Việc Xoắn Kinh Thánh Để Tự Hủy Diệt (2 Phi-e-rơ 3:16)
Trong hành trình đức tin, Lời Đức Chúa Trời là ngọn đèn cho chân chúng ta, ánh sáng cho đường lối mình (Thi Thiên 119:105). Tuy nhiên, cảnh báo nghiêm trọng của Sứ đồ Phi-e-rơ trong thư tín cuối cùng của ông vạch ra một mối nguy hiểm hiện hữu: mối nguy của việc xử lý sai lệch Lời hằng sống đó. Câu Kinh Thánh 2 Phi-e-rơ 3:16 đóng vai trò như một hải đăng cảnh báo cho mọi thế hệ Cơ Đốc nhân:
"Ấy cũng như vậy, trong mọi bức thư, Phao-lô đã nói về các điều đó; trong những bức thư ấy có mấy khúc khó hiểu, mà những người dốt nát và không tin cậy đem xoắn lại, cũng như xoắn các phần Kinh Thánh khác, chuốc lấy sự hư mất riêng về mình."
Lời cảnh báo này không đến từ một người ngoài cuộc, mà từ một Sứ đồ trưởng lão, người đã chứng kiến sự vinh hiển của Chúa và nhận lãnh trách nhiệm chăn bầy. Nó đặt ra một câu hỏi hệ trọng: "Việc xoắn Kinh Thánh để tự hủy diệt có nghĩa là gì?" Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, ngôn ngữ nguyên bản, và ý nghĩa thần học của phân đoạn then chốt này, cùng với những ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc ngày nay.
I. Bối Cảnh và Ý Nghĩa của 2 Phi-e-rơ 3
Để hiểu trọn vẹn câu 16, chúng ta phải đặt nó vào dòng chảy của toàn chương 3 và toàn bộ bức thư. Phi-e-rơ viết trong bối cảnh những kẻ nhạo báng xuất hiện, chối bỏ sự tái lâm của Chúa Giê-xu Christ (câu 3-4). Ông khích lệ các tín hữu đứng vững trong sự thông biết về Chúa và Jêsus Christ (câu 18), và nhắc nhở rằng sự chậm trễ của Chúa là vì lòng nhịn nhục, không muốn một người nào chết mất (câu 9). Trong bối cảnh đó, Phi-e-rơ đề cập đến những lời dạy dỗ của "Sứ đồ yêu dấu của chúng ta" là Phao-lô, công nhận thẩm quyền và sự khôn ngoan trong các thư tín của ông, nhưng đồng thời chỉ ra một thực tế: có những khúc khó hiểu (δυσνόητα - *dysnoēta*).
Từ "khó hiểu" không hàm ý Kinh Thánh sai lầm, mà chỉ ra rằng một số lẽ thật thuộc linh sâu nhiệm đòi hỏi sự suy ngẫm cẩn thận, sự dạy dỗ của Đức Thánh Linh, và một tấm lòng khiêm nhường để đón nhận. Vấn đề không nằm ở chỗ Kinh Thánh khó hiểu, mà nằm ở thái độ và động cơ của người đọc.
II. Phân Tích Ngôn Ngữ Nguyên Bản: "Xoắn" và "Tự Hủy Diệt"
Động từ then chốt trong câu này là "xoắn". Trong tiếng Hy Lạp nguyên bản, từ được sử dụng là στρεβλόω (*strebloō*). Từ này mang nghĩa đen là "vặn xoắn", "làm cho méo mó", "tra tấn" (bằng cách vặn xoắn chi thể), hoặc "bóp méo". Nó diễn tả một hành động cố ý, dùng sức mạnh để làm biến dạng một thứ gì đó khỏi hình dạng và mục đích ban đầu của nó. Khi áp dụng vào Kinh Thánh, nó mô tả việc cố tình kéo Lời Chúa ra khỏi ý nghĩa nguyên thủy, bối cảnh, và mục đích của Đức Thánh Linh, để uốn nắn nó phù hợp với một giáo lý, tư tưởng, hay mục đích cá nhân.
Cụm "tự hủy diệt" trong bản Truyền Thống 1925 dịch từ cụm πρὸς τὴν ἰδίαν αὐτῶν ἀπώλειαν (*pros tēn idian autōn apōleian*). Từ ἀπώλεια (*apōleia*) là một từ rất mạnh trong Tân Ước, thường được dịch là "sự hư mất", "sự hủy diệt", "sự diệt vong", và trái nghĩa với sự cứu rỗi (σωτηρία - *sōtēria*). Nó không chỉ đơn thuần là sự chết thể xác, mà là sự hư mất đời đời, sự phân cách khỏi Đức Chúa Trời. Điều đáng chú ý là Phi-e-rơ nói họ "chuốc lấy" (ἐπιφέρω - *epipherō* - mang đến cho chính mình) sự hư mất này. Đây là một hành động tự nguyện, một hệ quả tất yếu từ việc họ đã chọn đối xử với Lời Chúa một cách bất kính và gian ác.
III. Những Hình Thức "Xoắn" Kinh Thánh Phổ Biến
Sứ đồ Phi-e-rơ không chỉ đưa ra lời cảnh báo chung chung. Qua việc quan sát toàn bộ Kinh Thánh, chúng ta có thể nhận diện một số hình thức "xoắn" phổ biến:
- Xé rời câu Kinh Thánh khỏi bối cảnh (Trích dẫn cắt dán): Đây là hình thức phổ biến nhất. Ví dụ, chỉ trích dẫn Phi-líp 4:13 "Tôi làm được mọi sự" mà bỏ qua bối cảnh "nhờ Đấng ban thêm sức cho tôi" và toàn bộ ý nghĩa về sự bằng lòng trong mọi hoàn cảnh. Hành động này biến Lời Chúa thành một câu thần chú cho thành công cá nhân thay vì lời tuyên xưng về ân điển của Christ.
- Giải nghĩa theo nghĩa đen cứng nhắc hoặc theo nghĩa bóng tùy tiện: Phủ nhận hoàn toàn các thể loại văn học (thi ca, châm ngôn, khải tượng) và bối cảnh lịch sử, hoặc ngược lại, biến mọi lời hứa cụ thể thành những ẩn dụ tâm linh mơ hồ, làm mất đi tính xác thực của Lời Chúa.
- Phủ nhận sự mặc khải tiệm tiến và sự nhất quán của Kinh Thánh: Dùng Cựu Ước để phủ nhận Tân Ước, hoặc dùng một sứ điệp ân điển trong Tân Ước để bác bỏ những mạng lệnh thánh khiết của Đức Chúa Trời. Điều này xảy ra khi người ta không xem Kinh Thánh là một chỉnh thể, với Chúa Giê-xu Christ là trung tâm và đỉnh cao của mặc khải (Hê-bơ-rơ 1:1-2).
- Gán ý riêng thay vì tìm ý của Đức Thánh Linh: Đặt kinh nghiệm, truyền thống, hay ý tưởng triết học cá nhân lên trên và dùng Kinh Thánh như một kho dẫn chứng để "chứng minh" cho ý riêng đó, thay vì để Kinh Thánh phán xét và uốn nắn chính mình.
- Giảng dạy vì động cơ tư lợi: Phi-e-rơ đã cảnh báo trước về những kẻ "vinh vang giả dối" và "dùng những lời văn hoa để mê hoặc... vì cớ lợi" (2 Phi-e-rơ 2:3). Việc xoắn Kinh Thánh để thu hút đám đông, kiếm tiền, hoặc tìm kiếm quyền lực là một tội nghiêm trọng trước mặt Đức Chúa Trời.
IV. Tại Sao Đây Là "Tự Hủy Diệt"? – Thần Học về Sự Phán Xét
Việc xoắn Kinh Thánh không đơn thuần là một sai lầm trí thức; nó là một tội thuộc linh mang tính hủy hoại. Lý do nó dẫn đến "sự hư mất riêng về mình" là:
1. Phủ nhận Thẩm quyền Tối cao của Đức Chúa Trời: Kinh Thánh là Lời của Đức Chúa Trời (2 Ti-mô-thê 3:16). Việc cố ý bóp méo nó là một cuộc tấn công trực tiếp vào quyền tể trị và tính chân thật của Ngài. Nó đặt tư duy con người lên trên Đức Chúa Trời.
2. Cắt đứt Nguồn Sự Sống: Chúa Giê-xu phán, "Lời mà ta đã nói với các ngươi đều là thần linh và sự sống" (Giăng 6:63). Kinh Thánh là phương tiện chính yếu mà Đức Thánh Linh dùng để tái sanh (1 Phi-e-rơ 1:23), nuôi dưỡng, và thánh hóa chúng ta. Xoắn Kinh Thánh là làm ô uế chính nguồn nước sự sống, dẫn đến sự đói khát và chết khô thuộc linh.
3. Dẫn Dắt Người Khác Đi Lạc: Trách nhiệm của người dạy đạo là vô cùng lớn (Gia-cơ 3:1). Việc dạy giáo lý sai lạc không chỉ hủy hoại chính mình mà còn kéo theo sự hư mất của những người nghe theo (Ma-thi-ơ 18:6). Đây là tội không chỉ chống lại Chúa mà còn chống lại anh em mình.
4. Sự Phán Xét Cứng Lòng: Kinh Thánh cho thấy một nguyên tắc: sự phán xét thường đến dưới hình thức Đức Chúa Trời "phó" con người cho chính sự lựa chọn sai lầm của họ (Rô-ma 1:24, 26, 28). Người cố tình xoắn Lẽ Thật sẽ cuối cùng bị chính sự giả dối mà họ yêu mến đó đánh lừa và hủy diệt (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:10-12).
V. Ứng Dụng Thực Tế: Làm Thế Nào Để Tránh Việc Xoắn Kinh Thánh?
Lời cảnh báo này không chỉ dành cho các giáo sư giả, mà còn là lời nhắc nhở mỗi tín hữu phải cẩn trọng trong việc đọc, học, và giải nghĩa Lời Chúa.
1. Tiếp Cận Với Thái Độ Đúng Đắn: Hãy đến với Kinh Thánh bằng sự khiêm nhường và kính sợ, nhận biết rằng đây là Lời của Đấng Tạo Hóa dành cho chúng ta. Cầu xin Đức Thánh Linh, Đấng linh cảm Kinh Thánh, mở mắt chúng ta để hiểu Lời Ngài (Thi Thiên 119:18).
2. Nghiên Cứu Theo Phương Pháp Lành Mạnh:
- Xem xét bối cảnh: Đọc cả phân đoạn, cả chương, thậm chí cả sách. Ai viết? Viết cho ai? Trong hoàn cảnh nào?
- So Sánh Kinh Thánh với Kinh Thánh: Lẽ thật thuộc linh là nhất quán. Dùng những phân đoạn rõ ràng để soi sáng những chỗ khó hiểu.
- Chú ý thể loại văn học: Luật pháp, lịch sử, thi ca, châm ngôn, sách tiên tri, thư tín, khải tượng – mỗi loại cần được giải nghĩa phù hợp.
- Tìm ý nghĩa nguyên thủy: Mục tiêu đầu tiên là tìm hiểu ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt cho độc giả đầu tiên. Ứng dụng phải dựa trên sự giải nghĩa đúng đắn này.
3. Vâng Theo Điều Đã Hiểu: Sự hiểu biết thật luôn đi kèm với sự vâng phục. Nếu chúng ta chỉ tìm kiếm sự hiểu biết để thỏa mãn trí óc hoặc tranh luận, chúng ta đã ở trong vùng nguy hiểm. Chúa Giê-xu phán: "Nếu ai muốn làm theo ý muốn của Đức Chúa Trời, thì sẽ biết..." (Giăng 7:17).
4. Gắn Bó Với Hội Thánh Địa Phương: Đức tin Cơ Đốc không phải là một hành trình cá nhân cô lập. Chúng ta cần được những mục sư, giáo sư trung thành dạy dỗ (Ê-phê-sô 4:11-14) và cần sự sửa dạy, góp ý từ các anh chị em trưởng thành trong đức tin. Một giáo lý lạ thường, được "khám phá" bởi một cá nhân mà không được sự công nhận của Hội Thánh phổ thông qua các thời đại, cần được xem xét rất thận trọng.
5. Tập Trung vào Trung Tâm: Chúa Cứu Thế Giê-xu: Mọi sự giải nghĩa Kinh Thánh phải quy về Chúa Giê-xu và Phúc Âm về sự chết và sống lại của Ngài (Lu-ca 24:27, 44). Nếu cách giải nghĩa nào làm lu mờ ân điển, thập tự giá, hoặc sự độc tôn của Christ, đó rất có thể là sự xoắn Kinh Thánh.
Kết Luận
Lời cảnh báo của Sứ đồ Phi-e-rơ trong 2 Phi-e-rơ 3:16 vang vọng xuyên suốt các thế kỷ như một hồi chuông báo động. "Xoắn Kinh Thánh" là một tội nghiêm trọng, một sự bất kính có chủ ý đối với Lời Hằng Sống của Đức Chúa Trời, và nó dẫn đến một kết cục khủng khiếp: sự tự hủy diệt đời đời. Tuy nhiên, phân đoạn này không nhằm gieo rắc sự sợ hãi mù quáng, mà để thúc giục chúng ta đến với Kinh Thánh cách sốt sắng, cẩn trọng và kính cẩn hơn.
Chúng ta được kêu gọi không phải để sợ hãi Lời Chúa, mà để yêu mến, trân trọng và vâng theo nó. Hãy là những người "giảng dạy lời của lẽ thật cách ngay thẳng" (2 Ti-mô-thê 2:15), luôn nhớ rằng chúng ta đang gìn giữ một kho báu thiên thượng trong chính những bình đất này. Ước gì mỗi chúng ta đều có thể thưa với Chúa như Sa-mu-ên: "Xin hãy phán, kẻ tôi tớ Ngài đang nghe!" (1 Sa-mu-ên 3:10), và khi Ngài phán, chúng ta tiếp nhận Lời Ngài trong sự chân thật trọn vẹn của nó, để chúng ta được nuôi dưỡng, được xây dựng, và cuối cùng nhận lấy sự sống đời đời mà Ngài đã hứa.