Kinh Thánh có nói gì về thấu thị không?

Trong thế giới tâm linh và tôn giáo đa dạng ngày nay, thuật ngữ "thấu thị" (clairvoyance) thường được hiểu là khả năng nhìn thấy những sự việc, hình ảnh hoặc thông tin vượt ra ngoài phạm vi của giác quan thông thường, thường liên quan đến tương lai hoặc những sự kiện ở xa. Khi nghiên cứu Kinh Thánh Cơ Đốc, một câu hỏi quan trọng được đặt ra: Kinh Thánh có công nhận hiện tượng "thấu thị" không, và nếu có, nó tồn tại dưới hình thức nào và với những ranh giới ra sao? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát các ghi chép trong Kinh Thánh về các hình thức mặc khải siêu nhiên qua thị giác, phân biệt rõ ràng giữa những gì đến từ Đức Chúa Trời và những gì thuộc về thế giới tà linh, đồng thời đưa ra nguyên tắc áp dụng cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

Trong Kinh Thánh, không có từ ngữ Hy Lạp hay Hê-bơ-rơ nào dịch trực tiếp là "thấu thị" theo nghĩa hiện đại. Tuy nhiên, Kinh Thánh ghi lại rất nhiều trường hợp các cá nhân nhận được khải tượng, điềm triệu hoặc sự mặc khải trực tiếp từ Đức Chúa Trời thông qua thị giác. Điểm then chốt nằm ở nguồn gốc của sự hiện thấy đó. Kinh Thánh phân biệt rõ:

• Mặc khải từ Đức Chúa Trời (Divine Revelation): Đây là những khải tượng, hiện thấy mà Đức Chúa Trời chủ động ban cho những người Ngài chọn (các tiên tri, sứ đồ) để bày tỏ ý chỉ, lời tiên tri, hoặc chân lý của Ngài.
• Ảo thuật, bói khoa, đồng cốt (Sorcery, Divination, Spiritism): Đây là những thực hành cố gắng tiếp cận kiến thức siêu nhiên từ các nguồn không phải Đức Chúa Trời, thường là từ ma quỷ hoặc các thế lực tà linh. Kinh Thánh nghiêm cấm tuyệt đối các thực hành này (Phục truyền 18:10-12).

Vậy, "thấu thị" theo nghĩa phổ thông có thể rơi vào một trong hai phạm trù trên. Nhiệm vụ của chúng ta là xem xét kỹ lưỡng các ví dụ Kinh Thánh để xây dựng nền tảng thần học vững chắc.

Kinh Thánh Cựu Ước và Tân Ước đều đầy dẫy những ghi chép về việc Đức Chúa Trời phán dạy dân sự Ngài qua những khải tượng.

1. Khải Tượng Trong Chức Vị Tiên Tri: Các tiên tri thường được gọi là "người thấy" (seer - ro'eh רֹאֶה trong tiếng Hê-bơ-rơ). Trước thời vua Sau-lơ, "tiên tri" được gọi là "người thấy" (1 Sa-mu-ên 9:9). Chức vụ này gắn liền với việc nhận lãnh và truyền đạt sứ điệp từ Đức Chúa Trời, thường qua các khải tượng.

• Ê-xê-chi-ên: Sách Ê-xê-chi-ên mở đầu bằng một khải tượng vĩ đại và phức tạp về ngôi của Đức Chúa Trời, với các sinh vật sống, bánh xe và vinh quang rực rỡ (Ê-xê-chi-ên 1:1, 4-28). Ông cũng thấy khải tượng về trũng hài cốt khô được sống lại (Ê-xê-chi-ên 37:1-14).
• Đa-ni-ên: Tiên tri Đa-ni-ên nhận những khải tượng về các đế quốc tương lai thông qua các biểu tượng như các con thú (Đa-ni-ên 7:1-28) và người đàn ông mặc vải gai (Đa-ni-ên 10:5-9). Ông mô tả: "Nầy, một khải tượng hiện ra cho ta trên giường" (Đa-ni-ên 7:1).
• A-mốt: Đức Chúa Trời cho A-mốt thấy những cảnh tượng về sự đoán phạt, như một cái cào cào, lửa và trái dây chuối chín (A-mốt 7:1-9; 8:1-2).

2. Khải Tượng và Chiêm Bao Đến Từ Đức Chúa Trời: Đây là phương cách Đức Chúa Trời thường dùng để phán với các tiên tri và một số cá nhân đặc biệt.

• Giô-sép: Ông nằm chiêm bao thấy các bó lúa, mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao quì lạy mình, báo trước chức vụ tương lai (Sáng thế ký 37:5-9).
• Phao-lô: Trên đường đến Đa-mách, ông thấy "một ánh sáng từ trời giáng xuống" và nghe tiếng Chúa Giê-xu phán (Công vụ 9:3-5). Sau này, ông cũng được đưa lên đến tầng trời thứ ba và thấy những sự không thể nói ra được (2 Cô-rinh-tô 12:2-4).
• Phi-e-rơ: Trước khi có người đến nhà, Phi-e-rơ nhận một khải tượng về tấm vải lớn chứa đủ loài thú vật, dạy ông bài học về việc Đức Chúa Trời không xem người nào là ô uế (Công vụ 10:9-16).
• Giăng: Toàn bộ sách Khải Huyền là một loạt các khải tượng ("sự mặc thị" - apokalypsis ἀποκάλυψις) mà Chúa Giê-xu Christ ban cho sứ đồ Giăng trên đảo Bát-mô, bày tỏ những sự sẽ xảy ra sau này (Khải Huyền 1:1).

3. Khải Tượng về Chính Đấng Christ: Đỉnh điểm của mọi sự mặc khải trong Tân Ước chính là việc nhìn thấy Chúa Giê-xu Christ phục sinh. Sự hiện thấy này không phải là ảo giác mà là sự kiện lịch sử khách quan, xác nhận sự sống lại của Ngài. Phao-lô liệt kê những người đã thấy Chúa phục sinh, bao gồm chính ông (1 Cô-rinh-tô 15:5-8).

Trong khi công nhận sự mặc khải chân chính từ Đức Chúa Trời, Kinh Thánh đồng thời lên án mạnh mẽ mọi hình thức tìm kiếm tri thức siêu nhiên từ các nguồn khác. Đây là ranh giới sống còn.

Phục truyền Luật lệ Ký 18:10-12 tuyên bố rõ: "Giữa ngươi chớ nên có... kẻ bói khoa, kẻ hay xem sao, kẻ làm thuật, kẻ làm phù phép, kẻ hay dùng ếm chú, kẻ đi hỏi đồng cốt, kẻ thuật số, hay là kẻ đi cầu vong. Vì Đức Giê-hô-va lấy làm gớm ghiếc kẻ làm các việc ấy."

Các thực hành như "đi hỏi đồng cốt" (sha'al 'ov שָׁאַל אוֹב) hay "cầu vong" (doresh el-hametim דֹּרֵשׁ אֶל־הַמֵּתִים) chính là việc cố gắng liên lạc với người chết hoặc các linh hồn để biết trước tương lai hoặc bí mật – một dạng "thấu thị" bị cấm. Câu chuyện vua Sau-lơ đến với bà bóng ở En-đô-rơ (1 Sa-mu-ên 28:7-20) là một minh họa bi thảm về hậu quả của việc vi phạm điều răn này, thay vì tìm cầu Đức Chúa Trời.

Trong Tân Ước, Phao-lô cảnh báo về "các thần lừa dối" và "giáo lý của ma quỷ" (1 Ti-mô-thê 4:1). Ma quỷ có thể giả dạng "thiên sứ sáng láng" (2 Cô-rinh-tô 11:14) và có khả năng cho những hiện thấy, dấu kỳ giả mạo để lừa gạt (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:9). Do đó, không phải mọi hiện tượng siêu nhiên hay "thấu thị" đều đến từ Đức Chúa Trời.

Sau thời các sứ đồ, Kinh Thánh đã được hoàn thiện (Khải Huyền 22:18-19). Sự mặc khải đặc biệt, trực tiếp qua khải tượng cho các sứ đồ và tiên tri để hình thành nên Kinh Thánh đã kết thúc. Ngày nay, Đức Chúa Trời phán với chúng ta cách đầy đủ và trọn vẹn qua Lời Ngài là Kinh Thánh (2 Ti-mô-thê 3:16-17) và qua sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh trong lòng mỗi tín đồ (Rô-ma 8:14; Giăng 16:13).

Vậy, Cơ Đốc nhân có nên tìm kiếm hay tin theo những "khải tượng" hay "thấu thị" cá nhân ngày nay không? Dưới đây là các nguyên tắc phân định dựa trên Kinh Thánh:

1. Kinh Thánh Là Tiêu Chuẩn Tối Thượng: Mọi sự dạy dỗ, "linh cảm" hay "khải tượng" đều phải được soi rọi và phù hợp hoàn toàn với lẽ thật đã được bày tỏ trong Kinh Thánh (Ê-sai 8:20). Nếu một "sự hiện thấy" mâu thuẫn với giáo lý Kinh Thánh, nó phải bị bác bỏ ngay lập tức.
2. Mục Đích Tôn Vinh Đấng Christ: Mọi mặc khải chân chính từ Đức Thánh Linh đều nhằm tôn cao Chúa Giê-xu Christ (Giăng 16:14). Nếu một "khải tượng" đề cao cá nhân, gây chia rẽ Hội Thánh, hoặc đưa ra giáo lý mới lạ, cần hết sức thận trọng.
3. Thử Các Thần: Chúng ta được dạy phải "thử các thần" (1 Giăng 4:1). Một trong những phép thử căn bản là xem điều đó có tuyên nhận "Đức Chúa Jêsus Christ lấy xác thịt mà ra đời" không (1 Giăng 4:2). Nói cách khác, nó có chỉ về Chúa Giê-xu là Con Đức Chúa Trời nhập thể và cứu chuộc không?
4. Đức Tin Đến Bởi Nghe Lời Chúa: Sứ đồ Phao-lô khẳng định "đức tin đến bởi sự người ta nghe, mà người ta nghe, là khi lời của Đấng Christ được rao giảng" (Rô-ma 10:17). Đức tin và sự hướng dẫn cho đời sống chúng ta chủ yếu đến từ việc học hỏi, suy ngẫm và vâng theo Lời Chúa đã được viết ra, hơn là từ những kinh nghiệm chủ quan hay hiện thấy lạ lùng.
5. Tập Trung Vào Sứ Điệp Trọng Tâm: Trọng tâm của đức tin Cơ Đốc không phải là những khải tượng bí ẩn, mà là tin vào Chúa Giê-xu Christ, Đấng chịu chết và sống lại vì tội lỗi chúng ta, như đã được Kinh Thánh làm chứng (1 Cô-rinh-tô 15:3-4). Đây là "khải tượng" vĩ đại và đầy đủ nhất.

Thay vì tò mò tìm kiếm hay lo sợ về những hiện tượng "thấu thị", Cơ Đốc nhân được kêu gọi sống một đời sống được Lời Chúa và Thánh Linh dẫn dắt cách thực tiễn:

• Ăn nuốt Lời Chúa mỗi ngày: Hãy để tâm trí và tấm lòng được đầy dẫy Lời Chúa qua việc đọc, học, ghi nhớ và suy ngẫm Kinh Thánh (Thi thiên 119:105). Đây là ánh sáng cho đường chúng ta đi.
• Cầu nguyện trong sự nhận biết: Trong sự cầu nguyện, hãy xin Chúa Thánh Linh mở mắt tâm linh để hiểu biết Lời Ngài sâu nhiệm hơn (Ê-phê-sô 1:17-18), chứ không phải để xin những khải tượng đặc biệt.
• Vâng theo sự xét đoán của Thánh Linh: Đức Thánh Linh thường dẫn dắt chúng ta qua sự xét đoán bên trong (sự bình an của Đấng Christ, sự cáo trách về tội lỗi) và qua sự sắp đặt của hoàn cảnh, được kiểm chứng bởi Lời Chúa.
• Tránh xa mọi hình thức bói toán, bùa ngải, tử vi, tarot, cầu cơ, thư giang hồ... Tất cả những thực hành này đều mở cửa cho sự ảnh hưởng của thế giới tà linh, trái với mạng lệnh của Chúa.
• Sống với niềm hy vọng về sự hiện thấy cuối cùng: Mục đích tối hậu của đời sống Cơ Đốc là được thấy Chúa mặt đối mặt (1 Cô-rinh-tô 13:12). Chúng ta sống và phục vụ với niềm trông mong ngày được gặp Chúa, là "sự hiện thấy" vinh hiển và chắc chắn dành cho mọi tín đồ.

Kinh Thánh không ủng hộ khái niệm "thấu thị" như một năng lực bí ẩn mà con người có thể luyện tập hay khai mở để đạt được tri thức đặc biệt. Thay vào đó, Kinh Thánh trình bày về sự mặc khải có chủ đích của Đức Chúa Trời cho những người Ngài chọn, vào những thời điểm then chốt trong kế hoạch cứu chuộc của Ngài, nhằm bày tỏ chính Ngài và ý chỉ Ngài. Sự mặc khải trọn vẹn và cuối cùng đã được ban cho trong Chúa Giê-xu Christ và được ghi chép trong Kinh Thánh.

Lời cảnh báo nghiêm khắc chống lại bói toán, đồng cốt và ma thuật cho thấy thế giới tà linh có thật và chúng chủ động mạo danh, giả dạng để đánh lừa. Vì vậy, thái độ của Cơ Đốc nhân không phải là tò mò khám phá những lãnh vực siêu nhiên mơ hồ, mà là vững vàng đứng trên nền tảng Lời Chúa đã được bày tỏ, được Thánh Linh dẫn dắt và tập trung vào Chúa Giê-xu Christ – Đấng là hình ảnh trọn vẹn của Đức Chúa Trời vô hình (Cô-lô-se 1:15). Trong Ngài, chúng ta có mọi sự khôn ngoan và tri thức cần thiết cho đời sống và sự tin kính (2 Phi-e-rơ 1:3).

"Vả, đức tin là sự biết chắc vững vàng của những điều mình đương trông mong là bằng cớ của những điều mình chẳng xem thấy." (Hê-bơ-rơ 11:1). Đức tin của chúng ta không dựa trên những "hiện thấy" không chắc chắn, mà dựa trên Lời thành tín của Đức Chúa Trời và công trình cứu chuộc vĩ đại của Chúa Giê-xu Christ, được Kinh Thánh làm chứng. Đó là nền tảng vững chắc và đủ cho mọi thời đại.