Làm Thế Nào Để Giữ Được Thái Độ “Tỉnh Thức” Và “Bền Đỗ” Trong Sự Cầu Nguyện Như Ê‑phê‑sô 6:18 Dạy?
Trong bối cảnh cuộc chiến thuộc linh mà mỗi Cơ Đốc nhân đều phải đối diện, sứ đồ Phao-lô đã kết thúc phân đoạn nổi tiếng về “toàn giáp của Đức Chúa Trời” bằng một lời dạy hết sức quan trọng: “Hãy nhờ Đức Thánh Linh, thường thường làm đủ mọi thứ cầu nguyện và nài xin. Hãy dùng sự bền đỗ trọn vẹn mà tỉnh thức về điều đó, và cầu nguyện cho hết thảy các thánh đồ” (Ê‑phê‑sô 6:18, Bản Truyền Thống). Hai từ khóa “tỉnh thức” và “bền đỗ” đã phác họa nên một thái độ cầu nguyện mà mọi con cái Chúa cần theo đuổi. Nhưng làm thế nào để chúng ta có thể duy trì thái độ đó trong đời sống hằng ngày? Bài viết này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa Kinh Thánh, đồng thời đưa ra những hướng dẫn thực tiễn giúp chúng ta trở nên những người cầu nguyện tỉnh thức và bền đỗ.
I. Bối Cảnh Của Ê‑phê‑sô 6:18
Trước khi đi vào phân tích hai đức tính “tỉnh thức” và “bền đỗ”, cần hiểu rằng lời dạy này nằm trong phần kết luận của toàn giáp thuộc linh (Ê‑phê‑sô 6:10-17). Mục đích của toàn giáp là giúp tín hữu đứng vững trước các mưu kế của ma quỷ. Sau khi đã trang bị đầy đủ, Phao-lô hướng mắt chúng ta đến vũ khí tấn công – đó là sự cầu nguyện. Cầu nguyện không phải là một món vũ khí riêng biệt, mà là phương tiện để mọi khí giới khác phát huy hiệu quả. Cầu nguyện trong Đức Thánh Linh, với mọi lời cầu xin và nài xin, trong sự tỉnh thức và bền đỗ, cho tất cả các thánh đồ. Đó là phương thức chiến đấu của Hội Thánh.
II. “Tỉnh Thức” Trong Cầu Nguyện – Ý Nghĩa Và Tầm Quan Trọng
Chữ “tỉnh thức” (tiếng Hy Lạp: grēgoreō) có nghĩa là “thức canh”, “cảnh giác”, “không ngủ mê”. Trong Kinh Thánh, Chúa Giê-xu đã nhiều lần nhắc nhở: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện” (Ma-thi-ơ 26:41). Sự tỉnh thức trong cầu nguyện bao gồm:
- Tỉnh thức về tâm linh: Không để lòng mình trở nên nguội lạnh, xao lãng, hoặc bị tội lỗi cám dỗ. Chúa Giê-xu cảnh báo: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện, kẻo các ngươi sa vào chước cám dỗ” (Mác 14:38).
- Tỉnh thức trước mưu kế của ma quỷ: Như 1 Phi-e-rơ 5:8: “Hãy tiết độ và tỉnh thức: kẻ nghịch thù anh em là ma quỷ, như sư tử rống, đi rình mò chung quanh anh em, tìm kiếm người nào nó có thể nuốt được.” Cầu nguyện tỉnh thức giúp chúng ta nhận diện những cuộc tấn công tinh vi.
- Tỉnh thức trước nhu cầu của bản thân và người khác: Là sự nhạy bén thuộc linh để thấy những điều Chúa đang làm và những điều cần cầu thay. Ê‑phê‑sô 6:18 đặc biệt nhấn mạnh: “cầu nguyện cho hết thảy các thánh đồ.”
Như vậy, tỉnh thức không chỉ là một trạng thái tinh thần, mà là một thái độ chủ động, cảnh giác, luôn hướng về Chúa và tha nhân.
III. “Bền Đỗ” Trong Cầu Nguyện – Kiên Trì Không Mỏi Mệt
“Bền đỗ” (tiếng Hy Lạp: proskarterēsis) có nghĩa là kiên trì, liên tục, không bỏ cuộc. Sứ đồ Phao-lô dùng từ này nhiều lần: “Hãy bền đổ mà cầu nguyện” (Rô-ma 12:12), “Hãy chuyên về sự cầu nguyện” (Cô-lô-se 4:2). Chúa Giê-xu dạy dụ ngôn người đàn bà góa kiên trì (Lu-ca 18:1-8) để nhấn mạnh rằng chúng ta phải cầu nguyện luôn, không thối chí. Bền đỗ trong cầu nguyện thể hiện:
- Lòng tin cậy vào lời hứa của Chúa: Chúng ta biết Ngài nghe và sẽ đáp lời theo thời điểm hoàn hảo của Ngài (Hê-bơ-rơ 11:6).
- Sự khiêm nhường và phụ thuộc: Nhận biết mình không tự làm được gì, cần Chúa mỗi ngày.
- Sự kiên nhẫn trong chờ đợi: Không nản lòng khi câu trả lời chưa đến.
Bền đỗ không có nghĩa là lặp đi lặp lại những lời cầu xin một cách máy móc, mà là một đời sống cầu nguyện liên tục, kết nối với Chúa mọi lúc.
IV. Làm Thế Nào Để Duy Trì Thái Độ Tỉnh Thức?
1. Cầu Nguyện Trong Thánh Linh
Ê‑phê‑sô 6:18 bắt đầu bằng “Hãy nhờ Đức Thánh Linh”. Chính Thánh Linh giúp chúng ta cầu nguyện đúng ý Đức Chúa Trời (Rô-ma 8:26-27). Ngài ban cho chúng ta sự nhạy cảm thuộc linh, khải thị và sự sốt sắng. Để tỉnh thức, chúng ta cần đầy dẫy Thánh Linh (Ê‑phê‑sô 5:18). Điều này đạt được qua việc tương giao thường xuyên với Chúa, vâng lời Ngài, và khao khát Ngài.
2. Lắng Nghe Tiếng Chúa Qua Kinh Thánh
Lời Chúa là đèn cho chân ta (Thi thiên 119:105). Khi chúng ta đọc, suy gẫm Kinh Thánh mỗi ngày, tâm trí chúng ta được đổi mới, nhận biết ý muốn Chúa, và trở nên nhạy bén với những gì Ngài muốn chúng ta cầu nguyện. Sự tỉnh thức cũng bao gồm việc dùng Lời Chúa để chống lại những tư tưởng sai lầm.
3. Tự Xét Mình Thường Xuyên
Chúng ta dễ bị sự buồn ngủ thuộc linh khi tội lỗi không được xưng ra. 1 Cô-rinh-tô 11:28 dạy: “Người ta phải tự xét mình”. Mỗi ngày, hãy dành thời gian ăn năn, xưng tội với Chúa (1 Giăng 1:9). Sự thanh sạch trong lòng giúp chúng ta tỉnh táo trước mặt Chúa.
4. Cầu Nguyện Với Một Tâm Trí Tập Trung
Trong thời đại nhiều xao lãng, chúng ta cần có những khoảng thời gian yên tĩnh, tắt điện thoại, để chuyên tâm cầu nguyện. Hãy đặt mục tiêu cầu nguyện không bị gián đoạn trong một khoảng thời gian nhất định. Sự tập trung giúp chúng ta tỉnh thức tốt hơn.
5. Cùng Hội Thánh Tỉnh Thức
Trong Ma-thi-ơ 18:19-20, Chúa hứa hiện diện khi hai ba người hiệp ý cầu nguyện. Khi chúng ta cầu nguyện cùng các tín hữu khác, chúng ta có thể khích lệ nhau tỉnh thức. Hãy tham gia nhóm cầu nguyện, những buổi canh thức cầu nguyện của Hội Thánh.
V. Làm Thế Nào Để Duy Trì Thái Độ Bền Đỗ?
1. Thiết Lập Thói Quen Cầu Nguyện Hằng Ngày
Để bền đỗ, cần có kỷ luật. Hãy dành những thời điểm cố định trong ngày để cầu nguyện, như buổi sáng, trưa, tối. Dù cảm xúc thế nào, hãy vẫn đến với Chúa. Đa-ni-ên là tấm gương cầu nguyện ba lần mỗi ngày (Đa-ni-ên 6:10).
2. Dùng Danh Sách Cầu Nguyện
Một danh sách cầu nguyện giúp chúng ta không quên những nhu cầu đã cam kết cầu thay. Có thể phân loại: cá nhân, gia đình, Hội Thánh, quốc gia, truyền giáo… Đánh dấu những lời cầu đã được nhậm để tạ ơn Chúa. Điều này khích lệ chúng ta tiếp tục bền đỗ.
3. Ghi Chép Nhật Ký Cầu Nguyện
Viết lại những điều cầu xin, những cảm nhận, và những câu trả lời. Nhật ký sẽ là bằng chứng về sự thành tín của Chúa, giúp chúng ta kiên trì trong những lúc khó khăn.
4. Dựa Vào Lời Hứa Của Chúa
Kinh Thánh đầy dẫy những lời hứa về sự cầu nguyện: “Hãy xin, sẽ được; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ, cửa sẽ mở” (Ma-thi-ơ 7:7). “Nếu anh em ở trong Ta và lời Ta ở trong anh em, hãy cầu xin bất cứ điều gì mình muốn, thì sẽ được” (Giăng 15:7). Hãy lấy những lời hứa này làm nền tảng cho sự bền đỗ.
5. Cầu Nguyện Chung Với Hội Thánh
Sự bền đỗ được nuôi dưỡng trong cộng đồng. Các tín hữu thời Hội Thánh đầu “bền lòng … trong sự cầu nguyện” (Công vụ 2:42). Khi thấy nhau kiên trì, chúng ta được khích lệ.
6. Không Ngừng Cảm Tạ
1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:16-18: “Hãy vui mừng mãi mãi, cầu nguyện không thôi, phàm việc gì cũng phải tạ ơn”. Thái độ biết ơn giúp chúng ta nhìn thấy phước hạnh Chúa ban ngay cả khi chưa thấy đáp lời, từ đó tiếp tục bền đỗ.
VI. Vai Trò Của Đức Thánh Linh Trong Cầu Nguyện Tỉnh Thức Và Bền Đỗ
Như đã nói, cầu nguyện trong Đức Thánh Linh là then chốt. Rô-ma 8:26-27 mô tả: “Thánh Linh giúp đỡ sự yếu đuối chúng ta … Ngài cầu thay cho các thánh đồ theo ý Đức Chúa Trời”. Khi chúng ta ở trong Thánh Linh, Ngài ban cho chúng ta:
- Sự khôn ngoan để cầu nguyện đúng: Biết những gì phù hợp với ý Chúa.
- Sự thúc giục cầu nguyện: Đôi khi Thánh Linh đặt một gánh nặng cầu nguyện cho một người hoặc một tình huống cụ thể.
- Sức mạnh để kiên trì: Ngài làm mới lòng sốt sắng của chúng ta khi chúng ta mệt mỏi.
Vì vậy, hãy luôn tìm kiếm sự đầy dẫy Thánh Linh qua việc đầu phục Chúa hoàn toàn.
VII. Cầu Nguyện Cho Hết Thảy Các Thánh Đồ – Khía Cạnh Cộng Đồng Của Sự Tỉnh Thức Và Bền Đỗ
Ê‑phê‑sô 6:18 không chỉ dừng lại ở cầu nguyện cá nhân mà nhấn mạnh “cầu nguyện cho hết thảy các thánh đồ”. Điều này cho thấy:
- Tính liên đới của Hội Thánh: Chúng ta không chiến đấu một mình. Cầu nguyện cho nhau giúp chúng ta đồng cảm, hỗ trợ thuộc linh.
- Sự mở rộng tầm nhìn: Tỉnh thức không chỉ cho nhu cầu bản thân, mà cho cả anh em mình. Bền đỗ không chỉ cho mình, mà kiên trì cầu thay cho người khác.
Vì thế, hãy thường xuyên nhớ đến các mục sư, nhà truyền giáo, các tín hữu đang gặp khó khăn trong lời cầu nguyện của bạn.
VIII. Những Ứng Dụng Thực Tế Trong Đời Sống Hằng Ngày
Dưới đây là một số bước cụ thể giúp bạn phát triển thái độ tỉnh thức và bền đỗ trong cầu nguyện:
- Bắt đầu ngày mới bằng cầu nguyện: Dành ít nhất 10-15 phút buổi sáng để tương giao với Chúa, dâng ngày cho Ngài, cầu xin sự tỉnh thức.
- Sử dụng các công cụ nhắc nhở: Đặt chuông nhắc cầu nguyện vào những giờ cố định, hoặc dán câu Kinh Thánh về cầu nguyện ở nơi dễ thấy.
- Thực hành cầu nguyện liên tục: Rèn luyện thói quen trò chuyện với Chúa suốt cả ngày (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:17). Có thể cầu nguyện thầm trong lúc làm việc, đi lại.
- Tham gia hoặc lập nhóm cầu nguyện: Mỗi tuần, hãy gặp gỡ một nhóm nhỏ để cùng cầu nguyện. Sự cam kết với người khác giúp bạn bền đỗ hơn.
- Đọc Kinh Thánh mỗi ngày: Lời Chúa nuôi dưỡng đời sống cầu nguyện. Bạn có thể cầu nguyện dựa trên phân đoạn vừa đọc.
- Đối diện với sự xao lãng: Khi tâm trí lang thang, hãy nhẹ nhàng đưa nó trở lại với Chúa. Đừng tự trách, nhưng kiên nhẫn tập trung lại.
- Ghi nhận và tạ ơn: Mỗi khi thấy Chúa đáp lời, hãy viết lại và cảm tạ. Điều này củng cố niềm tin để tiếp tục bền đỗ.
Kết Luận
Sự cầu nguyện tỉnh thức và bền đỗ không phải là một kỹ năng tự nhiên, mà là một đời sống được nuôi dưỡng bởi Thánh Linh và Lời Chúa. Khi chúng ta áp dụng những nguyên tắc Kinh Thánh và thực hành đều đặn, chúng ta sẽ ngày càng trở nên những chiến sĩ cầu nguyện hiệu quả, góp phần vào công cuộc của Chúa trên đất. Hãy nhớ lời hứa trong Ga-la-ti 6:9: “Chúng ta làm việc lành chớ nên mỏi mệt, vì nếu chúng ta không trễ nải, thì đến kỳ chúng ta sẽ gặt.” Cũng vậy, trong sự cầu nguyện, đừng nản lòng, vì đến kỳ Chúa sẽ ban phước. Hãy tỉnh thức và bền đỗ, vì Chúa đang tìm kiếm những người thờ phượng Ngài bằng tâm linh và lẽ thật.