Ý Nghĩa Của Sự Trọn Vẹn Trong Kinh Thánh
Khái niệm về sự “trọn vẹn” là một chủ đề xuyên suốt Kinh Thánh, từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền. Trong tâm trí nhiều người, “trọn vẹn” đồng nghĩa với sự không tì vết, hoàn hảo tuyệt đối theo tiêu chuẩn loài người. Tuy nhiên, khi nghiên cứu Kinh Thánh cách chuyên sâu, chúng ta khám phá ra một bức tranh phong phú và đa chiều hơn nhiều. Sự trọn vẹn trong Kinh Thánh không phải là trạng thái tĩnh của sự hoàn hảo vô nhiễm, mà là một hành trình động, một tiến trình được định hướng bởi ân điển, đặc trưng bởi lòng trung tín, sự vâng lời và mối tương giao ngày càng sâu đậm với Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát ý nghĩa của sự trọn vẹn qua lăng kính Kinh Thánh, khai thác các từ ngữ gốc Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, và rút ra những ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin hôm nay.
I. Nền Tảng: Bản Tính Trọn Vẹn Của Đức Chúa Trời
Mọi thảo luận về sự trọn vẹn của con người phải bắt đầu từ chính Đức Chúa Trời, vì Ngài là tiêu chuẩn tuyệt đối và là nguồn cội của mọi sự trọn vẹn. Trong Cựu Ước, từ Hê-bơ-rơ thường được dùng để mô tả sự trọn vẹn của Đức Chúa Trời là tāmîm (תָּמִים), mang nghĩa “trọn vẹn, trọn vẹn, không chỗ trách được, nguyên vẹn”.
“Công việc của Đức Chúa Trời là trọn vẹn [tāmîm]; Vì các đường lối Ngài là công bình. Đức Chúa Trời thành tín và không có sự bất nghĩa; Ngài là công bình và chánh trực.” (Phục Truyền Luật Lệ Ký 32:4)
Đức Chúa Trời được mô tả là “Đấng Toàn Năng, trọn vẹn [tāmîm] trong sự công bình” (Gióp 37:16). Sự trọn vẹn của Ngài bao hàm mọi thuộc tính của Ngài: thánh khiết, công bình, yêu thương, và thành tín. Điều này đặt ra một tiêu chuẩn không thể với tới đối với loài người sa ngã. Tuy nhiên, chính Đức Chúa Trời trọn vẹn ấy lại là Đấng kêu gọi và ban năng lực cho dân sự Ngài bước vào hành trình trở nên trọn vẹn.
II. Sự Trọn Vẹn Trong Cựu Ước: Sự Trọn Lành Và Lòng Trung Tín
Trong bối cảnh giao ước với Y-sơ-ra-ên, sự trọn vẹn thường được hiểu là lòng trọn lành, trung tín trọn vẹn đối với Đức Giê-hô-va và giao ước của Ngài. Kinh Thánh ghi lại lời kêu gọi nổi tiếng cho dân sự:
“Ngươi phải trọn vẹn [tāmîm] với Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi.” (Phục Truyền Luật Lệ Ký 18:13)
Lời kêu gọi này không hàm ý sự vô tội tuyệt đối, nhưng là một tấm lòng không chia đôi, một sự vâng phục trọn vẹn và trung tín. Điều này được minh họa qua cuộc đời của các tổ phụ. Áp-ra-ham được Đức Chúa Trời phán: “Ta là Đức Chúa Trời toàn năng; ngươi hãy đi ở trước mặt Ta và hãy nên trọn vẹn [hāyĕh tāmîm]” (Sáng Thế Ký 17:1). Sự “trọn vẹn” của Áp-ra-ham thể hiện qua đức tin và sự vâng lời, dù không hoàn hảo (xem Rô-ma 4), nhưng lòng ông hoàn toàn hướng về Đức Chúa Trời.
Một ví dụ khác là Nô-ê: “Nô-ê là một người công bình và trọn vẹn [tāmîm] trong đời mình, đồng đi cùng Đức Chúa Trời” (Sáng Thế Ký 6:9). Ở đây, “trọn vẹn” đi đôi với “công bình” và “đồng đi cùng Đức Chúa Trời”, cho thấy một đời sống có mối tương goin thân mật và ăn ở phải lẽ với Ngài.
Như vậy, trong Cựu Ước, tāmîm thường mô tả một tình trạng trọn vẹn về mặt đạo đức và thuộc linh trong mối quan hệ giao ước, nhấn mạnh đến tính toàn vẹn, sự chính trực nội tâm và lòng trung tín không chia rẽ.
III. Sự Trọn Vẹn Trong Tân Ước: Sự Trưởng Thành Và Hoàn Tất Trong Đấng Christ
Khi bước sang Tân Ước, chúng ta gặp những từ Hy Lạp quan trọng làm sáng tỏ khái niệm này dưới ánh sáng của Chúa Giê-xu Christ.
1. Teleios (τέλειος): Sự Hoàn Tất, Trưởng Thành
Đây là từ quan trọng nhất, xuất hiện nhiều lần. Teleios không chỉ “không có lỗi” mà còn mang nghĩa “đạt đến mục đích”, “trưởng thành”, “hoàn toàn, đầy đủ”. Nó mô tả điều gì đó đã đạt đến sự phát triển đầy đủ theo ý định của nó.
- Tiêu Chuẩn Trọn Vẹn Của Cha Thiên Thượng: Chúa Giê-xu đưa ra mệnh lệnh nổi tiếng trong Bài Giảng Trên Núi: “Vậy, các ngươi hãy nên trọn vẹn [teleioi] như Cha các ngươi ở trên trời là trọn vẹn [teleios]” (Ma-thi-ơ 5:48). Trong ngữ cảnh, Ngài vừa dạy về tình yêu thương kể cả kẻ thù (câu 43-47). Vì thế, sự “trọn vẹn” ở đây hàm ý một tình yêu toàn vẹn, rộng khắp, phản chiếu bản tính yêu thương trọn vẹn của Đức Chúa Trời.
- Mục Tiêu Của Chức Vụ Sứ Đồ: Sứ đồ Phao-lô nói về mục tiêu của ông là “trình mọi người như trọn vẹn [teleion] trong Đấng Christ” (Cô-lô-se 1:28). Sự trọn vẹn ở đây gắn liền với vị trí “trong Đấng Christ” và liên quan đến sự dạy dỗ, khuyên bảo cho đến khi họ trưởng thành.
- Đặc Tính Của Sự Khôn Ngoan: “Sự khôn ngoan từ trên mà xuống thì trước hết là thanh sạch, sau lại hòa thuận, tiết độ, nhu mì, đầy dẫy lòng thương xót và bông trái lành, không có sự hai lòng và giả hình.” (Gia-cơ 3:17). Từ “trọn vẹn” trong một số bản dịch khác (bản NIV: “pure”) diễn tả sự thuần khiết, không pha trộn của sự khôn ngoan đến từ Đức Chúa Trời.
2. Katartizō (καταρτίζω): Chỉnh Đốn, Sửa Soạn Cho Hoàn Toàn
Từ này mang nghĩa “sửa lại cho ngay thẳng”, “chỉnh đốn”, “trang bị đầy đủ”. Nó nhấn mạnh quá trình được chuẩn bị, sắp xếp cho hoàn hảo và hữu dụng.
“Nguyền xin chính Đức Chúa Trời bình an khiến anh em nên thánh trọn vẹn [hagiazō – thánh hóa], và nguyền xin tâm thần, linh hồn, và thân thể của anh em đều được giữ vẹn, không chỗ trách được [amemptōs], khi Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta đến! Đấng đã gọi anh em là thành tín, chính Ngài sẽ làm việc đó.” (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:23-24)
Ở đây, Phao-lô cầu nguyện cho các tín hữu được “giữ vẹn” (một khía cạnh của katartizō) trong toàn bộ con người. Đáng chú ý, tác nhân của sự trọn vẹn này là “chính Đức Chúa Trời”, và lời hứa là “chính Ngài sẽ làm việc đó”.
IV. Đấng Christ: Nguồn Và Kiểu Mẫu Của Sự Trọn Vẹn
Tân Ước trình bày Chúa Giê-xu Christ là hiện thân của sự trọn vẹn và là Đấng duy nhất có thể đem sự trọn vẹn đến cho con người.
1. Christ Là Sự Trọn Vẹn Của Luật Pháp: Chúa Giê-xu tuyên bố: “Các ngươi đừng tưởng ta đến đặng phá luật pháp hay là lời tiên tri. Ta đến, không phải để phá, mà để làm cho trọn [plēroō – làm đầy trọn, hoàn thành].” (Ma-thi-ơ 5:17). Ngài đã sống một đời sống hoàn toàn vâng phục Luật Pháp, làm trọn mọi đòi hỏi công bình của nó.
2. Christ Là Sự Trọn Vẹn Của Con Người: Hê-bơ-rơ 5:9 nói về Chúa Giê-xu: “Sau khi đã được nên trọn vẹn [teleiōtheis], Ngài bèn trở nên cội rễ của sự cứu rỗi đời đời cho kẻ vâng lời Ngài.” Ở đây, “nên trọn vẹn” chỉ về việc Ngài hoàn tất công tác cứu chuộc qua sự đau đớn, vâng lời cho đến chết (xem Hê-bơ-rơ 2:10).
3. Sự Trọn Vẹn Của Chúng Ta Ở Trong Ngài: Cơ đốc nhân không tìm kiếm sự trọn vẹn trong nỗ lực bản thân, nhưng nhận lấy địa vị trọn vẹn trong Đấng Christ bởi đức tin. “Ấy là trong Ngài mà anh em được đầy dẫy [peplērōmenoi – được làm cho đầy trọn]” (Cô-lô-se 2:10). Sự trọn vẹn này là một ân tứ, một địa vị được ban cho khi chúng ta ở “trong Ngài”.
V. Ứng Dụng Thực Tế: Hành Trình Hướng Tới Sự Trọn Vẹn Trong Đời Sống Cơ Đốc
Làm thế nào để áp dụng những lẽ thật sâu sắc này vào đời sống hằng ngày?
1. Nhận Biết Nền Tảng: Sự Trọn Vẹn Là Món Qua Của Ân Điển Trong Đấng Christ. Trước hết, chúng ta phải an nghỉ trong sự thật rằng địa vị của chúng ta trước mặt Đức Chúa Trời đã được trọn vẹn trong Đấng Christ (Cô-lô-se 2:10). Điều này giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng tự cố gắng để được chấp nhận, và thay vào đó thúc giục chúng ta sống xứng đáng với ơn kêu gọi (Ê-phê-sô 4:1).
2. Theo Đuổi Sự Trưởng Thành Thuộc Linh, Không Phải Sự Hoàn Hảo Về Mặt Tôn Giáo. Hãy xem sự trọn vẹn như một hành trình trưởng thành. Phao-lô thừa nhận mình chưa đạt đến, nhưng “the đuổi” (Phi-líp 3:12). Chúng ta được kêu gọi “lớn lên” trong mọi phương diện hướng tới Đấng Christ (Ê-phê-sô 4:15). Điều này liên quan đến việc học Lời Chúa, cầu nguyện, thông công và vâng theo sự dẫn dắt của Thánh Linh.
3. Thể Hiện Lòng Trung Tín Không Chia Đôi. Như các thánh đồ Cựu Ước, hãy khao khát có một tấm lòng “trọn vẹn” (tāmîm) hướng về Chúa. Điều này có nghĩa là chọn Ngài trong mọi lĩnh vực của đời sống: tài chính, các mối quan hệ, công việc, giải trí. Nó là sự vâng lời xuất phát từ tình yêu (Giăng 14:15).
4. Nuôi Dưỡng Tình Yêu Thương Trọn Vẹn. Thực hành tình yêu thương như Chúa Giê-xu dạy trong Ma-thi-ơ 5:43-48. Cầu xin Chúa giúp chúng ta yêu thương người khó yêu, tha thứ cho người xúc phạm, và ban phước cho kẻ rủa sả mình. Đây là dấu hiệu rõ ràng của sự trưởng thành thuộc linh.
5. Để Chúa Thánh Linh Hình Thành Và Sửa Soạn Chúng Ta. Hãy để cho Lời Chúa và Thánh Linh “chỉnh đốn” (katartizō) chúng ta. Điều này đòi hỏi sự mềm mại, ăn năn khi được Thánh Linh cáo trách. Hãy nhớ lời hứa trong Phi-líp 1:6: “Ấy là Đức Chúa Trời đã sanh lòng tốt trong anh em, cũng sẽ làm trọn [epiteleō] việc ấy cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ.”
Kết Luận
Sự trọn vẹn trong Kinh Thánh là một khái niệm đa diện và đầy hy vọng. Nó bắt nguồn từ chính Đức Chúa Trời trọn vẹn, được bày tỏ trọn vẹn trong Con Ngài là Chúa Giê-xu Christ, và được ban cho chúng ta như một địa vị trong Ngài bởi ân điển qua đức tin. Đồng thời, nó là một hành trình thực tiễn hướng đến sự trưởng thành thuộc linh, đặc trưng bởi lòng trung tín, tình yêu thương toàn vẹn, và sự vâng phục ngày càng tăng trưởng. Sự trọn vẹn không phải là gánh nặng của sự hoàn hảo do tự lực, nhưng là đặc ân được biến đổi bởi quyền năng của Thánh Linh, hướng về mục đích cuối cùng là được trở nên giống như hình ảnh Con Ngài (Rô-ma 8:29). Ước mong mỗi chúng ta, với lòng tin cậy nơi Đấng đã khởi đầu công việc tốt lành trong mình, tiếp tục bước đi trong hành trình đức tin, theo đuổi sự trọn vẹn mà Chúa đã đặt để trước mắt chúng ta.