Lời Đã Trồng Trong Gia-cơ 1:21
Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ Đốc nhân đều khao khát có một đời sống thuộc linh vững vàng, có khả năng vượt qua thử thách và kinh nghiệm được sự biến đổi thật. Sứ đồ Gia-cơ, trong bức thư đầy tính thực tiễn của mình, đã đưa ra một hình ảnh sinh động và sâu sắc về nguồn lực cho sự tăng trưởng đó: “Vậy, hãy bỏ đi mọi điều ô uế và mọi điều gian ác còn lại, đem lòng nhu mì nhận lấy lời đã trồng trong anh em, là lời có thể cứu linh hồn của anh em.” (Gia-cơ 1:21, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không chỉ là một mệnh lệnh, mà còn là một lời hứa, mặc khải một nguyên lý thuộc linh quan trọng cho sự sống và sự cứu rỗi thực tiễn hàng ngày. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa của “Lời đã trồng,” bối cảnh của nó, và cách thức để Lời ấy sinh hoa kết quả trong đời sống người tin Chúa.
Để hiểu trọn vẹn câu 21, chúng ta phải đặt nó vào dòng chảy của toàn bộ chương 1. Sứ đồ Gia-cơ mở đầu bằng chủ đề thử thách (câu 2-4) và sự khôn ngoan từ Đức Chúa Trời (câu 5-8). Ông nói về sự giàu có tạm bợ (câu 9-11) và phần thưởng cho người bền lòng chịu thử thách (câu 12). Sau đó, ông chuyển sang nguồn gốc của cám dỗ (câu 13-15) và nhấn mạnh rằng mọi ân điển tốt lành đều đến từ Cha sáng láng (câu 16-18).
Đỉnh điểm của phần này là lời kêu gọi: “Hỡi anh em rất yêu dấu của tôi, anh em biết điều đó: người nào cũng phải mau nghe mà chậm nói, chậm giận” (câu 19). Sự giận dữ của loài người không làm nên sự công bình của Đức Chúa Trời (câu 20). Và ngay lập tức, câu 21 đưa ra giải pháp thay thế: thay vì để lòng đầy sự giận dữ và gian ác, hãy nhận lấy lời đã trồng. Có thể thấy rõ cấu trúc tương phản: BỎ ĐI (sự ô uế, gian ác) để TIẾP NHẬN (Lời đã trồng). Hành động này dẫn đến kết quả: sự cứu rỗi cho linh hồn.
Cụm từ then chốt “lời đã trồng” trong nguyên văn Hy Lạp là ton emphuton logon (τὸν ἔμφυτον λόγον).
- Emphuton (ἔμφυτος): Từ này xuất phát từ động từ emphyō, có nghĩa là “gieo trồng vào,” “cấy vào,” hoặc “làm cho bén rễ trong.” Nó mang ý nghĩa một thứ gì đó không chỉ được đặt lên trên bề mặt, mà được gieo trồng sâu bên trong, có khả năng đâm rễ, hút chất dinh dưỡng và phát triển từ bên trong ra ngoài. Nó diễn tả một sự sống đã được truyền vào và hiện hữu bên trong.
- Logon (λόγον): Đây là từ Hy Lạp phổ biến cho “Lời,” nhưng trong văn mạch Tân Ước, nó thường chỉ về chính Lời của Đức Chúa Trời – sự mặc khải, chân lý, và đặc biệt là sứ điệp về Phúc Âm của Chúa Giê-xu Christ (xem Giăng 1:1, 14).
Như vậy, “Lời đã trồng” không đơn thuần là Kinh Thánh chúng ta đọc bên ngoài, mà là chân lý của Đức Chúa Trời, đặc biệt là Phúc Âm cứu rỗi, đã được Đức Thánh Linh cấy vào sâu trong tấm lòng, tâm linh của người tin Chúa khi họ tiếp nhận đức tin. Đây là một công việc siêu nhiên. Chúng ta thấy hình ảnh tương tự trong ẩn dụ Người Gieo Giống (Ma-thi-ơ 13:1-23), nơi hạt giống là “đạo về nước Đức Chúa Trời” (câu 19) được gieo vào lòng người. Hạt giống rơi vào nơi đất tốt “tức là kẻ nghe đạo và hiểu, nên kết quả đến nỗi một hột ra một trăm, hột khác sáu chục, hột khác ba chục” (câu 23). “Lời đã trồng” chính là hạt giống đó, đã được gieo vào lòng đất tốt và được kêu gọi phải sinh hoa kết quả.
Phao-lô cũng mô tả điều tương tự khi ông nói Đức Chúa Trời “đã cho ánh sáng soi sáng trong lòng chúng tôi, đặng sự vinh hiển của Đức Chúa Trời chói lói trong mặt Đức Chúa Jêsus Christ được tỏ ra” (2 Cô-rinh-tô 4:6). Sự soi sáng và gieo trồng này là công việc của Đức Thánh Linh.
Gia-cơ không nói “hãy có” lời đã trồng, mà nói “nhận lấy” (nhận lãnh, tiếp nhận – tiếng Hy Lạp: dexasthe). Điều này cho thấy một thái độ chủ động, liên tục. Dù Lời đã được trồng sẵn bên trong bởi ân điển, nhưng chúng ta có trách nhiệm mở lòng ra để đón nhận, nuôi dưỡng và để nó hành động. Hành động “nhận lấy” này được định rõ bằng hai đặc tính:
1. Với lòng nhu mì (meekness/humility): Lòng nhu mì (praütēs) không phải là sự yếu đuối, mà là sức mạnh được kiểm soát, là thái độ khiêm nhường, dễ dạy, không tự cao, sẵn sàng vâng phục ý muốn Đức Chúa Trời. Một tấm lòng kiêu ngạo, đầy sự giận dữ (câu 19-20) sẽ bóp nghẹt Lời đã trồng. Chỉ có tấm lòng mềm mại, khiêm nhường mới có thể tiếp tục đón nhận Lời Chúa cáo trách, uốn nắn và dạy dỗ (Thi Thiên 25:9).
2. Sau khi bỏ đi mọi điều ô uế và gian ác: Không thể vừa ôm giữ tội lỗi vừa tiếp nhận Lời sự sống cách trọn vẹn được. “Bỏ đi” là một hành động quyết liệt, dứt khoát. “Ô uế” (ryparian) nói đến sự nhơ bẩn thuộc linh, tư tưởng xấu xa. “Gian ác” (kakia) chỉ về sự độc ác, lòng xấu xa trong hành động. Đây chính là “đất xấu” – đất đầy gai gốc, sỏi đá – ngăn cản hạt giống Lời Chúa tăng trưởng (Ma-thi-ơ 13:22). Việc ăn năn, xưng tội và từ bỏ là điều kiện tiên quyết để Lời đã trồng có không gian phát triển.
Mục đích tối thượng của “Lời đã trồng” không phải chỉ để cho kiến thức, mà là cho sự cứu rỗi. Gia-cơ nói rõ: đó là lời “có thể cứu linh hồn của anh em”. Ở đây, chúng ta cần hiểu sự cứu rỗi một cách toàn diện theo Kinh Thánh:
- Cứu rỗi trong quá khứ (Vị thế): Khi chúng ta tin nhận Chúa Giê-xu, Lời Phúc Âm (logos) được trồng vào lòng chúng ta, và chúng ta được xưng công bình, được cứu khỏi án phạt của tội lỗi (Ê-phê-sô 2:8-9). Đây là sự cứu rỗi đầu tiên.
- Cứu rỗi trong hiện tại (Thực tế): Lời đã trồng tiếp tục công việc cứu rỗi bằng cách giải cứu chúng ta khỏi quyền lực của tội lỗi và sự ô uế hàng ngày. Nó thanh tẩy (Giăng 15:3), nâng đỡ (Thi Thiên 119:28), và biến đổi chúng ta nên giống hình ảnh Chúa Christ (Rô-ma 12:2). Đây là sự thánh hóa, là quá trình “linh hồn được cứu” khỏi sự cai trị của xác thịt.
- Cứu rỗi trong tương lai (Vinh hiển): Lời đã trồng là bảo đảm cho sự cứu rỗi trọn vẹn trong ngày sau rốt, khi thân thể chúng ta được cứu chuộc và chúng ta hoàn toàn thoát khỏi mọi ảnh hưởng của tội lỗi (Rô-ma 8:23).
Lời Chúa có quyền năng thực hiện điều này vì nó “là lời sống và linh nghiệm, sắc hơn gươm hai lưỡi… phán đoán tư tưởng và ý định trong lòng” (Hê-bơ-rơ 4:12). Lời đã trồng chính là công cụ Đức Thánh Linh dùng để tái tạo, nuôi dưỡng và hoàn thành công việc cứu chuộc trong chúng ta.
Làm thế nào chúng ta thực hành nguyên lý “nhận lấy Lời đã trồng” một cách cụ thể?
1. Tạo Môi Trường Thuận Lợi Cho Lời Được Trồng (Chuẩn bị tấm lòng):
Mỗi ngày, trước khi đọc Kinh Thánh, hãy dành thì giờ trong sự cầu nguyện, xin Chúa dò xét lòng mình (Thi Thiên 139:23-24). Thành thật xưng ra với Chúa những “điều ô uế và gian ác” mà Thánh Linh cáo trách. Đây là công tác “nhổ cỏ, dọn đá” để tấm lòng trở nên mềm mại, sẵn sàng.
2. Tiếp Nhận Lời Cách Chủ Động và Hệ Thống (Gieo và tưới):
Đừng chỉ đọc Kinh Thánh cách hời hợt. Hãy “nhận lấy” nó cách chủ động qua:
- Suy gẫm (Meditation): Không vội vàng. Suy đi nghĩ lại một câu, một phân đoạn (Giô-suê 1:8; Thi Thiên 1:2). Hỏi: Đoạn này dạy gì về Đức Chúa Trời? Về tôi? Có mệnh lệnh nào để vâng theo? Có lời hứa nào để nắm lấy?
- Ghi nhớ (Memorization): Để Lời Chúa thực sự “ở cùng” bạn mọi lúc, hãy ghi nhớ những câu then chốt. Điều này giống như việc hạt giống được gieo sâu và có sẵn nguồn dinh dưỡng khi cần.
- Học hỏi (Study): Tìm hiểu bối cảnh, ý nghĩa nguyên văn, và sự liên kết với toàn bộ Kinh Thánh.
3. Để Lời Hành Động và Biến Đổi (Để cây lớn lên và kết quả):
Đây là bước then chốt Gia-cơ nhấn mạnh: “Hãy làm theo lời, chớ lấy nghe làm đủ mà lừa dối mình” (Gia-cơ 1:22). Lời đã trồng phải được thể hiện qua hành động. Khi đọc được lời dạy về sự nhịn nhục, hãy cầu xin Chúa giúp bạn nhịn nhục trong một tình huống cụ thể hôm đó. Khi đọc về tình yêu thương, hãy tìm cách thực hành yêu thương. Hành động vâng phục là “nước tưới” và “ánh sáng” giúp cây Lời Chúa trong bạn lớn mạnh.
4. Liên Hiệp Với Hội Thánh (Trồng trong vườn chung):
Lời đã trồng cũng được nuôi dưỡng qua sự nhóm lại, thông công và nghe giảng dạy trong Hội Thánh (Cô-lô-se 3:16). Sự chia sẻ, khích lệ và sửa dạy lẫn nhau giúp Lời Chúa càng thêm bén rễ sâu trong đời sống tập thể và cá nhân.
“Lời đã trồng” trong Gia-cơ 1:21 là một khái niệm phong phú và đầy quyền năng. Nó không phải là một lý thuyết trừu tượng, mà là thực tại thuộc linh sống động trong mỗi tín hữu chân thật. Đó chính là Phúc Âm của Chúa Giê-xu Christ, Lời hằng sống của Đức Chúa Trời, đã được Đức Thánh Linh siêu nhiên cấy vào tâm linh chúng ta, ban cho chúng ta sự sống mới. Lời ấy có mục đích cứu rỗi toàn diện cho linh hồn chúng ta.
Tuy nhiên, sự tăng trưởng của Lời ấy tùy thuộc vào sự đáp ứng của chúng ta. Chúng ta được kêu gọi, với tấm lòng nhu mì và sau khi dứt khoát với tội lỗi, phải liên tục, chủ động “nhận lấy” Lời ấy qua sự suy gẫm, vâng phục và sống bởi Lời. Khi làm điều đó, chúng ta sẽ kinh nghiệm quyền năng biến đổi của Đức Chúa Trời, thấy đời sống mình kết quả cho vinh hiển Ngài, và ngày càng được an toàn trong sự cứu rỗi mà Lời hằng sống đem lại.
Hôm nay, hãy dừng lại và tự hỏi: “Lời đã trồng” trong lòng tôi đang ở tình trạng nào? Nó có đang bị lấn át bởi những lo lắng, ham muốn, hay sự cứng cỏi không? Hãy trở về với thái độ nhu mì, làm sạch tấm lòng, và một lần nữa, chăm chỉ “nhận lấy” Lời sự sống. Vì như Chúa Giê-xu đã phán: “Người ta sống chẳng phải chỉ nhờ bánh mà thôi, nhưng nhờ mọi lời nói ra từ miệng Đức Chúa Trời” (Ma-thi-ơ 4:4).