Phước Cho Những Kẻ Bị Bắt Bớ Vì Sự Công Bình
Trong bài giảng quan trọng nhất về nước Đức Chúa Trời – Bài Giảng Trên Núi – Chúa Giê-xu Christ đã công bố một loạt các tuyên bố nghịch lý, được gọi là "Tám Mối Phước Thật" (Ma-thi-ơ 5:3-12). Mối phước thứ tám, và cũng là mối phước được mở rộng và nhấn mạnh trong các câu tiếp theo, chính là: "Phước cho những kẻ bị bắt bớ vì sự công bình, vì nước thiên đàng là của những kẻ ấy!" (Ma-thi-ơ 5:10). Tuyên bố này đặt ra một câu hỏi sâu sắc: Làm thế nào mà sự bắt bớ, một trải nghiệm đau khổ và bị tước đoạt, lại có thể là một điều "phước"? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá ý nghĩa thần học, bối cảnh Kinh Thánh, và ứng dụng thực tiễn của chân lý nghịch lý này cho đời sống Cơ Đốc nhân.
Để hiểu trọn vẹn, chúng ta cần đi sâu vào ngôn ngữ gốc và bối cảnh của phân đoạn.
1. "Bị bắt bớ" (Hy Lạp: διώκω - diōkō): Động từ này mang nghĩa đen là "đuổi theo", "rượt đuổi", như trong săn bắn hoặc truy đuổi quân sự. Trong bối cảnh tôn giáo, nó mang nghĩa "bức hại", "đàn áp", "gây khốn khổ" vì lý do tín ngưỡng. Hành động này không chỉ là sự chống đối bằng lời nói mà thường bao hàm bạo lực, tù đày, tước đoạt tài sản, và thậm chí là cái chết (Công vụ 8:1, 22:4).
2. "Vì sự công bình" (Hy Lạp: διὰ δικαιοσύνην - dia dikaiosynēn): Cụm giới từ "dia" với đối cách (accusative) chỉ nguyên nhân. Đây là điểm then chốt. Sự bắt bớ không tự nó là phước. Phước lành chỉ thuộc về những ai chịu bắt bớ vì cớ, nhân danh sự công bình. Từ "công bình" (dikaiosynē) trong Tân Ước có phạm vi rộng, bao gồm:
- Công bình thụ tạo (imputed): Tình trạng được xưng công bình trước mặt Đức Chúa Trời nhờ đức tin nơi sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ (Rô-ma 3:21-22).
- Công bình thực hành (imparted): Đời sống công chính, ngay thẳng, tuân theo ý muốn Đức Chúa Trời, là kết quả của mối liên hệ cứu rỗi (Phi-líp 1:11).
3. Bối cảnh mở rộng (Ma-thi-ơ 5:11-12): Chúa Giê-xu ngay lập tức áp dụng điều này một cách cá nhân hóa cho các môn đồ: "Khi nào vì cớ ta mà người ta mắng nhiếc, bắt bớ, và lấy mọi điều dữ nói vu cho các ngươi, thì các ngươi có phước... Hãy vui vẻ, và nức lòng mừng rỡ, vì phần thưởng các ngươi ở trên trời sẽ lớn lắm". Điều này cho thấy "sự công bình" gắn liền với chính con người và công việc của Chúa Giê-xu. Bị bắt bớ "vì cớ Ta" chính là hiện thực hóa của việc bị bắt bớ "vì sự công bình", vì Ngài chính là hiện thân của sự công bình Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 1:30).
Chân lý này không cô lập mà xuyên suốt mặc khải của Đức Chúa Trời.
Cựu Ước: Các tiên tri là hiện thân của việc bị bắt bớ vì sự công bình. Họ rao giảng lẽ thật của Đức Chúa Trời, kêu gọi dân sự trở lại sự công bình và trung tín, và thường phải đối mặt với sự chống đối, nhạo báng, bắt bớ, thậm chí tử đạo (2 Sử ký 24:20-21 kể về tiên tri Xa-cha-ri; Giê-rê-mi 38:4-6). Châm ngôn 29:27 tóm tắt: "Người công bình gớm ghiếc kẻ gian ác; kẻ gian ác gớm ghiếc người ngay thẳng". Sự đối nghịch này là không thể tránh khỏi.
Tân Ước:
- Chúa Giê-xu: Ngài là Đấng Công Bình hoàn hảo, và cả đời Ngài bị những nhà lãnh đạo tôn giáo giả hình chống đối, cuối cùng bị bắt, xử tử như một tội phạm. Phi-e-rơ sau này tuyên bố: "Ấy là vì Đấng Christ cũng đã vì tội lỗi chịu chết một lần, là Đấng công bình thay cho kẻ không công bình, để dẫn chúng ta đến cùng Đức Chúa Trời" (1 Phi-e-rơ 3:18). Sự bắt bớ của Ngài là tột đỉnh.
- Các Sứ Đồ: Sách Công Vụ ghi lại sự bắt bớ là dấu hiệu thường xuyên của đời sống Hội Thánh đầu tiên. Phao-lô, từ một kẻ bắt bớ trở thành người bị bắt bớ, viết: "Vả lại, hết thảy mọi người muốn sống cách nhân đức trong Đấng Christ Jêsus, thì sẽ bị bắt bớ" (2 Ti-mô-thê 3:12). Đây được xem như một lời hứa... nghịch lý.
- Giải thích của Phi-e-rơ: Sứ đồ Phi-e-rơ, người từng chối Chúa, đã hiểu sâu sắc về điều này. Ông viết cho các tín hữu đang chịu thử thách: "Song nếu vì làm điều lành mà anh em chịu khổ, và anh em nhịn nhục chịu khổ, thì ấy là một việc đẹp ý Đức Chúa Trời... Nếu anh em vì cớ Christ mà chịu sỉ nhục, thì có phước..." (1 Phi-e-rơ 2:20, 4:14). Ông chỉ rõ nguồn gốc của sự bắt bớ: "Ấy đủ rằng anh em chẳng còn theo tục dục của người, nhưng theo ý Đức Chúa Trời, thì trong thì giờ còn sống theo xác thịt đây, hẳn phải chịu khổ" (1 Phi-e-rơ 4:1-2, 4).
Sự bắt bớ không chỉ là bạo lực thể xác hay tử đạo. Nó mang nhiều hình thức tinh vi hơn trong nhiều bối cảnh:
1. Bắt bớ xã hội và lời nói: Bị cô lập, tẩy chay, trở thành chủ đề bị chế giễu hoặc phỉ báng vì giữ vững các nguyên tắc Cơ Đốc về đạo đức, trung thực, hoặc vì từ chối tham gia vào những hành vi sai trái (như gian lận, nói dối vì lợi ích công ty). "Khi nào vì cớ ta mà người ta... lấy mọi điều dữ nói vu cho các ngươi" (Ma-thi-ơ 5:11).
2. Bắt bớ trong gia đình: Sự chống đối, căng thẳng, thậm chí bị ruồng bỏ từ người thân vì đức tin (Ma-thi-ơ 10:34-36). Đây có thể là một trong những hình thức đau đớn nhất.
3. Bắt bớ pháp lý và nghề nghiệp: Bị phân biệt đối xử, mất cơ hội thăng tiến, hoặc đối mặt với áp lực pháp lý vì lương tâm được soi dẫn bởi Lời Chúa (ví dụ: không tham gia vào các hoạt động trái với niềm tin).
4. Bắt bớ từ chính trong cộng đồng tôn giáo: Đôi khi, sự trung thành với lẽ thật của Kinh Thánh có thể dẫn đến sự chống đối từ những người mang danh Cơ Đốc nhưng không chấp nhận toàn bộ lẽ thật đó (Giăng 16:2).
Điều then chốt để phân biệt: Không phải mọi sự chịu khổ, bị đối xử tệ đều là "bắt bớ vì sự công bình". Phi-e-rơ cảnh báo: "Nhưng nếu anh em vì phạm tội mà chịu khổ, sanh lòng kiên nhẫn, thì nào có ai khen? Song nếu anh em vì làm điều lành mà chịu khổ, và nhịn nhục, thì ấy là đẹp ý Đức Chúa Trời" (1 Phi-e-rơ 2:20). Sự bắt bớ chỉ trở thành "phước" khi nguyên nhân là sự công bình của Đấng Christ trong chúng ta, chứ không phải vì thái độ kiêu ngạo, gây hấn, hay sống thiếu khôn ngoan của chính chúng ta.
Làm thế nào để sống với chân lý này một cách thực tế và đắc thắng?
1. Xác Lập Nền Tảng và Động Cơ: Trước hết, phải đảm bảo rằng chúng ta thật sự đứng trên nền tảng của sự công bình đến từ Đấng Christ, bởi đức tin (Rô-ma 5:1). Động cơ chịu khổ phải là vì vinh hiển Ngài và sự trung thành với Lời Ngài, không phải vì ý thức hệ cá nhân hay sự cứng đầu.
2. Sống Công Bình Cách Chủ Động và Khôn Ngoan: Chúng ta được kêu gọi "đói khát sự công bình" (Ma-thi-ơ 5:6). Điều này thể hiện qua việc sống chính trực, yêu thương, thánh khiết và công bình trong mọi mối quan hệ. Hãy sống công bình cách khôn ngoan, không khiêu khích, nhưng cũng không thỏa hiệp (Ma-thi-ơ 10:16).
3. Phản Ứng Theo Gương Chúa Giê-xu: Khi đối diện với sự bắt bớ, thái độ của chúng ta là then chốt. Chúa Giê-xu dạy:
- Vui mừng và nức lòng mừng rỡ (Ma-thi-ơ 5:12): Đây không phải là sự vui mừng về nỗi đau, nhưng về đặc ân được xứng đáng chịu sỉ nhục vì Danh Ngài (Công vụ 5:41) và về phần thưởng vĩnh cửu.
- Cầu nguyện cho kẻ bắt bớ mình (Ma-thi-ơ 5:44): Đây là dấu hiệu của tấm lòng được biến đổi, bắt chước Chúa khi Ngài cầu nguyện trên thập tự giá: "Lạy Cha, xin tha cho họ..." (Lu-ca 23:34).
- Không báo thù, nhưng phó thác cho Đấng xét đoán công bình (Rô-ma 12:17-21; 1 Phi-e-rơ 2:23).
4. Nhìn Về Phần Thưởng Đời Đời: Đức tin nhìn xa hơn hiện tại. Chúa Giê-xu hứa: "Phần thưởng các ngươi ở trên trời sẽ lớn lắm" (Ma-thi-ơ 5:12). Phao-lô xem sự đau đớn đời này không đáng so sánh với sự vinh hiển hầu đến (Rô-ma 8:18). Sự tập trung vào cõi đời đời giúp chúng ta kiên trì.
5. Ghi Nhớ Sự Hiện Diện và Thông Công: Khi bị bắt bớ vì sự công bình, Chúa ở cùng chúng ta cách đặc biệt. Thánh Linh của vinh hiển và của Đức Chúa Trời ngự trên chúng ta (1 Phi-e-rơ 4:14). Hơn nữa, chúng ta được kết nối với dòng chảy của các thánh đồ trung tín qua mọi thời đại, những người cũng đã trải qua điều tương tự (Hê-bơ-rơ 11:36-38).
Mối phước thứ tám này vén màn cho chúng ta thấy giá trị quan hoàn toàn đảo ngược của Nước Thiên Đàng. Trong vương quốc của thế gian, sự bắt bớ là dấu hiệu của thất bại, của sự bị ruồng bỏ. Nhưng trong vương quốc của Đức Chúa Trời, nó trở thành dấu ấn của sự thuộc về, bằng chứng của sự trung tín, và con đường dẫn đến phần thưởng. Nó khẳng định rằng chúng ta không còn thuộc về thế gian này nữa (Giăng 15:19).
Lời hứa "Nước thiên đàng là của những kẻ ấy" không phải là một phần thưởng trong tương lai xa, mà là một thực tại hiện tại. Ngay trong lúc chịu bắt bớ, họ đang kinh nghiệm quyền công dân và sự bảo đảm của Nước Trời. Họ đang sống dưới sự cai trị của Đức Chúa Trời, và sự chống đối của thế gian chỉ càng làm sáng tỏ vinh quang của ân điển Đức Chúa Trời trong đời sống họ.
Cuối cùng, mối phước này chỉ ra về Chúa Giê-xu. Ngài là Đấng hoàn toàn công bình, bị bắt bớ tột cùng, và qua đó mở ra Nước Thiên Đàng cho mọi kẻ tin. Khi chúng ta chịu bắt bớ vì Ngài, chúng ta được nên giống như Ngài và thông phần sự thương khó của Ngài, để cũng được dự phần trong sự vinh hiển của Ngài (Phi-líp 3:10-11; 1 Phi-e-rơ 4:13).
"Hỡi anh em, nếu thế gian ghen ghét anh em, thì chớ lấy làm lạ. Chúng ta biết rằng mình đã vượt khỏi sự chết qua sự sống, vì chúng ta yêu anh em mình; còn ai chẳng yêu thì ở trong sự chết." (1 Giăng 3:13-14)