Chén Thánh (Sangreal) Qua Lăng Kính Kinh Thánh
Trong văn hóa đại chúng và các truyền thuyết Trung Cổ, cụm từ "Chén Thánh" (Holy Grail) hay "Sangreal" thường được mô tả như một vật thể bí ẩn, quyền năng - có thể là chiếc chén Chúa Giê-xu dùng trong Bữa Tiệc Ly, hoặc một bảo vật mang tính biểu tượng. Tuy nhiên, với tư cách là những Cơ Đốc nhân tin vào Kinh Thánh là Lời duy nhất và đầy đủ của Đức Chúa Trời, chúng ta cần phải xem xét chủ đề này dưới ánh sáng của Sách Thánh, phân biệt rõ giữa huyền thoại và chân lý thần thượng. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát kỹ lưỡng những gì Kinh Thánh thực sự nói về "chén" trong bối cảnh giao ước mới, đồng thời giải mã những ý nghĩa thuộc linh sâu sắc đằng sau biểu tượng này.
Thuật ngữ "Sangreal" bắt nguồn từ tiếng Pháp cổ "Saint Graal" hoặc "Sangreal", thường được hiểu là "Chén Thánh". Nó trở nên nổi tiếng qua các câu chuyện truyền thuyết Vua Arthur, nơi nó được miêu tả như một chiếc chén có quyền năng chữa lành và ban sự sống vĩnh cửu, là vật mà các hiệp sĩ phải đi tìm. Điều quan trọng cần nhận định ngay từ đầu: Kinh Thánh không hề đề cập đến một "Chén Thánh" như một bảo vật vật lý cần được săn tìm, bảo vệ, hay mang trong mình quyền năng đặc biệt nào ngoài ý nghĩa biểu tượng trong một nghi lễ cụ thể. Việc tập trung vào một vật thể hữu hình làm trung tâm của đức tin đi ngược lại tinh thần của Phúc Âm, vốn tuyên bố rằng sự cứu rỗi đến bởi ân điển qua đức tin nơi Đấng Christ, chứ không qua bất kỳ thánh tích nào (Ê-phê-sô 2:8-9).
Khải tượng Kinh Thánh duy nhất và trọng tâm về "chén" liên quan trực tiếp đến Chúa Cứu Thế Giê-xu chính là sự kiện trong Bữa Tiệc Ly, được cả bốn sách Phúc Âm ghi chép (Ma-thi-ơ 26:27-28; Mác 14:23-24; Lu-ca 22:20; I Cô-rinh-tô 11:25). Đây là nền tảng cho thánh lễ Tiệc Thánh (Lễ Bẻ Bánh) của Hội Thánh.
Hãy cùng phân tích sâu phân đoạn then chốt trong Ma-thi-ơ 26:27-28: "Người lại lấy chén, tạ ơn, rồi đưa cho môn đồ mà rằng: Hết thảy hãy uống đi; vì nầy là huyết ta, huyết của sự giao ước đổ ra cho nhiều người được tha tội."
- Từ ngữ Hy Lạp: Từ được dùng cho "chén" là "potērion" (ποτήριον). Từ này không mang ý nghĩa thiêng liêng hóa bản thân đồ vật, mà đơn giản chỉ một vật đựng thông thường, một cái ly, cái chén.
- Nội dung của chén: Thứ làm nên tính chất "thánh" không phải là vật chứa bằng gốm hay kim loại, mà là nội dung bên trong và lời phán của Chúa Giê-xu về nó. Chén chứa đựng nước nho, biểu tượng cho "huyết ta".
- Khái niệm then chốt: Giao ước: Chúa Giê-xu tuyên bố đây là "huyết của sự giao ước". Cụm từ này vang vọng trực tiếp lời thiết lập giao ước cũ tại núi Si-na-i (Xuất Ê-díp-tô Ký 24:8), khi Môi-se rưới huyết của con sinh tế lên dân chúng. Giờ đây, Chúa Giê-xu chính là Con Sinh Tế cuối cùng và trọn vẹn, và huyết Ngài thiết lập một giao ước mới tốt hơn (Hê-bơ-rơ 8:6-13).
- Mục đích của huyết giao ước: "Đổ ra cho nhiều người được tha tội". Đây là cốt lõi của Phúc Âm. Giá trị vô song nằm ở hành động hy sinh, đổ huyết của Con Đức Chúa Trời, chứ không nằm ở chiếc chén vật chất nào cả.
Trong Lu-ca 22:20 và I Cô-rinh-tô 11:25, Chúa còn phán rõ hơn: "Chén nầy là giao ước mới trong huyết ta". Ở đây, chiếc chén đại diện cho (là) chính giao ước mới. Nó là biểu tượng hữu hình của một thực tại thuộc linh vĩ đại: sự cứu chuộc trọn vẹn qua thập tự giá.
Khái niệm "chén" trong Kinh Thánh thường mang ý nghĩa biểu tượng. Để hiểu trọn vẹn, chúng ta cần xem xét hai khía cạnh đối lập:
1. Chén Của Sự Thạnh Nộ và Sự Phán Xét (Cơn Thạnh Nộ của Đức Chúa Trời):
- Ê-sai 51:17 nói về Giê-ru-sa-lem: "Hãy thức, hãy thức, hỡi Giê-ru-sa-lem! ngươi đã uống chén tay thạnh nộ của Đức Giê-hô-va, đã uống cạn chén làm cho say".
- Khải Huyền 14:10 cảnh báo về sự trừng phạt dành cho kẻ thờ phượng con thú: "thì người ấy cũng sẽ uống rượu thạnh nộ không pha của Đức Chúa Trời rót trong chén cơn giận Ngài...".
- Khải Huyền 16:19 miêu tả các tai vạ cuối cùng: "thành phố lớn bị chia ra làm ba phần, và các thành của các dân ngoại đều đổ... Đức Chúa Trời nhớ đến sự gian ác lớn của Ba-by-lôn, mà cho nó uống chén rượu thạnh nộ gắt của Ngài."
Chén ở đây biểu tượng cho sự phán xét đầy đủ và công bình của Đức Chúa Trời chống lại tội lỗi.
2. Chén Của Sự Cứu Rỗi và Phước Hạnh: - Thi Thiên 23:5 là hình ảnh đẹp đẽ nhất: "Chúa dọn bàn cho tôi Trước mặt kẻ thù nghịch tôi; Chúa xức dầu đầu tôi, Chén tôi đầy tràn." Chén ở đây biểu thị sự chăm sóc, ban phước dư dật và sự an toàn trong sự hiện diện của Chúa. - Chén trong Bữa Tiệc Ly chính là điểm giao thoa của hai khái niệm này. Trên thập tự giá, Chúa Giê-xu đã uống cạn chén thạnh nộ của Đức Chúa Trời thay cho chúng ta. Ngài đã cầu nguyện: "Lạy Cha, nếu Cha muốn, xin cất chén nầy khỏi tôi! Dầu vậy, xin ý Cha được nên, chớ không theo ý tôi" (Lu-ca 22:42). "Chén" ở đây chính là sự gánh chịu cơn thạnh nộ thánh khiết của Đức Chúa Trời dành cho tội lỗi của cả nhân loại. Bằng cách uống chén ấy, Ngài đã đổ ra huyết báu, để giờ đây Ngài có thể ban cho chúng ta "chén phước hạnh" của sự tha tội và sự sống đời đời.
Vậy, nếu "Chén Thánh" thật không phải là một bảo vật bí ẩn, thì nó có ý nghĩa gì đối với đời sống chúng ta hôm nay?
1. Tưởng Niệm Và Rao Truyền Sự Chết Của Chúa: Mỗi lần dự Tiệc Thánh, chúng ta cầm lấy chén (vật chất đơn sơ), chúng ta được nhắc nhở về giá trị vô giá của huyết Đấng Christ. Đây không phải là nghi lễ ma thuật, mà là sự tưởng niệm (I Cô-rinh-tô 11:24-26). Chén ấy rao truyền rằng giao ước mới đã được lập, tội lỗi đã được tha, và chúng ta thuộc về Ngài. Nó kéo tâm trí chúng ta khỏi những truyền thuyết trần tục để tập trung vào chân lý cứu rỗi vĩ đại.
2. Sống Trong Giao Ước Mới: Chúng ta được kêu gọi sống xứng đáng với ân điển đã nhận. "Chén" biểu tượng cho giao ước, nghĩa là chúng ta có một mối quan hệ giao ước với Đức Chúa Trời. Điều này đòi hỏi lòng trung tín, sự vâng phục bởi đức tin, và lòng biết ơn sâu sắc. Đời sống chúng ta phải phản ánh rằng chúng ta đã được rửa sạch bằng huyết Chúa và được mời vào mối tương giao thân mật với Ngài.
3. Chia Sẻ "Chén Phước Hạnh" Cho Thế Gian: Giống như môn đồ được truyền "hết thảy hãy uống đi", chúng ta được kêu gọi chia sẻ Phúc Âm - "chén" cứu rỗi - cho mọi người. Sứ mạng của chúng ta không phải đi tìm một bảo vật bị mất, mà là công bố một Tin Lành đã được tìm thấy: Đấng Christ đã chịu chết vì tội lỗi chúng ta, và sự sống đời đời được ban cho bất cứ ai tin nhận Ngài.
4. Tránh Xa Sự Thờ Phượng Vật Chất: Sự cuốn hút của truyền thuyết "Chén Thánh" cảnh báo chúng ta về khuynh hướng muốn vật chất hóa đức tin, tìm kiếm quyền năng trong đồ vật thay vì trong Đấng Christ. Kinh Thánh dạy chúng ta thờ phượng Đức Chúa Trời trong tâm linh và lẽ thật (Giăng 4:24), không phải qua các thánh tích.
Kinh Thánh không hề ủng hộ việc săn tìm một "Chén Thánh" vật chất mang tên Sangreal. Thay vào đó, Kinh Thánh giới thiệu cho chúng ta một chân lý vĩ đại và sống động hơn gấp bội: Chính Chúa Giê-xu Christ là hiện thân của mọi ý nghĩa thiêng liêng mà chiếc chén biểu đạt. Ngài là Đấng đã uống cạn chén thạnh nộ để chúng ta được uống chén phước lành. Huyết Ngài, không phải một vật chứa, mới là phương tiện của giao ước mới và là nền tảng cho sự tha thứ.
Vậy, "Chén Thánh" thật sự của Cơ Đốc nhân không phải là một bảo vật bị thất lạc cần khai quật, mà là Lời hứa cứu rỗi bằng huyết Đấng Christ mà chúng ta tưởng niệm mỗi kỳ Tiệc Thánh, và là đời sống được biến đổi trong mối tương giao giao ước với Đấng Cứu Thế. Hãy để lòng chúng ta luôn hướng về Chiên Con của Đức Chúa Trời, Đấng đã cất tội lỗi thế gian đi, và sống mỗi ngày trong sự tự do, biết ơn của giao ước mới bằng huyết quý báu đó.