Tại Sao Chúa Giê-su Nhất Quyết Lên Giê-ru-sa-lem (Lu-ca 9:51)
Giới thiệu: Trong dòng chảy của các sách Phúc Âm, có những khúc quanh quyết định định hình toàn bộ lịch sử cứu chuộc. Lu-ca 9:51 chính là một khúc quanh như vậy: “Đến kỳ Ngài phải được đem lên trời, Ngài quyết định đi lên thành Giê-ru-sa-lem.” (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Cụm từ “quyết định” trong nguyên bản Hy Lạp (τὸ πρόσωπον ἐστήρισεν - to prosōpon esterisen) mang nghĩa mạnh mẽ là “làm cho vững chắc”, “cố định”, “hướng một cách kiên quyết”. Hành động này không phải là một lựa chọn bất chợt, mà là sự thể hiện ý chí sắt đá, một sự dứt khoát không thể đảo ngược hướng về thập tự giá. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá những nguyên nhân thần học, tiên tri và tâm tình đằng sau quyết định tối thượng này của Chúa Cứu Thế Giê-su.
I. Bối Cảnh và Ý Nghĩa Của Hành Trình Cuối Cùng
Đoạn Kinh Thánh Lu-ca 9:51 đánh dấu sự chuyển giao quan trọng trong thánh vụ của Chúa Giê-su. Từ chương 1 đến 9:50, Phúc Âm Lu-ca tập trung vào thánh vụ của Ngài tại Ga-li-lê – một thời kỳ đầy quyền năng với những phép lạ, sự dạy dỗ và sự bày tỏ vinh quang (như trên núi hóa hình trong Lu-ca 9:28-36). Tuy nhiên, từ 9:51 trở đi, cho đến chương 19, Lu-ca ghi lại hành trình dài và có chủ đích của Chúa Giê-su lên Giê-ru-sa-lem – nơi sẽ diễn ra những biến cố trọng đại của sự cứu chuộc.
Việc “nhất quyết” (ἐστήρισεν) này diễn ra vào đúng thời điểm: “Đến kỳ Ngài phải được đem lên trời”. Từ “kỳ” (καιρός - kairos) không chỉ đơn thuần là thời gian (χρόνος - chronos), mà chỉ về “thời điểm được ấn định”, “cơ hội mang tính quyết định” trong kế hoạch của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su không bị động; Ngài chủ động, với đầy đủ nhận thức, bước vào giai đoạn then chốt để hoàn tất sứ mệnh Ngôi Lời nhập thể.
II. Nguyên Nhân Căn Bản: Sự Vâng Phục Ý Muốn của Đức Chúa Trời Cha
Lý do nền tảng nhất cho sự kiên quyết này nằm trong mối tương quan giữa Chúa Con với Chúa Cha. Cả đời sống của Chúa Giê-su là một sự vâng phục trọn vẹn.
“Ngài bèn phán cùng môn đồ rằng: Giờ của Con người chưa đến. … Lạy Cha, xin cứu Con khỏi giờ nầy! Nhưng ấy cũng vì sự đó mà Con đến giờ nầy. Cha ơi, xin làm vinh hiển danh Cha!” (Giăng 12:23, 27-28).
Trong vườn Ghết-sê-ma-nê, Ngài cầu nguyện: “Lạy Cha, nếu Cha muốn, xin cất chén nầy khỏi Con! Dầu vậy, xin ý Cha được nên, chớ không theo ý Con.” (Lu-ca 22:42). Từ ngữ “phải” trong Lu-ca 9:51 (δεῖ - dei) diễn tả một sự tất yếu mang tính thần học – sự cần thiết trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời. Sự nhất quyết lên Giê-ru-sa-lem chính là sự nhất quyết vâng theo ý muốn tối cao đó, như lời tiên tri trong Cựu Ước đã báo trước về Đấng Mê-si phải chịu khổ hình (Ê-sai 53:3-12; Thi thiên 22:1-18).
III. Để Hoàn Thành Sứ Mạng Cứu Chuộc: Thập Tự Giá Là Mục Đích
Giê-ru-sa-lem không chỉ đơn thuần là một địa điểm địa lý; đó là nơi đền thờ, trung tâm tôn giáo, và cũng là nơi các tiên tri thường bị giết (Lu-ca 13:33-34). Chúa Giê-su lên đó với một mục đích rõ ràng: trở thành của lễ chuộc tội trọn vẹn.
“Vả, Con người đã đến, không phải để người ta hầu việc mình, song để hầu việc người ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người.” (Mác 10:45).
Ngài nhiều lần báo trước cho các môn đồ về số phận của Ngài tại Giê-ru-sa-lem: “Con người phải chịu nhiều sự đau đớn, … phải bị giết, đến ngày thứ ba phải sống lại.” (Lu-ca 9:22). Từ ngữ Hy Lạp chỉ sự “đem lên” trong Lu-ca 9:51 (ἀνάλημψις - analēmpsis) hàm chứa ý kép: vừa là sự “cất lên” trên thập tự giá, vừa là sự “được đem lên” trời trong sự thăng thiên. Cả hai đều phải hoàn tất tại Giê-ru-sa-lem. Sự kiên quyết của Ngài là kiên quyết đón nhận cái chết để mở ra sự sống đời đời.
IV. Để Làm Trọn Lời Tiên Tri và Bày Tỏ Tình Yêu
Hành động của Chúa Giê-su làm ứng nghiệm vô số lời tiên tri Cựu Ước về Đấng Mê-si, chẳng hạn:
- Đấng sẽ vào thành bằng lừa con (Xa-cha-ri 9:9; ứng nghiệm trong Lu-ca 19:28-40).
- Bị bạn hữu phản bội với giá 30 miếng bạc (Xa-cha-ri 11:12-13).
- Bị đâm vì sự vi phạm của dân Ngài (Ê-sai 53:5).
“Chẳng có sự yêu thương nào lớn hơn là vì bạn hữu mà phó sự sống mình.” (Giăng 15:13).
Sự nhất quyết lên Giê-ru-sa-lem là sự nhất quyết của tình yêu: yêu Cha đến nỗi vâng phục, yêu nhân loại đến nỗi hy sinh chính mình. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ “yêu thương” (אהב - ahav) cũng bao hàm ý “gắn bó” và “cam kết”. Tình yêu của Chúa Giê-su là một cam kết hành động, được thể hiện rõ nhất trên đường đến Gô-gô-tha.
V. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Hành trình kiên quyết của Chúa Giê-su không chỉ là một sự kiện lịch sử, mà là một khuôn mẫu và nguồn sức mạnh cho mọi tín hữu.
1. Sống Với Mục Đích Rõ Ràng: Chúa Giê-su luôn ý thức về “kỳ” (καιρός) và “sự tất yếu” (δεῖ) trong đời sống mình. Cơ Đốc nhân cũng cần tìm kiếm và sống theo ý muốn của Đức Chúa Trời cho đời mình, dẫu có phải trả giá. Chúng ta được kêu gọi để hoàn thành những “công việc lành mà Đức Chúa Trời đã sắm sẵn” (Ê-phê-sô 2:10).
2. Kiên Định Trong Hành Trình Đức Tin: Con đường theo Chúa đầy thử thách, chống đối (như người Sa-ma-ri không tiếp đón Ngài ngay sau Lu-ca 9:51). Chúng ta học theo Chúa, “làm cho vững chắc” (ἐστήρισεν) khuôn mặt mình – tức là lòng trí, đức tin – hướng về mục tiêu thiên thượng, bất chấp khó khăn. “Hãy nhìn xem Đức Chúa Jêsus, … Ngài đã nhịn nhục được như vậy, hầu cho anh em chẳng mỏi mệt mà thối chí.” (Hê-bơ-rơ 12:2-3).
3. Sự Vâng Phục Chủ Động: Vâng phục không phải là thụ động cam chịu, mà là sự chủ động, đầy trách nhiệm và can đảm như Chúa Giê-su. Điều này đòi hỏi chúng ta phải từ bỏ ý riêng và tìm kiếm ý Cha mỗi ngày.
4. Sẵn Sàng Hy Sinh Vì Tình Yêu: Tình yêu thực sự luôn dẫn đến hành động hy sinh. Sự nhất quyết của Chúa Giê-su thách thức chúng ta xét lại: chúng ta có sẵn sàng “lên Giê-ru-sa-lem” – bước vào những nơi chốn, hoàn cảnh khó khăn, thậm chí chịu thiệt thòi – vì tình yêu đối với Đức Chúa Trời và người lân cận không?
Kết Luận
Sự nhất quyết lên Giê-ru-sa-lem của Chúa Giê-su trong Lu-ca 9:51 là cột mốc quan trọng nhất trong lịch sử nhân loại. Đó không phải là bước đi của số phận mù quáng, mà là hành trình của Đấng Cứu Thế đầy chủ ý, được thúc đẩy bởi sự vâng phục trọn vẹn ý Cha, bởi tình yêu thương vô hạn đối với thế gian tội lỗi, và bởi sự cam kết làm trọn mọi lời tiên tri về Đấng Mê-si. Thập tự giá không phải là một tai nạn trên đường đi, mà chính là đích đến Ngài chủ động hướng đến. Nhìn vào sự kiên quyết ấy, mỗi chúng ta được mời gọi sống một đời sống đức tin có chủ đích, can đảm vâng theo ý Chúa, và sẵn sàng yêu thương đến cùng. Vì chính nhờ sự nhất quyết đó, cánh cửa cứu rỗi đã mở ra, và hy vọng phục sinh đã chiến thắng mọi sự chết chóc.
“Ấy vậy, Chúa chúng ta là Đức Chúa Jêsus Christ … đã tự hạ mình, vâng phục cho đến chết, thậm chí chết trên cây thập tự. Cũng vì đó nên Đức Chúa Trời đã đem Ngài lên rất cao…” (Phi-líp 2:6-9).