Nhánh Công Bình Của Đa-vít Là Ai Trong Tân Ước?
Trong hành trình tìm hiểu Kinh Thánh, chúng ta thường gặp những hình ảnh biểu tượng sâu sắc, một trong số đó là “nhánh” hay “chồi” (tiếng Hê-bơ-rơ: צֶמַח, tsemach). Đặc biệt, các tiên tri Giê-rê-mi, Ê-sai, và Xa-cha-ri đã dùng hình ảnh này để chỉ về Đấng Mết-si-a sẽ đến từ dòng dõi Đa-vít, mang theo sự công bình và cứu rỗi. Vậy “nhánh công bình của Đa-vít” là ai trong Tân Ước? Câu trả lời không gì khác hơn là Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, Đấng đã đến thế gian, chịu chết và sống lại để thiết lập vương quốc đời đời. Bài viết này sẽ đi sâu vào các lời tiên tri, sự ứng nghiệm, và những bài học thực tiễn cho chúng ta ngày nay.
I. Lời Tiên Tri Về Nhánh Công Bình Trong Cựu Ước
Trong bối cảnh dân Y-sơ-ra-ên suy tàn, vương quốc bị chia cắt và sau đó bị lưu đày, Đức Chúa Trời đã ban những lời hứa đầy hy vọng về một Vị Vua tương lai từ dòng dõi Đa-vít. Các tiên tri dùng hình ảnh “nhánh” (tsemach) để mô tả Đấng ấy, nhấn mạnh sự sống mới mọc lên từ gốc cây đã bị đốn ngã.
1. Giê-rê-mi 23:5-6
“Nầy, những ngày đến, Đức Giê-hô-va phán, Ta sẽ dấy lên cho Đa-vít một Nhánh công bình. Ngài sẽ cai trị làm vua, lấy sự khôn ngoan mà ăn ở, làm sự chánh trực công bình trong đất. Trong những ngày Ngài, Giu-đa sẽ được cứu, Y-sơ-ra-ên sẽ ở yên ổn, và người ta sẽ xưng danh Ngài là: Đức Giê-hô-va sự công bình chúng ta!” (Kinh Thánh 1925)
Đoạn này nói rõ nhánh ấy là từ Đa-vít, sẽ cai trị cách công bình và khôn ngoan, mang lại sự cứu rỗi và bình an. Tên của Ngài là “Đức Giê-hô-va sự công bình chúng ta” (YHWH Tsidkenu), cho thấy Ngài chính là Đức Chúa Trời thể hiện trong nhân vật Mết-si-a.
2. Giê-rê-mi 33:15-16
Lời hứa tương tự được lặp lại, nhấn mạnh rằng nhánh công bình sẽ làm cho Giê-ru-sa-lem được an toàn và được gọi là “Đức Giê-hô-va sự công bình chúng ta”.
3. Ê-sai 11:1-5
“Có một chồi sẽ nứt lên từ gốc Y-sai, một nhánh từ rễ nó sẽ ra trái. Thần của Đức Giê-hô-va sẽ ngự trên Ngài, tức là thần khôn ngoan và thông sáng, thần mưu lược và quyền năng, thần hiểu biết và kính sợ Đức Giê-hô-va.” (câu 1-2)
Tiên tri Ê-sai dùng từ “chồi” (tiếng Hê-bơ-rơ: נֵצֶר, netzer) mọc từ gốc Y-sai (cha của Đa-vít). Điều này chỉ về sự khiêm nhường trong nguồn gốc của Đấng Mết-si-a, nhưng Ngài sẽ được đầy dẫy Thánh Linh và cai trị với sự công bình tuyệt đối (câu 3-5).
4. Xa-cha-ri 3:8
“Hỡi Giê-hô-sua, thầy tế lễ cả, ngươi và các bạn hữu ngươi ngồi trước mặt ngươi đây đều là những kẻ làm điềm; vì nầy, ta sẽ khiến tôi tớ ta là Chồi nứt lên.”
Ở đây, “Chồi” (tsemach) được nhắc đến như một đầy tớ của Đức Giê-hô-va, liên kết với chức tế lễ.
5. Xa-cha-ri 6:12-13
“Người ấy sẽ xây đền thờ Đức Giê-hô-va; chính người sẽ được oai nghiêm, ngồi cai trị trên ngôi mình; làm thầy tế lễ ở trên ngôi mình, và có sự hòa hiệp giữa hai đàng.”
Đoạn này mô tả “Chồi” (tsemach) sẽ vừa làm vua vừa làm thầy tế lễ, một sự kết hợp độc đáo chưa từng có trong lịch sử Y-sơ-ra-ên.
Tóm lại, Cựu Ước hứa về một Nhánh công bình từ dòng Đa-vít, Ngài sẽ là Vua công bình, là Đức Giê-hô-va sự công bình chúng ta, và sẽ kết hợp chức vụ vua và thầy tế lễ.
II. Sự Ứng Nghiệm Trong Tân Ước: Chúa Giê-xu Christ Là Nhánh Công Bình
Tân Ước tuyên bố rõ ràng rằng Chúa Giê-xu Christ chính là sự ứng nghiệm của những lời tiên tri trên. Chúng ta sẽ xem xét các bằng chứng Kinh Thánh.
1. Phả hệ của Chúa Giê-xu
Ma-thi-ơ 1:1 mở đầu: “Gia phả của Đức Chúa Jêsus Christ, con cháu Đa-vít và con cháu Áp-ra-ham.” Cả Ma-thi-ơ (theo dòng vua) và Lu-ca (theo dòng tự nhiên) đều chứng minh Chúa Giê-xu thuộc dòng dõi Đa-vít (Ma-thi-ơ 1:6-16; Lu-ca 3:23-31). Điều này thỏa mãn điều kiện tiên quyết: Nhánh công bình phải xuất thân từ Đa-vít.
2. Lời thiên sứ báo tin
Khi thiên sứ Gáp-ri-ên hiện ra với Ma-ri, người nói: “Ngài sẽ nên cao trọng, và được xưng là Con của Đấng Rất Cao; và Chúa là Đức Chúa Trời sẽ ban cho Ngài ngôi Đa-vít là tổ phụ Ngài. Ngài sẽ trị vì đời đời nhà Gia-cốp, nước Ngài vô cùng.” (Lu-ca 1:32-33). Đây là sự xác nhận trực tiếp Chúa Giê-xu là Đấng kế vị ngai Đa-vít.
3. Danh hiệu “Con Đa-vít”
Trong các sách Phúc Âm, Chúa Giê-xu thường được gọi là “Con Đa-vít” bởi dân chúng, và Ngài không hề sửa lại mà còn chấp nhận (Ma-thi-ơ 9:27; 12:23; 15:22; 20:30-31; 21:9,15). Người mù Ba-ti-mê kêu lên: “Hỡi con vua Đa-vít, xin thương xót tôi!” (Mác 10:47-48). Khi Chúa Giê-xu vào Giê-ru-sa-lem, đám đông reo hò: “Hô-sa-na con vua Đa-vít!” (Ma-thi-ơ 21:9). Ngay cả những người Pha-ri-si cũng biết Đấng Mết-si-a phải là con Đa-vít (Ma-thi-ơ 22:42).
4. Lời chứng của các sứ đồ
Phao-lô viết: “về Con Ngài, bởi xác thịt thì bởi dòng dõi Đa-vít mà sanh” (Rô-ma 1:3). Trong Công vụ 13:22-23, Phao-lô giảng rằng Đức Chúa Trời đã lập Đa-vít làm vua và từ dòng dõi người, theo lời hứa, Ngài đã dấy lên cho Y-sơ-ra-ên một Cứu Chúa là Jêsus. Hê-bơ-rơ 7:14 cũng xác nhận Chúa Giê-xu thuộc chi phái Giu-đa, chi phái của Đa-vít.
5. Sách Khải Huyền
Khải huyền 5:5 gọi Chúa Giê-xu là “sư tử của chi phái Giu-đa, tức là Chồi của vua Đa-vít, đã thắng”. Cụm “Chồi của vua Đa-vít” (tiếng Hy Lạp: ὁ ῥίζα Δαυίδ, nghĩa là “rễ của Đa-vít”) là một ám chỉ rõ ràng đến lời tiên tri Ê-sai 11:1,10. Hơn nữa, Khải huyền 22:16 ghi lời Chúa Giê-xu: “Ta là chồi và dòng dõi của Đa-vít, là sao mai sáng chói.”
6. Chúa Giê-xu là sự công bình của chúng ta
Như tiên tri Giê-rê-mi nói, tên của Nhánh là “Đức Giê-hô-va sự công bình chúng ta”. Tân Ước dạy rằng Chúa Giê-xu chính là sự công bình của chúng ta: “Nhưng bởi Ngài, anh em được trong Đức Chúa Jêsus Christ, là Đấng mà Đức Chúa Trời đã làm nên sự khôn ngoan, sự công bình, sự nên thánh, và sự cứu chuộc cho chúng ta” (1 Cô-rinh-tô 1:30). Ngài là Đấng công bình duy nhất (1 Phi-e-rơ 3:18) và qua đức tin nơi Ngài, chúng ta được xưng công bình (Rô-ma 3:22).
Như vậy, Tân Ước xác quyết Chúa Giê-xu Christ chính là Nhánh công bình của Đa-vít mà Cựu Ước đã hứa.
III. Ý Nghĩa Của Chúa Giê-xu Là Nhánh Công Bình
Việc Chúa Giê-xu là Nhánh công bình mang lại nhiều ý nghĩa thần học và thuộc linh sâu sắc:
- Thể hiện sự trung tín của Đức Chúa Trời: Lời hứa với Đa-vít (2 Sa-mu-ên 7:12-16) được giữ vững qua hàng thế kỷ, dù dòng dõi Đa-vít có lúc tưởng chừng đứt đoạn. Chúa Giê-xu đến chứng minh Đức Chúa Trời luôn thành tín.
- Ngài là Đức Chúa Trời nhập thể: Tên “Đức Giê-hô-va sự công bình chúng ta” cho thấy Ngài chính là Đức Giê-hô-va trong xác thịt. Chúa Giê-xu là Đức Chúa Trời thật và là người thật.
- Ngài là Vua công bình: Chúa Giê-xu cai trị với sự công bình tuyệt đối. Ngài đã bày tỏ quyền năng và uy nghi trong chức vụ trần thế, và Ngài sẽ trở lại để thiết lập vương quốc công bình vĩnh cửu.
- Ngài là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm: Như Xa-cha-ri 6:13 tiên tri, Nhánh sẽ vừa làm vua vừa làm thầy tế lễ. Hê-bơ-rơ 4:14-16; 7:1-28 trình bày Chúa Giê-xu là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm theo ban Mên-chi-xê-đéc, dâng chính mình làm tế lễ chuộc tội cho chúng ta.
- Ngài là sự sống mới từ sự chết: Hình ảnh nhánh mọc lên từ gốc cây bị đốn ngã nói lên sự phục sinh. Chúa Giê-xu đã sống lại từ kẻ chết, mang lại sự sống đời đời cho những ai tin Ngài.
- Ngài là sự công bình của chúng ta: Chúng ta không thể tự nên công bình; chỉ nhờ đức tin nơi Chúa Giê-xu, chúng ta được xưng công bình và nhận lấy địa vị con cái Đức Chúa Trời.
IV. Áp Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Lẽ thật về Chúa Giê-xu là Nhánh công bình không chỉ là giáo lý suông, mà còn có sức biến đổi đời sống chúng ta hằng ngày. Dưới đây là một số áp dụng thiết thực:
1. Tin cậy vào sự thành tín của Đức Chúa Trời
Nếu Đức Chúa Trời đã giữ lời hứa về Đấng Mết-si-a cách trọn vẹn, chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy Ngài trong mọi lời hứa khác: sự tha tội, sự hiện diện của Ngài, sự trở lại của Chúa, sự sống đời đời, v.v. (2 Cô-rinh-tô 1:20). Dù hoàn cảnh hiện tại có thế nào, hãy vững lòng vì Đức Chúa Trời không bao giờ thất hứa.
2. Sống trong sự công bình của Chúa Giê-xu
Vì chúng ta được xưng công bình bởi đức tin, chúng ta không còn bị kết tội (Rô-ma 8:1). Điều này giải phóng chúng ta khỏi mặc cảm tội lỗi và cho phép chúng ta bước đi trong tự do và vui mừng. Đồng thời, chúng ta được kêu gọi sống công bình như Chúa đã sống (1 Giăng 2:6). Hãy để sự công bình của Chúa thể hiện qua lời nói, hành động và thái độ của chúng ta.
3. Vâng phục Vua Giê-xu
Chúa Giê-xu là Vua công bình, chúng ta là thần dân của Ngài. Điều này đòi hỏi chúng ta từ bỏ sự cai trị của bản ngã và để Ngài làm Chủ mọi lĩnh vực: tài chính, các mối quan hệ, công việc, giải trí... Hãy tìm kiếm ý muốn Ngài qua Lời Chúa và cầu nguyện, và vâng theo sự dẫn dắt của Thánh Linh.
4. Rao truyền về Vương Quốc của Ngài
Là đại sứ của Đấng Christ (2 Cô-rinh-tô 5:20), chúng ta có trách nhiệm rao giảng Tin Lành về Vua Giê-xu cho mọi người. Hãy chia sẻ rằng Đấng Mết-si-a đã đến, Ngài đã chết và sống lại, và ai tin Ngài sẽ được cứu. Đây là sứ điệp hy vọng nhất cho nhân loại.
5. Trông đợi sự trở lại của Vua Công Bình
Chúa Giê-xu sẽ trở lại để hoàn tất mọi lời tiên tri về Nhánh công bình. Ngài sẽ phán xét thế gian, tiêu diệt mọi sự ác, và lập nên trời mới đất mới nơi sự công bình ngự trị (2 Phi-e-rơ 3:13). Niềm hy vọng này giúp chúng ta kiên trì trong thử thách và sống thánh khiết (1 Giăng 3:2-3).
6. Tìm kiếm sự công bình trong mọi hoàn cảnh
Ma-thi-ơ 5:6: “Phước cho những kẻ đói khát sự công bình, vì sẽ được no đủ.” Chúng ta phải khao khát sự công bình của Chúa trong đời sống cá nhân và xã hội. Hãy đứng về lẽ phải, bênh vực người yếu thế, và sống liêm chính dù phải trả giá.
7. An ủi trong khó khăn
Khi tiên tri Giê-rê-mi công bố lời về Nhánh công bình, dân Chúa đang trong cảnh lưu đày đau khổ. Lời hứa đó đem lại hy vọng. Ngày nay, khi chúng ta trải qua thử thách, hãy nhớ rằng Chúa Giê-xu đã chiến thắng tội lỗi và sự chết, và Ngài đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời cầu thay cho chúng ta. Mọi sự sẽ được làm nên tốt lành trong thời điểm của Ngài.
V. Kết Luận
“Nhánh công bình của Đa-vít” chính là Chúa Giê-xu Christ, Đấng Mết-si-a được hứa từ ngàn xưa. Ngài đã đến trong thế gian, sống một đời sống công bình trọn vẹn, chịu chết thay cho tội lỗi chúng ta, và sống lại để ban sự sống đời đời. Ngài đang ngự trên ngôi với tư cách Vua và Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm, và Ngài sẽ trở lại để hoàn tất mọi lời hứa. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được mời gọi đặt trọn niềm tin nơi Ngài, sống dưới sự cai trị của Ngài, và trông đợi ngày Ngài hiện ra trong vinh quang. Ước mong lẽ thật này củng cố đức tin và thúc giục chúng ta sống xứng đáng với ơn gọi của mình.