Đức Chúa Trời Không Thể Nói Dối Nghĩa Là Gì (Hê-bơ-rơ 6:18)
Trong hành trình đức tin, một trong những nền tảng vững chắc nhất cho linh hồn người tin Chúa là sự nhận biết về bản tính chân thật và tuyệt đối đáng tin cậy của Đức Chúa Trời. Sách Hê-bơ-rơ, được viết cho những tín hữu gốc Do Thái đang đối diện với sự bắt bớ và cám dỗ quay trở lại với truyền thống cũ, đã đưa ra một luận điểm thần học vĩ đại để khích lệ họ: Đức Chúa Trời và lời hứa của Ngài là nơi nương náu an toàn tuyệt đối. Trọng tâm của sự bảo đảm này nằm ở câu Kinh Thánh then chốt: “... Đức Chúa Trời cũng chẳng có thể nói dối được...” (Hê-bơ-rơ 6:18, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai quật ý nghĩa, bối cảnh, và hệ quả thực tiễn của chân lý nền tảng này.
Để hiểu trọn vẹn câu 18, chúng ta phải đặt nó vào dòng chảy của lập luận từ câu 13. Tác giả đang nói về lời hứa của Đức Chúa Trời dành cho Áp-ra-ham.
“Vả, khi Đức Chúa Trời hứa cùng Áp-ra-ham, vì không có ai lớn hơn để chỉ mình Ngài mà thề, bèn lấy chính mình Ngài mà thề rằng: Chắc ta sẽ ban phước cho ngươi nhiều, và làm cho ngươi sanh sản cực nhiều.” (Hê-bơ-rơ 6:13-14)
Tác giả chỉ ra một tập tục quan trọng trong văn hóa loài người: để chấm dứt mọi sự tranh cãi và đem lại sự bảo đảm tối hậu, người ta thề nhân danh một đấng cao hơn mình. Nhưng Đức Chúa Trời, là Đấng Tối Cao, không có ai cao hơn để Ngài thề. Vì vậy, Ngài đã thề chính bởi mình Ngài. Hành động này không phải vì lời hứa của Ngài không đủ tin cậy, mà là để bày tỏ cho những “kẻ hưởng lời hứa” (câu 17) thấy rõ ý định bất khả di dịch (Hy Lạp: ametathetos boule) của Ngài.
Mạch văn dẫn đến đỉnh điểm ở câu 17-18:
“Vậy, Đức Chúa Trời muốn càng tỏ ra cho những kẻ hưởng lời hứa biết ý định Ngài là chắc chắn không đổi dời, thì Ngài dùng lời thề để cầm cố. Hầu cho nhờ hai sự chẳng hề đổi dời đó (trong ấy Đức Chúa Trời chẳng có thể nói dối được), chúng ta là kẻ đã trốn ẩn, được sự yên ủi lớn mạnh, nắm chắc sự trông cậy đã đặt trước mặt chúng ta.” (Hê-bơ-rơ 6:17-18)
“Hai sự chẳng hề đổi dời đó” chính là: (1) Lời Hứa của Đức Chúa Trời và (2) Lời Thề của Đức Chúa Trời để bảo đảm cho lời hứa ấy. Đây là nền tảng kép cho đức tin của chúng ta.
Cụm từ then chốt trong tiếng Hy Lạp là: ἀδύνατον ψεύσασθαι θεόν (adynaton pseusasthai Theon). Chúng ta cần phân tích từng thành phần:
- ἀδύνατον (adynaton): Tính từ, có nghĩa “bất khả, không thể được, không có năng lực để”. Nó diễn tả một sự bất khả thi về bản thể, không chỉ là một sự lựa chọn đạo đức.
- ψεύσασθαι (pseusasthai): Động từ nguyên mẫu Aorist của ψεύδομαι (pseudomai), nghĩa là “nói dối, lừa dối, phát ngôn điều sai sự thật”.
- θεόν (Theon): Danh từ, “Đức Chúa Trời”.
Dịch sát nghĩa: “Đối với Đức Chúa Trời, (thì) nói dối là bất khả”. Điều này không phải là Đức Chúa Trời chọn không nói dối, mà là Ngài không thể nói dối. Nói dối trái ngược với bản thể của Ngài.
1. Nền Tảng Trong Bản Tính Thánh Khiết của Đức Chúa Trời: Kinh Thánh tuyên bố: “Đức Chúa Trời chẳng phải là loài người mà nói dối, cũng chẳng phải là con loài người mà ăn năn. Điều Ngài đã nói, Ngài há chẳng làm ư? Điều Ngài đã phán, Ngài há chẳng làm ứng nghiệm ư?” (Dân số ký 23:19). Nói dối (sheqer trong tiếng Hê-bơ-rơ) bắt nguồn từ tội lỗi (Giăng 8:44). Đức Chúa Trời là thánh khiết (Ê-sai 6:3), ánh sáng (1 Giăng 1:5), và chân lý (Giăng 14:6). Do đó, nói dối là một hành động hoàn toàn không tương hợp với bản thể thần linh của Ngài.
2. Sự Trung Tín Tuyệt Đối (Faithfulness): Đức tính này trong tiếng Hê-bơ-rơ là ’emunah, và trong tiếng Hy Lạp là pistis (đôi khi được dịch là “đức tin” hoặc “sự thành tín”). “Đức Chúa Trời là thành tín, Ngài đã gọi anh em đến sự thông công với Con Ngài là Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta” (1 Cô-rinh-tô 1:9). Sự thành tín của Ngài là sự bảo đảm rằng mọi lời hứa sẽ được hoàn thành.
3. Sự Bất Biến (Immutability) của Đức Chúa Trời: “Đức Chúa Jêsus Christ hôm qua, ngày nay, và cho đến đời đời không hề thay đổi” (Hê-bơ-rơ 13:8). Vì bản tính Ngài không thay đổi, nên lời nói, ý định và lời hứa của Ngài cũng không thay đổi. Một lời hứa “có thể” bị hủy bỏ nếu Đấng hứa thay đổi ý định. Nhưng Đức Chúa Trời là Đấng “chẳng hề đổi dời” (câu 17), nên lời hứa của Ngài vĩnh viễn vững chắc.
Tác giả Hê-bơ-rơ dùng hình ảnh mạnh mẽ: sự trông cậy của chúng ta giống như cái neo của linh hồn (câu 19).
“Chúng ta giữ sự trông cậy nầy như cái neo của linh hồi, vững vàng bền chặt, thấu vào phía trong màn, trong nơi thánh mà Đức Chúa Jêsus đã vào như Đấng đi trước của chúng ta...” (Hê-bơ-rơ 6:19-20a)
Chiếc neo không bám vào cát biển hay đá ngầm bất định của hoàn cảnh, cảm xúc hay thành tích bản thân. Nó được quăng vào, thậm chí “thấu vào phía trong màn” – tức là vào chính Nơi Chí Thánh trên trời, nơi Đức Chúa Jêsus Christ, với tư cách là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đời đời, đã vào và ngồi bên hữu Đức Chúa Trời. Sự bảo đảm của chúng ta được đóng đinh trong chính ngôi thiên đàng, dựa trên chức vụ đại diện và sự hy sinh trọn vẹn của Chúa Giê-xu. Vì Đức Chúa Trời không thể nói dối, nên lời Ngài hứa về sự cứu rỗi trong Đấng Christ là chắc chắn tuyệt đối.
Chân lý cao siêu này không chỉ dành cho thần học, mà phải trở thành nguồn sức mạnh hằng ngày cho người tin Chúa.
1. Sự Yên Ủi Trong Thử Thách (câu 18): Khi gặp hoạn nạn, chúng ta dễ nghi ngờ tình yêu và sự chăm sóc của Chúa. Hãy nhớ rằng, Đức Chúa Trời không thể hứa rồi lại bỏ bạn. Lời Ngài phán: “Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu” (Hê-bơ-rơ 13:5) là lời của một Đấng bất khả nói dối. Sự “yên ủi lớn mạnh” đến từ việc chúng ta “trốn ẩn” (chạy đến nương náu) trong lời hứa ấy.
2. Sự Vững Lòng Trong Cầu Nguyện: Chúng ta có thể cầu nguyện với đức tin dựa trên các lời hứa trong Kinh Thánh. Khi cầu xin theo ý muốn Ngài (1 Giăng 5:14), chúng ta có thể tin chắc Ngài nghe và sẽ đáp lời (theo cách và thời điểm hoàn hảo của Ngài), vì Ngài thành tín.
3. Sự Kiên Trì Trong Chờ Đợi: Nhiều lời hứa của Đức Chúa Trời (về sự trở lại của Chúa, về sự hoàn tất công việc Ngài trong chúng ta...) cần thời gian để ứng nghiệm. Sự kiên nhẫn của chúng ta được xây dựng trên nền tảng Đấng chúng ta tin, không phải trên những gì chúng ta thấy. “Vì con nhìn xem các điều răn Chúa, Cho nên con ghét các đường giả dối” (Thi Thiên 119:128).
4. Nền Tảng Cho Sự Thật Trong Đời Sống: Vì chúng ta là con cái của Đấng Chân Thật, chúng ta được kêu gọi để phản chiếu bản tính ấy. “Nhưng mỗi người trong anh em phải chớ nói dối với người lân cận mình, vì chúng ta là chi thể lẫn nhau” (Ê-phê-sô 4:25). Sự chân thật của chúng ta bắt nguồn từ việc thuộc về Đấng là Chân Lý.
Lời tuyên bố “Đức Chúa Trời không thể nói dối” trong Hê-bơ-rơ 6:18 không phải là một mệnh đề triết học trừu tượng. Đó là tảng đá vững chắc cho linh hồn trong cơn bão. Trong một thế giới đầy dối trá, bất định và thất hứa, con dân Chúa có một nơi nương náu bất di bất dịch. Lời hứa quan trọng nhất – lời hứa về sự cứu rỗi đời đời qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ – được đảm bảo bởi chính bản tính không thể nói dối của Đức Chúa Trời. Vì thế, chúng ta có thể đồng thanh với sứ đồ Phao-lô: “Tôi biết Đấng tôi đã tin, chắc rằng Ngài có quyền giữ sự tôi đã phó thác cho đến ngày đó” (2 Ti-mô-thê 1:12). Hãy chạy đến và nắm chắc lấy sự trông cậy đã đặt trước mặt chúng ta, vì nó được neo chặt trong chính ngai Đức Chúa Trời.