Hiệp hội Baptist Phương Nam là gì và người Baptist Phương Nam tin điều gì?

Trong thế giới Cơ Đốc giáo đa dạng, Hiệp hội Baptist Phương Nam (Southern Baptist Convention - SBC) nổi lên như một trong những giáo phái Tin Lành lớn nhất và có ảnh hưởng nhất tại Hoa Kỳ và trên toàn cầu. Để hiểu rõ về hiệp hội này, chúng ta cần đi sâu vào lịch sử hình thành, nền tảng thần học căn bản, và những niềm tin đặc trưng dựa trên Kinh Thánh. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá Hiệp hội Baptist Phương Nam là gì, những điều họ tin, và cách áp dụng các nguyên tắc đức tin này vào đời sống Cơ Đốc nhân hằng ngày.

Hiệp hội Baptist Phương Nam được chính thức thành lập vào năm 1845 tại Augusta, Georgia, Hoa Kỳ. Sự chia rẽ chính dẫn đến việc thành lập bắt nguồn từ những bất đồng sâu sắc giữa các hội thánh Baptist tại miền Bắc và miền Nam nước Mỹ về vấn đề chế độ nô lệ và công tác truyền giáo. Các hội thánh Baptist ở miền Nam tin rằng họ cần một cơ cấu tổ chức riêng để hỗ trợ hiệu quả hơn cho công việc truyền giáo và phát triển hội thánh, trong khi vẫn giữ quan điểm về trách nhiệm của mỗi hội thánh địa phương. Mặc dù khởi đầu trong bối cảnh đen tối của lịch sử, qua nhiều thập kỷ, SBC đã trải qua những cuộc phục hưng, cải cách thần học, và công khai xưng nhận tội lỗi về quá khứ phân biệt chủng tộc, tập trung ngày càng mạnh mẽ vào công cuộc truyền giáo toàn cầu và thẩm quyền tối cao của Kinh Thánh.

Niềm tin của Baptist Phương Nam được tóm tắt trong văn bản “Bản Tín Điều Baptist Và Sứ Điệp 2000” (The Baptist Faith and Message 2000). Dưới đây là những giáo lý nền tảng, được giải nghĩa dưới ánh sáng Kinh Thánh.

Đây là trụ cột đầu tiên. Người Baptist Phương Nam tin rằng Kinh Thánh (66 sách Cựu Ước và Tân Ước) hoàn toàn được Đức Chúa Trời hà hơi (θεόπνευστος - theopneustos), nghĩa là "được Đức Chúa Trời thở ra" (2 Ti-mô-thê 3:16), và là lời phán không sai lầm, đầy thẩm quyền duy nhất cho đức tin và nếp sống. Kinh Thánh là tiêu chuẩn tối cao, trên mọi truyền thống hay kinh nghiệm con người.

"Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình" (2 Ti-mô-thê 3:16).

Trong tiếng Hy Lạp, "soi dẫn" (θεόπνευστος) nhấn mạnh nguồn gốc thần thượng của Kinh Thánh. Điều này dẫn đến niềm tin rằng mọi giáo lý và thực hành đều phải được kiểm chứng và quy phủ dưới Lời Chúa.

Người Baptist Phương Nam tuyên xưng rằng sự cứu rỗi chỉ nhận được bởi đức tin nơi công lao cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, trên thập tự giá. Sự cứu rỗi là bởi ân điển (χάρις - charis) qua đức tin (πίστις - pistis), chứ không bởi việc lành (Ê-phê-sô 2:8-9). Chúa Giê-xu là Đấng Trung Bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5).

"Vì chưng có một Đức Chúa Trời và một Đấng Trung bảo ở giữa Đức Chúa Trời và loài người, tức là Đức Chúa Jêsus Christ, là người" (1 Ti-mô-thê 2:5).

Danh hiệu "Christ" (Χριστός - Christos) có nghĩa là "Đấng được xức dầu", chỉ về chức vụ Mê-si-a, Đấng hoàn thành giao ước cứu chuộc.

Một đặc điểm nổi bật của thần học Baptist là niềm tin vào chức tư tế của mọi tín đồ. Mỗi Cơ Đốc nhân đều có thể đến trực tiếp với Đức Chúa Trời qua Chúa Giê-xu Christ mà không cần một hệ thống tư tế trung gian loài người (1 Phi-e-rơ 2:9; Khải Huyền 1:6). Điều này gắn liền với niềm tin vào tự do tôn giáo và sự tách biệt giữa Hội Thánh và Nhà nước. Mỗi người phải tự do đáp lại tiếng gọi của Phúc Âm mà không bị cưỡng bức từ bất kỳ thế lực chính trị nào.

"Nhưng anh em là dòng giống được lựa chọn, là chức tư tế nhà vua, là dân thánh, là dân thuộc về Đức Chúa Trời" (1 Phi-e-rơ 2:9a).

Người Baptist Phương Nam tin rằng Hội Thánh của Chúa Giê-xu Christ được biểu hiện qua các hội thánh địa phương tự trị. Mỗi hội thánh địa phương độc lập, tự quản dưới sự lãnh đạo của Đấng Christ, và được kêu gọi hợp tác tự nguyện trong các hiệp hội để thực hiện đại mạng lệnh. Các trưởng lão/mục sư và chấp sự là những người đầy tớ lãnh đạo, nhưng quyền quyết định tối hậu thường thuộc về chính hội chúng tín hữu.

Đối với các thánh lễ, lễ báp-têm (βάπτισμα - baptisma) được xem là một sự vâng lời sau khi tin, thực hiện bằng phương cách dìm mình (immersion), tượng trưng cho sự chết, chôn và sống lại với Đấng Christ (Rô-ma 6:3-5). Báp-têm không cứu rỗi ai, nhưng là dấu hiệu công khai của đức tin và sự đồng chết, đồng sống lại với Chúa. Do đó, SBC chỉ làm báp-têm cho những người đủ tuổi nhận biết và tự nguyện tin nhận Chúa Giê-xu.

Hiệp hội Baptist Phương Nam nổi tiếng với sự nhấn mạnh mạnh mẽ vào công tác truyền giáo (missions) và truyền đạo (evangelism). Điều này bắt nguồn từ sự giải nghĩa trực tiếp về Đại Mạng Lệnh của Chúa Giê-xu trong Ma-thi-ơ 28:19-20.

"Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-têm cho họ, và dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi" (Ma-thi-ơ 28:19-20a).

Động từ "hãy đi" trong nguyên ngữ là một phân từ (πορευθέντες - poreuthentes), có thể dịch là "sau khi đã đi", hàm ý rằng khi các môn đồ sống và di chuyển, họ phải làm trọn đại mạng lệnh. Điều này thúc đẩy một nền văn hóa truyền giáo tích cực, cả trong cộng đồng địa phương và toàn cầu, thông qua các tổ chức như Hội Đồng Truyền Giáo Quốc Tế (IMB) và Hội Đồng Truyền Giáo Bản Địa (NAMB).

Niềm tin không chỉ là giáo lý suông, mà phải được thể hiện qua đời sống. Dưới đây là một số ứng dụng thực tế từ các tín điều của Baptist Phương Nam:

1. Sống Dưới Thẩm Quyền Kinh Thánh Mỗi Ngày: Vì tin Kinh Thánh là Lời phán tối cao, Cơ Đốc nhân cần có kỷ luật đọc, suy ngẫm (θανατάω - meletáō) và áp dụng Lời Chúa hằng ngày. Điều này có nghĩa là để Kinh Thánh hướng dẫn mọi quyết định về đạo đức, gia đình, công việc và tài chính, chứ không chỉ dựa trên quan điểm thế gian.

2. Truyền Giáo Như Một Lối Sống: Hiểu rằng mỗi tín đồ đều là chức tư tế nhà vua và được Chúa kêu gọi, chúng ta phải sống như những sứ giả của Phúc Âm trong mọi môi trường. Truyền giáo không chỉ là công việc của mục sư hay nhà truyền giáo chuyên nghiệp, mà là đặc điểm của mọi môn đồ Chúa Giê-xu. Điều này thể hiện qua việc chia sẻ đức tin cách tự nhiên, phục vụ cộng đồng, và hỗ trợ công việc truyền giáo toàn cầu.

3. Sống Tự Trị Và Trách Nhiệm Trong Cộng Đồng Hội Thánh: Niềm tin vào hội thánh địa phương tự trị kêu gọi mỗi tín đồ tích cực tham gia vào đời sống hội thánh. Điều này bao gồm việc trung tín nhóm lại, sử dụng ân tứ (χάρισμα - charisma) để gây dựng thân thể, tham gia vào quá trình quyết định với tinh thần cầu nguyện và tìm kiếm ý Chúa, cũng như hỗ trợ tài chính cách tự nguyện cho công việc Chúa.

4. Thể Hiện Tự Do Trong Đấng Christ Với Trách Nhiệm: Tự do tôn giáo và chức tư tế cá nhân đi đôi với trách nhiệm cá nhân trước mặt Chúa. Chúng ta được tự do khỏi sự rủa sả của luật pháp, nhưng được kêu gọi sống trong luật pháp của tình yêu thương và vâng phục Đấng Christ (Ga-la-ti 5:13). Điều này áp dụng trong cách chúng ta đối diện với các vấn đề xã hội, luôn tìm kiếm sự công bình và tình yêu thương như Chúa dạy.

Hiệp hội Baptist Phương Nam, với tất cả những thăng trầm lịch sử, đại diện cho một cộng đồng đức tin nỗ lực xây dựng nền tảng trên thẩm quyền tối cao của Kinh Thánh và sứ mạng truyền bá Phúc Âm. Trọng tâm của họ vẫn là rao truyền Chúa Giê-xu Christ là Chúa và là Đấng Cứu Rỗi duy nhất. Khi nghiên cứu về họ, điều quan trọng nhất không phải là cơ cấu tổ chức hay lịch sử, mà là những chân lý Kinh Thánh mà họ tìm cách bảo tồn và truyền đạt: Con người tội lỗi cần được cứu rỗi, ân điển chỉ nhận được bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, và mỗi người tin Chúa được kêu gọi bước đi trong sự vâng lời và làm chứng về Ngài.

Dù thuộc về hệ phái nào, lời kêu gọi cho mọi Cơ Đốc nhân vẫn là: "Hãy có một đời sống xứng đáng với Chúa, làm đẹp lòng Ngài trong mọi việc, kết quả trong mọi việc lành và càng thêm lên trong sự hiểu biết Đức Chúa Trời" (Cô-lô-se 1:10). Ước mong mỗi chúng ta, như những chi thể trong Thân Thể lớn hơn của Đấng Christ, luôn kiểm chứng mọi sự dưới ánh sáng Lời Chúa và hết lòng theo đuổi đại mạng lệnh Ngài đã giao phó.