Sảy Thai: Nỗi Đau, Sự Sống và Niềm Hy Vọng Theo Lăng Kính Kinh Thánh
Trong hành trình đức tin, có những nỗi đau thầm lặng và sâu kín mà người ta thường ngại nói ra, trong đó có nỗi đau mất mát do sảy thai. Khác với nhiều vấn đề khác, Kinh Thánh không có một luận giải trực tiếp và có hệ thống về hiện tượng sảy thai theo nghĩa y học hiện đại. Tuy nhiên, Lời Chúa vẫn chiếu sáng rõ ràng vào những khía cạnh then chốt xoay quanh bi kịch này: giá trị thiêng liêng của sự sống từ trong lòng mẹ, thực tại của nỗi đau và sự thương xót của Đức Chúa Trời dành cho những tấm lòng tan vỡ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá các nguyên tắc Kinh Thánh liên quan, mang đến một cái nhìn đầy đủ, vừa chân thực với nỗi đau, vừa kiên vững trên nền tảng ân điển và lời hứa của Đức Chúa Trời.
Để hiểu thấu đáo nỗi đau mất mát, trước hết chúng ta phải hiểu giá trị của điều đã mất trong mắt Đức Chúa Trời. Kinh Thánh xác quyết mạnh mẽ rằng sự sống con người bắt đầu từ lúc thụ thai và mang giá trị thiêng liêng.
- Thi Thiên 139:13-16 là phân đoạn then chốt: "Vì chính Chúa nắn nên tâm thần tôi, Dệt thành tôi trong lòng mẹ tôi... Mắt Chúa đã thấy thể chất vô hình của tôi; Số các ngày định cho tôi, Đã biên vào sổ Chúa trước khi chưa có một ngày trong các ngày ấy." Tác giả Đa-vít dùng động từ "dệt" (tiếng Hê-bơ-rơ: rakam רקם), một hành động tỉ mỉ, có chủ đích và sáng tạo. Đời sống trong bụng mẹ không phải là một "vật thể tiềm năng" mà là một con người đang được Đức Chúa Trời cách riêng tạo dựng.
- Giê-rê-mi 1:5 khẳng định: "Trước khi ta tạo nên ngươi trong lòng mẹ, ta đã biết ngươi rồi; Trước khi ngươi sanh ra, ta đã biệt riêng ngươi..." Sự kêu gọi và mục đích của Đức Chúa Trời cho Giê-rê-mi đã có từ trước khi ông được hình thành. Điều này nhấn mạnh rằng thai nhi mang đầy đủ nhân vị và sự định trước trong chương trình của Đức Chúa Trời.
- Lu-ca 1:41, 44 ghi lại cảnh thai nhi Giăng (Báp-tít) "nhảy mừng" trong lòng mẹ Ê-li-sa-bét khi nghe lời chào của Mary, mẹ của Chúa Giê-xu. Phản ứng này cho thấy sự nhận thức và cảm xúc trong bụng mẹ, một bằng chứng mạnh mẽ về sự sống độc lập và có tâm linh.
Do đó, sự mất mát một thai nhi không đơn thuần là mất đi một "khả năng" hay "mô tế bào", nhưng là mất đi một mạng sống con người độc nhất mà chính Đức Chúa Trời đang dệt nên. Hiểu được điều này giúp chúng ta thấu cảm chiều sâu nỗi đau và cũng trân trọng sự sống cách đúng đắn.
Một phân đoạn thường được viện dẫn khi nói đến vấn đề này là Xuất Ê-díp-tô Ký 21:22-25. Trong bối cảnh luật hình sự, phân đoạn này quy định: "Khi người ta đánh lộn, và xô nhằm một người đàn bà có nghén, làm cho sảo thai... Nếu có tổn hại chi, thì phải lấy mạng đền mạng..." Ở đây, từ Hê-bơ-rơ được dùng cho "sảo thai" (yatsa' יצא) có thể dịch là "đứa con ra/ sinh non". Quan trọng hơn, luật này xem sự tổn hại đến thai phụ và thai nhi là nghiêm trọng, và hình phạt ("mạng đền mạng") áp dụng nếu có hậu quả chết người, cho thấy sự sống của thai nhi được luật pháp Đức Chúa Trời bảo vệ một cách nghiêm túc.
Ngoài ra, Cựu Ước cũng ghi lại những lời than khóc chung về sự mất mát con cái, có thể bao hàm cả việc mất con khi còn nhỏ hoặc chưa chào đời:
- Gióp 3:11, 16: Trong cơn đau đớn cùng cực, Gióp kêu lên: "Hoặc là vì cớ gì lúc ra khỏi lòng mẹ, tôi chẳng thác? ... Hay là tôi đã như cái thai bị giấu, như các con trẻ không thấy ánh sáng?" Lời than này phản ánh một thực tế đau lòng đã tồn tại từ xưa và được Kinh Thánh ghi nhận cách chân thực.
- Thi Thiên 58:8 dùng hình ảnh: "Nguyện chúng nó như con ốc sên chảy ra tan tành, Như thai sảo của người đàn bà không thấy mặt trời!" Hình ảnh này, dù được dùng trong ngữ cảnh cầu nguyện cho kẻ áp bức, cũng cho thấy sự hiểu biết phổ biến về bi kịch của một thai nhi không thể chào đời.
Các phân đoạn này không cung cấp một "giáo lý về sảy thai", nhưng chúng thừa nhận thực tại của nỗi đau và sự mất mát ấy, đồng thời khẳng định giá trị của sự sống thai nhi trong cái nhìn của Đức Chúa Trời.
Đức Chúa Trời của Kinh Thánh không phải là một Đấng xa cách, dửng dưng trước nỗi đau của con dân Ngài. Ngài là "Đức Chúa Trời của mọi sự yên ủi" (2 Cô-rinh-tô 1:3).
- Chúa Giê-xu, Đấng đồng công trong mọi sự đau đớn: Sứ đồ Phi-e-rơ mô tả Chúa là Đấng "mang lấy tội lỗi chúng ta trong thân thể Ngài trên cây gỗ" (1 Phi-e-rơ 2:24). Ngài đã trải qua sự từ bỏ, đau đớn thể xác lẫn tinh thần tột cùng. Vì vậy, Ngài thấu hiểu mọi nỗi đau, kể cả nỗi đau mất mát thầm lặng này. Hê-bơ-rơ 4:15 khẳng định: "Vì chúng ta không có thầy tế lễ thượng phẩm chẳng có thể cảm thương sự yếu đuối chúng ta, bèn có một thầy tế lễ bị thử thách trong mọi việc cũng như chúng ta, song chẳng phạm tội." Bạn có thể đến với Ngài trong sự thành thật, thậm chí với sự giận dữ, thất vọng hay trống rỗng.
- Vai trò của Hội Thánh - Sự "gánh vác" gánh nặng: Ga-la-ti 6:2 dạy: "Hãy mang lấy gánh nặng cho nhau, như vậy anh em sẽ làm trọn luật pháp của Đấng Christ." Cộng đồng đức tin được kêu gọi để hiện diện, lắng nghe, và đồng cảm thay vì đưa ra những lời giải thích giáo điều hay phán xét. Sự hiện diện yên lặng, đầy yêu thương có sức an ủi lớn lao (Gióp 2:13).
- Quyền được than khóc: Kinh Thánh dành trọn một sách — Sách Ca Thương — để than khóc về sự mất mát. Chúa Giê-xu cũng khóc trước cái chết của La-xa-rơ (Giăng 11:35). Than khóc không phải là thiếu đức tin, mà là một phản ứng tự nhiên và lành mạnh trước mất mát. Truyền đạo 3:4 nói: "Một kỳ khóc, một kỳ cười; Một kỳ than vãn, một kỳ nhảy múa."
Hai câu hỏi lớn nhất thường trỗi lên sau bi kịch sảy thai là: "Đứa bé bây giờ ở đâu?" và "Có phải tôi đã phạm tội gì nên bị hình phạt này không?"
1. Về số phận của thai nhi: Kinh Thánh không nói rõ ràng về số phận của những trẻ chưa kịp sinh ra. Tuy nhiên, dựa trên bản tính yêu thương, công bình và thương xót của Đức Chúa Trời (Phục truyền 32:4; Thi Thiên 136), cùng với sự dạy dỗ về lòng nhân từ Ngài dành cho trẻ nhỏ (Ma-thi-ơ 19:14), nhiều nhà thần học Tin Lành tin tưởng rằng những sinh linh ấy ở trong sự chăm sóc đầy yêu thương và an toàn của Chúa. Đa-vít, sau khi con trai mới sinh qua đời, đã nói: "Ta đi đến nó, thì nó không trở lại cùng ta" (2 Sa-mu-ên 12:23). Câu này thể hiện niềm tin về một cuộc gặp lại trong cõi đời đời. Chúng ta có thể phó thác những điều không biết chắc cho lòng nhân từ trọn vẹn của Đức Chúa Trời.
2. Về nguyên nhân và sự trách tội: Trong thời Tân Ước, Chúa Giê-xu đã bác bỏ quan niện cho rằng tai họa là do tội lỗi cá nhân gây ra (xem Giăng 9:1-3). Sống trong một thế giới sa ngã, thân thể chúng ta và cả tạo vật đều "bị hư nát" (Rô-ma 8:20-22), nên bệnh tật, rủi ro và những bi kịch như sảy thai có thể xảy ra mà không nhất thiết là một sự đoán phạt trực tiếp từ Chúa. Thay vì dằn vặt tìm lỗi ở bản thân, chúng ta được mời gọi chạy đến với Đấng có thể "khiến mọi sự hiệp lại làm ích" (Rô-ma 8:28) ngay cả trong nỗi đau.
Niềm hy vọng tối hậu nằm ở sự sống lại và trời mới đất mới (Khải Huyền 21:1-5), nơi "Đức Chúa Trời sẽ lau hết nước mắt... sẽ không có sự chết, cũng không có than khóc, kêu ca, hay là đau đớn nữa." Đây là lời hứa rằng mọi nỗi đau, mọi mất mát sẽ được giải quyết trọn vẹn và vĩnh viễn trong Đấng Christ.
- Cho người trực tiếp trải qua mất mát:
- Hãy thành thật với Chúa: Cầu nguyện, khóc lóc, thậm chí chất vấn Ngài trong nỗi đau. Đức Chúa Trời đủ lớn để đón nhận tất cả (Thi Thiên 62:8).
- Tìm kiếm sự nâng đỡ: Đừng cô lập bản thân. Hãy tìm đến một người bạn đức tin trưởng thành, mục sư hoặc chuyên gia tư vấn Cơ Đốc để được lắng nghe và cầu nguyện cùng.
- Cho phép bản thân có thời gian: Quá trình hàn gắn cần thời gian. Đừng ép bản thân phải "vượt qua nhanh" hoặc "vui lên" vì áp lực từ người khác.
- Cho gia đình và Hội Thánh:
- Hiện diện hơn là giảng giải: Một cái ôm, một bữa ăn được mang đến, hay sự im lặng đồng cảm có giá trị hơn ngàn lời nói.
- Tránh những câu nói gây tổn thương vô ý: Như "Rồi sẽ có đứa khác", "Có lẽ Chúa thấy chưa phải lúc", "Ít ra em chưa biết nó". Thay vào đó, hãy nói: "Tôi rất tiếc về sự mất mát của bạn", "Tôi ở đây với bạn", hoặc "Tôi sẽ cầu nguyện cho bạn".
- Tưởng nhớ và công nhận sự mất mát: Có thể cầu nguyện với cặp vợ chồng, ghi nhận ngày kỷ niệm, hoặc có một hành động nhỏ để tưởng nhớ đứa bé (một cây non, một món quà nhỏ). Điều này giúp xác nhận rằng sự sống ấy là có thật và có giá trị.
Sảy thai là một nỗi đau thầm lặng, phức tạp, xen lẫn cảm xúc về thể xác, tâm lý và tâm linh. Kinh Thánh, dù không có một chuyên luận về đề tài này, lại cung cấp cho chúng ta một nền tảng vững chắc để đối diện: Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa trân quý mọi sự sống từ lúc thai dựng; Ngài là Đấng Yên Ủi thấu hiểu mọi nỗi đau; và Ngài là Đấng Cứu Chuộc ban cho chúng ta niềm hy vọng về một ngày mọi nước mắt sẽ được lau khô. Trong hành trình từ nỗi đau đến sự chữa lành, chúng ta không đi một mình. Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã chiến thắng sự chết, bước đi cùng chúng ta. Và Hội Thánh được kêu gọi để trở thành vòng tay của Ngài, mang lấy gánh nặng cho nhau, để qua đó, dù trong lòng vẫn có thể mang vết sẹo, chúng ta vẫn có thể kinh nghiệm được "sự bình an của Đức Chúa Trời vượt quá mọi sự hiểu biết" (Phi-líp 4:7) và tiếp tục bước đi trong ân điển và hy vọng.