Các nguyên tắc Kinh Thánh nào giúp đưa ra quyết định vững chắc?
Trong cuộc sống, chúng ta liên tục đứng trước những lựa chọn, từ nhỏ nhặt đến hệ trọng. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta không phải tự mình vất vả tìm hướng đi, vì Đức Chúa Trời đã ban cho chúng ta Lời Ngài cùng sự hiện diện của Đức Thánh Linh để dẫn dắt. Kinh Thánh chứa đựng nhiều nguyên tắc giúp chúng ta đưa ra những quyết định vững chắc, phù hợp với ý muốn của Ngài. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá những nguyên tắc đó, dựa trên nền tảng Kinh Thánh và sự giải nghĩa từ ngôn ngữ gốc (Hê-bơ-rơ và Hy Lạp), cùng với những ứng dụng thực tiễn cho đời sống hằng ngày.
1. Cầu nguyện và tìm kiếm ý Chúa
Kinh Thánh dạy: "Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời." (Phi-líp 4:6). Cầu nguyện là phương tiện giao tiếp trực tiếp với Đức Chúa Trời. Khi đối diện với một quyết định, bước đầu tiên là trình dâng vấn đề lên Chúa, thú nhận sự bất lực của mình và cầu xin sự khôn ngoan. Gia-cơ 1:5 hứa: "Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho."
Trong nguyên ngữ Hy Lạp, từ "cầu xin" (αἰτέω, aiteō) mang ý nghĩa yêu cầu, kêu xin với thái độ tùy thuộc. Điều này nhấn mạnh sự khiêm nhường và tin cậy khi chúng ta đến với Chúa. Ngoài ra, Chúa Giê-xu đã làm gương trong vườn Ghết-sê-ma-nê khi Ngài cầu nguyện: "Cha ơi, nếu có thể được, xin cho chén này lìa khỏi Con! Song không theo ý muốn Con, mà theo ý muốn Cha." (Ma-thi-ơ 26:39). Đây là mẫu mực của việc tìm kiếm ý Chúa trong cầu nguyện.
Như vậy, nguyên tắc đầu tiên là hãy cầu nguyện với tấm lòng sẵn sàng vâng theo bất cứ điều gì Chúa chỉ dẫn, dù có thể trái với sở thích cá nhân.
2. Lắng nghe Lời Chúa trong Kinh Thánh
Thi Thiên 119:105 tuyên bố: "Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi." Kinh Thánh là nguồn khải thị rõ ràng về ý muốn Đức Chúa Trời. Mọi quyết định của chúng ta phải được đặt dưới ánh sáng của Lời Chúa. 2 Ti-mô-thê 3:16-17 dạy rằng Kinh Thánh "đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành."
Khi đối diện với quyết định, chúng ta cần tra xem Kinh Thánh có những nguyên tắc nào liên quan. Ví dụ, Kinh Thánh cấm trộm cắp, ngoại tình, thờ hình tượng – những điều đó loại trừ ngay nhiều lựa chọn. Kinh Thánh cũng dạy chúng ta yêu thương, phục vụ, làm sáng danh Chúa. Điều này giúp định hướng.
Nghiên cứu nguyên ngữ có thể đem lại ánh sáng thêm. Chẳng hạn, từ "đèn" trong Thi Thiên 119:105 là "נֵר" (ner) – một ngọn đèn dầu thắp sáng từng bước. Điều này cho thấy Lời Chúa không phải luôn soi sáng cả con đường, nhưng từng bước một khi chúng ta vâng theo.
Do đó, hãy đọc, suy gẫm và áp dụng Kinh Thánh mỗi ngày, để tâm trí được đổi mới (Rô-ma 12:2) và có khả năng nhận biết ý muốn tốt lành, đẹp lòng và trọn vẹn của Đức Chúa Trời.
3. Tìm kiếm sự hướng dẫn của Đức Thánh Linh
Đức Thánh Linh là Đấng an ủi, dạy dỗ và dẫn dắt chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13). Rô-ma 8:14 khẳng định: "Vì hết thảy kẻ nào được Thánh Linh của Đức Chúa Trời dắt dẫn, đều là con của Đức Chúa Trời." Khi phải ra quyết định, chúng ta cần nhạy bén với sự hướng dẫn của Thánh Linh.
Thánh Linh thường hướng dẫn qua sự bình an (Cô-lô-se 3:15), qua lương tâm được tái sinh, qua những ấn tượng sâu sắc phù hợp với Lời Chúa, và qua các ân tứ thuộc linh như khôn ngoan và tri thức (1 Cô-rinh-tô 12:8). Tuy nhiên, mọi sự hướng dẫn đều phải phù hợp với Kinh Thánh, vì Thánh Linh không mâu thuẫn với chính Lời Ngài.
Trong nguyên ngữ, từ "dắt dẫn" (ἄγω, agō) có nghĩa là dẫn đi, đưa đường. Điều này cho thấy Thánh Linh chủ động dẫn chúng ta, không phải chúng ta tự mò mẫm. Vì thế, hãy sống đầy dẫy Thánh Linh (Ê-phê-sô 5:18) và bước đi theo Thánh Linh (Ga-la-ti 5:16).
4. Tham vấn với những người khôn ngoan trong Chúa
Châm Ngôn 11:14 dạy: "Chẳng có mưu luận, dân sự sa ngã; Song nếu có nhiều mưu sĩ, thì được cứu vớt." Chúa thường dùng những người tin kính trưởng thành để khuyên bảo chúng ta. Châm Ngôn 15:22 cũng nói: "Sự châm bẩm bỏ đi, mưu định chẳng thành; Nhưng nhờ nhiều mưu sĩ, mưu định bèn được vững chắc."
Nguyên tắc này không có nghĩa là hỏi ý kiến bất kỳ ai, mà là tìm những người thực sự kính sợ Chúa, có đời sống nương cậy Lời Chúa, và có kinh nghiệm trong lĩnh vực liên quan. Họ có thể giúp chúng ta thấy những góc khuất mà mình bỏ qua, cũng như củng cố hoặc cảnh báo quyết định.
Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ "mưu luận" hay "cố vấn" là "תַּחְבֻּלוֹת" (tachbulot), hàm ý sự hướng dẫn, định hướng. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp nhận sự hướng dẫn từ nhiều nguồn khôn ngoan. Tuy nhiên, cuối cùng chúng ta phải đem mọi lời khuyên so với Kinh Thánh, vì chỉ có Lời Chúa là tiêu chuẩn tuyệt đối.
5. Kiểm tra động cơ và sự bình an trong Chúa
Động cơ của chúng ta đóng vai trò then chốt trong việc ra quyết định. Gia-cơ 4:3 cảnh báo: "Các ngươi cầu xin mà không nhận lãnh được, vì cầu xin trái lẽ, để dùng trong tư dục mình." Nếu chúng ta chỉ muốn thỏa mãn dục vọng, sự tự cao, hay lợi ích cá nhân, chúng ta khó có thể nhận được sự hướng dẫn đúng đắn từ Chúa.
Kinh Thánh cũng dạy: "Nguyền xin sự bình an của Đấng Christ cai trị trong lòng anh em, là bề trong anh em đã được gọi đến đặng hiệp nên một thể; lại phải biết ơn." (Cô-lô-se 3:15). Từ "cai trị" trong nguyên ngữ Hy Lạp là βραβεύω (brabeuō), nghĩa là làm trọng tài, phân xử. Sự bình an của Chúa sẽ phân xử trong lòng chúng ta, cho biết quyết định nào phù hợp với ý muốn Ngài. Nếu chúng ta cảm thấy bất an, lo lắng, hay có sự cáo trách của lương tâm, đó có thể là dấu hiệu cần xem xét lại.
Như vậy, hãy thành thật trước Chúa, kiểm tra động cơ, và để sự bình an của Ngài hướng dẫn.
6. Xem xét hoàn cảnh và sự khôn ngoan
Chúa cũng hướng dẫn qua hoàn cảnh. Châm Ngôn 16:9: "Lòng người toan định đường lối mình; Song Đức Giê-hô-va chỉ dẫn các bước của người." Đức Chúa Trời chủ quyền mở và đóng các cánh cửa. Tuy nhiên, không phải mọi cửa mở đều là ý Chúa (có thể là cám dỗ), và không phải cửa đóng đều là không phải ý Ngài (có thể là thử thách). Do đó, chúng ta cần sự khôn ngoan để đánh giá hoàn cảnh dưới ánh sáng Lời Chúa.
Khôn ngoan thực sự đến từ Chúa (Gia-cơ 1:5) và được xây dựng qua việc kính sợ Đức Giê-hô-va (Châm Ngôn 9:10). Sự khôn ngoan giúp chúng ta phân tích các yếu tố thực tế, cân nhắc hậu quả, và chọn lựa cách khôn ngoan. Chúa Giê-xu dạy các môn đồ phải "khôn ngoan như con rắn" (Ma-thi-ơ 10:16).
Trong nguyên ngữ, "khôn ngoan" (σοφία, sophia) hàm chứa sự hiểu biết sâu sắc và khả năng áp dụng tri thức. Chúng ta có thể cầu xin Chúa ban khôn ngoan và sử dụng trí tuệ Ngài ban để đánh giá hoàn cảnh.
7. Chờ đợi Chúa và không vội vàng
Thi Thiên 27:14: "Hãy trông đợi Đức Giê-hô-va; Hãy vững lòng bền chí! Phải, hãy trông đợi Đức Giê-hô-va." Nhiều khi chúng ta vì nóng lòng mà đưa ra quyết định thiếu suy nghĩ. Kinh Thánh khuyến khích sự kiên nhẫn, chờ đợi Chúa. Ê-sai 40:31: "Nhưng ai trông đợi Đức Giê-hô-va thì chắc được sức mới; cất cánh bay cao như chim ưng; chạy mà không mệt nhọc, đi mà không mòn mỏi."
Chờ đợi không phải là thụ động, mà tích cực cầu nguyện, học Lời Chúa, tham vấn, và chuẩn bị trong khi chờ đợi sự chỉ dẫn rõ ràng. Đôi khi Chúa cho chúng ta thời gian để thay đổi tấm lòng hoặc chuẩn bị hoàn cảnh.
Từ "trông đợi" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "קָוָה" (qavah), có nghĩa là chờ đợi với hy vọng, thắt chặt lại. Đó là thái độ tin cậy rằng Chúa sẽ hành động đúng thời điểm.
Ứng dụng thực tế trong đời sống hằng ngày
Để áp dụng các nguyên tắc trên, chúng ta có thể tuân theo quy trình sau:
- Bước 1: Cầu nguyện – Trình dâng quyết định cho Chúa, xin sự khôn ngoan và sẵn lòng vâng theo ý Ngài.
- Bước 2: Nghiên cứu Kinh Thánh – Tìm những câu Kinh Thánh liên quan, xem có nguyên tắc nào áp dụng trực tiếp không. Sử dụng sự suy gẫm và cầu nguyện.
- Bước 3: Lắng nghe Thánh Linh – Dành thời gian tĩnh lặng, nhạy bén với sự cáo trách hay bình an trong lòng.
- Bước 4: Tham vấn – Hỏi ý kiến từ những người tin kính, có kinh nghiệm, và sống theo Lời Chúa. Lưu ý xem sự nhất trí của họ.
- Bước 5: Kiểm tra động cơ và sự bình an – Tự hỏi: Liệu quyết định này có làm sáng danh Chúa? Có thúc đẩy vương quốc Chúa? Có phục vụ người khác? Có bình an thật sự?
- Bước 6: Đánh giá hoàn cảnh – Xem xét các cửa mở, nguồn lực, khả năng, trách nhiệm hiện tại. Cầu xin sự khôn ngoan để phân tích.
- Bước 7: Kiên nhẫn chờ đợi – Nếu chưa rõ, đừng vội. Tiếp tục các bước trên cho đến khi có sự xác tín. Khi đã rõ, hãy bước đi bởi đức tin.
Hãy nhớ: không phải lúc nào chúng ta cũng nhận được một dấu hiệu siêu nhiên rõ ràng; nhưng khi chúng ta áp dụng những nguyên tắc Kinh Thánh này với tấm lòng kính sợ Chúa, Ngài sẽ hướng dẫn chúng ta (Châm Ngôn 3:5-6).
Kết luận
Đưa ra quyết định vững chắc là một nghệ thuật thiêng liêng đòi hỏi sự tương giao mật thiết với Đức Chúa Trời và sự vâng phục Lời Ngài. Các nguyên tắc Kinh Thánh – cầu nguyện, đọc Kinh Thánh, nghe Thánh Linh, tham vấn, kiểm tra động cơ, đánh giá hoàn cảnh, và chờ đợi – cung cấp một khuôn khổ đáng tin cậy. Khi chúng ta áp dụng chúng, chúng ta không chỉ đưa ra quyết định khôn ngoan mà còn lớn lên trong mối liên hệ với Chúa. Hãy tin cậy rằng "Đức Giê-hô-va sẽ chỉ dẫn ngươi luôn luôn" (Ê-sai 58:11).