Sự sáng tạo "rất tốt lành" ban đầu (Sáng 1:31) liên quan thế nào đến sự trọn vẹn trong tương lai dưới sự cai trị của Đấng Christ?
Trong câu chuyện sáng tạo của Kinh Thánh, sau mỗi ngày công việc, Đức Chúa Trời phán rằng điều Ngài làm là “tốt lành”. Đến ngày thứ sáu, sau khi tạo dựng loài người và ban quyền quản trị, Kinh Thánh ghi: “Thiên Chúa thấy mọi việc Ngài đã làm, thật là rất tốt lành” (Sáng thế ký 1:31). Lời tuyên bố “rất tốt lành” không chỉ khẳng định sự hoàn hảo của tạo vật ban đầu, mà còn ẩn chứa mục đích và tầm nhìn tương lai của Đức Chúa Trời. Thế nhưng sự sa ngã của loài người đã đem lại sự rủa sả, hư hoại và sự chết, làm vấy bẩn sự tốt lành nguyên thủy đó. Tuy nhiên, Đức Chúa Trời đã có một kế hoạch cứu chuộc trọn vẹn qua Đức Chúa Giê-xu Christ, hầu đem muôn vật trở về trạng thái “rất tốt lành” – thậm chí còn tốt hơn – trong sự cai trị vĩnh cửu của Ngài. Bài viết này sẽ khám phá mối liên hệ giữa sự tốt lành ban đầu và sự trọn vẹn tương lai dưới sự cai trị của Đấng Christ, cùng những ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ đốc nhân.
Để hiểu trọn vẹn ý nghĩa của cụm từ “rất tốt lành”, chúng ta cần quay về ngôn ngữ nguyên thủy của bản văn. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, Sáng thế ký 1:31 viết: “וַיַּרְא אֱלֹהִים אֶת־כָּל־אֲשֶׁר עָשָׂה וְהִנֵּה־טוֹב מְאֹד” (vayar Elohim et kol asher asah vehineh tov meod). Từ “tốt” (טוֹב, tov) xuất hiện xuyên suốt trình thuật sáng tạo, diễn tả sự hài lòng của Đức Chúa Trời khi Ngài nhìn thấy công trình của mình phù hợp với mục đích và ý muốn của Ngài. Từ “rất” (מְאֹד, meod) nhấn mạnh mức độ xuất sắc, hoàn hảo, không thiếu sót. Khi tuyên bố “rất tốt lành”, Đức Chúa Trời khẳng định rằng toàn bộ tạo vật, bao gồm loài người, đều ở trong trạng thái lý tưởng: không có tội lỗi, đau khổ, bệnh tật hay sự chết. Mọi thứ tồn tại trong sự hài hòa hoàn hảo với Đấng Tạo Hóa, với nhau và với môi trường.
Trạng thái này phản ánh vinh quang và bản tính tốt lành của Đức Chúa Trời. Sự tốt lành của Ngài được bày tỏ qua việc Ngài ban cho con người quyền quản trị (Sáng 1:28), cung cấp mọi nhu cầu, và tạo dựng một môi trường đẹp đẽ, phong phú. Đó là một sự khởi đầu trọn vẹn, là nền tảng cho lịch sử cứu chuộc. Nhiều học giả Kinh Thánh xem đây là “hình ảnh thu nhỏ” của vương quốc Đức Chúa Trời mà Đấng Christ sẽ tái lập – một trời mới đất mới nơi sự công bình ngự trị.
Sự tốt lành nguyên thủy không tồn tại mãi. Con người được ban sự tự do lựa chọn, và họ đã chọn bất tuân lệnh Đức Chúa Trời (Sáng 3). Hậu quả của tội lỗi là sự rủa sả lan rộng: “Đất sẽ bị rủa sả vì ngươi” (Sáng 3:17). Từ đó, sự đau đớn, khó nhọc, tranh đấu và sự chết xâm nhập vào thế giới. Rô-ma 8:20-22 mô tả: “Vì tạo vật đã bị lệ thuộc vào sự hư không, chẳng phải tự mình, nhưng bởi Đấng buộc phải lệ thuộc, trong hy vọng rằng chính tạo vật cũng sẽ được giải thoát khỏi ách nô lệ của sự hư nát để dự phần trong sự tự do vinh hiển của con cái Đức Chúa Trời. Vì chúng ta biết rằng mọi tạo vật đều than thở và quặn đau cho đến bây giờ.”
Sự rủa sả này không phải là sự hủy diệt vĩnh viễn, nhưng là sự tạm thời, hướng đến một kế hoạch phục hồi lớn hơn. Dầu vậy, tội lỗi đã làm biến dạng sự tốt lành ban đầu; mọi sự trở nên hư hoại, và con người bị phân cách khỏi Đức Chúa Trời.
Ngay sau khi sự sa ngã xảy ra, Đức Chúa Trời đã ban lời hứa đầu tiên về Đấng Cứu Thế: Người nữ sẽ sinh ra dòng dõi đạp nát đầu con rắn (Sáng 3:15). Suốt Cựu Ước, Đức Chúa Trời liên tục nhắc đến một giao ước mới, một vương quốc vĩnh cửu, và sự phục hồi của tất cả sự vật. Chẳng hạn, Ê-sai 65:17 tiên tri: “Vì nầy, ta dựng nên trời mới đất mới; những việc trước sẽ chẳng nhớ nữa, chẳng còn nhắc đến nữa.” Ê-sai 11:6-9 mô tả sự hòa bình giữa muôn loài, một cảnh tượng tương tự vườn Ê-đen. Những lời tiên tri này cho thấy Đức Chúa Trời sẽ không bỏ mặc tạo vật trong tình trạng hư nát, nhưng sẽ tái lập sự tốt lành ban đầu, thậm chí còn vinh hiển hơn.
Trong Tân Ước, sứ đồ Phao-lô khẳng định: “Vì muôn vật đã được dựng nên trong Ngài [Đấng Christ], đều là bởi Ngài và vì Ngài mà được dựng nên.” (Cô-lô-se 1:16). Và chính Đấng Christ đã đến để “làm cho muôn vật lại hiệp một trong Ngài” (Ê-phê-sô 1:10). Sự phục hồi này không chỉ dành cho con người, mà cho cả vũ trụ.
Đức Chúa Giê-xu Christ, Ngôi Lời đã dự phần trong công cuộc sáng tạo (Giăng 1:1-3), cũng là Đấng gánh tội lỗi thế gian để phục hồi muôn vật. Qua sự chết và sống lại của Ngài, Ngài đã đánh bại quyền lực tội lỗi, sự chết và ma quỷ. Cô-lô-se 1:19-20 tuyên bố: “Vì Đức Chúa Trời đã vui lòng khiến mọi sự đầy dẫy ở trong Ngài, và bởi Ngài mà làm cho muôn vật được hòa giải với chính mình, dù là muôn vật trên đất hay muôn vật trên trời, bởi huyết Ngài trên thập tự giá.”
Sự hòa giải này không chỉ hướng đến con người, mà còn bao gồm cả vũ trụ. Đấng Christ đã mở ra một kỷ nguyên mới, trong đó mọi sự sẽ được đặt dưới quyền cai trị của Ngài (1 Cô-rinh-tô 15:24-28). Hiện nay Ngài đang cai trị trong lòng những người tin, nhưng đến ngày cuối cùng, Ngài sẽ trực tiếp cai trị trên trời mới đất mới. Sự cai trị đó sẽ khôi phục trọn vẹn sự tốt lành ban đầu, và hơn thế nữa, vì nó sẽ đưa tạo vật vào một mức độ vinh hiển chưa từng thấy, không còn bị đe dọa bởi tội lỗi hay sa ngã.
Khải Huyền 21-22 cho chúng ta bức tranh sống động về trời mới đất mới. Đó là nơi Đức Chúa Trời ngự giữa loài người, “Ngài sẽ lau ráo hết nước mắt khỏi mắt chúng, sẽ không có sự chết, cũng không có than khóc, kêu ca hay là đau đớn nữa; vì những sự thứ nhất đã qua rồi” (Khải 21:4). Ở đó có sông nước sự sống và cây sự sống, mang lại sự chữa lành trọn vẹn (Khải 22:1-2). Đặc biệt, trong Khải Huyền 22:3, chúng ta đọc thấy: “Chẳng còn có sự nguyền rủa nữa.” Điều này cho thấy sự rủa sả đã hoàn toàn bị cất bỏ, và tạo vật trở về với trạng thái tinh tuyền như ban đầu – thậm chí còn tốt hơn vì giờ đây, sau kinh nghiệm tội lỗi và ân điển, loài người và muôn vật đã được cứu chuộc và tôn vinh Đức Chúa Trời một cách trọn vẹn.
Một điểm đáng lưu ý: trời mới đất mới không chỉ là sự quay lại vườn Ê-đen, mà là sự hoàn tất toàn bộ mục đích của Đức Chúa Trời trong sáng tạo. Sự hiện diện trực tiếp của Đức Chúa Trời và Chiên Con (Đấng Christ) ở giữa chúng ta tạo nên một sự thông công mật thiết hơn cả trước khi sa ngã. Nơi đó, loài người sẽ cai trị với Đấng Christ (Khải 22:5), và sự tốt lành của Đức Chúa Trời sẽ được bày tỏ trọn vẹn.
Có ba mối liên hệ chính:
- Tính liên tục của ý muốn Đức Chúa Trời: Đức Chúa Trời luôn muốn một thế giới tốt lành, nơi Ngài có mối tương giao với con người và muôn vật phản chiếu vinh quang Ngài. Sự tốt lành ban đầu là khởi điểm, và sự trọn vẹn tương lai là sự hoàn tất của cùng một ý muốn ấy.
- Sự phục hồi và nâng cao: Công cuộc cứu chuộc không chỉ khôi phục lại trạng thái nguyên thủy, mà còn đưa tạo vật vào một tình trạng cao hơn, được tôn vinh. Thay vì chỉ là “rất tốt lành”, giờ đây nó trở nên “rất tốt lành trong sự hiện diện trọn vẹn của Đức Chúa Trời”.
- Đấng Christ là chìa khóa: Sáng tạo ban đầu được thực hiện qua Đấng Christ (Giăng 1:3; Cô-lô-se 1:16). Cũng qua Đấng Christ, mọi sự được tái tạo và hòa giải. Vì thế, sự tốt lành ban đầu và sự trọn vẹn tương lai đều quy về Ngài.
Thi thiên 102:25-27 và Hê-bơ-rơ 1:10-12 trích dẫn lời Chúa: “Ban đầu Chúa lập nền đất, các từng trời là công việc của tay Chúa. Chúng sẽ hư mất, nhưng Chúa hằng có; chúng sẽ cũ đi hết như cái áo; Chúa sẽ cuốn chúng lại như cái áo choàng, chúng sẽ bị thay đổi; nhưng Chúa vẫn y nguyên, các năm của Chúa không hề cùng.” Điều này cho thấy trời đất hiện tại sẽ được thay đổi, nhưng sự vĩnh hằng của Đức Chúa Trời và mục đích của Ngài thì không thay đổi: Ngài sẽ mang đến một thế giới mới không còn hư hoại.
Lẽ thật về sự tốt lành ban đầu và sự phục hồi tương lai mang lại nhiều bài học thiết thực cho chúng ta ngày nay:
a. Nuôi dưỡng hy vọng Cơ đốc: Trong một thế giới đầy đau khổ, bất công và suy thoái môi trường, chúng ta có thể vững lòng vì biết rằng Đức Chúa Trời sẽ tái tạo mọi sự. Sự hy vọng này không phải là ảo tưởng, mà là chắc chắn dựa trên lời hứa của Đấng đã sống lại. “Vì tôi đoán chắc rằng những sự đau đớn bây giờ không đáng so sánh với vinh hiển hầu đến, là vinh hiển sẽ được bày tỏ trong chúng ta.” (Rô-ma 8:18).
b. Quản lý tạo vật cách có trách nhiệm: Dù tạo vật đang rên siết, nhưng nó vẫn phản ánh phần nào sự tốt lành của Đấng Tạo Hóa. Chúng ta được gọi để quản trị đất (Sáng 1:28) – không phải để bóc lột, mà để chăm sóc, gìn giữ như những người quản gia trung tín. Việc bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên, và sống hài hòa với thiên nhiên là biểu hiện của việc mong đợi trời mới đất mới, nơi mọi thứ được phục hồi.
c. Sống thánh khiết, chuẩn bị cho sự hiện diện của Đức Chúa Trời: Nếu tương lai chúng ta sẽ sống trong sự hiện diện trọn vẹn của Đức Chúa Trời, thì ngay bây giờ chúng ta phải tập sống thánh khiết, từ bỏ tội lỗi và theo đuổi sự công bình. “Hỡi kẻ rất yêu dấu, vì chúng ta có lời hứa dường ấy, thì hãy làm cho mình sạch khỏi mọi sự dơ bẩn phần xác thịt và phần tâm linh, lại lấy sự kính sợ Đức Chúa Trời mà làm cho trọn việc nên thánh của chúng ta.” (2 Cô-rinh-tô 7:1).
d. Rao truyền Tin Lành: Sự phục hồi vĩ đại chỉ có được nhờ sự chết và sống lại của Đức Chúa Giê-xu Christ. Là con cái Đức Chúa Trời, chúng ta có đặc ân chia sẻ Tin Mừng cho mọi người, để họ cũng được dự phần trong sự sống đời đời và sự phục hồi trọn vẹn.
e. An ủi trong đau khổ: Khi đối diện với bệnh tật, mất mát, hay bất kỳ khó khăn nào, chúng ta nhớ rằng những điều này chỉ là tạm thời. Trong tương lai, Chúa sẽ lau ráo hết nước mắt và chữa lành mọi vết thương. “Ngài sẽ sửa lại mọi sự” (Công vụ 3:21).
Sự tuyên bố “rất tốt lành” trong Sáng thế ký 1:31 không chỉ là lời khen về quá khứ, mà còn là lời hứa cho tương lai. Đức Chúa Trời, qua Đức Chúa Giê-xu Christ, đang thực hiện một công trình phục hồi vĩ đại để đưa muôn vật trở về trạng thái tốt lành, thậm chí vượt xa cả trạng thái ban đầu. Trong sự cai trị của Đấng Christ, trời mới đất mới sẽ là nơi sự tốt lành của Đức Chúa Trời được thể hiện trọn vẹn, không còn sự rủa sả, đau đớn hay tội lỗi. Là những người tin Chúa, chúng ta được mời gọi sống với hy vọng tràn đầy, tích cực góp phần vào công cuộc của Ngài ngay trong hiện tại, và nóng lòng mong đợi ngày hoàn tất của sự phục hồi. “Lạy Chúa Giê-xu, xin hãy đến!” (Khải 22:20).