Thứ Tư Tuần Thánh
Trong dòng chảy thiêng liêng của Tuần Thánh – khoảng thời gian tưởng niệm sâu sắc những sự kiện cuối cùng trong chức vụ trên đất của Chúa Giê-xu Christ – Thứ Tư Tuần Thánh thường được biết đến với tên gọi “Thứ Tư Đen Tối” hoặc “Thứ Tư Phản Bội”. Không giống như Chúa Nhật Lễ Lá, Thứ Năm Rửa Chân hay Thứ Sáu Chuộc Tội có những nghi thức và sự kiện Kinh Thánh rõ ràng, Thứ Tư Tuần Thánh dường như là một khoảng lặng, một ngày không có sự kiện lớn nào được ghi lại trực tiếp. Tuy nhiên, chính trong sự “im lặng” tương đối này lại ẩn chứa những cơn sóng ngầm của âm mưu, quyết định định mệnh và những bài học thuộc linh vô cùng thâm sâu cho mỗi Cơ Đốc nhân. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh Kinh Thánh, ý nghĩa thần học và ứng dụng thiết thực của Thứ Tư Tuần Thánh.
Bối Cảnh Kinh Thánh: Cái Bóng Của Sự Phản Bội Và Sự Yên Nghỉ
Kinh Thánh không ghi lại một cách tường minh những gì Chúa Giê-xu và các môn đồ đã làm trong nguyên ngày Thứ Tư. Để hiểu về ngày này, chúng ta cần nhìn vào trình tự thời gian của Tuần Thánh. Sau những sự kiện căng thẳng của ngày Thứ Ba (các cuộc tranh luận với các nhà lãnh đạo Do Thái giáo tại đền thờ, các lời tiên tri về sự phá hủy đền thờ và sự tái lâm), ngày Thứ Tư có vẻ là một ngày tĩnh lặng.
Tuy nhiên, sự im lắng bên ngoài không có nghĩa là không có gì xảy ra. Các sách Phúc Âm ghi nhận hai sự kiện chính có thể đã diễn ra vào ngày Thứ Tư, hoặc muộn nhất là đầu Thứ Năm, đó là: Âm mưu của giới lãnh đạo Do Thái giáo và Hành động phản bội của Giu-đa Ích-ca-ri-ốt.
- Âm mưu của các thầy tế lễ cả và trưởng lão: Sau khi Chúa Giê-xu khiến họ bẽ mặt trong các cuộc tranh luận, lòng căm ghét và quyết tâm trừ khử Ngài lên đến đỉnh điểm. “Bấy giờ các thầy tế lễ cả và các trưởng lão nhóm lại trong tòa công luận, bàn nghịch cùng nhau đặng bắt Đức Chúa Jêsus bằng mưu mà giết đi.” (Ma-thi-ơ 26:3-4).
- Sự thỏa thuận phản bội của Giu-đa: Trong bối cảnh đó, Giu-đa, một trong mười hai sứ đồ, đã chủ động tìm đến họ. “Rồi Giu-đa Ích-ca-ri-ốt là một trong mười hai sứ đồ, đi đến các thầy tế lễ cả, để nộp Đức Chúa Jêsus cho. ... Vậy, chúng bằng lòng trả cho nó ba chục bạc.” (Mác 14:10-11; xem thêm Lu-ca 22:3-6). Từ nguyên trong tiếng Hy Lạp cho động từ “nộp” là paradidōmi (παραδίδωμι), mang nghĩa “giao nộp”, “phản bội”, và từ này trở thành trọng tâm của bi kịch này.
Một sự kiện quan trọng khác, thường được gán cho đêm Thứ Tư hoặc đầu Thứ Năm, là buổi tiệc tại nhà Si-môn người phung tại Bê-tha-ni (Ma-thi-ơ 26:6-13; Mác 14:3-9; Giăng 12:1-8). Tại đây, Ma-ri (em của Ma-thê và La-xa-rơ) đã lấy một cân dầu cam tùng hương thật rất đắt giá mà xức trên chân Chúa Giê-xu và lấy tóc mình lau. Hành động của bà bị Giu-đa (và một số môn đồ) chỉ trích là hoang phí, nhưng Chúa Giê-xu lại khen ngợi: “Người đã làm việc nầy để chuẩn bị cho sự chôn xác Ta.” (Giăng 12:7). Sự tương phản giữa lòng tôn kính, yêu mến của Ma-ri và sự tính toán, phản bội của Giu-đa diễn ra trong cùng một khung cảnh thật đáng suy ngẫm.
Ý Nghĩa Thần Học Và Những Bài Học Thuộc Linh
Thứ Tư Tuần Thánh dạy chúng ta nhiều bài học sâu sắc về bản chất con người, ân điển và sự chủ tể của Đức Chúa Trời.
1. Bản Chất Của Tội Lỗi Và Sự Phản Bội: Hành động của Giu-đa là một nghiên cứu điển hình về sự suy đồi dần dần. Ông không phải một lần mà trở thành kẻ phản bội. Danh hiệu “kẻ phản bội” đã được gắn cho ông từ lâu (Giăng 6:64, 71). Lòng tham tiền (Giăng 12:6), sự thất vọng vì kỳ vọng trần tục về một vị vua chính trị, và cuối cùng là để Sa-tan nhập vào (Lu-ca 22:3; Giăng 13:27). Tội lỗi bắt đầu bằng một tư tưởng nhỏ, được nuôi dưỡng và cuối cùng dẫn đến hành động không thể vãn hồi. Giu-đa là lời cảnh tỉnh cho mỗi chúng ta về sự cần thiết phải canh giữ tấm lòng (Châm ngôn 4:23).
2. Sự Tương Phản Giữa Sự Thờ Phượng Thật Và Sự Tôn Giáo Giả Hình: Tại Bê-tha-ni, chúng ta thấy hai thái độ trái ngược. Ma-ri đại diện cho sự thờ phượng bằng cả tấm lòng, không tính toán, dâng điều quý giá nhất với động cơ thuần khiết là yêu mến và tôn kính Chúa. Trái lại, Giu-đa và những người chỉ trích đại diện cho tinh thần tôn giáo giả hình, tính toán thiệt hơn, dùng lý lẽ “hợp lý” (giúp người nghèo) để che đậy động cơ xấu xa (tham lam) và sự thiếu hiểu biết về giá trị thuộc linh (sự chết chuộc tội sắp xảy ra của Đấng Christ). Bài học ở đây là Đức Chúa Trời nhìn thấu tấm lòng, Ngài trân quý sự dâng hiến xuất phát từ tình yêu hơn là hình thức bên ngoài.
3. Sự An Nghỉ Và Chuẩn Bị Trước Cơn Bão Tố: Việc không có sự kiện công khai nào được ghi lại vào ngày Thứ Tư có thể gợi ý rằng Chúa Giê-xu và các môn đồ đã có một ngày nghỉ ngơi tương đối tại Bê-tha-ni. Sau những ngày giảng dạy căng thẳng và trước cơn khổ nạn kinh hoàng sắp đến, đây có thể là thời gian Chúa Giê-xu dành để cầu nguyện, suy gẫm và chuẩn bị tâm linh. Ngay cả Con Đức Chúa Trời, khi mang lấy thân xác con người, cũng cần những khoảng lặng. Điều này dạy chúng ta tầm quan trọng của sự tĩnh lặng, suy ngẫm và kết nối với Cha trước khi bước vào những giai đoạn thử thách lớn trong đời sống.
4. Sự Chủ Tể Của Đức Chúa Trời Trong Mọi Sự: Mặc dù con người (các nhà lãnh đạo, Giu-đa) đang hành động với ý đồ xấu xa, nhưng tất cả đang vô tình (hay hữu ý) thực hiện kế hoạch cứu chuộc đời đời của Đức Chúa Trời. Sự phản bội là cần thiết để lời tiên tri được ứng nghiệm (Xa-cha-ri 11:12-13; Thi thiên 41:9). Điều này không miễn tội cho Giu-đa, nhưng nó cho thấy quyền năng tối thượng của Đức Chúa Trời, Đấng có thể biến những ý đồ ác của con người thành điều thiện và sự cứu rỗi (Sáng thế 50:20). Trong những lúc chúng ta thấy bóng tối của âm mưu hay phản bội bao phủ, hãy nhớ rằng Đức Chúa Trời vẫn đang ngự trị.
Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Từ những bài học của Thứ Tư Tuần Thánh, chúng ta có thể rút ra những ứng dụng thiết thực:
- Xét Lại Tấm Lòng: Hãy dành thời gian trong Tuần Thánh, đặc biệt nhân dịp Thứ Tư, để thành thật xét lại tấm lòng mình trước mặt Chúa. Có chỗ nào tôi đang nuôi dưỡng sự bất mãn, thất vọng hay tham lam nhỏ nhặt như Giu-đa không? Có điều gì đang khiến tình yêu ban đầu của tôi với Chúa nguội lạnh? Hãy ăn năn và kêu xin Chúa thanh tẩy.
- Thực Hành Sự Thờ Phượng Bằng Cả Tấm Lòng: Hãy học theo gương Ma-ri. Thờ phượng Chúa không chỉ trong nhà thờ vào Chủ nhật, mà bằng cách dâng lên Ngài điều quý giá nhất của chúng ta: thời gian, tài năng, tiền bạc, và cả cuộc đời với một thái độ yêu mến, không tính toán. Điều gì là “bình dầu cam tùng” quý giá trong đời bạn mà bạn cần lấy ra để dâng cho Chúa?
- Tìm Kiếm Sự An Nghỉ Trong Chúa: Trong nhịp sống hối hả, hãy chủ động tạo ra những “Thứ Tư Tuần Thánh” cho đời sống mình – những khoảng lặng để rời xa sự ồn ào, dành thời gian cầu nguyện, suy ngẫm Lời Chúa và được Chúa tái tạo sức lực. “Hãy nghỉ ngơi và biết rằng Ta là Đức Chúa Trời.” (Thi thiên 46:10).
- Đối Diện Với Sự Phản Bội Và Thất Vọng Bằng Con Mắt Đức Tin: Nếu bạn đang hoặc đã từng trải qua cảm giác bị phản bội, thất vọng bởi người khác (hay thậm chí bởi chính mình), hãy nhìn lên Chúa Giê-xu. Ngài thấu hiểu hoàn toàn. Hãy phó thác nỗi đau đó cho Ngài và tin cậy rằng Ngài có thể dùng ngay cả những điều đó để hoàn thành mục đích tốt lành trong đời bạn, khi bạn yêu mến Ngài (Rô-ma 8:28).
- Quyết Định Trung Thành Mỗi Ngày: Trước cây thập tự, mỗi chúng ta đều đứng chung với một trong hai nhân vật: Giu-đa hoặc Ma-ri. Một bên là lựa chọn từ bỏ, phản bội vì lợi ích cá nhân. Một bên là lựa chọn xức dầu, tôn vinh và đi theo Ngài cho đến cùng. Thứ Tư Tuần Thánh mời gọi chúng ta tái khẳng định lựa chọn của mình: “Lạy Chúa, con sẽ đi theo Ngài, yêu mến Ngài và phục vụ Ngài, bất chấp giá nào.”
Kết Luận
Thứ Tư Tuần Thánh, “Thứ Tư Đen Tối”, không phải là một ngày trống rỗng trong lịch sử cứu rỗi. Nó là ngày của những quyết định định mệnh được ấp ủ trong bóng tối, của sự tương phản chói lòa giữa tình yêu và sự phản bội, và cũng là ngày của sự an nghỉ trước cơn bão. Nó mời gọi chúng ta dừng lại, suy ngẫm và chuẩn bị tấm lòng cho những ngày thương khó sắp tới. Khi chúng ta đi qua Tuần Thánh, hãy để ý thức về Thứ Tư này dẫn chúng ta đến chỗ ăn năn sâu xa hơn, lòng biết ơn sâu sắc hơn về tình yêu hy sinh của Chúa Giê-xu, và một quyết tâm mới mẻ để sống trung tín với Ngài. Dù bóng tối của sự phản bội có bao phủ, ánh sáng của tình yêu và sự cứu chuộc từ thập tự giá sẽ luôn chiến thắng.
“Đức Chúa Jêsus đáp rằng: ... Ta nói cùng các ngươi, hễ sự nào đã viết về Ta đều phải ứng nghiệm.” (Lu-ca 22:37). Mọi sự, kể cả những âm mưu trong bóng tối của Thứ Tư Tuần Thánh, đều nằm trong tay chủ tể của Đấng Christ, Đấng đã vì yêu chúng ta mà phó chính mình Ngài.