2 Ti-mô-thê 1:5). Đây là sự kế thừa và dạy dỗ đức tin qua các thế hệ, một phước hạnh lớn hơn mọi món quà vật chất.
• Người mẹ cầu nguyện (An-ne): Bà An-ne, mẹ của tiên tri Sa-mu-ên, là tấm gương về sự cầu nguyện, khấn nguyện và dâng con mình cho Chúa (1 Sa-mu-ên 1:27-28). Sự tôn trọng dành cho bà không đến từ một nghi thức hàng năm, mà từ chính đời sống cầu nguyện và phó thác của bà.
• Người nữ đức hạnh (Châm ngôn 31): Cả chương 31 sách Châm ngôn là bài ca ngợi về “người nữ tài đức”. Đặc điểm của người nữ này không phải là được con cái tặng quà một năm một lần, mà là được chồng và con cái ngợi khen và ghi nhận công lao hàng ngày: “Con cái nổi lên và xưng nó có phước; Chồng nó cũng khen ngợi nó” (Châm ngôn 31:28). Sự tôn vinh này mang tính liên tục và xuất phát từ chính cuộc sống phục vụ của bà.
Từ những phân tích trên, chúng ta có thể đưa ra những nguyên tắc để áp dụng:
1. Nguyên Tắc Tự Do Và Sự Xét Đoán Riêng:
Kinh Thánh không cấm, cũng không truyền lệnh cử hành Ngày của Mẹ. Điều này rơi vào phạm trù “sự xét đoán riêng” (Rô-ma 14:5). Một Cơ đốc nhân có thể chọn tổ chức ngày này như một cơ hội đặc biệt để bày tỏ lòng biết ơn, trong khi vẫn giữ thái độ hiếu kính hàng ngày. Tuy nhiên, điều cốt yếu là động cơ và cách thức phải làm sáng danh Chúa (1 Cô-rinh-tô 10:31).
2. Cảnh Báo Chống Lại Sự Hình Thức Và Thương Mại Hóa:
Chúng ta phải cảnh giác, không để ngày này trở thành sự chu toàn hình thức, nơi con cái “trả nợ” tình cảm bằng một bó hoa hay món quà đắt tiền, rồi bỏ mặc cha mẹ trong sự cô đơn suốt phần năm còn lại. Điều này trái với tinh thần hiếu kính liên tục. Chúa Giê-xu đã quở trách những người Pha-ri-si vì “vì cớ truyền thống mình mà bỏ lời Đức Chúa Trời” (Mác 7:13).
3. Mở Rộng Sự Tôn Kính Cho Mọi Người Mẹ Thuộc Linh Và Người Cao Tuổi:
Lời dạy “hãy kính kẻ cả tuổi” (Lê-vi Ký 19:32) và “đừng quên việc làng và sự ban cho” (Hê-bơ-rơ 13:16) nhắc chúng ta rằng tình yêu thương không chỉ giới hạn trong gia đình ruột thịt. Hội Thánh có thể nhân dịp này để tôn vinh và chăm sóc những góa phụ, người mẹ đơn thân, hay những bà mẹ lớn tuổi trong Hội Thánh, thực thi đức tin thuần khiết (Gia-cơ 1:27).
Thay vì chỉ tập trung vào một ngày, dưới đây là những cách thiết thực để sống tinh thần “hiếu kính” mỗi ngày:
1. Vâng Lời Và Tôn Trọng (Khi Còn Ở Chung): Đây là mệnh lệnh trực tiếp cho con cái (Ê-phê-sô 6:1). Sự vâng lời và thái độ tôn trọng là biểu hiện cụ thể của lòng hiếu kính.
2. Chăm Sóc Vật Chất Và Tinh Thần Khi Cha Mẹ Tuổi Già: “Hãy học làm điều lành, kiếm công bình; đỡ đần kẻ bị hà hiếp, làm công bình cho kẻ mồ côi, bênh vực quyền lợi của người góa bụa” (Ê-sai 1:17). Việc chăm sóc cha mẹ già yếu là trách nhiệm thiêng liêng (1 Ti-mô-thê 5:4, 8). Đây là “của lễ” đẹp lòng Chúa.
3. Cầu Nguyện Cho Cha Mẹ: Đây là hành động thuộc linh mạnh mẽ nhất. Cầu nguyện cho sức khỏe, sự bình an, và nhất là sự cứu rỗi của cha mẹ nếu họ chưa tin Chúa.
4. Bày Tỏ Lòng Biết Ơn Bằng Lời Nói Và Hành Động: “Hãy cảm tạ trong mọi sự” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:18). Một lời cảm ơn, một cuộc điện thoại, một bữa cơm chung, sự giúp đỡ việc nhà… đều là những “món quà” quý giá hơn mọi thứ vật chất.
5. Sống Một Đời Sống Công Chính: Đối với cha mẹ là tín hữu, không có niềm vui nào lớn hơn việc thấy con cái mình “bước đi trong lẽ thật” (3 Giăng 1:4). Một đời sống đẹp lòng Chúa là sự hiếu kính cao nhất.
Vậy, có nên tổ chức Ngày của Mẹ trong Cơ đốc giáo? Câu trả lời không phải là “có” hay “không” tuyệt đối, mà là “như thế nào” và “với tinh thần nào”. Nếu xem đó chỉ là một nghi thức văn hóa thế tục mang tính hình thức và thương mại, thì chúng ta đã đánh mất ý nghĩa thật. Nhưng nếu chúng ta xem đó là một cơ hội đặc biệt trong tinh thần hiếu kính liên tục mà Kinh Thánh dạy, để nhấn mạnh, bày tỏ tình yêu và lòng biết ơn cách cụ thể hơn, thì nó có thể trở thành một dịp tốt.
Điểm then chốt là: Đừng để một ngày lễ thế tục thay thế cho bổn phận thánh hàng ngày. Sự hiếu kính cha mẹ là mệnh lệnh của Đức Chúa Trời, đi kèm với lời hứa phước hạnh. Hãy để tình yêu thương, sự phục vụ, lời cầu nguyện và lòng biết ơn của chúng ta đối với mẹ – và cha – luôn dư dật mỗi ngày, “vì sự yêu thương hay che đậy vô số tội lỗi” (1 Phi-e-rơ 4:8).
Cuối cùng, hãy nhớ rằng mọi mối quan hệ trên đất, dầu quý báu đến đâu, cũng phải được đặt dưới mối quan hệ với Thiên Chúa. Chúa Giê-xu phán: “Ai yêu cha mẹ hơn ta thì không đáng cho ta; ai yêu con trai hay là con gái hơn ta thì cũng không đáng cho ta” (Ma-thi-ơ 10:37). Chúng ta yêu và hiếu kính cha mẹ tốt nhất khi chúng ta đặt Chúa Giê-xu Christ làm trung tâm của đời sống gia đình mình.