Lu-ca 2:21-35: Si-mê-ôn và Lời Tiên Tri Về Đấng Christ

Đoạn Kinh Thánh Lu-ca 2:21-35 mô tả sự kiện Chúa Giê-xu chịu phép cắt bì và được dâng lên Chúa tại đền thờ Giê-ru-sa-lem, nơi ông Si-mê-ôn – một người công bình, sùng kính – nhận ra Đấng Cứu Thế qua sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh. Đây là khoảnh khắc thiêng liêng, nơi lời tiên tri về sứ mạng của Đấng Christ được bày tỏ rõ ràng, khẳng định Ngài là ánh sáng soi dẫn muôn dân và vinh quang của dân Y-sơ-ra-ên. Đoạn văn này không chỉ là lịch sử mà còn là nền tảng thần học sâu sắc, nhấn mạnh Chúa Giê-xu là trung tâm của sự cứu rỗi, nối kết Cựu Ước với Tân Ước. Qua lăng kính tiếng Hy Lạp gốc (như Christos – Đấng Mê-si, từ chrio nghĩa là xức dầu), chúng ta thấy lời tiên tri của Si-mê-ôn ứng nghiệm Ê-sai 42:6 và 49:6, công bố Đấng Christ là đầy tớ chịu phó thác (pais trong Hy Lạp Septuagint).

Theo Luật Pháp Môi-se ( Lê-vi Ký 12:3-8), mọi con trai Do Thái phải chịu phép cắt bì ngày thứ tám, tượng trưng cho giao ước với Chúa (Sáng Thế Ký 17:10-14). Chúa Giê-xu, dù là Đức Chúa Trời nhập thể, vẫn vâng phục Luật Pháp để làm gương và ứng nghiệm tiên tri. Tên "Giê-xu" (tiếng Hy Lạp Iēsous, từ Hê-bơ-rơ Yehoshua nghĩa là "Giê-hô-va cứu rỗi") được đặt theo lệnh thiên sứ (Ma-thi-ơ 1:21), nhấn mạnh sứ mạng cứu tội nhân.

Sau thời tịnh sạc (40 ngày với con trai), Ma-ri và Giô-sép dâng con đầu lòng tại đền thờ (Xuất Ê-díp-tô Ký 13:2,12-13). Họ dâng đôi chim gáy hoặc bồ câu con – của lễ của người nghèo (Lê-vi Ký 5:11) – cho thấy gia đình Chúa Giê-xu khiêm nhường, không giàu sang. Điều này ứng nghiệm lời tiên tri về Đấng Mê-si đến với kẻ nghèo khổ (Ê-sai 61:1).

Si-mê-ôn (Symeōn trong Hy Lạp, từ Hê-bơ-rơ Shim'on nghĩa "nghe") là mẫu người công bình (dikaios – công chính theo Luật Pháp và ân điển), sùng kính (eulabēs – kính sợ Chúa), và chờ đợi sự an ủi Israel (paraklēsis – sự an ủi, liên hệ Ê-sai 40:1). Đức Thánh Linh ngự trên ông (epi auton – ở trên, ám chỉ sự đầy dẫy), và mặc khải ông sẽ không chết trước khi thấy Đấng Christ của Chúa (Christos kyriou – Đấng Mê-si của Giê-hô-va).

Si-mê-ôn được Thánh Linh dẫn vào đền thờ đúng lúc, nhận ra Chúa Giê-xu qua đức tin, không qua dấu lạ bên ngoài. Điều này dạy chúng ta: Thánh Linh dẫn dắt những ai chờ đợi Chúa (Rô-ma 8:14).

"Lạy Chúa, nay Chúa để cho tôi tớ Chúa được qua đời bình an, theo lời Chúa đã phán; Vì con mắt tôi đã thấy sự cứu rỗi của Chúa, Mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, Là ánh sáng soi dẫn các nước, Và là vinh quang của dân Y-sơ-ra-ên."

Bài ca này (gọi là Nunc Dimittis từ La-tinh "Bây giờ, Chúa để") là lời ngợi khen ba ngôi: Chúa (Kyrios – danh Chúa Giê-hô-va), tôi tớ Chúa (doulos – nô lệ), và sự cứu rỗi (sōtēria). Si-mê-ôn sẵn sàng chết vì đã thấy Đấng Cứu Rỗi – Chúa Giê-xu, trung tâm cứu rỗi.

• Câu 30-31: "Sự cứu rỗi" (sōtēria) trước mặt muôn dân – ứng Ê-sai 52:10, công bố ơn cứu rỗi phổ quát qua đức tin (Giăng 3:16).
• Câu 32: "Ánh sáng soi dẫn các nước" (phōs eis apokalypsin ethnōn) trích Ê-sai 42:6; 49:6 – Đấng Christ không chỉ cho Do Thái mà cả dân ngoại (Công Vụ 13:47). "Vinh quang của dân Y-sơ-ra-ên" (doxa laou Israel) ứng Ê-sai 46:13.

Giô-sép và Ma-ri kinh ngạc (existēmi – sửng sốt), vì lời này xác nhận thiên sứ (Lu-ca 1:32-33).

Si-mê-ôn chúc phước và tiên tri: "Con trẻ này đã định làm cho nhiều người trong Y-sơ-ra-ên vấp ngã hoặc dấy lên, và làm một dấu bị người ta đối nghịch... Còn phần ngươi, có một lưỡi gươm sẽ đâm thâu lòng ngươi; Ấy vậy tư tưởng trong lòng nhiều người sẽ được bày tỏ."

• "Đá vấp ngã" (lithos proskommato): Ứng Ê-sai 8:14; 28:16; Rô-ma 9:33; I Phi-e-rơ 2:7-8 – Chúa Giê-xu là dấu phân cách, cứu kẻ tin, đoán kẻ cứng lòng.
• "Dấy lên": Phục Sinh kẻ chết thiêng liêng (Giăng 12:32).
• "Dấu bị đối nghịch": (sēmeion antilegomenon) – thập tự giá là dấu hiệu gây tranh cãi (I Cô-rinh-tô 1:23).
• "Lưỡi gươm đâm thâu lòng ngươi": Tiên tri nỗi đau Ma-ri chứng kiến thập tự (Giăng 19:25-27), tượng trưng đau đớn thuộc linh.
• "Tư tưởng bày tỏ": Chúa Giê-xu phơi bày lòng người (Hê-bơ-rơ 4:12-13).

Ý nghĩa thần học: Đoạn này khẳng định Chúa Giê-xu là Đấng Christ hứa ban (Đa-ni-ên 9:25-26), hoàn thành Luật Pháp (Ma-thi-ơ 5:17), mang ơn cứu rỗi phổ quát (Công Vụ 4:12).

1. Chờ đợi Chúa với đức tin: Như Si-mê-ôn, hãy để Thánh Linh dẫn dắt, chờ Đấng An Ủi trở lại (Ti-tơ 2:13). Áp dụng: Cầu nguyện hàng ngày, nghiên cứu Lời Chúa.

2. Nhận diện Chúa Giê-xu qua Thánh Linh: Trong thế gian tối tăm, Ngài là Ánh Sáng (Giăng 8:12). Áp dụng: Phân biệt chân lý giữa giả dối.

3. Chấp nhận thập tự như dấu hiệu cứu rỗi: Vấp ngã hay dấy lên tùy lòng (II Cô-rinh-tô 2:15-16). Áp dụng: Sống hy sinh, chia sẻ Phúc Âm dù bị chống đối.

4. Đau đớn thuộc linh vì Chúa: Như Ma-ri, chấp nhận thử thách để tư tưởng bày tỏ. Áp dụng: Cầu thay cho Hội Thánh, gia đình.

Lu-ca 2:21-35 công bố Chúa Giê-xu là Đấng Cứu Rỗi muôn dân, Đấng Mê-si hứa ban, trung tâm cứu rỗi. Si-mê-ôn chứng kiến và ngợi khen, nhắc chúng ta sống chờ đợi Ngài trở lại. Hãy để Thánh Linh dẫn dắt, sống vâng phục, và rao truyền Ánh Sáng cứu rỗi này. A-men!