Tầm quan trọng của Bữa ăn tối cuối cùng của Chúa là gì? / Tầm quan trọng của Tiệc thánh Cơ Đốc giáo là gì?

Trong hành trình đức tin Cơ Đốc, có những nghi thức và sự kiện không chỉ mang tính lịch sử mà còn là cốt lõi của mối tương giao giữa Đức Chúa Trời với con người. Bữa Ăn Tối Cuối Cùng của Chúa Giê-xu với các môn đồ và Tiệc Thánh – nghi thức được Ngài lập ra từ chính bữa ăn đó – không đơn thuần là một nghi lễ tưởng niệm. Đó là một mầu nhiệm thánh, một lời tuyên bố về giao ước mới, và là trung tâm của đời sống Hội Thánh. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá tầm quan trọng đa chiều của sự kiện vĩ đại này, dựa trên nền tảng Kinh Thánh và các nguyên ngữ Hy Lạp, Hê-bơ-rơ.

Sự kiện này được ghi lại trong cả bốn sách Phúc Âm (Ma-thi-ơ 26:17-30; Mác 14:12-26; Lu-ca 22:7-39; Giăng 13:1-17:26) và được Sứ đồ Phao-lô giải thích thần học trong I Cô-rinh-tô 11:23-34. Điểm then chốt là Chúa Giê-xu đã chọn thời điểm Lễ Vượt Qua (Passover) – Pesach (פֶּסַח) trong tiếng Hê-bơ-rơ – để thiết lập giao ước mới.

• Lễ Vượt Qua Cũ: Kỷ niệm việc Đức Giê-hô-va giải cứu dân Y-sơ-ra-ên khỏi ách nô lệ Ai Cập. Huyết chiên con bôi trên mày cửa đã “vượt qua” (pass over) các nhà ấy, bảo vệ họ khỏi sự chết (Xuất Ê-díp-tô Ký 12). Chiên con bị giết thay cho con đầu lòng.
• Lễ Vượt Qua Mới: Tại phòng cao, Chúa Giê-xu – “Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi” (Giăng 1:29) – tuyên bố Ngài chính là sự ứng nghiệm trọn vẹn của biểu tượng đó. Ngài sắp trở thành của lễ cuối cùng và đầy đủ. Khi Ngài cầm lấy bánh và chén, Ngài đang chuyển hướng ý nghĩa của lễ Vượt Qua từ ký ức về sự giải phóng khỏi Ai Cập sang ký ức về sự giải phóng khỏi tội lỗi và sự chết đời đời.

Điều này cho thấy Tiệc Thánh không phải là một nghi thức độc lập, mà là sự tiếp nối và làm trọn lịch sử cứu chuộc của Đức Chúa Trời.

Hành động và lời tuyên bố của Chúa Giê-xu về bánh và chén là nền tảng cho sự hiểu biết của chúng ta.

“Ngài bèn cầm lấy bánh, tạ ơn, rồi bẻ ra cho các môn đồ, mà phán rằng: Nầy là thân thể ta, vì các ngươi mà phó cho; hãy làm sự nầy để nhớ ta.” (Lu-ca 22:19)

• Bánh (ἄρτος – artos): Trong bối cảnh Lễ Vượt Qua, đây là bánh không men, tượng trưng cho sự vội vàng và thanh sạch. Chúa Giê-xu phán: “Nầy là thân thể ta”. Từ “thân thể” trong tiếng Hy Lạp là σῶμα (sōma), không chỉ chỉ về thịt (σάρξ - sarx), mà chỉ toàn bộ con người, sự hiện diện trọn vẹn của Ngài. “Bẻ ra” (κλάω - klaō) là hình ảnh tiên tri về thân thể Ngài sẽ bị tổn thương, đánh đập, và sự sống Ngài sẽ bị “phó” (διδόμι - didomi: trao, ban cho) vì chúng ta. Đây là sự hi sinh tự nguyện.

“Cũng một thể ấy, sau khi ăn bữa tối rồi, Ngài lấy chén, phán rằng: Chén nầy là giao ước mới trong huyết ta; hãy làm sự nầy, mỗi lần các ngươi uống, để nhớ ta.” (I Cô-rinh-tô 11:25)

• Chén (ποτήριον – potērion): Chứa “nước nho” (Lu-ca 22:18), tượng trưng cho huyết Ngài. Từ khóa thần học ở đây là “Giao ước mới”. Trong tiếng Hy Lạp: διαθήκη καινή (diathēkē kainē). Diathēkē là giao ước, di chúc. Kainē không chỉ là “mới” về thời gian mà là mới về chất lượng, tươi mới, khác biệt và ưu việt hơn. Huyết này đối lập với huyết của chiên bò trong Giao Ước Cũ (Xuất Ê-díp-tô Ký 24:8). Huyết (αἷμα - haima) trong Kinh Thánh tượng trưng cho sự sống (Lê-vi Ký 17:11). Vì vậy, “huyết ta” là sự sống của Chúa Giê-xu – sự sống thánh khiết vô tội – được đổ ra để chuộc tội và lập giao ước.

Dựa trên nền tảng Kinh Thánh, chúng ta thấy Tiệc Thánh mang những ý nghĩa trọng đại sau:

1. Sự Tưởng Niệm (Anamnesis): Chúa phán “hãy làm sự nầy để nhớ ta” (I Cô-rinh-tô 11:24-25). Từ “nhớ” trong tiếng Hy Lạp là ἀνάμνησιν (anamnēsin). Đây không phải là một ký ức hời hợt, mà là sự tái hiện sống động, đầy quyền năng, đem sự kiện lịch sử cứu chuộc vào hiện tại để người tin được nuôi dưỡng và biến đổi. Nó giữ cho thập tự giá và sự phục sinh luôn là trung tâm của đời sống Hội Thánh.

2. Sự Hiệp Một với Christ và với Hội Thánh:

“Vì chỉ có một cái bánh, chúng ta dầu nhiều, cũng chỉ một thân; bởi chưng chúng ta đều có phần chung trong một cái bánh.” (I Cô-rinh-tô 10:17)

Khi cùng nhau dự Tiệc Thánh, chúng ta công bố rằng mình đang cùng ăn chung một Christ, và nhờ đó trở nên một thân thể – là Hội Thánh của Ngài. Đây là sự hiệp thông (κοινωνία - koinōnia) thuộc linh sâu sắc.

3. Sự Công Bố về Sự Chết của Chúa cho đến Khi Ngài Đến:

“Ấy vậy, mỗi lần anh em ăn bánh nầy, uống chén nầy, thì rao sự chết của Chúa cho tới lúc Ngài đến.” (I Cô-rinh-tô 11:26)

Tiệc Thánh mang tính tiên tri. Nó không chỉ nhìn về quá khứ (thập tự giá), mà còn hướng đến tương lai: Lễ cưới Chiên Con (Khải Huyền 19:9). Mỗi lần dự Tiệc, chúng ta tuyên bố niềm hy vọng chắc chắn về sự trở lại của Vua và bữa tiệc vĩnh cửu trong nước Ngài.

4. Sự Xét Đoán và Tự Xét: Phao-lô cảnh báo nghiêm túc về việc dự Tiệc Thánh “một cách không xứng đáng” (I Cô-rinh-tô 11:27-29). “Không xứng đáng” không có nghĩa là phải hoàn hảo, mà là thái độ khinh thường (ἀναξίως - anaxiōs), không phân biệt thân Chúa với bữa ăn thường, không xét mình về tội lỗi và không nhận biết thân thể Chúa – tức là không nhận ra ý nghĩa thật của Tiệc Thánh và mối hiệp một trong Hội Thánh. Đây là thời điểm để tự xét (δοκιμάζω - dokimazō: thử nghiệm, kiểm tra chính mình), ăn năn và bằng lòng vác thập tự mình mà theo Chúa.

Hiểu biết về tầm quan trọng của Tiệc Thánh phải dẫn đến sự ứng dụng sống động:

1. Chuẩn Bị Tấm Lòng Đều Đặn: Trước khi dự Tiệc, hãy dành thời gian tĩnh nguyệt để “tự xét”. Xưng tội với Chúa (I Giăng 1:9), giải hòa với anh em nếu có sự ngăn trở (Ma-thi-ơ 5:23-24), và hướng lòng về thập tự giá với lòng biết ơn.
2. Sống Trong Giao Ước Mới Mỗi Ngày: Tiệc Thánh nhắc chúng ta rằng mình đang sống dưới ân điển của giao ước mới, không bởi luật pháp. Điều này giải phóng chúng ta khỏi sự kết tội và thúc giục chúng ta sống thánh khiết bởi quyền năng Thánh Linh (Ê-xê-chi-ên 36:26-27).
3. Nuôi Dưỡng Mối Hiệp Một Hội Thánh: Tiệc Thánh là hoạt động của cả thân thể. Hãy tích cực dự phần, khích lệ, và mang gánh nặng cho nhau (Ga-la-ti 6:2). Tránh thái độ cá nhân, hình thức; thay vào đó, tìm kiếm sự hiệp thông chân thật.
4. Giữ Sự Hy Vọng Sống Động: Mỗi lần dự Tiệc là một lời nhắc: “Chúa ta sẽ trở lại!”. Hy vọng này giúp chúng ta kiên trì giữa thử thách, sống với mục đích trên đời tạm này, và hết lòng rao truyền Tin Lành.
5. Làm Chứng Cho Thế Gian: Khi Hội Thánh hiệp lại một cách yêu thương và trang nghiêm để dự Tiệc Thánh, đó chính là một chứng cớ hùng hồn cho thế gian về tình yêu và sự hy sinh của Đấng Christ (Giăng 13:35).

Bữa Ăn Tối Cuối Cùng và Tiệc Thánh không phải là một nghi lễ tùy ý, mà là mạng lệnh và ân tứ quý báu từ chính Chúa Giê-xu. Nó kết nối chúng ta với lịch sử cứu chuộc (Lễ Vượt Qua), với hiện tại của giao ước mới trong huyết Chúa, và với tương lai vinh quang trong nước Đức Chúa Trời. Nó vừa là nguồn nuôi dưỡng thuộc linh, vừa là lời kêu gọi sống thánh khiết, hiệp một và hầu việc. Ước mong mỗi Cơ Đốc nhân chúng ta, mỗi lần bẻ bánh và uống chén, đều với tấm lòng kính sợ, biết ơn, và tràn đầy hy vọng, vì “cho đến nay Đức Giê-hô-va vẫn còn thương xót chúng ta” (Ca Thương 3:22) qua thân và huyết của Con Ngài.

“Nguyền xin ân điển của Đức Chúa Jêsus Christ, sự yêu thương của Đức Chúa Trời, và sự giao thông của Đức Thánh Linh ở với anh em hết thảy!” (II Cô-rinh-tô 13:13).