Liệu pháp chuyển đổi/chữa trị đồng tính là gì, và nó có hợp Kinh Thánh không?

Trong bối cảnh xã hội đương đại, chủ đề về đồng tính luyến ái và các phản ứng của Cơ Đốc giáo trở nên phức tạp và đầy thách thức. Một trong những khái niệm gây nhiều tranh cãi là "liệu pháp chuyển đổi" hay "liệu pháp chữa trị đồng tính." Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu khái niệm này dưới ánh sáng của Kinh Thánh, phân tích thần học, và đề xuất một cách tiếp cận Tin Lành trung tín với Lời Chúa, đầy ân điển và chân lý.

Thuật ngữ "liệu pháp chuyển đổi" (Conversion Therapy) hay "liệu pháp chữa trị đồng tính" (Reparative Therapy) thường đề cập đến một loạt các thực hành tâm lý, tâm linh, hoặc thậm chí y tế với tuyên bố mục đích thay đổi xu hướng tình dục đồng tính của một người thành dị tính. Các phương pháp này trong quá khứ đôi khi bao gồm những can thiệp cực đoan, gây tổn thương về tâm lý và tinh thần. Ngày nay, hầu hết các hiệp hội tâm lý, tâm thần lớn trên thế giới đã lên án và bác bỏ tính hiệu quả cũng như tính đạo đức của các liệu pháp này, cho rằng chúng dựa trên quan niệm sai lầm rằng đồng tính luyến ái là một chứng bệnh cần được chữa trị.

Trong bối cảnh Cơ Đốc, khái niệm này thường được một số nhóm tôn giáo áp dụng, hứa hẹn sự "chữa lành" hoặc "thay đổi" xu hướng để phù hợp với giáo lý truyền thống về tính dục. Điều này đặt ra câu hỏi thần học then chốt: Liệu cách tiếp cận này có phù hợp với toàn bộ sứ điệp cứu rỗi và biến đổi của Phúc Âm mà Kinh Thánh trình bày không?

Trước khi đánh giá "liệu pháp," chúng ta phải xem xét cơ bản Kinh Thánh nói gì về hành vi đồng tính luyến ái. Kinh Thánh nhất quán trình bày các hành vi tình dục giữa những người cùng giới tính là tội lỗi, một phần của sự sa ngã và băng hoại của nhân loại.

• Sáng Thế Ký 19:1-13: Câu chuyện thành Sô-đôm minh họa sự suy đồi cùng cực, trong đó có ý định hành vi đồng tính (câu 5).
• Lê-vi Ký 18:22: "Chớ nằm cùng một người nam như nằm cùng một người nữ; ấy là một sự gớm ghiếc." Từ "gớm ghiếc" trong tiếng Hê-bơ-rơ là tôʿēḇâ, chỉ về điều ghê tởm về mặt nghi lễ và đạo đức.
• Lê-vi Ký 20:13: Khẳng định lại và quy định hình phạt.
• Rô-ma 1:26-27: Sứ đồ Phao-lô mô tả chi tiết nhất trong Tân Ước: "Bởi cớ đó, Đức Chúa Trời phó họ cho sự tình dục xấu hổ; vì trong vòng họ, những người đàn bà đổi cách dùng tự nhiên ra cách khác nghịch với tánh tự nhiên. Những người đàn ông cũng vậy, bỏ cách dùng tự nhiên của người đàn bà, mà tham dục người cùng giới với mình, phạm sự sỉ nhục đàn ông với đàn ông..." Ở đây, từ Hy Lạp cho "tham dục" là orexis, chỉ sự khao khát mãnh liệt, và "cách dùng tự nhiên" là phusikos chresis, nói đến trật tự sáng tạo của Đức Chúa Trời.
• 1 Cô-rinh-tô 6:9-10: Liệt kê những kẻ "kê gian" (Hy Lạp: arsenokoitai - từ ghép của "đàn ông" và "giường") và "kẻ làm giặc" (có thể liên quan đến vai thụ động) sẽ không được hưởng nước Đức Chúa Trời.
• 1 Ti-mô-thê 1:9-10: Nhắc lại khái niệm arsenokoitai trong danh sách những kẻ phạm pháp.

Phân tích ngôn ngữ cho thấy Kinh Thánh không công nhận "bản dạng đồng tính" như một khái niệm hiện đại, nhưng rõ ràng lên án các hành vi đồng tính luyến ái như là biểu hiện của tấm lòng và xã hội đã lìa xa Đức Chúa Trời (Rô-ma 1:21). Đây là nền tảng để chúng ta thảo luận.

Tại đây, chúng ta cần phân biệt giữa giáo lý Kinh Thánh về tội lỗi và sự biến đổi với phương pháp "liệu pháp chuyển đổi" do con người lập ra. Sự đánh giá có thể được tóm tắt qua các điểm sau:

1. Trọng Tâm Sai Lầm: Nhiều liệu pháp chuyển đổi đặt trọng tâm vào việc "sửa chữa" xu hướng tình dục như mục tiêu tối thượng. Trong khi đó, Phúc Âm đặt trọng tâm vào việc được xưng công bình bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ và trở nên đồng hình đồng dạng với Ngài (Rô-ma 8:29). Mục tiêu của đời sống Cơ Đốc không phải là "trở nên dị tính," mà là "dẫu sống hay chết, chúng ta đều thuộc về Chúa" (Rô-ma 14:8). Sự thánh hóa (nên thánh) bao trùm mọi phương diện của đời sống, bao gồm nhưng không giới hạn ở tính dục.

2. Hiểu Sai Về Bản Chất Của Tội Lỗi Và Sự Cứu Rỗi: Liệu pháp chuyển đổi thường ngầm định rằng tội đồng tính luyến ái là một tội "đặc biệt" cần một "liệu pháp đặc biệt." Điều này trái với giáo lý căn bản rằng "mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất sự vinh hiển của Đức Chúa Trời" (Rô-ma 3:23). Mọi tội lỗi - từ tham lam, kiêu ngạo, ngoại tình, đến giận dữ - đều cần cùng một giải pháp: huyết chuộc tội của Chúa Giê-xu Christ và quyền năng biến đổi của Đức Thánh Linh. Việc tách riêng một tội để "chữa trị" có thể tạo ra sự kỳ thị và cảm giác tuyệt vọng không cần thiết.

3. Hứa Hẹn Không Được Bảo Đảm Bởi Kinh Thánh: Kinh Thánh hứa về sự tha thứ (1 Giăng 1:9), sự nên thánh (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:3), và chiến thắng nhờ Đấng Christ (Rô-ma 7:24-25). Tuy nhiên, Kinh Thánh không hứa rằng mọi xu hướng hoặc cám dỗ sẽ biến mất hoàn toàn trong đời này. Sứ đồ Phao-lô đã sống với "cái giăm trong thịt" (2 Cô-rinh-tô 12:7) và học biết sự đầy đủ của ân điển Chúa. Đối với nhiều người, xu hướng đồng tính có thể là một "cái giăm" dai dẳng, một lĩnh vực mà họ phải tiếp tục đầu phục Chúa, tìm kiếm sự thánh khiết trong đời sống độc thân hoặc (nếu có thể) trong hôn nhân dị tính theo Kinh Thánh.

4. Nguy Cơ Gây Tổn Thương và Luật Pháp Hóa: Chúa Giê-xu đến đầy ân điển và lẽ thật (Giăng 1:14). Một số chương trình "chuyển đổi" chỉ tập trung vào "lẽ thật" (tội lỗi) mà thiếu mất "ân điển" (tình yêu, sự chấp nhận trong cộng đồng, sự đồng hành). Chúng có thể trở thành một hình thức luật pháp mới, đè nặng lên người đấu tranh (Ma-thi-ơ 23:4), thay vì chỉ cho họ đến với Đấng Christ, là nơi tìm thấy sự an nghỉ (Ma-thi-ơ 11:28-30).

Thay vì ủng hộ các "liệu pháp chuyển đổi" có vấn đề, Hội Thánh Tin Lành cần quay về với mô hình chữa lành và biến đổi mà Tân Ước trình bày:

1. Rao Giảng Phúc Âm Trọn Vẹn: Phúc Âm là quyền phép Đức Chúa Trời để cứu mọi kẻ tin (Rô-ma 1:16). Sứ điệp phải rõ ràng: Tất cả chúng ta đều là tội nhân cần Chúa Giê-xu. Người có xu hướng đồng tính không phải "tội nhân đặc biệt," họ là những người cần Chúa Giê-xu như mọi người khác. Sự xưng công bình bởi đức tin là nền tảng (Rô-ma 5:1).

2. Nuôi Dưỡng Một Cộng Đồng Thật Sự (Koinonia): Người đấu tranh với bất kỳ tội lỗi nào, kể cả đồng tính luyến ái, cần một Hội Thánh là nơi họ có thể thành thật về cuộc đấu tranh của mình mà không sợ bị ruồng bỏ, nhưng cũng không được cổ vũ cho tội lỗi. Đây là sự "cảm thông của thánh đồ" (cùng chia sẻ) trong Bài Tín Điều Các Sứ Đồ. Gia-cơ 5:16 kêu gọi: "Hãy xưng tội cùng nhau, và cầu nguyện cho nhau, hầu cho anh em được lành bệnh."

3. Nhấn Mạnh Sự Biến Đổi Bởi Thánh Linh và Sự Thánh Hóa Tiệm Tiến: Sự thay đổi thật là công việc của Đức Thánh Linh (Tít 3:5). Chúng ta được kêu gọi "hãy nên thánh" (1 Phi-e-rơ 1:15-16). Hành trình này bao gồm việc từ bỏ lối sống cũ và mặc lấy người mới (Ê-phê-sô 4:22-24). Điều này áp dụng cho mọi tội lỗi, không chỉ tình dục. Hội Thánh nên cung cấp môn đồ hóa, tư vấn (counselling) dựa trên Kinh Thánh và cầu nguyện, đồng hành với người tin Chúa trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.

4. Vinh Danh Đời Sống Độc Thân Và Tình Bạn Thánh: Kinh Thánh tôn vinh đời sống độc thân như một ơn ban để phục vụ Chúa cách trọn vẹn (1 Cô-rinh-tô 7:7, 32-35). Đối với nhiều tín hữu có xu hướng đồng tính, ơn gọi có thể là đời sống độc thân thánh khiết, với những mối quan hệ bạn bè sâu sắc, trong sạch và hỗ trợ trong Hội Thánh. Điều này cần được Hội Thánh công nhận, hỗ trợ và tôn trọng.

1. Đối Với Cá Nhân Đấu Tranh:
   • Chạy Đến Với Chúa Giê-xu Trước Tiên: Tìm kiếm sự tha thứ và vị trí làm con cái Ngài. Danh tính đầu tiên và quan trọng nhất của bạn là "Con của Đức Chúa Trời" (Giăng 1:12).
   • Sống Trong Sự Thành Thật: Tìm một người bạn đạo trưởng thành, tin cậy, hoặc mục sư để chia sẻ và nhận sự cầu nguyện, khích lệ (Ga-la-ti 6:2).
   • Sống Dưới Lời Chúa: Để Lời Chúa rửa sạch và định hình lại tư tưởng, cảm xúc (Giăng 17:17; Rô-ma 12:2).
   • Cầu Nguyện Và Phó Thác: Học biết sự đầy đủ của ân điển Chúa trong sự yếu đuối (2 Cô-rinh-tô 12:9).
2. Đối Với Gia Đình Và Hội Thánh:
   • Bày Tỏ Tình Yêu Thương Của Đấng Christ: Yêu thương không có nghĩa là đồng tình với tội lỗi, nhưng là kiên nhẫn, nhân từ, không ghi báng (1 Cô-rinh-tô 13:4-7).
   • Tạo Không Gian An Toàn Và Trung Thực: Khuyến khích văn hóa xưng tội và chữa lành trong cộng đồng, nơi mọi người có thể yếu đuối mà không bị định nghĩa bởi tội lỗi của họ.
   • Đồng Hành, Không Kết Án: Thay vì đẩy người ta vào một "liệu pháp," hãy bước đi cùng họ trong tình bạn, sự cầu nguyện và học Kinh Tháng.
   • Giảng Dạy Toàn Diện Về Tính Dục Theo Kinh Thánh: Dạy về sự thánh khiết trong mọi lĩnh vực tính dục, sự đẹp đẽ của hôn nhân dị tính, và phẩm giá của đời sống độc thân.

Kinh Thánh rõ ràng lên án hành vi đồng tính luyến ái là tội lỗi, nhưng cũng mở ra con đường tha thứ và biến đổi cho mọi tội nhân qua Chúa Giê-xu Christ. "Liệu pháp chuyển đổi" với tư cách là một phương pháp cứng nhắc, tập trung vào việc thay đổi xu hướng như một mục tiêu tối hậu, thường không phản ánh trọn vẹn chiều sâu và sự tinh tế của Phúc Âm. Nó có nguy cơ thu hẹp phạm vi cứu rỗi, gây tổn thương và đánh mất trọng tâm vào ân điển.

Con đường Tin Lành trung tín là rao giảng Phúc Âm trọn vẹn – ân điển và lẽ thật – cho mọi người. Chúng ta mời gọi mọi người, bất kể xu hướng hay tranh đấu nào, đến với Chúa Giê-xu để tìm thấy sự tha thứ, danh tính mới, và quyền năng từ từ biến đổi đời sống họ bởi Đức Thánh Linh. Hội Thánh phải là một cộng đồng của ân điển, nơi mọi tín hữu, dù đấu tranh với tội lỗi gì, đều được yêu thương, môn đồ hóa, và hỗ trợ để chạy đường dài theo đuổi sự thánh khiết, trong hy vọng vinh quang của sự sống đời đời.

"Vì tôi làm chứng cho mọi người nghe rằng ai trong anh em tin đến Ngài thì được xưng công bình bởi mọi điều mà chẳng được xưng công bình bởi luật pháp Môi-se." (Công Vụ 13:39).